Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στις αρχές του 20ού αιώνα η ελληνική αγροτική οικονομία σε βορρά και νότο εισήλθε σε μια σταθερή πορεία οικολογικής ενδέλιξης, εισοδηματικής κρίσης, οικονομικής στασιμότητας και διαρθρωτικού κοινωνικού αδιεξόδου. Η παραγωγικότητα της εργασίας και οι στρεμματικές αποδόσεις μειώθηκαν, χωρίς άμεση προοπτική ανάκαμψης. Η υπερατλαντική μετανάστευση επέτρεψε την παροδική επιβίωση του συστήματος αλλά όχι την άρση των αδιεξόδων. Ο συνδυασμός της χρόνιας σταφιδικής κρίσης, των επιδεινούμενων κοινωνικών συγκρούσεων στις μεγάλες γαιοκτησίες και των μεγάλων οικονομικών προκλήσεων που έ...

Στο βιβλίο επιχειρείται η αποδόμηση της νέας δανειακής συμφωνίας και του πλαισίου οικονομικής πολιτικής του Μνημονίου ΙΙ ως βιώσιμης στρατηγικής εξόδου της Ελλάδας από την "παγίδα χρεοκοπίας". Η υλοποίησή τους ωθεί την Ελλάδα σε διαδικασία δομικού μετασχηματισμού προς ένα laissez faire μοντέλο ασταθούς χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού με μικρό κράτος, συρρικνωμένο και αποδυναμωμένο σύστημα παραγωγής, πολύ υψηλή ανεργία, πολύ χαμηλούς μισθούς και χαμηλό βιοτικό επίπεδο για την πλειονότητα των μισθωτών, συνταξιούχων και αυτοαπασχολούμενων. Η ανάλυση δείχνει ότι χρειάζετα...

Αμφισβητώντας τη διαίρεση των ανθρώπων με βάση αποκλειστικές ταυτότητες (φυλετικές, θρησκευτικές, ταξικές, πολιτισμικές) και επανεξετάζοντας τις παγιωμένες αντιλήψεις για την παγκοσμιοποίηση, την πολυπολιτισμικότητα, τη μετααποικιοκρατία, τον φονταμενταλισμό και την τρομοκρατία, ο Αμάρτυα Σεν προβάλλει το όραμα ενός κόσμου που θα μπορούσε να κινηθεί προς την ειρήνη εξίσου ορμητικά όσο έχει περιπέσει τα τελευταία χρόνια στη δίνη της βαναυσότητας και του πολέμου. "Με την αριστοτεχνική πρόζα, την άνετη ευρυμάθεια και το ειρωνικό χιούμορ του, ο Σεν είναι ένας από τους λίγου...

Οι μετανάστες αποτελούν ίσως το πιο πολυσυζητημένο θέμα στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία, σε μια συγκυρία κατά την οποία η οικονομική κρίση έχει λειτουργήσει καταλυτικά για τη διάχυση της ανασφάλειας στον γηγενή πληθυσμό. Το ελληνικό κράτος δεν ήταν προετοιμασμένο να δεχτεί τόσο μεγάλο αριθμό μεταναστών σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Επέδειξε διστακτικότητα και αμφιθυμία στην προώθηση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου για τη νομιμοποίηση και την ένταξή τους στη ελληνική κοινωνία. Αυτός ο αρχικός αιφνιδιασμός ουδέποτε ξεπεράστηκε πλήρως. Στην Ελλάδα, όπως και στον υπό...

Όταν λέμε ότι ένα παιδί μοιάζει στον πατέρα του, ενώ ένα άλλο μοιάζει στη μητέρα του, εκφέρουμε άραγε μια κρίση αντικειμενική ή υποκειμενική; Το βιβλίο αυτό εξετάζει την κοινωνική γένεση των κρίσεων σχετικά με την οικογενειακή ομοιότητα. Στην ελληνική Κάρπαθο θεωρείται πάντα ότι η πρωτότοκη κόρη μοιάζει στον πατέρα της και ο πρωτότοκος γιος στη μητέρα του. Όμως στα νησιά Τρόμπριαντ της Μελανησίας όλα τα παιδιά μοιάζουν στον πατέρα και κανένα στη μητέρα. Στους Κατσίν της Βιρμανίας αντίθετα θεωρείται πως όλα τα παιδιά μοιάζουν στη μητέρα τους. Στο νησί Ντζέρμπα της Τυνησία...

