Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Ευρώπη στον εικοστό αιώνα απέδειξε ότι δεν ήταν η φυσική πατρίδα της ελευθερίας και της δημοκρατίας όσο ένα εφιαλτικό εργαστήρι κοινωνικού και πολιτικού πειραματισμού. Εκεί κατέλυσε και ανέπλασε πολλές φορές τον εαυτό της μέσα από τον πόλεμο, την επανάσταση, τον οικονομικό και ιδεολογικό ανταγωνισμό. Ο φασισμός και ο κομμουνισμός εκδηλώθηκαν έτσι ως εναλλακτικές λύσεις απέναντι στη δημοκρατία και προσέλκυσαν διανοούμενους και μάζες χάρη στους δυναμικούς τρόπους με τους οποίους αντιμετώπιζαν τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου. Μέχρι το 1940 οι περισσότεροι Ευρωπαίοι είχαν...

Η ακροδεξιά στην Ελλάδα, επί τριάντα τρία χρόνια από τη μεταπολίτευση, είναι περιθωριακή, ασήμαντη και χωρίς πολιτική επιρροή. Πώς και γιατί η ελληνική κοινωνία ξάφνου πισωγυρίζει; Επί τρεις δεκαετίες, σημαντικές εξελίξεις και αλλαγές θα οδηγήσουν την Ελλάδα να γίνει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία. Πώς και γιατί απρόσμενα το 2007 μερικά ακροδεξιά μορφώματα γίνονται κόμμα και μάλιστα με βουλευτική εκπροσώπηση; Πώς και γιατί σήμερα το ελληνικό Κοινοβούλιο στεγάζει την πιο ανοιχτά φιλοναζιστική ακροδεξιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Η ανάλυση των αιτίων παρακολουθεί το νήμα που...

Γιατί οι μεταρρυθμίσεις είναι μια έννοια ζωτική για την Αριστερά; Ποια μπορεί να είναι μια ρεαλιστική και ταυτόχρονα ανθρώπινη διαχείριση του μεταναστευτικού; Ποιοι δικαιούνται την ελληνική ιθαγένεια; Τι τιμωρεί η δημοκρατία; Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τον νεοναζισμό, υπερβαίνοντας ενίοτε την τομή "Μνημόνιο-αντιμνημόνιο"; Πόσο αυτόνομος είναι ο αγώνας για τα δικαιώματα σε συνθήκες κρίσης; Γιατί η ασφάλεια και η ελευθερία δεν είναι έννοιες αντιθετικές; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέλει να απαντήσει το βιβλίο. Και το προσπαθεί, τεκμηριώνοντας...

Γιατί οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης, ενώ βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια βάναυση κατοχή και έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο, διατήρησαν μια παθητική στάση τη δεκαετία του 1940; Αυτή η πρώτη στο είδος της ιστορική μελέτη εξετάζει το γρίφο της μειονοτικής "αδράνειας", δίνοντας έμφαση στην περίπλοκη ταυτότητα της μειονότητας και στη στρατηγική σημασία της κατά τη διάρκεια αυτής της ταραγμένης δεκαετίας. Η έρευνα βασίστηκε σε ευρύτατο αρχειακό υλικό από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Τουρκία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ -μεγάλο μέρος του οποίου παρουσιάζεται για πρώτη φορά- καθώς...

Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται οι βασικές στρατηγικές δικαιολόγησης που αξιοποιεί ο Rawls για να απαντήσει στο ερώτημα "γιατί να είμαστε δίκαιοι;". Τα επιχειρήματα που διατυπώνει ο Rawls υπέρ της σκοπιάς της δικαιοσύνης προϋποθέτουν ότι ήδη διαθέτουμε αίσθημα δικαιοσύνης, αλλά ταυτόχρονα ενδιαφερόμαστε και για το αγαθό μας ή τα υλικά και τα ιδεατά συμφέροντά μας, και έτσι πολλές φορές αυτό που επιτάσσει το δίκαιο συγκρούεται με ό,τι υπαγορεύει το συμφέρον μας. Η σύγκρουση αυτή μπορεί να μας οδηγήσει να εξετάσουμε κριτικά το αίσθημα δικαιοσύνης μας για να ανακαλύψουμε από πού α...

