Αίθρα

Αίθρα

Μεσολογγίου 1 106 81 Αθήνα

210 3301269

Η μαθηματική συναγωγή του Πάππου του Αλεξανδρέως

Αίθρα (2006)

Με την κυκλοφορία του παρόντος τέταρτου και τελευταίου τόμου ολοκληρώνεται η έκδοση της "Συναγωγής" του Πάππου του Αλεξανδρέως, με απόδοση στη νεοελληνική και σχόλια του μαθηματικού Ευαγγέλου Σπανδάγου, στη σειρά των αρχαίων μαθηματικών κειμένων του εκδοτικού οίκου του "Αίθρα". Το πόσο σημαντικό γεγονός για τη μαθηματική κοινότητα αποτελεί η ολοκλήρωση της εκδόσεως αυτής συνάγεται από τη σπουδαιότητα του έργου του Πάππου. Ο Πάππος, ο οποίος ήκμασε στην Αλεξάνδρεια στα 300 - 350 μ.Χ., είναι ένας από τούς τελευταίους μεγάλους γεωμέτρες της ελληνικής παραδόσεως. Στη "Συναγωγή...

Συγγράματα αρχαίων Ελλήνων στις θετικές επιστήμες

Αίθρα (2006)

Εξέχουσα θέση στην αρχαία ελληνική γραμματεία έχουν τα έργα των αρχαίων Ελλήνων θετικών επιστημόνων (μαθηματικών, αστρονόμων, φυσικών, μηχανικών, φυσιογνωστών κτλ.) Το πλήθος των έργων που έχουν σωθεί καθώς και αυτών που έχουν χαθεί (αλλά γνωρίζουμε τους τίτλους τους από διάφορες μαρτυρίες) είναι μικρός σε σχέση με τη συνολική συγγραφική παραγωγή. Είναι όμως αρκετός για να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό ότι στην αρχαία Ελλάδα θεμελιώθηκαν και αναπτύχθηκαν όλες σχεδόν οι θετικές επιστήμες. Μέχρι σήμερα δεν είχε εκδοθεί ένας ολοκληρωμένος κατάλογος με τα έργα αυτά (χαμένα και μη...

Ματωμένα θεωρήματα

Αίθρα (2007)

"Ο τίτλος της συλλογής "Ματωμένα θεωρήματα" επελέγη, διότι πολλοί αρχαίοι έλληνες ιστορικοί μάς πληροφορούν για τη δολοφονία ή τον τραυματισμό πέντε μαθηματικών όπως ο Ίππασος, ο Ζήνων, η Τυμίχα, ο Αρχιμήδης και η Υπατία, οι οποίοι είναι και τα κυριότερα πρόσωπα σε ισάριθμα διηγήματα. Θεωρήθηκε λοιπόν σκόπιμο να "επεκταθεί" η ύπαρξη αίματος και στα υπόλοιπα, έστω και με τη μορφή αθώων τραυμάτων, ώστε να υπογραμμιστεί η δύσκολη και πολλές φορές "δραματική" πορεία ορισμένων μαθηματικών θεωρημάτων ή γεωμετρικών κατασκευών, που αναφέρονται στα διηγήματα, μέσα από τα στενά και δ...

Η μετεωρολογία στην αρχαία Ελλάδα

Αίθρα (2007)

Το παρόν βιβλίο με τίτλο "Ή μετεωρολογία στην αρχαία Ελλάδα" αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ένα συμπλήρωμα του προηγούμενου βιβλίου μου με τίτλο "Η Αστρονομία των αρχαίων Ελλήνων". Λέω συμπλήρωμα, διότι μέχρι την εποχή του Αριστοτέλους οι δύο αυτές επιστήμες, η Αστρονομία και η Μετεωρολογία, δεν ήταν ανεξάρτητες. Αλλά και μετά τον Αριστοτέλη μετεωρολόγοι ήταν ως επί το πλείστον οι αστρονόμοι. Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να παρουσιάσει στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, αλλά και στους μελετητές της ιστορίας της αστρονομίας μια περίληψη όλων των μετεωρολογικών θεωριών και απόψεων τω...

Αρχαία ελληνικά προβλήματα αριθμητικής

Αίθρα (2007)

Οι αρχαίοι Έλληνες μαθηματικοί και γενικά οι ασχολούμενοι με τα μαθηματικά, συνέτασσαν κατά καιρούς "χάριν αιδιάς", διάφορα χαριτωμένα έμμετρα προβλήματα. Συλλέκτες αλλά και δημιουργοί τέτοιων προβλημάτων υπήρξαν ο Πυθαγόρειος Σωκράτης (6ος π.Χ. αιώνας), ο Μητρόδωρος ο Σάμιος (5ος αιώνας) και διάφοροι ανώνυμοι. Πολλά από τα προβλήματα αυτά περιέχονται στην "Ελληνική Ανθολογία". Η λύση των περισσοτέρων προβλημάτων είναι απλή και οδηγεί σε πρωτοβάθμιες εξισώσεις ή σε απλά γραμμικά συστήματα. Περιέχεται όμως στη συλλογή αυτή και το περίφημο "Βοεικό Πρόβλημα" του Αρχιμήδους...