Η νεαρή δημοσιογράφος Χριστίνα Χύτα φτάνει στον αρχαιολογικό χώρο της Πέτρας ελπίζοντας ν' αφήσει για λίγο πίσω της τα προβλήματα που ταλαιπωρούν την οικογένειά της τα τελευταία χρόνια, αλλά και την εσωτερική σύγκρουση που υφίσταται η ίδια μετά από ένα πρόσφατο χωρισμό. Σε μια πληροφορία που κατάφερε να αποσπάσει, η οποία σχετίζεται με παράνομες ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο, αποθέτει όλες τις ελπίδες της για μια καινούργια αρχή στη ζωή της. Εκεί όμως θα βρεθεί να αντιπαλεύει με τις μνήμες της και ταυτόχρονα με τα παράδοξα ενός "ξένου" παρόντος, που διεκδικεί πιεστικά να...

Η πρωτοποριακή, και κλασική πλέον, μελέτη του Μάικλ Χέρτσφελντ για τα ήθη, τις πρακτικές και την καθημερινή ζωή μιας παραδοσιακής ορεινής κοινότητας της Κρήτης, που σήμερα, τρεις δεκαετίες αργότερα, βρίσκεται στο προσκήνιο μιας αμφιλεγόμενης δημοσιότητας. "Καιρός είναι να μπορέσουν οι "Γλεντιώτες" να διαβάσουν τα όσα έγραψα για το χωριό τους, τη ζωή τους και τις αξίες που διέπουν την καθημερινότητά τους στη δική τους γλώσσα (άν όχι -για προφανείς λόγους- στην πλούσια διάλεκτο που εξακολουθεί να είναι σημαντικός φορέας των αντιλήψεών τους). Εξίσου σημαντικό είναι ότι οι...

Καμία ίσως άλλη τέχνη δεν προκάλεσε το ενδιαφέρον της φιλοσοφίας στη νεωτερικότητα τόσο όσο η μουσική. Για τους διαφωτιστές υπήρξε άλλοτε ηχητικό παιχνίδι, ακατανόητο μολονότι ευχάριστο, άλλοτε οικουμενική γλώσσα της καρδιάς· για ορισμένους ιδεαλιστές προνομιακή τέχνη της ανθρώπινης εσωτερικότητας, για κάποιους άλλους ηχητική αποκάλυψη της συμπαντικής αρμονίας, ενίοτε και του ίδιου του μεταφυσικού θεμελίου του κόσμου· οι ρομαντικοί έχρισαν τη μουσική πότε όργανο της φιλοσοφίας, πότε αληθινή θρησκεία, απελευθερωμένη από τα δεσμά του δόγματος και της θεολογίας, καταφύγιο ποιη...

"Η διαδρομή του μηδενός μέσα στο χρόνο και τη σκέψη είναι γεμάτη δολοπλοκίες, μεταμφιέσεις και παρεξηγημένες ταυτότητες, όπως ήταν και οι σταδιοδρομίες των ταξιδευτών που το έφεραν πρώτοι στη Δύση. Στο βιβλίο αυτό θα το δείτε να εμφανίζεται τον καιρό των Σουμερίων σχεδόν σαν μια σκέψη εκ των υστέρων, έπειτα να μεταβάλλεται περιστασιακά στους αιώνες που έρχονταν και σχεδόν εξίσου περιστασιακά να εξαφανίζεται, για να επανεμφανιστεί αργότερα μεταμορφωμένο. Η δύναμή του θα φανεί θεϊκή σε μερικούς, διαβολική σε άλλους. Θα σκανδαλίσει απλώς τους Έλληνες και θα πετάξει μακριά τους...

Το 1945 η Ευρώπη ήταν συντρίμμια, ρημαγμένη από τον πόλεμο, τους βομβαρδισμούς και τις μαζικές σφαγές. Ευρύτατες περιοχές της ανατολικής Ευρώπης περιέρχονταν στο σοβιετικό έλεγχο, αντικαθιστώντας τον παλιό δεσποτισμό μ' έναν νέο. Σήμερα, η Σοβιετική Ένωση δεν υπάρχει πια και οι δημοκρατίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης φθάνουν μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας. Ο Τόνυ Τζαντ αφηγείται με σαφήνεια και πυκνότητα αυτή την πολυσύνθετη ιστορία, όπως ξετυλίγεται κάτω από τη μόνιμη σκιά του ίδιου του πολέμου: την ανόρθωση της Ευρώπης μέσα από τα ερείπια, τις αποκλίνουσες εμπειρίες της Ανατολικ...