Μητρότητα; Ξανά; Το κοινό νήμα που συνδέει τις έρευνες που παρουσιάζονται εδώ αναπτύσσεται στο επίπεδο του αναλυτικού ενδιαφέροντος για τη μητρότητα στην Ελλάδα στα τέλη του 20ού και τις αρχές του 21ου αιώνα. Αντλώντας από τη σύγχρονη εθνογραφική παραγωγή, οι μελέτες του τόμου αναρωτιούνται για την αναλυτική σημασία της μητρότητας στη μελέτη της ελληνικής κοινωνίας, ενώ αποσκοπούν, ταυτόχρονα, να συνομιλήσουν με πρόσφατες θεωρητικές και εθνογραφικές μετατοπίσεις που οδήγησαν στην ανάδυση των "νέων" ανθρωπολογικών μελετών για τη συγγένεια. Οργανωμένες σε τέσσερεις διακρι...

Ανθρωπολογία και εικαστικές τέχνες: συμπαράθεση δραστηριοτήτων και αναφορών που επιφυλάσσει, ίσως, κάποιες εκπλήξεις στον αναγνώστη. Δεν πρόκειται για μια εισαγωγή στη μελέτη της "πρωτόγονης" τέχνης, με την οποία συνδέεται συνήθως η ανθρωπολογία, ούτε για μια εγκυκλοπαιδικού τύπου συγκριτική παρουσίαση της τέχνης μη δυτικών πολιτισμών. Η συλλογή έχει στόχο να αναδείξει τη στροφή του ερευνητικού ενδιαφέροντος των ανθρωπολόγων, από τη δεκαετία του 1980 και μετά, προς κάθε είδους διασυνδέσεις μεταξύ εικαστικών τεχνών και ανθρωπολογίας. Δίνεται έμφαση στη σύγχρονη τέχνη, κυρίως...

Στο βιβλίο επιχειρείται μια σύντομη αλλά σφαιρική παρουσίαση της ιστορίας των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στις Ανατολικές xώρες, από την αρχή της -συμβολικά το καλοκαίρι του 1949- έως την κατάρρευση του σοσιαλισμού το 1989. Γιατί και πώς έγιναν δεκτοί από τις "Λαϊκές χώρες" (αρχικά τις όμορες) άμαχοι από τις εμπόλεμες περιοχές του Εμφυλίου πολέμου, παιδιά του "παιδομαζώματος", μάχιμοι του ΔΣΕ κ.ά.; Πώς οργανώθηκε και πώς εξελίχθηκε η ζωή τους στις προσφυγικές κοινότητες; Πώς διατηρήθηκε η "ελληνικότητα" (και στις νέες γενιές); Γιατί κράτησε τόσα χρόνια η "αναγκαστική υπερο...

Το πολύκροτο αλλά ανεπαρκώς ερευνημένο ζήτημα των ελληνογερμανικών σχέσεων μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είναι το αντικείμενο αυτού του βιβλίου. Η Τσέχα ιστορικός Κατερίνα Κράλοβα εξετάζει την πρόσληψη της κληρονομιάς της ναζιστικής κατοχής από την ελληνική κοινωνία, εστιάζοντας στο επίμαχο θέμα της δίωξης των εγκληματιών πολέμου, όπως και στα επίκαιρα θέματα των γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου. Τα θέματα αυτά αναλύονται από πολιτική, κοινωνικοπολιτιστική, οικονομική και νομική άποψη, ενώ υπογραμμίζεται ο καθοριστικός ρόλος των οικονομικών επιδιώξ...

