Κώστας Καρυωτάκης, Μαρία Πολυδούρη και η αρχή της αμφισβήτησης
Ζωγράφου Λιλή 1922-1998
Αλεξάνδρεια (1996)
«Η πίστη μου στον έρωτα; Μα ποια πίστη είν' αυτή; Δεν έχω μείνει πιστή σε κανέναν έρωτα.» Κι όμως θ' αγαπήσει τον Καρυωτάκη. Από παιδί την προσανατόλιζαν μέσα στο τούνελ του αποβλακωτικού συναισθηματισμού. Αυτή όμως δε μένει εκεί να πεθάνει στα σκοτάδια του. Καλπάζει και βρίσκει την έξοδο. Την έξοδο που πραγματοποιούν οι σημερινές γενιές. Και βγαίνει επιτέλους στο γυμνό φως που της αποκαλύπτει μια έρημο. Είναι το αύριο της ανθρωπότητας. Το δικό μας σήμερα, αν προτιμάτε. Τι θα κάνει εκεί η Πολυδούρη, ολομόναχη; Θα πιστέψει πως το πρόσωπο ενός ποιητή τόσο κλειστού, τόσο σ...
Ο λαβύρινθος της μοναξιάς
Paz Octavio 1914-1998
Αλεξάνδρεια (1995)
Κορυφαίο δοκίμιο του νομπελίστα ποιητή και στοχαστή, η παραδειγματική αυτή μελέτη της μεξικανικής ταυτότητας είναι ταυτόχρονα μια ξενάγηση στον ζοφερό λαβύρινθο της ιστορίας και της ψυχής, εκεί όπου πλανιέται μοναχικά ο σύγχρονος άνθρωπος αναζητώντας την έξοδο προς την κοινωνία και τον έρωτα.
Έξι προτάσεις για την επόμενη χιλιετία
Calvino Italo 1923-1985
Αλεξάνδρεια (1995)
Ο Ίταλο Καλβίνο πέθανε την παραμονή της αναχώρησής του για το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, αφήνοντας πίσω του το κείμενο των διαλέξεων που θα έδινε εκεί. Η "ελαφρότητα", η "ταχύτητα", η "ακρίβεια", η "οπτικότητα", η "πολλαπλότητα" -οι αξίες στις οποίες είναι αφιερωμένα αυτά τα "αμερικανικά μαθήματα"- συνθέτουν ένα καλειδοσκοπικό πρίσμα μέσα από το οποίο ο Καλβίνο επισκοπεί ένα σημαντικό μέρος της παγκόσμιας λογοτεχνίας (από τον Βοκάκιο και τον Δάντη ως τον Φλωμπέρ, τον Λεοπάρντι, τον Μούζιλ και τον Μπόρχες), και μαζί το δικό του συγγραφικό έργο. Το τελευταίο βιβλίο του αποτελ...
Στήβεν ο ήρωας
Joyce James 1882-1941
Αλεξάνδρεια (1995)
... Τη ζωή του άρχισε να χρωματίζει μια εκζήτηση, μια περιπάθεια. Συνειδητοποιούσε ότι, αν και επίσημα ήταν ακόμη συμφιλιωμένος με την κοινωνία όπου είχε δει το φως, η συνθήκη αυτή δεν θα μπορούσε να παραταθεί. Η ζωή του περιπλανώμενου του φαινόταν λιγότερο πρόστυχη από το ζωή κάποιου που είχε συμβιβαστεί με την τυραννία της μετριότητας επειδή έβρισκε υπερβολικό το τίμημα του να είναι ξεχωριστός. Η νέα γενιά που έβλεπε να ανασταίνεται γύρω του θεωρούσε τις εκδηλώσεις της πνευματικής του ανησυχίας κάτι παραπάνω από απρεπείς, και ήξερε ότι πίσω από το φοβισμένο και στοργικό π...
Νύχτωσε αγάπη μου, είναι χθες
Ζωγράφου Λιλή 1922-1998
Αλεξάνδρεια (1995)
Η συναρπαστική ζωή μιας γυναίκας από την αρχή μιας ερωτικής διαδρομής ώς πάντα, από χθες ώς χθες.
Βίαιοι θάνατοι γυναικών στην τραγωδία
Loraux Nicole
Αλεξάνδρεια (1995)
Στην καθημερινή πραγματικότητα της αρχαίας Αθήνας η γυναίκα όφειλε να διάγει μια ήσυχη και υποδειγματική ζωή ως σύζυγος και μητέρα. Δόξα της ήταν να φυλάγεται από τη δόξα. Στην τραγωδία όμως οι γυναίκες πεθαίνουν βίαια και, μέσα απ' αυτήν την βία, ορίζουν το πεπρωμένο τους. Μέσα από μια πρωτότυπη ανάγνωση των πολυσήμαντων κειμένων, η διακεκριμένη ελληνίστρια Νικόλ Λορώ φθάνει στον πυρήνα των αρχαιοελληνικών αντιλήψεων για το φύλο, το σώμα , τη θυσία, τον έρωτα και το θάνατο.