Είναι ο υλικός κόσμος "επιφανειακός", "εφήμερος", και ως εκ τούτου καταδικασμένος να συγκαλύπτει και να συσκοτίζει ό,τι θεωρείται "ουσιαστικό", "αληθινό" και "αιώνιο"; Είναι άψυχος" και "παθητικός", στον αντίποδα της οντότητας του "ανθρώπου", που είναι "ζωντανός" και "ενεργητικός"; Τότε, πώς μπορεί ένα έργο τέχνης να "δρα": να καθηλώνει, να συγκινεί, να προκαλεί συναισθήματα στο θεατή του; Και γιατί απευθυνόμαστε σε μια μηχανή ή σε ένα αυτοκίνητο δίνοντας του συχνά όνομα και παρακαλώντας το να μη χαλάσει όταν βρισκόμαστε στη μέση του πουθενά; Πώς γίνεται να υπάρχουν "έξυπνα...

Από τη "λήθη" στην "εθνική συμφιλίωση" κι από κει στην "αναστοχαστική επεξεργασία" του εμφύλιου παρελθόντος: μέσω αυτής της διαδρομής θα έλεγε κανείς πως αντιμετωπίστηκε ο Εμφύλιος Πόλεμος στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Παρόλο που για σαράντα περίπου χρόνια (1949-1990) δεν υπήρχε θέση γι' αυτόν στο δημόσιο λόγο, κι ενώ επισκιάστηκε από την αφήγηση της "εθνικής αντίστασης", ο Εμφύλιος δεν έπαψε να αποτελεί ένα παροντικό παρελθόν. Μάλιστα, από τη δεκαετία του '90 εγγράφεται πολλαπλώς και με εκθετικό τρόπο στους "πολέμους της μνήμης" όσον αφορά τη δεκαετία του '40 και άρα στο γ...

Παρά το γεγονός ότι κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί διεθνώς σημαντική βελτίωση στο επίπεδο υγείας και στην κάλυψη του πληθυσμού από τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας, οι ανισοτιμίες τόσο μεταξύ των χωρών όσο και ανάμεσα στις κοινωνικοοικονομικές ομάδες αλλά και τις γεωγραφικές περιφέρειες εξακολουθούν να υφίστανται και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν διευρυνθεί. Τα άτομα που ανήκουν σε χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες νοσηρότητας, θνησιμότητας και αναπηρίας, χρησιμοποιούν σε μικρότερο βαθμό τις υπηρεσίες υγείας από ότι θα ήταν...

Οι συμβολές του παρόντος τόμου επιχειρούν να διερευνήσουν από μια κοινωνιολογική και ανθρωπολογική οπτική τον τρόπο με τον οποίο τα κοινωνικά υποκείμενα βιώνουν τη διαδικασία καθώς και τη σημασία του γεγονότος ότι έχουν περιέλθει σε καθεστώς εργασιακής αποστέρησης και ανασφάλειας. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται στο ότι η κατάσταση αυτή λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο μιας τάσης που με σταθερό ρυθμό, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, αποκτά αυξανόμενη ορμή και αφορά στη μετάβαση από μια "κοινωνία της αφθονίας" σε μια άλλη και διαφορετική, που το κυρίαρχο γνώρισμά της είναι η ολοένα κ...

Αυτός είναι ο έκτος και τελευταίος τόμος κειμένων θεατρικής κριτικής, που εκδίδεται μετά την απουσία του συγγραφέα. Όλα τα κείμενα έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα "Η Καθημερινή" από το τέλος του 2010 έως το καλοκαίρι του 2011. Ας σημειωθεί εδώ ότι οι τρεις τελευταίες κριτικές δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατο του συγγραφέα, ύστερα από συνεννόησή μας με τον κύριο Νίκο Ξυδάκη, τον οποίο και ευχαριστούμε. (από τον πρόλογο της Αλίκης και του Νίκου Βαρβέρη)