Ζητείται οικιακή βοηθός - Baby Sitter Κοπέλα ήρεμη, ευγενική και εργατική, ζητείται από τη γύρω περιοχή για φροντίδα παιδιών και οικιακές εργασίες, να ομιλεί ελληνικά ή αγγλικά. Η εργασία είναι με συγκεκριμένο ημερήσιο ωράριο ή με εσωτερική διαμονή. Είναι απαραίτητες οι συστάσεις. Αγγελίες σαν την παραπάνω αντανακλούν μια από τις χαρακτηριστικότερες μορφές εργασίας και απασχόλησης στη σύγχρονη κοινωνία. Ωστόσο η γνώση μας όσον αφορά τις διαδικασίες που σπρώχνουν και εγκλωβίζουν τους εργαζόμενους σε ίδιες ή παρόμοιες προσωπικές υπηρεσίες είναι περιορισμένη. Ακόμη πιο πε...

Σήμερα, σχεδόν όλοι οι Ρομά είναι μόνιμα εγκατεστημένοι, όμως το ρομαντικό ή απαξιωτικό στερεότυπο του Τσιγγάνου εξακολουθεί να υφίσταται και οι ίδιοι να βρίσκονται ανάμεσα σε ένα πριν και ένα μετά, δίπλα μας και μακριά μας συγχρόνως. Το παρόν βιβλίο έχει ως στόχο την ανάδειξη του προσώπου των Ρομά πίσω από τα στερεότυπα και εξετάζει θέματα όπως: η παρουσία των Τσιγγάνων στην Ελλάδα, η σχολική εκπαίδευση των τσιγγανοπαίδων, η τσιγγάνικη οικογένεια και η θέση της γυναίκας, οι συνθήκες ζωής τους και η δυσκολία πρόσβασής τους στις υπηρεσίες υγείας. Μέσα από τα κείμενα τ...

Παρά το γεγονός ότι κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί διεθνώς σημαντική βελτίωση στο επίπεδο υγείας και στην κάλυψη του πληθυσμού από τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας, οι ανισοτιμίες τόσο μεταξύ των χωρών όσο και ανάμεσα στις κοινωνικοοικονομικές ομάδες αλλά και τις γεωγραφικές περιφέρειες εξακολουθούν να υφίστανται και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν διευρυνθεί. Τα άτομα που ανήκουν σε χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες νοσηρότητας, θνησιμότητας και αναπηρίας, χρησιμοποιούν σε μικρότερο βαθμό τις υπηρεσίες υγείας από ότι θα ήταν...

Οι συμβολές του παρόντος τόμου επιχειρούν να διερευνήσουν από μια κοινωνιολογική και ανθρωπολογική οπτική τον τρόπο με τον οποίο τα κοινωνικά υποκείμενα βιώνουν τη διαδικασία καθώς και τη σημασία του γεγονότος ότι έχουν περιέλθει σε καθεστώς εργασιακής αποστέρησης και ανασφάλειας. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται στο ότι η κατάσταση αυτή λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο μιας τάσης που με σταθερό ρυθμό, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, αποκτά αυξανόμενη ορμή και αφορά στη μετάβαση από μια "κοινωνία της αφθονίας" σε μια άλλη και διαφορετική, που το κυρίαρχο γνώρισμά της είναι η ολοένα κ...

Αυτός είναι ο έκτος και τελευταίος τόμος κειμένων θεατρικής κριτικής, που εκδίδεται μετά την απουσία του συγγραφέα. Όλα τα κείμενα έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα "Η Καθημερινή" από το τέλος του 2010 έως το καλοκαίρι του 2011. Ας σημειωθεί εδώ ότι οι τρεις τελευταίες κριτικές δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατο του συγγραφέα, ύστερα από συνεννόησή μας με τον κύριο Νίκο Ξυδάκη, τον οποίο και ευχαριστούμε. (από τον πρόλογο της Αλίκης και του Νίκου Βαρβέρη)

"Η υλιστική διαλεκτική βρίσκεται υπό τον ανοικτό ορίζοντα της ιστορίας, την οποία κατανοεί. Έτσι αποτίει φόρο τιμής στην ανθρώπινη ελευθερία, που είναι το μέγιστο μέλημά της." (Herbert Marcuse) "Ας μην ξεχνούμε ότι η κυριαρχία και η εκμετάλλευση δεν διαιωνίζονται μόνο στους θεσμούς της ταξικής κοινωνίας, αλλά και στα χαραγμένα από την ταξική κοινωνία ένστικτα, τις ορμές και τις επιδιώξεις· όσα οι άνθρωποι, δηλαδή οι καθοδηγούμενοι και διοικούμενοι άνθρωποι, αγαπούν, μισούν, επιδιώκουν, βρίσκουν ωραία και διασκεδαστικά κ.ο.κ. Η ταξική κοινωνία δεν χαράσσει μόνον την υ...

