Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

«Τίποτε δεν είναι πιο απαισιόδοξο από τη συστηματική κατανόηση πραγματικοτήτων. Τίποτε, τελικά, δεν είναι πιο απογοητευτικό από την αποτυχία αυτής της προσπάθειας, στην οποία οδηγεί μια ρομαντική θεώρηση της πραγματικότητας στην υπηρεσία ενός απατηλού μέλλοντος. Κατά συνέπεια, στη δουλειά μου σπάνια υπάρχουν συστάσεις και συνταγές για μια ριζοσπαστική παιδαγωγική αλλαγή. Η ουσιαστική ελπίδα για αλλαγή προκύπτει όχι από την ίδια την ελπίδα αλλά από μια κατανόηση των διαφόρων τρόπων ρύθμισης της συνείδησης και της σχέσης τους προς διαφορετικές κοινωνικές βάσεις.» (Basil Ber...

Οι ειδικοί κάνουν λόγο για μια εποχή διευρυμένης πολυπολιτισμικότητας. Είναι μια περίοδος μεταναστεύσεων και μεγάλων μετακινήσεων ανθρώπων και ιδεών. Ταχύτατες εξελίξεις συντελούνται στον τεχνολογικό τομέα, ενώ οι ανθρώπινες κατασκευές χαρακτηρίζονται μνημειώδεις. Μεγάλες δυνάμεις ανταγωνίζονται στο δίπολο Δύση-Ανατολή, ενώ σημαντικές πολεμικές αναμετρήσεις ξεσπούν στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Στο επίπεδο της επικοινωνίας των λαών κυριαρχούν μία ή δύο γλώσσες, ενώ στα μεγάλα παιδευτικά ιδρύματα σπουδάζουν οι ηγέτες όλου του κόσμου. Οι ζωές ανθρώπων και οι ιστορίες κρατώ...

Το 1948, στο αποκορύφωμα του ελληνικού Εμφυλίου, τριάντα οκτώ χιλιάδες παιδιά εντάχθηκαν σε προγράμματα εκκένωσης μέσω των οποίων απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους στα βουνά της βόρειας Ελλάδας. Το ΚΚΕ τοποθέτησε τα μισά σε ορφανοτροφεία στην ανατολική Ευρώπη, ενώ η εθνική κυβέρνηση έβαλε τα υπόλοιπα σε οικοτροφεία σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Αντικείμενο έριδας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το αμφιλεγόμενο αυτό επεισόδιο εξακολουθεί να δημιουργεί εντάσεις στη διεθνή σκηνή, αλλά και στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Ο Λόρινγκ Ντάνφορθ και η Ρίκη βαν Μπούσχοτεν παρο...

Πάει καιρός που κυκλοφορώ γυμνός Δεν ήμουν πια κατηγορούμενος ούτε ένοχος Ποιος αθώωσε την αθωότητά μου Πού πάει η ενοχή μου σε διακοπές; Μια ατέρμονη εξορία ή μια ατέρμονη ενοχή μένει η ζωή μου Ένας ματαιωμένος επαναστάτης συνταξιοδοτούμενος δια την εκποίησή μου Ο άγιος Βαλεντίνος αναρτήθηκε στο εικονοστάσι των γυναικών με τα χαρακτηριστικά μου. Εισαγόμενα ευτελή σύμβολα αναιρούν καταθέσεις ζωής Πάλι αναβλήθηκε η τελευταία Κρίση.

Για τους Έλληνες, η εμμονή της Δύσης στην εικόνα του κλασικού πολιτισμού θέτει ένα οδυνηρό δίλημμα: σε ποιο βαθμό πρέπει να προσπαθήσουν να ανταποκριθούν στις αξιώσεις της; Έτσι κι αλλιώς, υπάρχουν δύο ανταγωνιστικές θεωρήσεις για την Ελλάδα. Η μία, η "ελληνίζουσα", θεμελιωμένη στο συσσωρευμένο υλικό της ευρωπαϊκής επιστήμης, απευθύνεται σ' εκείνους που υποστήριξαν την ελληνική υπόθεση στο εξωτερικό ή την έθεσαν στην υπηρεσία των συμφερόντων διαφόρων ελίτ. Η άλλη, η "ρωμαίικη", αφορά την αυτογνωσία, την αίσθηση που έχει ένας Έλληνας για το τι σημαίνει στην πράξη να είσαι Έλ...

