Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο συγγραφέας επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στα κατάλοιπα του βιομηχανικού παρελθόντος και υποδεικνύει τον τρόπο επιλογής αυτών που θα πρέπει να διασωθούν ως τελευταίοι μάρτυρες του επιστημονικού και τεχνολογικού παρελθόντος. Η βιομηχανική αρχαιολογία, κατά τον συγγραφέα, επιδιώκει να δημιουργήσει κάτι περισσότερο από μία ιστορία των επιστημών και των τεχνικών. Πρέπει να αναπλάσει, με αφετηρία συγκεκριμένα στοιχεία, όλο τον υλικό και ανθρώπινο χώρο που περιβάλλει μια κοινωνία.

Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει την πρώτη ολοκληρωμένη προσέγγιση στο θέμα της αξιολόγησης, της προστασίας, της ερμηνείας, της οικονομικής διαχείρισης και της οργάνωσης της σύνθετης κληρονομιάς του βιομηχανικού πολιτισμού. Η σημασία του έγκειται στην παράθεση παραδειγμάτων πραγματικών προβλημάτων και είναι πολύ χρήσιμο σε όσους ασχολούνται με θέματα διαχείρισης, είτε πρόκειται για μικρά μουσεία και συλλογές, είτε για βιομηχανικές εγκαταστάσεις.

Τα βιομηχανικά κτήρια της Νέας Ιωνίας αποτελούν τα σημαντικότερα υλικά τεκμήρια της πολιτιστικής κληρονομιάς της σημερινής πόλης και αναδεικνύουν την ιστορική, κοινωνική και οικονομική της ταυτότητα. Η έρευνα που έγινε στο χρονικό διάστημα 1993-95 από το Σπουδαστήριο Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π. για την καταγραφή των αρχιτεκτονικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών των σωζομένων τότε βιομηχανικών κτηρίων, ανέδειξε και τις δυνατότητές τους να στηρίξουν μια νέα οπτική ανάπτυξης του χώρου.

Η θέση της γυναίκας στη βυζαντινή κοινωνία είναι θέμα που απασχολεί εδώ και αρκετές δεκαετίες την έρευνα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στην προσέγγιση των σχετικών ζητημάτων. Υπάρχουν αρκετά νέα στοιχεία, βασισμένα στην αξιοποίηση γραπτών πηγών και αρχαιολογικών τεκμηρίων. Επίσης, προστίθενται συνεχώς επιστημονικές μελέτες που οδηγούν σε καινούργιες επισημάνσεις, διευκρινίζοντας άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές του ρόλου και της παρουσίας της γυναίκας στο Βυζάντιο. Μερικές από αυτές τις πτυχές έρχεται να καλύψει αυτός ο τόμος, τον οποίο συνθέτουν...

Το βιβλίο επιχειρεί να συμβάλει στη σπουδή της δημιουργίας της υποδομής της Ελλάδας του 19ου αιώνα, εξιστορώντας τις συνθήκες μέσα στις οποίες συντελέστηκε το μεγαλόπνοο αυτό έργο που, από τεχνική άποψη, ανήκει στην πρωτοπορία των έργων του τέλους του 19ου αιώνα.

Δώρο των θεών στους θνητούς, η ελιά διαδραμάτιζε για πολλούς αιώνες τον αθόρυβο, αλλά μοναδικό της ρόλο στην κοινωνία και στην οικονομία. Χρειάστηκε να φτάσουμε στα τέλη του 20ού αιώνα για να ανακαλύψουν οι σύγχρονοι επιστήμονες αυτά που η σοφία του λαού μας γνώριζε επί αιώνες, Έτσι, η ελιά και το λάδι βρίσκονται σήμερα στο κέντρο του ενδιαφέροντος της διεπιστημονικής έρευνας. Έχουν περάσει είκοσι χρόνια από το 1985, όταν ανέσκαψα το πρώτο αρχαίο ελαιοπιεστήριο, και δεκατρία από τη δημοσίευση της διδακτορικής διατριβής μου, που πραγματεύεται τη διαχρονική παραγωγή ελαιολάδο...

Η μελέτη αυτή εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα για τη δημιουργία του Μουσείου Βιομηχανικής Ελαιουργίας, και επικεντρώνεται στην εξέλιξη των παραδοσιακών προβιομηχανικών ελαιοτριβείων με τη μετατροπή τους σε μηχανοκίνητα. Η ατμοκίνηση και η ντιζελοκίνηση αποτέλεσαν τους κύριους άξονες λειτουργίας των ελαιουργείων. Ο συγγραφέας περιγράφει τη διαδικασία παραγωγής ισχύος στις εγκαταστάσεις ενός ατμοκίνητου ελαιουργείου, μέσω σχεδιαγραμμάτων, φωτογραφιών και κειμένου. Επεξηγείται η λειτουργία του λεβητοστασίου ως βασικού στοιχείου λειτουργίας του συστήματος, ο ρόλος των θε...

