Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Απόσπασμα από το βιβλίο Και κάθε φορά που κάποιος ερχόταν απ' όξω -τοξωτερικό- όλο και γέμιζε το σπίτι της με κάνα ξερό παξιμάδι, κάνα μάτσο ρίγανη, κάνα περισσευούμενο ζαρζαβατικό, που οι γειτόνισσες παρά τις ανάγκες τους στερούσαν από τα παιδιά τους, γρικώντας την ερημιά της. Νιώθανε τύψεις, αλλά και τυχερές μέσα στη φτώχεια τους με την σκέψη ότι δεν έχασαν το ταίρι τους στην ξενιτιά. Αυτές τουλάχιστον και να κοιμόντανε νηστικές θα χόρταιναν με μια νυχτερινή αγκαλιά. Οι τύψεις συνεχίστηκαν ακόμα και μετά το θάνατο της Βουλιώς. Ίσως γι' αυτό να διάλεξαν να στέλνουν στη...

[...] Να αγαπώ Να συνδέομαι Να κλαίω και να χαίρομαι Γκρέμισε το βάθρο-βάραθρό μου Άσε με να γίνω Άνθρωπος

Μπορεί ο Τζόνης το Μοναχοπαίδι να τα βάλει με τον Λουκά τον Μπέη ή Κουβά ή Αχμέτ, που δουλειά του είναι να προμηθεύει με κάθε είδους πολεμικό εξοπλισμό τους επίδοξους αυτόχειρες και δολοφόνους; Γιατί η δεκαεφτάχρονη Ισιδώρα με κορμί που πάλλεται και αστράφτει από νιάτα και ομορφιά θα παραδοθεί άνευ όρων στον ώριμο Στάθη και θα εκτελέσουν από κοινού τις πιο απίστευτες αρμονικές ταλαντώσεις; Μήπως ο Χριστόφορος ο φουσκωτός ή αλλιώς Ντουλάπας, στο κλαμπάκι Ro-koko, πήγαινε γυρεύοντας όταν χτύπησε αναίτια τον έφηβο Βαγγέλη τον αυτιά καθώς και τα υπόλοιπα παιδιά του δεκαπε...

Η οβάλ ταμπέλα έγραφε Μουσείο Ανατομίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου. Κάθε Τρίτη κλειστά. Πήραν τα έντυπα που τους έδωσε. Του είπαν πως, αν ήθελε, μπορούσε προσωρινά να διαμορφώσει ένα χώρο στο υπόγειο και να μένει. Παλιά είχαν εκεί το αρχείο της Σχολής, "αλλά με την υγρασία", του είπαν, "καταστράφηκαν τα πάντα".

Η αφήγηση είναι αρθρωμένη σε τρία μέρη. Έξι σταθμοί του μετρό συνιστούν τα έξι κεφάλαιά της. Ένας φάκελος -κλειδωμένος στο συρτάρι της ηρωίδας- οι κυλιόμενες σκάλες και τα έργα τέχνης στους έξι σταθμούς του μετρό κατεβάζουν τη γυναίκα από την επιφάνεια στα βάθη του εαυτού της. Διατρέχει τη ζωή της ανάποδα. Ένα ταξίδι από το τέλος προς την αρχή, από το προσωπικό στο συλλογικό, από το πένθος στη ζωή, από την εμπλοκή στην απόσταση, από την ιστορία στην Ιστορία, από τη βεβαιότητα στην αμφιβολία.

Ο ιστορικός ρόλος της Τουρκίας από τη μια, και των "βαλκανικών μικρολαών" από την άλλη, που συνδέεται άμεσα με το Ανατολικό Ζήτημα και έμμεσα με την ευρωπαϊκή επανάσταση, υπήρξε διαμετρικά αντίθετος. Γιατί οι "βαλκανικές μικρογραφίες κρατών" ξεπρόβαλαν με μια σειρά βρώμικων πολέμων εθνικής καθαρότητας, έτσι που η ιστορία του εθνικού ζητήματος στα Βαλκάνια να συμπίπτει με το χρονικό της εθνοκάθαρσης στη χερσόνησο του Αίμου· ενώ η συνάφεια της Τουρκίας με την ευρωπαϊκή επανάσταση ταυτίζεται με το ρόλο των Τούρκων στην παγκόσμια ιστορία, δηλαδή βασικά στη νεότερη ιστορία, την...

Συγκινητική ιστορία. Στα πρόθυρα κατάρρευσης. Όλο αυτό το μίζερο, το καταθλιπτικό, το προκλητικό τους οικοδόμημα καταρρέει. Η αυτοκρατορία τους καταρρέει. Οι εργολαβίες τους, οι μίζες τους, οι επιδοτήσεις τους οι ευρωπαϊκές, το χρήμα που ροκάνιζαν στηρίζοντας τα θαλερά τηλεοπτικά κανάλια τους -αυτή τη φοβερή τερατογένεση, το δάσος με τις χίμαιρες-, οι ευγενικές τους τράπεζες -κυρίως αυτές, αυτά τα αθώα καταστήματα, οι αγνές ψυχές-, ο οδικός τους χάρτης, που στηρίχτηκε στο ψέμα, στην απάτη, στην ατιμωρησία, στο έγκλημα, τώρα καταρρέει. Και καταρρέει τώρα μαζί με το προσωπικό...