Εύδημος ο Ρόδιος

Αίθρα (2007)

Ο Εύδημος ο Ρόδιος (δεύτερο ήμισυ του 4ου αιώνα π.Χ.), ο πρώτος ιστορικός των μαθηματικών, υπήρξε ένας διακεκριμένος μαθητής του Αριστοτέλους, ο οποίος τον περιέβαλλε με μεγάλη εκτίμηση. Λέγεται ότι ο μεγάλος φιλόσοφος βρέθηκε για αρκετό καιρό σε δίλημμα, σχετικά με το πρόβλημα της διαδοχής του στο Λύκειο είχε δυσκολία να επιλέξει μεταξύ του Θεοφράστου και του Ευδήμου, λόγω των πολλαπλών προσόντων τους. Τελικά επέλεξε τον Θεόφραστο, χωρίς φυσικά αυτή του η επιλογή να υποτιμά το έργο του Ευδήμου. Ο Εύδημος υπήρξε πολυγραφότατος. Έγραψε έργα στην ιστορία των επιστημών, καθώς...

Απροσδιόριστες προσεγγίσεις

Αίθρα (2008)

"Η θεματολογία των διηγημάτων καλύπτει ένα χώρο αρκετά εκτεταμένο, από την παράδοση μέχρι τη σύγχρονη αφαιρετική κι ακόμα πιο πέρα ως την προφητική μελλοντολογία. Όλα όμως έχουν ένα κοινό σημείο σύγκλισης. Εκφράζουν μια ηθική στάση απέναντι στη ζωή και δημιουργούν κατάλληλες προϋποθέσεις για περαιτέρω στοχασμό. Σημειώνουμε τέλος ότι η συλλογή περιέχει μια επιλογή από διάφορα διηγήματα, η σύνθεση των οποίων έγινε κατά το χρονικό διάστημα 1977 - 2007" (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Χρίστος Παπακυριακόπουλος, ο ερημίτης του Πρίνστον

Αίθρα (2008)

[...] Τον Παπακυριακόπουλο ως μαθηματικό τον ''γνώρισα'' το 1965 όταν όλως τυχαία έπεσε στα χέρια μου η διδακτορική του διατριβή, που είχε δημοσιευθεί το 1943. Τα επόμενα χρόνια είχα τη σπάνια τύχη να ακούσω διηγήσεις, σχετικά με τη ζωή και το έργο του από ανθρώπους που τον γνώρισαν: Από τους αείμνηστους καθηγητές των Μαθηματικών Νικόλαο Κριτικό, Δημήτριο Κάππο, Σπύρο Κανέλλο, και από τους αείμνηστους Ιωάννη Κανδύλη, χημικό, και Ιάσονα Παπακωστόπουλο, πολιτικό μηχανικό. Για πρώτη φορά ασχολήθηκα συγγραφικά με τον "ένοικο του Φάιν Χολ του Πρίνστον" τον Νοέμβριο του 1980, ότ...

Το δήλιο πρόβλημα στην αρχαία Ελλάδα

Αίθρα (2008)

Το πρόβλημα του διπλασιασμού του κύβου (ή το δήλιο πρόβλημα) απασχόλησε για πολλούς αιώνες τους ασχολούμενους με τα μαθηματικά. Οι αρχαίοι Έλληνες μαθηματικοί, αφού διαπίστωσαν το αδύνατο της λύσεως με τον κανόνα και το διαβήτη, επινόησαν άλλες ευφυέστατες μεθόδους επιλύσεως με χρήση διαφόρων καμπυλών (διαφορετικών του κύκλου). Επινόησαν ακόμα λύσεις με χρήση της κινητικής γεωμετρίας. [...] Όλες οι λύσεις παρουσιάζονται με το αρχαίο κείμενο, με απόδοση στην νεοελληνική και σχολιασμό. [...] (από το εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα)

Εύδοξος ο Κνίδιος

Αίθρα (2008)

[...] Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου δεν περιορίζεται στις αρχαιοελληνικές πηγές. Αναφέρει και την παρουσίαση του έργου του Εύδοξου στα μαθηματικά και την αστρονομία που έκαναν κατά καιρούς οι μεγάλοι ιστορικοί των επιστημών του 19ου και του 20ου αιώνα, γεγονός που δίνει μια ιδιαίτερη πληρότητα στο βιβλίο. Ο πανεπιστήμων Εύδοξος εκτός από τα μαθηματικά και την αστρονομία, είχε ασχοληθεί με τη μετεωρολογία, τη φυσική, τη μουσική και την ιατρική. Θεωρείται ένας από τους μεγάλους μαθηματικούς όλων των εποχών, ισάξιος του μεγάλου Αρχιμήδους. Μνημειώδης λοιπόν η παρούσα έκδοση....