Η πρωτότυπη αυτή μελέτη αποτελεί μια ολοκληρωμένη θεώρηση του έργου, της πνευματικής προσφοράς και του βίου του Λύσανδρου Καυταντζόγλου, ενός από τους μεγαλύτερους αρχιτέκτονες του περασμένου αιώνα και ρυθμιστικού παράγοντα της σημερινής εικόνας της Αθήνας.

Ο τόμος συγκεντρώνει μελέτες για την ιστορία του γάλακτος, οι οποίες παρουσιάστηκαν στο αντίστοιχο Τριήμερο που οργάνωσε το ΠΙΟΠ, τον Οκτώβριο του 2005. Η έκδοση των Πρακτικών, με την ποικιλία των θεμάτων και τον αριθμό των μελετών, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη και ανάλυση των ιστορικών ζητημάτων του γάλακτος, αλλά και της σύγχρονης κατάστασης της γαλακτοκομίας. Η παρουσίαση διαφορετικών πτυχών της γαλακτοκομίας οφείλεται στις ποικίλες ιδιότητες των μελετητών, εθνολόγων, ανθρωπολόγων, ιστορικών, αρχαιολόγων, ιατρών, γεωπόνων. Η διατροφική, οικονομική, κοιν...

Ο τόμος αυτός παρουσιάζει τις εισηγήσεις του Στ΄ Τριημέρου Εργασίας που οργανώθηκε από το ΠΤΙ.ΕΤΒΑ, την Κοινότητα Νικήτης Χαλκιδικής και τον Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Νικήτης "Σίθων" στη Νικήτη τον Σεπτέμβριο του 1996 με θέμα τη μέλισσα και τα προϊόντα της. Σαράντα δύο αρχαιολόγοι, ιστορικοί, φιλόλογοι, αρχιτέκτονες, εθνολόγοι, γλωσσολόγοι, γεωπόνοι, χημικοί, οικονομολόγοι και μελισσοκόμοι παρουσίασαν τις μελέτες τους, οι οποίες στρέφονται κυρίως γύρω από την ιστορικοαρχαιολογική και εθνογραφική αντιμετώπιση του θέματος.

Ο τόμος παρουσιάζει την πορεία λειτουργίας της επιχείρησης της πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στον Βόλο, κατά τη χρονική περίοδο 1917-1978· πρόκειται για σύνθεση των αποτελεσμάτων ερευνητικού προγράμματος που διεξήγαγε το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς με στόχο αφενός την αρχειακή και επιστημονική τεκμηρίωση του μουσείου Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα και αφετέρου την ιστορική παρουσίαση της τεχνολογικής εξέλιξης παραγωγής πλίνθων και κεράμων. Προσεγγίζεται το ιστορικό πλαίσιο της βιομηχανικής παραγωγής στον Βόλο, της επιχειρηματικής δραστηριότητας που ανέπτυξε η οικογένεια...

Στο τεύχος αυτό παρουσιάζεται η βυρσοδεψία στη νεότερη περίοδο, εστιασμένη στα προβιομηχανικά εργαστήρια επεξεργασίας του δέρματος, τα ταμπάκικα, και στις φάσεις και τα στάδια από την προβιομηχανική κατεργασία του.

Το βιβλίο αυτό είναι καρπός μακρόχρονης έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το ΠΤΙ.ΕΤΒΑ με σκοπό τη διάσωση της τοπικής τεχνολογικής παράδοσης και την οργάνωση της μόνιμης έκθεσης για το μετάξι στο Σουφλί που στεγάστηκε στο αρχοντικό Κουρτίδη. Το θέμα εξετάζεται από ιστορική, οικονομική, εθνογραφική, αρχιτεκτονική και μουσειολογική άποψη.

Η ενδυματολογική συλλογή του μουσείου Μετάξης στο Σουφλί περιλαμβάνει γυναικεία και ανδρικά εξαρτήματα, ιδιαίτερα σημαντικά για τη μελέτη και την ανασύνθεση του τοπικού ενδυματολογικού συστήματος. Από τα εξαρτήματα αυτά αποτυπώνεται η εξελικτική πορεία της γυναικείας τοπικής φορεσιάς, η οποία στο πέρασμα των χρόνων φαίνεται να διατηρεί τη μορφή και το σχήμα της, προσαρμόζοντας παράλληλα ευρωπαϊκές αισθητικές αντιλήψεις στην τοπική αισθητική, με τη χρήση υφασμάτων ξενικής προέλευσης. Για να σκιαγραφήσουμε τη διαδρομή της γυναικείας και ανδρικής τοπικής φορεσιάς από τα τέλη τ...

Η συγκρότηση της εργατικής τάξης αποτελεί μείζον γεγονός της οικονομικής, της πολιτικής, αλλά και της πολιτισμικής ιστορίας. Δεν υπήρξε απλώς απόρροια του εργοστασιακού συστήματος, ούτε μιας εξωτερικής δύναμης, της λεγόμενης Βιομηχανικής Επανάστασης, η οποία και παρήγαγε, τελικά, μια "νέα φυλή ανθρώπων". Οι αλλαγές στις παραγωγικές σχέσεις και τις εργασιακές συνθήκες που συνδέονται με τη Βιομηχανική Επανάσταση δεν επιβλήθηκαν σε ένα άμορφο, ακατέργαστο ανθρώπινο υλικό, αλλά στον "εκ γενετής ελεύθερο Άγγλο". Ο εργοστασιακός εργάτης ήταν κληρονόμος παραδεδομένων δικαιωμάτων τ...

Ο συγγραφέας του βιβλίου υποστηρίζει ότι η διάδοση της τεχνολογίας δεν είναι μονόδρομος, γιατί σπάνια οι τεχνικές μεταβιβάζονται χωρίς τροποποιήσεις. Περιγράφει τη διαδικασία με την οποία οι εφευρέσεις δανείζονται από μια κουλτούρα, τροποποιούνται για να ταιριάσουν σε μιαν άλλη και, με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, οδηγούν σε άλλες εφευρέσεις. Σε αυτό το βιβλίο γίνεται σαφές ότι οι τρόποι με τους οποίους αναπτύσσονται οι τεχνολογίες και ιδιαίτερα οι ειδικές γνώσεις και ικανότητες για το περιβάλλον, αποτελούν μέρος ενός διαρκούς διαλόγου με τις μη δυτικές κουλτούρες.

Απ' όλα τα νεοελληνικά κέντρα μαρμαροτεχνίας, η Τήνος υπήρξε το πιο σημαντικό. Ιδιαίτερα στα Έξω Μέρη, περιοχή απομακρυσμένη από το διοικητικό κέντρο του νησιού, με έδαφος άγονο και με άφθονο μάρμαρο, φυσικό ήταν οι κάτοικοι να προσανατολιστούν προς τη ναυτιλία, τις τέχνες και το εμπόριο, αλλά και να αξιοποιήσουν τα λατομεία. Στον Πύργο και στους κοντινούς οικισμούς του (Πλατιά, Μπεναρδάδο, Μαρλά, Μαμάδο), στα Υστέρνια, και λιγότερο στην Καρδιανή, ολόκληρες οικογένειες καλλιέργησαν την τέχνη του μαρμάρου, από πατέρα σε γιο. Το μεγαλύτερο από αυτά τα κέντρα ήταν ο Πύργος. Τ...

Ο αγνοημένος από την ελληνική πραγματικότητα θεσμός των Monti di Pieta έχει εμπράκτως καταδείξει τη μακροβιότητά του (από το 15ο αιώνα μέχρι και σήμερα), σε αρκετές περιοχές του κόσμου. Πού εντοπίζονται οι απαρχές της δημιουργίας τους; Πώς μετασχηματίζονται και συγκροτούν έναν υβριδικό αρχικά και σημαντικό αργότερα πιστωτικό οργανισμό; Ποιά είναι η δομή της χρηματοοικονομικής τους λειτουργίας; Αυτά είναι μερικά από τα βασικά ερωτήματα στα οποία επιχειρεί να απαντήσει το βιβλίο. Στις σελίδες του ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να εμβαθύνει στο ιδιαίτερο αυτό είδος τραπεζικ...

Στο τεύχος αυτό παρουσιάζεται η πιο διαδεδομένη μορφή ενέργειας στον ελλαδικό χώρο, η υδραυλική ενέργεια, και οι πιο γνωστές μορφές χρήσης της: το μαντάνι, το νεροπρίονο, το υδροκίνητο λιοτρίβι, η νεροτριβή και ο νερόμυλος που αποτελούν τις σημαντικότερες υδροκίνητες προβιομηχανικές κατασκευές.

Το πρώτο αυτό βιβλίο της σειράς των πολιτιστικών οδηγών είναι αφιερωμένο στην ακριτική Θράκη, μια περιοχή του ελλαδικού χώρου στενά συνδεδεμένη με τη διαμόρφωση του ελληνικού πολιτισμού από τα προϊστορικά και ομηρικά χρόνια.