Η στέρνα
Connolly Cyril
Αλεξάνδρεια (1995)
Πώς αντιδρά ένας απόφοιτος κολεγίου της Οξφόρδης, κάπως επηρμένος και με συγγραφικές ανησυχίες, όταν αφήνει τη μουντή λονδρέζικη βολή του για να περάσει το καλοκαίρι σ' ένα χωριουδάκι της Κυανής Ακτής, λουσμένο στο φως και κατειλημμένο από καλλιτέχνες, συγγραφείς και κάθε λογής μποέμ και τυχοδιώκτες; Στην αρχή μελετά την παράξενη μικροκοινωνία τάχα αφ' υψηλού, ως παρατηρητής ενός κλειστού υδρόβιου πληθυσμού, μιας Στέρνας. Αυταπατάται όμως, αφού πολύ γρήγορα θα πέσει ασυγκράτητος στα στάσιμα νερά, τραβηγμένος από τη μελαγχολική σαγήνη των κατοίκων της, από την ασύδοτη ελευθε...
Στην Ελλάδα του Χίτλερ
Mazower Mark 1958-
Αλεξάνδρεια (1994)
Η εισβολή του γερμανικού στρατού το 1941 έφερε στην Ελλάδα τη χιτλερική Νέα Τάξη, έναν κόσμο ερειπωμένων οικισμών, λιμοκτονούντων πληθυσμών και απόλυτων κατακλυσμιαίων οραμάτων. Συγκεντρώνοντας πλούσιες μαρτυρίες από πρώτο χέρι και αντλώντας από ανέγγιχτες ως τώρα αρχειακές πηγές, ο Μαρκ Μαζάουερ περιγράφει τη διακυβέρνηση και την οικονομική αφαίμαξη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα, την κατάρρευση μιας ολόκληρης κοινωνίας μέσα στον τρόμο και την πείνα και την αναβάπτιση τους στους θεσμούς και τις πρακτικές της μαζικής αντίστασης. Η καθημερινή ζωή κάτω από τον ξένο...
Κατάλοιπα ζωντανού συγγραφέα
Musil Robert 1880-1942
Αλεξάνδρεια (1994)
Γιατί κατάλοιπα; Και γιατί από ζωντανό συγγραφέα; Υπάρχουν μεταθανάτιες εκδόσεις που αποτελούν πολύτιμες προσφορές· αλλά κατά κανόνα τα συγγραφικά κατάλοιπα έχουν μια ύποπτη ομοιότητα με το τελικό ξεπούλημα ενός καταστήματος ή με τις εκπτώσεις. Ωστόσο η δημοτικότητα της οποίας χαίρουν ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι το αναγνωστικό κοινό αισθάνεται μια φυσιολογική συμπάθεια για έναν συγγραφέα που επικαλείται για στερνή φορά την προσοχή του. Όπως και να 'χει το πράγμα, όποια και να είναι τα κριτήρια με τα οποία θα ξεχωρίσουμε τα αξιόλογα κατάλοιπα απ' τα απλά ρετάλια, εγώ ε...
Κώδικας των εντίμων ανθρώπων ή Πώς να μην σας πιάνουν κορόιδο οι απατεώνες
Balzac Honoré de 1799-1850
Αλεξάνδρεια (1994)
Σαρλ Μπωντλαίρ, ένας λυρικός στην ακμή του καπιταλισμού
Benjamin Walter 1892-1940
Αλεξάνδρεια (1994)
Τα κείμενα του Βάλτερ Μπένγιαμιν για τον Μπωντλαίρ και το Παρίσι του 19ου αιώνα είναι τα κομμάτια που ο εξόριστος στοχαστής είχε προλάβει να ολοκληρώσει (πριν την αυτοκτονία του στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου) από μια ευρύτερη μελέτη για τον ποιητή - που θα αποτελούσε με τη σειρά της υπόδειγμα του μακρόπνοου, ανολοκλήρωτου έργου του για την ιστορία και τον πολιτισμό της νεωτερικότητας. Η ανάπτυξη μιας βιομηχανικής μαζικής κοινωνίας, η φαντασμαγορία του εμπορεύματος, η εικόνα του πλήθους στη μεγαλούπολη, οι φιγούρες του μποέμ, του πλάνητα, του απάχη, του δανδή, του ρακ...