Ο εικοσιοκτάχρονος Όπεν Πόρτερ -ένας ανοιχτόκαρδος γυαλάκιας και ποδηλάτης, που, όπως λέει ο ίδιος, "μαθαίνει αργά"- νομίζει ότι πεθαίνει. Από το κρεβάτι του νοσοκομείου, καταγράφει στο κασετόφωνο, για χάρη του αγέννητου γιού του, μια ιστορία ωρίμανσης και αυτογνωσίας: πώς από "τρελός του χωριού" έγινε "άνθρωπος του κόσμου". Με μια απρόσμενα ελκυστική και σοφή φωνή, αφηγείται σαράντα μέρες και νύχτες περιήγησης στα φαστφουντάδικα, τις εκκλησιαστικές οργανώσεις και τους ψυχολόγους του Σαν Φρανσίσκο, ανάμεσα σε ανθρώπους πεισμένους ότι ο δικός τους δρόμος είναι και ο πιο κατ...

Ο Ντάρεν Όλντριντζ παρουσιάζει ένα σοβαρό απολογισμό ορισμένων από τα πιο εκπληκτικά περιστατικά της Δυτικής ιστορίας και εξηγεί το νόημα που είχαν για τους ανθρώπους εκείνων των καιρών. Χρησιμοποιώντας μελέτες περιπτώσεων από τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση, καθώς και από το πιο πρόσφατο παρελθόν, ανατέμνει διορατικά τις κοσμοαντιλήψεις που επικρατούσαν στο πέρασμα του χρόνου και δείχνει πώς τέτοια συμβάντα ταίριαζαν πολύ φυσικά με την «κοινή λογική» της εποχής. Τι ήταν λοιπόν αυτό που έκανε απλούς αλλά και μορφωμένους ανθρώπους να συμπεριφέρονται με τρόπους που φαίνοντ...

Ένα από τα σπάνια εκείνα βιβλία που δίνουν στους ιστορικούς νέες ιδέες για να σκεφτούν. Ασχολείται με ευρωπαίους προσήλυτους στο Ισλάμ τον 17ο αιώνα -συνήθως αλλά όχι πάντα πειρατές- τον αριθμό των οποίων ο Ουίλσον ανεβάζει σε χιλιάδες. Η προσεκτική ανάλυσή του για τους "ρενεγκάντος", τις ιδέες τους και την πολιτική πρακτική τους οδηγεί σε μια πρόταση που μένει να διερευνηθεί: ότι ορισμένοι απ' αυτούς συνδέονταν με τους Ροδόσταυρους και με τον Διαφωτισμό του 18ου αιώνα· ότι σχημάτιζαν ίσως μια "αρχόμενη κουλτούρα της αντίστασης" ως δραπέτες από έναν πολιτισμό οικονομικής κα...

Η πολύπλευρη κρίση του "παγκοσμιοποιημένου" καπιταλισμού, της οποίας είμαστε πλέον μάρτυρες, επιβάλλει την ανανέωση των θεωρητικών εργαλείων της κριτικής σκέψης, εφόσον αυτή συνεχίζει να αρνείται το συμβιβασμό με την "ωμή πραγματικότητα". Το μεσοπολεμικό έργο του Μαξ Χορκχάιμερ μάς είναι απ' αυτή την άποψη εξαιρειτικά οικείο, καθώς επιχειρούσε εξαρχής να αντιμετωπίσει διλήμματα ανάλογα μ' αυτά μιας σύγχρονης κριτικής θεωρίας. Ο "διεπιστημονικός υλισμός" του Horkheimer ήθελε να αποτελέσει έλλογη απάντηση στην κοινωνική και πολιτισμική κρίση των ανεπτυγμένων κοινωνιών του Μεσ...