"Η υλιστική διαλεκτική βρίσκεται υπό τον ανοικτό ορίζοντα της ιστορίας, την οποία κατανοεί. Έτσι αποτίει φόρο τιμής στην ανθρώπινη ελευθερία, που είναι το μέγιστο μέλημά της." (Herbert Marcuse) "Ας μην ξεχνούμε ότι η κυριαρχία και η εκμετάλλευση δεν διαιωνίζονται μόνο στους θεσμούς της ταξικής κοινωνίας, αλλά και στα χαραγμένα από την ταξική κοινωνία ένστικτα, τις ορμές και τις επιδιώξεις· όσα οι άνθρωποι, δηλαδή οι καθοδηγούμενοι και διοικούμενοι άνθρωποι, αγαπούν, μισούν, επιδιώκουν, βρίσκουν ωραία και διασκεδαστικά κ.ο.κ. Η ταξική κοινωνία δεν χαράσσει μόνον την υ...

Ζητείται οικιακή βοηθός - Baby Sitter Κοπέλα ήρεμη, ευγενική και εργατική, ζητείται από τη γύρω περιοχή για φροντίδα παιδιών και οικιακές εργασίες, να ομιλεί ελληνικά ή αγγλικά. Η εργασία είναι με συγκεκριμένο ημερήσιο ωράριο ή με εσωτερική διαμονή. Είναι απαραίτητες οι συστάσεις. Αγγελίες σαν την παραπάνω αντανακλούν μια από τις χαρακτηριστικότερες μορφές εργασίας και απασχόλησης στη σύγχρονη κοινωνία. Ωστόσο η γνώση μας όσον αφορά τις διαδικασίες που σπρώχνουν και εγκλωβίζουν τους εργαζόμενους σε ίδιες ή παρόμοιες προσωπικές υπηρεσίες είναι περιορισμένη. Ακόμη πιο πε...

Σήμερα, σχεδόν όλοι οι Ρομά είναι μόνιμα εγκατεστημένοι, όμως το ρομαντικό ή απαξιωτικό στερεότυπο του Τσιγγάνου εξακολουθεί να υφίσταται και οι ίδιοι να βρίσκονται ανάμεσα σε ένα πριν και ένα μετά, δίπλα μας και μακριά μας συγχρόνως. Το παρόν βιβλίο έχει ως στόχο την ανάδειξη του προσώπου των Ρομά πίσω από τα στερεότυπα και εξετάζει θέματα όπως: η παρουσία των Τσιγγάνων στην Ελλάδα, η σχολική εκπαίδευση των τσιγγανοπαίδων, η τσιγγάνικη οικογένεια και η θέση της γυναίκας, οι συνθήκες ζωής τους και η δυσκολία πρόσβασής τους στις υπηρεσίες υγείας. Μέσα από τα κείμενα τ...

Στο βιβλίο επιχειρείται μια σύντομη αλλά σφαιρική παρουσίαση της ιστορίας των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στις Ανατολικές xώρες, από την αρχή της -συμβολικά το καλοκαίρι του 1949- έως την κατάρρευση του σοσιαλισμού το 1989. Γιατί και πώς έγιναν δεκτοί από τις "Λαϊκές χώρες" (αρχικά τις όμορες) άμαχοι από τις εμπόλεμες περιοχές του Εμφυλίου πολέμου, παιδιά του "παιδομαζώματος", μάχιμοι του ΔΣΕ κ.ά.; Πώς οργανώθηκε και πώς εξελίχθηκε η ζωή τους στις προσφυγικές κοινότητες; Πώς διατηρήθηκε η "ελληνικότητα" (και στις νέες γενιές); Γιατί κράτησε τόσα χρόνια η "αναγκαστική υπερο...

Το πολύκροτο αλλά ανεπαρκώς ερευνημένο ζήτημα των ελληνογερμανικών σχέσεων μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είναι το αντικείμενο αυτού του βιβλίου. Η Τσέχα ιστορικός Κατερίνα Κράλοβα εξετάζει την πρόσληψη της κληρονομιάς της ναζιστικής κατοχής από την ελληνική κοινωνία, εστιάζοντας στο επίμαχο θέμα της δίωξης των εγκληματιών πολέμου, όπως και στα επίκαιρα θέματα των γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου. Τα θέματα αυτά αναλύονται από πολιτική, κοινωνικοπολιτιστική, οικονομική και νομική άποψη, ενώ υπογραμμίζεται ο καθοριστικός ρόλος των οικονομικών επιδιώξ...