Εστιατόριο, κρεβάτι, εστιατόριο. Μικρή διαδρομή θα μου πεις, αλλά θαυματουργή. Έχει και κάτι το παραδοσιακό. Καληώρα σαν το "πατρίς-θρησκεία-οικογένεια" που λέγαμε παλιά και μου σηκωνότανε η τρίχα. Γιατί όχι και κείνο το παμπάλαιο: "προσοχή, ο εχθρός παραμονεύει παντού!" Μην κοροϊδεύεις. Η θεία-Αιμιλία το μουρμουρίζει ακόμα. Ναι, βρε, την ώρα που ψάχνει κάτω απ' τα κρεβάτια, κάθε βράδυ, πριν πέσει για ύπνο. Το φαντάζεσαι; "Τι ψάχνεις, ρε θεία;" ρωτάω. "Μπας και έχει χωθεί κάνας κομμουνιστής, παιδάκι μου" δικαιολογείται, "και βγει το βράδυ να μας φάει". Φόβο να δεις η θεί...

Η ΑΡΧΗ Μην μπορώντας να σου πω για αυτά που βλέπω αποφάσισα να γράψω. Μήπως και έτσι λυτρωθώ από τις λέξεις που με φορτίζουν, πίσω από την οχλοβοή όπου μόνο οι κραυγές επικρατούν. Αν σου αρέσουν όσα διαβάσεις θα ξέρεις πλέον ότι υπάρχει και άλλος ένας.

"Η τελευταία ώρα" Σύνεργα επιτυχίας στοιβαγμένα,/ πάντα σε ετοιμότητα,/ στη θέση αισθημάτων./ Θεά μονογενής η Φιλοδοξία σου,/ με φωτοστέφανο/ θολή απ' το θυμίαμα ζωής./ Οι συγκινήσεις σου, ανάμνηση,/ οχλούνται από τα δέοντα/ κι οχλούν τα δήθεν του παρόντος./ Φοράς χαμόγελο κατά περίπτωση./ Τις νύχτες συντροφιά σου/ σχέδια, συμβάσεις,/ αριθμοί και ευκαιρίες./ Δεν τρως,/ μονάχα δοκιμάζεις./ Το νευρικό στομάχι σου/ απειλεί./ Καμιά ερώτηση δεν σε μπερδεύει πια/ τόσο μωρός που έγινες/ μπροστά στην τελευταία ώρα. (από τη σελ. 17 του βιβλίου)

Η μετάσταση της γλώσσας Η ποίηση δεν επιβάλλει πια τον εαυτό της· τον αποκαλύπτει. - Πάουλ Τσέλαν, 1969 Ανάμεσα στο βράχο της Σικίνου και στο μονόλιθο της Ανάφης η ποίηση του Τσέλαν ανακαλύπτει μια λυτρωτική δίοδο από το σκοτάδι προς το διάφανο πεδίο που ανοίγεται, πίσω από το μαύρο, στον ανοιχτό, ελεύθερο χώρο. Εδώ η ποίησή του λειτουργεί όπως σχεδόν θα λειτουργούσε και σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, καθώς σε τέτοια οριακά επίπεδα ομορφιάς και ασχήμιας οι διαφορετικές αλήθειες συναντιούνται στην πιο ολοκληρωμένη τους μορφή. Η ποίηση του Τσέλαν δεν είναι ερμητι...

[...] Ένιωσα μεγάλη συγκίνηση, όταν πριν από μερικά χρόνια διάβασα ένα κείμενο του Παλαμά, μέρος του οποίου θα δει ο αναγνώστης να παραθέτω. Ο Παλαμάς τρόπον τινά μου εξηγούσε την εσώτερη απήχηση που είχε σ' εμένα τότε η "Αινειάδα", την εξηγούσε μ' ένα κείμενο (το χαρακτηρίζω και εδώ υπέροχο) υποβλητικό, έξοχα αισθαντικό. Αυτό υπήρξε και το ισχυρό κίνητρο, που μ' ενθάρρυνε τελικά να κάνω αυτή την προσωπική ανάγνωση της "Αινειάδας", ανάλογη προς εκείνη της "Οδύσσειας", που είχα επιχειρήσει πριν από δέκα χρόνια. (από τον πρόλογο του Μ. Γ. Μερακλή)

Με τον Στρατή Δούκα, τον δάσκαλό μου, με σύνδεσε μια εικοσάχρονη μαθητεία. Όλα αυτά τα χρόνια, στις διάφορες διακυμάνσεις της ζωής μου, που με γέμισαν ενθουσιασμούς και απογοητεύσεις και, προπάντων, την ψευδαίσθηση ότι θα ανακάλυπτα με τη δράση τον εαυτό μου, ήξερα πως με περίμενε στο μικρό σπίτι της Ορμινίου 3, έτοιμος, προσφέροντάς μου, να με ησυχάσει. Γιατί ο Στρατής Δούκας με τον πλούσιο ψυχισμό του, που αρμονικά συνυπήρχαν, σ' ένα ευρύ φάσμα, χιλιάδες αποχρώσεις, κάποτε αντιφατικές, και την κατακτημένη, από την πολύχρονη περιπέτειά του στον κόσμο αθωότητα, ήταν μια μ...

Άλλοτε σαν ένας κατάμαυρος τράγος με στήθη ανθρώπινα και ουρά σαύρας. Άλλοτε σαν μια όμορφη γυναίκα που ξάφνου τα σμαραγδένια μάτια της γίνονται ολόλευκα και τα δόντια της γυαλίζουν κάτω απ' το σεληνόφως προτού καρφωθούν στη σάρκα ενός βρέφους. Είναι η λάμια. Ένα πλάσμα που εγκατέλειψε την κόλαση για τούτον τον κόσμο. Ώσπου ένας μικρός πιανίστας, καθοδηγούμενος από τα όνειρά του, βρίσκει τον τρόπο ν' απαλλάξει την ανθρωπότητα από αυτήν. Αλλά όχι για πάντα. Το όνομά της είναι Βέρθα. Επιστρέφει στον κόσμο αιώνες μετά την καταστροφή της από τον μικρό πιανίστα και το ματωμένο ν...