Μέσα από τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις, ο ομιχλώδης όρος "παγκοσμιοποίηση" γίνεται πιο ξεκάθαρος. Εκεί όπου ο λόγος του εκσυγχρονισμού τοποθετούσε τα εθνικά κράτη σε ένα χρονικό συνεχές από τα "καθυστερημένα" ως τα "προηγμένα", η παγκοσμιοποίηση δεν θεωρεί δεδομένο τον ιστορικό χρόνο της δυτικής προόδου. Επισκοπώντας την εκτεταμένη βιβλιογραφία για τις σχέσεις του ισλάμ με τη νεωτερικότητα, η συγγραφέας δείχνει ότι υπάρχει εντυπωσιακή αλληλεπικάλυψη των δύο πεδίων, εκεί που οι ειδήμονες βλέπουν μόνο αντίθεση. Πράγματι, οι δυτικοί ακαδημαϊκοί και οι σχεδιαστές πολιτικ...

Γραμμένο το 1968, με αφορμή τη φοιτητική εξέγερση στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, το κλασικό αυτό δοκίμιο αποδεικνύεται επίκαιρο σε μια εποχή που, διαψεύδοντας την επαγγελία της οικουμενικής ειρήνης και συμφιλίωσης, χαρακτηρίζεται από την αφανή μεταλλαγή των μορφών κυριαρχίας και των τεχνολογιών μαζικής καταστροφής και από την αναζωπύρωση εστιών στρατιωτικής βίας και τρομοκρατίας σε όλο τον πλανήτη.

"Η υλιστική διαλεκτική βρίσκεται υπό τον ανοικτό ορίζοντα της ιστορίας, την οποία κατανοεί. Έτσι αποτίει φόρο τιμής στην ανθρώπινη ελευθερία, που είναι το μέγιστο μέλημά της." (Herbert Marcuse) "Ας μην ξεχνούμε ότι η κυριαρχία και η εκμετάλλευση δεν διαιωνίζονται μόνο στους θεσμούς της ταξικής κοινωνίας, αλλά και στα χαραγμένα από την ταξική κοινωνία ένστικτα, τις ορμές και τις επιδιώξεις· όσα οι άνθρωποι, δηλαδή οι καθοδηγούμενοι και διοικούμενοι άνθρωποι, αγαπούν, μισούν, επιδιώκουν, βρίσκουν ωραία και διασκεδαστικά κ.ο.κ. Η ταξική κοινωνία δεν χαράσσει μόνον την υ...

Ολόκληρο τον 17ο αιώνα γίνεται λόγος για την ιερόσυλη πραγματεία De Tribus Impostoribus, αλλά μόνο στις αρχές του επομένου βρίσκονται τα πρώτα λατινικά και γαλλικά αντίγραφά της. Ως τότε η ομιχλώδης φήμη του έργου έχει διαγράψει μια εξωφρενική τροχιά, όπου εμφανίζονται ως συγγραφείς του τα πιο διαφορετικά ιστορικά πρόσωπα: βαρόνος του Χόλμπαχ αλλά και Ραμπελαί, Καμπανέλα, Μακιαβέλι, Έρασμος, Βοκάκιος, ή ακόμη Αβερρόης και Φρειδερίκος Βαρβαρόσα. Έτσι προκύπτει ένας από τους εντυπωσιακότερους φιλολογικούς θρύλους της νεότερης εποχής, που σε πολλά στοιχεία του θυμίζει τα μυθισ...

