Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Jacoby είναι άγνωστος στο ελληνικό κοινό, αλλά στην Αμερική - όπου ζει και διδάσκει - θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους μελετητές του μαρξισμού και του φροϋδισμού. Ιστορικός ο ίδιος και μέλος της ομάδας που εκδίδει το περιοδικό "Telos" συνεχίζει την παράδοση της κριτικής σκέψης της Σχολής της Φραγκφούρτης. Η "Κοινωνική αμνησία" βοηθάει στο να προσδιορισθεί τι είναι χρήσιμο και τι κοινότυπο και συναισθηματικό στην τρέχουσα ενασχόληση με την κουλτούρα και την ψυχολογία, και όπως έγραψε και ο Μαρκούζε κριτικάροντας το βιβλίο: "δεν ξέρω άλλο κείμενο που να πραγματεύεται...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί εισαγωγή, με την ευρεία έννοια της λέξης, στη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη. Ο Καστοριάδης είναι, κατά την άποψή μου, καίριας σημασίας στοχαστής, διότι στη σκέψη του συνδυάζονται διαφορετικά γνωστικά πεδία, τα οποία καταφέρνει, με εντυπωσιακά αποτελέσματα, να συνδυάζει και να συσχετίζει. Ως πιο σημαντικά, εμφανώς διαποτισμένα από το κριτικό του πνεύμα, θεωρώ την πολιτική και κοινωνική θεωρία, την ψυχανάλυση και, πριν απ' όλα, την οντολογία του. (Γεράσιμος Χαριτόπουλος)

Γιατί έρχεται πάντα μια μέρα που αμφιβάλλει κανείς αν η λογοτεχνία είναι πράγματι "σκοπιμότητα χωρίς σκοπό", όπως -ορθά ασφαλώς- υπέθετε ο Καντ (εγκαινιάζοντας ουσιαστικά τη νεότερη αισθητική φιλοσοφία και βάζοντας σε καλό δρόμο την ηθική αναισθησία της αισθητικής), αμφιβάλλει αν πράγματι είναι αυτόνομη και ηθικά άχρηστη, όπως εύλογα διακήρυσσε ο Όσκαρ Ουάιλντ. Η λογοτεχνικότητα της λογοτεχνίας μπορεί να βασιλεύει, αλλά δεν κυβερνά. Και ούτως ή άλλως η λογοτεχνία έχει την κακή συνήθεια να παραπέμπει σε κάτι έξω από τον εαυτό της -πράγματα των ανθρώπων, καταστάσεις, αισθήματ...

Τα δοκίμια αυτά, ακόμη κι όταν δεν ασχολούνται με ποιητικά έργα, αναζητούν το ποιητικό στοιχείο σε άλλα είδη λόγου, όπως η πεζογραφία, η αυτοβιογραφία, το ταξιδιωτικό, το δοκίμιο, όπου τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο η ποίηση, ως έντεχνη διατύπωση σημαίνουσας ιδέας ή αισθήματος, αναζητεί ασφαλές καταφύγιο, εγκαταλείποντας την τυπική, άτερπνη και άσχετη με κάθε πραγματικότητα ποίηση που γράφεται σήμερα.

Τα τέσσερα δοκίμια του Χορκχάιμερ που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό, -Ο Σοπενχάουερ σήμερα, Θεϊσμός και αθεϊσμός, Οι Γερμανοεβραίοι, Η σύλληψη του Άιχμαν-ανήκουν στην όψιμη, "θεολογίζουσα" παραγωγή του. Η επιφυλακτικότητα και ο σκεπτικισμός που προβάλουν μέσα από αυτά για κάποιες κατακτήσεις της προόδου, διατηρούν την προγνωστική τους αξία ως προς το μέγεθος και το βάθος της εργαλειοποίησης όχι απλώς του Λόγου αλλά των πάντων.

Ο συλλογικός τόμος "Μάης του '68: Η ρωγμή" κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1968, στη Γαλλία. Η συλλογή "Είκοσι χρόνια μετά" έδινε, το 1988, έναν πρώτο απολογισμό των γεγονότων. Με τις "εν θερμώ" αναλύσεις και τις ερμηνείες των ίδιων συγγραφέων, του Κορνήλιου Καστοριάδη, του Κλοντ Λεφόρ και του Εντγκάρ Μορέν, είκοσι χρόνια μετά, η παρούσα έκδοση παρέχει στον αναγνώστη μια πολυδιάστατη θεώρηση του Μάη του '68, επιτρέποντάς του να εξετάσει αυτή την κομβική στιγμή του 20ού αιώνα.

Πώς έγινε και βρέθηκε εδώ, δεν ξέρει, μια κούκλα στη βιτρίνα αυτού του καταστήματος ειδών ένδυσης -να τον ντύνουν και να τον ξεντύνουνε ξανά και ξανά με κάθε νέα μόδα. Κι εκείνος να μην καταλαβαίνει τη γλώσσα τους, ώστε από τα λόγια που ανταλλάσσουν μεταξύ τους να μαντέψει επιτέλους το δρόμο από τον οποίο θα μπορούσε να επιστρέφει εκεί απ' όπου είχε έρθει. Διότι είχε αφήσει διάφορες ατελείωτες αποστολές πίσω του, όταν αποχώρησε από εκεί τόσο απρόοπτα και παρά τη θέληση του. Ως ταχυδακτυλουργός κυκλοφορούσε τη στιγμή που είχε παγιδευτεί- και ποτέ μα ποτέ δεν του είχε περάσει...