Είναι ο υλικός κόσμος "επιφανειακός", "εφήμερος", και ως εκ τούτου καταδικασμένος να συγκαλύπτει και να συσκοτίζει ό,τι θεωρείται "ουσιαστικό", "αληθινό" και "αιώνιο"; Είναι άψυχος" και "παθητικός", στον αντίποδα της οντότητας του "ανθρώπου", που είναι "ζωντανός" και "ενεργητικός"; Τότε, πώς μπορεί ένα έργο τέχνης να "δρα": να καθηλώνει, να συγκινεί, να προκαλεί συναισθήματα στο θεατή του; Και γιατί απευθυνόμαστε σε μια μηχανή ή σε ένα αυτοκίνητο δίνοντας του συχνά όνομα και παρακαλώντας το να μη χαλάσει όταν βρισκόμαστε στη μέση του πουθενά; Πώς γίνεται να υπάρχουν "έξυπνα...

Από τη "λήθη" στην "εθνική συμφιλίωση" κι από κει στην "αναστοχαστική επεξεργασία" του εμφύλιου παρελθόντος: μέσω αυτής της διαδρομής θα έλεγε κανείς πως αντιμετωπίστηκε ο Εμφύλιος Πόλεμος στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Παρόλο που για σαράντα περίπου χρόνια (1949-1990) δεν υπήρχε θέση γι' αυτόν στο δημόσιο λόγο, κι ενώ επισκιάστηκε από την αφήγηση της "εθνικής αντίστασης", ο Εμφύλιος δεν έπαψε να αποτελεί ένα παροντικό παρελθόν. Μάλιστα, από τη δεκαετία του '90 εγγράφεται πολλαπλώς και με εκθετικό τρόπο στους "πολέμους της μνήμης" όσον αφορά τη δεκαετία του '40 και άρα στο γ...

"Η διαδρομή του μηδενός μέσα στο χρόνο και τη σκέψη είναι γεμάτη δολοπλοκίες, μεταμφιέσεις και παρεξηγημένες ταυτότητες, όπως ήταν και οι σταδιοδρομίες των ταξιδευτών που το έφεραν πρώτοι στη Δύση. Στο βιβλίο αυτό θα το δείτε να εμφανίζεται τον καιρό των Σουμερίων σχεδόν σαν μια σκέψη εκ των υστέρων, έπειτα να μεταβάλλεται περιστασιακά στους αιώνες που έρχονταν και σχεδόν εξίσου περιστασιακά να εξαφανίζεται, για να επανεμφανιστεί αργότερα μεταμορφωμένο. Η δύναμή του θα φανεί θεϊκή σε μερικούς, διαβολική σε άλλους. Θα σκανδαλίσει απλώς τους Έλληνες και θα πετάξει μακριά τους...

Το 1945 η Ευρώπη ήταν συντρίμμια, ρημαγμένη από τον πόλεμο, τους βομβαρδισμούς και τις μαζικές σφαγές. Ευρύτατες περιοχές της ανατολικής Ευρώπης περιέρχονταν στο σοβιετικό έλεγχο, αντικαθιστώντας τον παλιό δεσποτισμό μ' έναν νέο. Σήμερα, η Σοβιετική Ένωση δεν υπάρχει πια και οι δημοκρατίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης φθάνουν μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας. Ο Τόνυ Τζαντ αφηγείται με σαφήνεια και πυκνότητα αυτή την πολυσύνθετη ιστορία, όπως ξετυλίγεται κάτω από τη μόνιμη σκιά του ίδιου του πολέμου: την ανόρθωση της Ευρώπης μέσα από τα ερείπια, τις αποκλίνουσες εμπειρίες της Ανατολικ...