Η έκρηξη της πολιτισμικής διαφοράς σημάδεψε την είσοδο της Ελλάδας στον 21ο αιώνα. Η χώρα ήρθε αντιμέτωπη τόσο με την δική της απωθημένη και ιστορικά καταπιεσμένη ετερότητα όσο και με την ετερότητα των "άλλων", κυρίως των κοντινών της γειτόνων, που άρχισαν να εγκαθίστανται στο εσωτερικό της. Όπως ήταν επόμενο, μακροχρόνιες στάσεις τέθηκαν σε δοκιμασία, ενώ οι διαδικασίες παραγωγής και διαχείρισης της πολιτισμικής διαφοράς ήρθαν στην πρώτη γραμμή του δημόσιου ενδιαφέροντος. Οι εξελίξεις αυτές προσεγγίζονται εδώ μέσα από επιμέρους ερωτήματα: Τι σημαίνει να είναι κανείς Πομάκ...

Ο Γκέοργκ Ζίμμελ είναι από τους θεμελιωτές της κοινωνιολογίας και ένας από τους σημαντικότερους εκφραστές του πνεύματος της ώριμης νεωτερικότητας. Γνήσιο τέκνο μιας "χρυσής εποχής" της γερμανικής διανόησης (Χούσσερλ, Σέλερ, Βέμπερ), βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο ενός ανανεωμένου ενδιαφέροντος για τα επίκαιρα πλέον θέματα και τις πρωτότυπες προσεγγίσεις που εκείνος εγκαινίασε. Ο τόμος προσφέρει για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό μια αντιπροσωπευτική εικόνα του πολυσχιδούς του έργου, όπου αποτυπώνεται καλειδοσκοπικά η μορφολογία του νεωτερικού κόσμου. Άλλοτε κλασικά και άλλοτ...

Το γέλιο ως έκφραση δύναμης και υπεροχής. Το γέλιο ως έκφραση ασυναρτησίας και παραλογισμού. Το γέλιο ως έκφραση ζωής και ελευθερίας. Το ρομαντικό πορτραίτο του καλλιτέχνη ως σαλτιμπάγκου. Ο ίλιγγος του μοντέρνου κωμικού... Αυτά και πολλά άλλα είναι τα θέματα τούτης της πραγματείας για τη θέση του γέλιου στην ιστορία των ιδεών και στη λογοτεχνία από την αρχαιότητα μέχρι τον χριστιανισμό και τις νεότερες εποχές. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ρεύματα του Διαφωτισμού, του ρομαντισμού, του ρεαλισμού, του συμβολισμού και του υπερρεαλισμού, που αναβαθμίζουν το ρόλο του γέλι...

Η σφαίρα αποτελεί το θεμέλιο των πέντε Πλατωνικών και των δεκατριών Αρχιμήδειων στερεών. Αυτά τα δεκαοχτώ σχήματα είναι τα δομικά στοιχεία του τρισδιάστατου χώρου, που δεσπόζουν στην αρχιτεκτονική, τη χημεία και την ατομική φυσική. Ο γεωμέτρης και ζωγράφος Ντοντ Σάτον αποκαλύπτει εδώ τις γεμάτες χάρη και απλότητα σχέσεις που συνδέουν αυτές τις υπέροχες πανάρχαιες μορφές, ακρογωνιαίους λίθους της μαθηματικής και καλλιτεχνικής αναζήτησης.

Στο διεθνές μπεστ-σέλερ τους "Αυτοκρατορία", ο Μάικλ Χαρντ και ο Αντόνιο Νέγκρι παρουσίασαν μια μεγαλόπνοη ενοποιημένη θεώρηση ενός κόσμου όπου οι παλιές μορφές ιμπεριαλισμού δεν λειτουργούν πια και τα έθνη-κράτη, ακόμη και τα πιο ισχυρά, είναι αναγκασμένα να παραχωρήσουν μεγάλο μέρος της κυριαρχίας τους σ' ένα υπερεθνικό, πολυδιάστατο δίκτυο εξουσίας, την Αυτοκρατορία. Τι γίνεται όμως σε μια εποχή "αμερικανικής αυτοκρατορίας"; Πολλοί λένε πως ο μονομερής πόλεμος των ΗΠΑ κατά της τρομοκρατίας αποδεικνύει ότι ο παλαιάς σχολής ιμπεριαλισμός παραμένει ακμαίος. Στο "Πλήθος"...