Στοιχείωσις φυσική (ή περί κινήσεως)

Αίθρα (2009)

[...] Στο έργο του αυτό ο Πρόκλος έδωσε τον τίτλο "Στοιχείωδις Φυσική". Ορισμένοι όμως κώδικες παρουσιάζουν και τον τίτλο "Περί κινήσεως". Ο Πρόκλος έκανε μια επιλογή προτάσεων από τα "Φυσικά" του Αριστοτέλους. Επέλεξε προτάσεις των οποίων οι αποδείξεις είχαν μια αυστηρή μαθηματική δομή. Δυο - τρεις προτάσεις από τις 52 που περιέχει συνολικά το έργο είναι επινοήσεις του Πρόκλου. Το παρόν έργο του Πρόκλου δεν είναι ευρύτερα γνωστό στη νεότερη Ελλάδα, αν και παρουσιάζει μια σημαντική ιδιαιτερότητα. Αποτελεί το δεύτερο βιβλίο στον κόσμο μαθηματικοποιημένων κεφαλαίων Φυσικ...

Περί πολυγώνων αριθμών

Αίθρα (2009)

Συνεχίζοντας τη σειρά των έργων των αρχαίων ελλήνων μαθηματικών και αστρονόμων, ο Ευάγγελος Σπανδάγος εκδίδει το σωζόμενο, στα αρχαία ελληνικά, μέρος του έργου "Περί πολυγώνων αριθμών" του Διοφάντου. Πρόκειται για τέσσερις προτάσεις -η τέταρτη πρόταση αποτελείται από τέσσερις άλλες προτάσεις- με δύσκολες γεωμετρικές λύσεις και ένα πρόβλημα, του οποίου η λύση δεν σώζεται μεν ολόκληρη, την ολοκλήρωσαν όμως ο Γερμανός ιστορικός G. Wertheim και οι ιστορικοί των μαθηματικών Paul Tannery και Thomas Heath. [...] Μάρω Κ. Παπαθανασίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος μαθηματ...

Υπό ευρεία έννοια

Αίθρα (2009)

"Η εμπειρία που επιθυμώ να μεταφέρω είναι ότι δεν άφησα τα χειρόγραφα του βιβλίου πριν τα διαβάσω όλα. Με τράβηξαν σαν ισχυρός μαγνήτης τα πεζά αυτά κομμάτια που τα χαρακτηρίζει ο ανθρωπισμός, ο σαρκασμός, η ανάλυση των χαρακτήρων, το υποβλητικό και επιβλητικό λεκτικό και, το σπουδαιότερο, ο πρωτότυπος μύθος με το απρόσμενο τέλος..." (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Ασκήσεις άλγεβρας

Αίθρα (2009)

[...] Σκοπό του βιβλίου αυτού είναι να βοηθήσει τους φοιτητές των μαθηματικών τμημάτων των πανεπιστημίων της χώρας αφενός να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες του μαθήματος "Άλγεβρα" (ή "Άλγεβρα Ι") (ακέραιοι αριθμοί, ομάδες, δακτύλιοι, σώματα, modules) και αφετέρου να αποκτήσουν την απαιτούμενη εμπειρία στη λύση των ασκήσεων. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία κεφάλαια που περιέχουν αντίστοιχα τις έννοιες Σύνολα-Σχέσεις-Ακέραιοι αριθμοί, Ομάδες και Δακτύλιοι. Κάθε κεφάλαιο περιέχει συνοπτική θεωρία και ορισμένες κατηγορίες λυμένων ασκήσεων. [...]

Αναγνωστικό αρχαίων ελληνικών μαθηματικών

Αίθρα (2010)

Το "Αναγνωστικό Αρχαίων Ελληνικών Μαθηματικών" αποσκοπεί αφ' ενός μεν σε μια προσέγγιση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας μέσα από τα αρχαιοελληνικά μαθηματικά έργα και αφετέρου σε μια πρώτη γνωριμία, μη ειδικών αναγνωστών, με εργασίες 18 έγκριτων μαθηματικών της Αρχαίας Ελλάδας. Το βιβλίο περιέχει 15 ομάδες κειμένων και ένα παράρτημα. Κάθε ομάδα περιέχει κείμενα από ορισμούς, αξιώματα και προτάσεις (με απόδειξη ή χωρίς απόδειξη) από έργα Αρχαίων Ελλήνων Μαθηματικών. Περιέχονται κείμενα από τα επόμενα έργα: - Ευκλείδου: "Στοιχεία" - Ευκλείδου: "Δεδομένα" - Σερήνου: "Περί...

