Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους
Τζόκας Σπύρος
Θεμέλιο (1999)
Ο Χαρίλαος Τρικούπης, αναμφισβήτητα, υπήρξε ένας μεγάλος πολιτικός ηγέτης, μια εξέχουσα φυσιογνωμία στην ιστορική διαδρομή του νεοελληνικού κράτους. Η προσωπικότητά του είναι άρρηκτα δεμένη με μία από τις πολυτάραχες περιόδους της νεοελληνικής ιστορίας, της οποίας οι εξελίξεις, οι αντιφάσεις, οι πρόοδοι και τα πισωγυρίσματα χρήζουν ευρύτερης και συστηματικότερης έρευνας, ώστε να απαντηθούν ερωτήματα που διαρκώς προκύπτουν. Έτσι, στο φακό της ιστορικής έρευνας βρίσκεται μια περίοδος, όπου κυριαρχούν η Μεγάλη Ιδέα και ο εκσυγχρονισμός του κράτους, η σύγκρουση του παλαιοκομ...
Ο χορευτής του επάνω πατώματος
Shakespeare Nicholas
Θεμέλιο (1997)
Ο συνταγματάρχης Ρέχας είναι ο αστυνομικός στον οποίο έχει ανατεθεί το έργο της σύλληψης του αντάρτη αρχηγού Εζεκιέλ. Ο Εζεκιέλ ενέπνευσε και διατήρησε ζωντανό έναν αιματοβαμμένο πόλεμο εναντίον του κράτους -έναν πόλεμο που κόστισε τη ζωή 30.000 ανθρώπων. Σχεδόν τίποτε δεν είναι γνωστό για τον "Πρόεδρο Εζεκιέλ", αλλά ο τρόμος που έχει φέρει στην πρωτεύουσα μεγαλώνει. Πράγματι, η επανάσταση φαίνεται να βρίσκεται στα πρόθυρα της επιτυχίας όταν ο Ρέχας ανακαλύπτει τον Εζεκιέλ σ' ένα δωμάτιο πάνω από μια σχολή χορού. Χωρίς καμία εξήγηση, ο Συνταγματάρχης Ρέχας -τώρα εθνικός ήρω...
Οι αγάδες του Ακτσάσαζ
Kemal Yaşar 1923-2015
Θεμέλιο (1998)
Ο συγγραφέας ξετυλίγει το κουβάρι της πλοκής, από την τρυφερή νοσταλγία για τους καλούς εκείνους ανθρώπους που καβάλησαν εκείνα τα ωραία άλογα και φύγανε μέχρι την καταματωμένη ιστορία του Ντερβίς Μπέη και του Μουσταφά Μπέη, αγάδων του Ακτσάσαζ, που δεν ζουν παρά για την εκδίκηση, γνήσιοι εκπρόσωποι ενός φεουδαρχισμού που καταρρέει για να δώσει τη θέση του σε μια νέα τάξη γεμάτη, και αυτή, αντιφάσεις και ραδιουργίες. Κάτω από το αμερόληπτο φως της απαράμιλλης τέχνης και της άκρας ευαισθησίας του συγγραφέα, βιώνουμε κυριολεκτικά, τα δρώμενα σε μια γειτονική χώρα- τοιχογραφία...
Οι αιτίες της παρακμής της σύγχρονης Ελλάδας
Κονδύλης Παναγιώτης 1943-1998
Θεμέλιο (2011)
Η δραματικότητα της εθνικής κρίσης που βιώνουμε έχει προκαλέσει μιά βαθύτερη και υγιή ανάγκη αναστοχασμού της πορείας της Ελλάδας. Το κίνητρο αυτής της εθνικής ενδοσκόπησης είναι προφανώς η αυτογνωσία, η κατανόηση του πώς φτάσαμε ως εδώ, τί και πώς πετύχαμε, σε τι και γιατί αποτύχαμε. Σε τέτοιες στιγμές, η καταφυγή σε στοχαστές μεγάλου βεληνεκούς είναι αναγκαία και λυτρωτική. Μας βοηθά να δούμε τις αδρές και ουσιώδεις γραμμές. Μας προσφέρει γενικότερα ερμηνευτικά σχήματα με τα οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε ή να διαφωνήσουμε, αλλά πάντως μας αναγκάζουν να σκεφτούμε....
Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης 1856-1919
Μόλχο Ρένα
Θεμέλιο (2001)
Η σημαντική αυτή μελέτη της Ρένας Μόλχο για την εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης την περίοδο 1856-1919 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 2000 και θεωρείται μοναδική σε τεκμηρίωση λόγω της πληθώρας ανέκδοτων πηγών που περιλαμβάνει. Η χρονική περίοδος 1856-1919 αποτελεί για τη Θεσσαλονίκη την πιο πολυκύμαντη περίοδο της σύγχρονης ιστορίας της. Κατά την πρώτη τριακονταετία, η Θεσσαλονίκη, που ήταν τότε μια σημαντική αλλά υπανάπτυκτη οθωμανική πόλη, αντιμετώπισε με επιτυχία την πρόκληση των θεσμικών, ιδεολογικών αλλά και πολιτικών αλλαγών που υιοθετήθηκαν από την οθωμανι...
Οι ειρηνοποιοί
MacMillan Margaret Olwen
Θεμέλιο (2005)
Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο του 1919, μετά "τον πόλεμο που έβαζε τέλος σε όλους τους πολέμους", άντρες και γυναίκες από ολόκληρο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι για την Ειρηνευτική Συνδιάσκεψη. Στην καρδιά της δέσποζαν οι ηγέτες των τριών μεγάλων δυνάμεων -οι Γούντροου Γουίλσον, Λόιντ Τζόρτζ και Κλεμανσό-, όμως βρέθηκαν εκεί και χιλιάδες άλλοι, ο καθένας με διαφορετική ατζέντα. Βασιλιάδες, πρωθυπουργοί και υπουργοί Εξωτερικών, με τα πλήθη των συμβούλων τους, συνωστίζονταν πλάι σε δημοσιογράφους και υποστηριχτές μιας εκατοντάδας υποθέσεων, από την αρμενική ανεξαρτησ...
Οι κοινωνικές τάξεις στον σύγχρονο καπιταλισμό
Πουλαντζάς Νίκος Α. 1936-1979
Θεμέλιο (1990)
Στο πρώτο του περισπούδαστο βιβλίο "Πολιτική εξουσία και κοινωνικές τάξεις" ο Νίκος Πουλαντζάς προσπάθησε ν' απαντήσει στο ερώτημα: μπορούμε να αντλήσουμε μια "πολιτική" από τον μαρξισμό; Από μια βαθιά και συστηματική μελέτη των κειμένων πρόβαλλε μια γενική μαρξιστική απάντηση στα προβλήματα που θέτει η πολιτική επιστήμη μέσα στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία. Συνεχίζοντας τούτη την προσπάθεια, ο Πουλαντζάς, αναλαμβάνει εδώ να εφαρμόσει τη μέθοδό του ανάλυσης των συγκεκριμένων καταστάσεων, στις κοινωνικές συγκρούσεις που ξετυλίγονται μέσα στα πλαίσια του σύγχρονου μονοπω...
Οι φάκελοι
Ηλιού Φίλιππος 1931-2004
Θεμέλιο (1989)
Τα δύο άρθρα που περιέχονται σ' αυτό το τομίδιο πρωτοδημοσιεύτηκαν, χωρίς τις σημειώσεις, στην εφημερίδα "Η Αυγή" στις 27 Αυγούστου και 10 Σεπτεμβρίου 1989. Το πρώτο έχει τίτλο, "Να μη καούν οι φάκελοι", και το δεύτερο, "Υστερόγραφο για τους φακέλους". "Οι φάκελοι που πρόκειται να καούν αποτελούν τεκμήρια της εθνικής μας ιστορίας και της εθνικής μας παράδοσης. Και μόνο για το λόγο αυτό, θα έπρεπε, από χρόνο μακρό, να έχει εξασφαλιστεί η φύλαξη και η συντήρησή τους, με τους τρόπους που προβλέπουν οι νόμοι της πολιτείας για το σύνολο των δημοσίων εγγράφων. [...]" (απόσπ...
Οκτωβριανή επανάσταση 1917-2017: Από το όραμα στην πράξη
Τρίκκας Τάσος
Θεμέλιο (2017)
Συστατικό μέρος του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, που την ώθηση στην ανάπτυξή του έδωσε η Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία, το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα διαμορφώνει τη δική του φυσιογνωμία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και πορεύεται με μια δική του, εσωτερική, λαογενή δυναμική αυτοτέλειας. Μέλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς, το ΚΚΕ ακολουθεί με συνέπεια τη γενική πολιτική της γραμμή, η οποία κατά την εφαρμογή της φιλτράρεται στον ηθμό της συγκεκριμένης πραγματικότητας της χώρας, προσλαμβάνοντας στοιχεία από αυτήν. Συγκροτεί το "ελληνικό τμήμα" της Κ.Δ., χωρίς...