Η ορυκτολογία στην αρχαία Ελλάδα

Αίθρα (2010)

Η ιδέα του φίλου Ευάγγελου Σπανδάγου να παρουσιάσει λεπτομερώς την ορυκτολογία στην αρχαία Ελλάδα, με ενθουσίασε διότι έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό. Το βιβλίο αυτό δίνει πολλές πληροφορίες για την επιστήμη της ορυκτολογίας στην αρχαία Ελλάδα. Περιέχονται οι αρχαιοελληνικές ονομασίες διαφόρων ορυκτών καθώς και οι σύγχρονες ονομασίες τους. Περιέχεται πίνακας ορυκτών για τα οποία μαρτυρούν αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Περιέχονται τέλος τέσσερα αρχαιοελληνικά έργα ορυκτολογιάς (αρχαίο κείμενο, απόδοση στη νεοελληνική, σχολιασμός): Τα "Λιθικά" και τα "Λιθικά κηρύγματα" των...

Ακολουθίες πραγματικών αριθμών

Αίθρα (2010)

Το βιβλίο αυτό έχει σκοπό να βοηθήσει τους πρωτοετείς φοιτητές των τμημάτων των θετικών επιστημών να κατανοήσουν τις διάφορες έννοιες της μαθηματικής ενότητας "Ακολουθίες πραγματικών αριθμών". Αυτό επιτυγχάνεται με την κατανόηση αλλά και συνοπτική παρουσίαση της σχετικής θεωρίας, με τα πολλά παραδείγματα και το μεγάλο πλήθος των λυμένων ασκήσεων. Περιέχει: - Συνοπτική (κατανοητή) θεωρία - Μεθοδολογία - 400 λυμένες ασκήσεις

Τα μαθηματικά των αρχαίων Ελλήνων

Αίθρα (2010)

[...] Η παρουσίαση των έργων των αρχαίων Ελλήνων μαθηματικών που επιχειρείται με σωστό τρόπο στο βιβλίο του Ευάγγελου Σπανδάγου έρχεται να υπενθυμίσει σε κάθε επιστήμονα των θετικών επιστημών ότι πρέπει να γνωρίζει τις ρίζες της επιστήμης του και κάτω από το πρίσμα η ανάγνωση του βιβλίου αποτελεί ένα συναρπαστικό ταξίδι στο παρελθόν που είναι συνάμα και μέλλον, το μέλλον των Ελλήνων συνεχιστών του ελληνικού πνεύματος. Πρέπει ακόμη να τονιστεί η συμβολή του βιβλίου στη μελέτη της επιστημονικής σκέψης και των ανθρώπων που παρήγαγαν θετική γνώση σημαδεύοντας την ιστορία το...

Αρχιμήδους: Βίος και έργον

Αίθρα (2011)

Για τον Αρχιμήδη έχουν εκδοθεί κατά την τελευταία δεκαετία πολλά αξιόλογα βιβλία. Παράλληλα έχουν δημοσιευθεί πολλά διακεκριμένα άρθρα. Θεωρήθηκε όμως σκόπιμο από τον συγγραφέα του παρόντος βιβλίου να εκδοθεί ένα βιβλίο για τη ζωή και το έργο του μεγάλου μαθηματικού, το οποίο να ικανοποιεί δύο βασικές απαιτήσεις: α) Να απευθύνεται σε διάφορες ηλικίες αναγνωστών και μελετητών χωρίς να απαιτούνται ειδικές γνώσεις και β) να περιέχει όλες τις γνωστές, παλιές και σύγχρονες, μαρτυρίες για τη ζωή και το έργο του Αρχιμήδους. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)

Οι θετικοί επιστήμονες της Βυζαντινής εποχής

Αίθρα (2011)

Σκοπός του βιβλίου αυτού, που είναι το τέταρτο της σειράς "Αίθρα - Ιστορική ερευνητική βιβλιοθήκη", είναι να παρουσιάσει στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, αλλά και τους μελετητές της ιστορίας των θετικών επιστημών, τους θετικούς επιστήμονες της Βυζαντινής Εποχής. Λέγοντας θετικούς επιστήμονες εννοούμε ακριβώς τους μαθηματικούς, αστρονόμους, αλχημιστές, φυσικούς φιλόσοφους, φυσιογνώστες, μηχανικούς, γεωγράφους, ορυκτολόγους, αρχιτέκτονες, φαρμακολόγους, ζωολόγους, βοτανολόγους και γεωπόνους που κατά κάποιο τρόπο διδάχθηκαν την επιστήμη τους και στη συνέχεια την εξάσκησαν, ενώ αρκε...

Συνολικά Βιβλία 129
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου