Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Έπειτα από τα "Σονέτα" του Σαίξπηρ (1989, δεύτερη έκδοση 1998), η "Στιγμή" παρουσιάζει για τους φίλους της ποίησης, ιδιαίτερα της δυτικής Ευρώπης, άλλη μια σειρά μεταφράσεων του Στυλιανού Αλεξίου από τους John Keats, Charles Baudelaire, Owen Meredith, Stephane Mallarme, Stefan George, Henri de Regnier, Francis Jammes, W.B.Yeats και T.S.Eliot. Στην εισαγωγή δίνονται πληροφορίες σχετικές με τους ποιητές και στοιχεία που βοηθούν στην πληρέστερη κατανόηση των ποιημάτων. Ο Στυλιανός Αλεξίου είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίω...

"Ένας καλλιτέχνης μπορεί να ευστοχήσει ή να αστοχήσει στο έργο του, δηλαδή να κερδίσει ή να χάσει τη ζωή του. Ωστόσο, αν μπορεί να πει στο τέλος της προσπάθειάς του ότι κατάφερε να απαλύνει ή να μειώσει όλες τις δουλείες που βαραίνουν τους ανθρώπους, τότε είναι, σε ένα μεγάλο βαθμό, δικαιωμένος, και μπορεί, ώς ένα ορισμένο σημείο, να συγχωρήσει τον εαυτό του". (Απόσπασμα από την Ομιλία του Camus στη Σουηδική Ακαδημία κατά την απονομή του Νόμπελ λογοτεχνίας 1957)

Στους αφορισμούς του Λίχτενμπεργκ γοητεύει όχι μόνον η σπαρταριστή ευφυολογία ή η αιφνίδια και ανελέητη αντιστροφή των κοντόθωρων αληθειών του κοινού νου. Επίσης συναρπάζει το βάθος και η σιγουριά της ψυχολογικής παρατήρησης, η αυτογνωσία που γίνεται ανθρωπογνωσία και τελικά γνώση των μηχανισμών με τους οποίους οι άνθρωποι συγκροτούν τον κόσμο τους. Ακριβώς διακόσια πενήντα χρόνια μετά τη γέννηση ενός μεγάλου συγγραφέα δίνεται στο ελληνικό κοινό, για πρώτη φορά, η ευκαιρία να τον γνωρίσει.

Στο επίκεντρο του "Εγχειριδίου" βρίσκεται ο άνθρωπος, και το βασικό ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει να κατακτήσει μόνιμη ευτυχία και αδιατάρακτη εσωτερική γαλήνη. Από τα πράγματα, λέει ο Επίκτητος, άλλα είναι στη δύναμή μας και άλλα δεν είναι· ό,τι δεν μπορούμε να το αλλάξουμε είναι προτιμότερο να το ανεχόμαστε· ιδανική θα ήταν μια ζωή όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητη από τον εξωτερικό κόσμο: ανέχου και απέχου, αυτό είναι το μήνυμα του έργου. Αφανάτιστα και ανυπόκριτα, αποφεύγοντας επιμελώς τις θεωρητικές αφαιρέσεις και τη δυσνόητη ορολογία, ο Επίκτητος απευθύνεται με μεγάλη αμε...

Το μεγάλο χάρισμα του Σουίφτ, ως συγγραφέα, συνίσταται στο κοφτό και ακριβολόγο ύφος του. Στις διαχρονικές σάτιρές του ("Τα ταξείδια του Γκιούλιβερ", "Ιστορία ενός κάδου", "Μάχη των βιβλίων" κ.ά.) ξεκινάει από μιαν απίθανη σύλληψη και τη συνεχίζει σε όλες της τις συνέπειες, αντλώντας από αυτήν μια σειρά από κωμικά περιστατικά, υποκρινόμενος ταυτόχρονα ότι δεν καταλαβαίνει τα αυτονόητα. Στα ποιήματά του και τα δοκίμια ο αναγνώστης θα συναντήσει τη σάτιρα, τη μελαγχολία, την περιφρόνηση για τις πανουργίες του κράτους, καθώς και τον πόλεμο τον οποίο κήρυξε "κατά των ανοήτων",...

"Επιστρέφω στο κοινό εκείνο που μου δάνεισε: το υλικό γι' αυτό το έργο· είναι λοιπόν δίκαιο, αφού το τέλειωσα προσέχοντας όσο μπορώ να αποδώσω την αλήθεια, να το δώσω πίσω.(...) Αφού οι άνθρωποι δεν αηδιάζουν ποτέ με τα ελαττώματά τους, δεν πρέπει και να κουραζόμαστε να τους τα καταλογίζουμε". Μ' αυτά τα λόγια αρχίζει ο πρόλογος των "Χαρακτήρων", του ενός και μοναδικού έργου του La Bruyere, όπου ήδη έχει αποτυπωθεί η πρόθεση και ο χαρακτήρας του: ένας μετριόφρων συγγραφέας που θέλει να βοηθήσει τους ανθρώπους να γίνουν καλύτεροι.

"Οι περιπλανήσεις του Κάιν" είναι το σχεδίασμα μιας ποιητικής σύνθεσης στενά συνυφασμένης με "Το τραγούδι του γερο-ναύτη", το κορυφαίο έργο του ποιητή, με το οποίο συγγενεύει χρονολογικά, πνευματικά και ποιητικά. Αποτελεί την απόπειρα προσέγγισης των προβλημάτων της ενοχής σε ένα πλαίσιο όπου η βιβλική έμπνευση ελάχιστα επισκιάζει τον θεμελιώδη ονειρικό χαρακτήρα του έργου. Το θέμα του Κάιν ήταν βαθιά ριζωμένο στον ψυχισμό του Coleridge. Ο Κάιν, ο πρώτος άνθρωπος που εισήγαγε το έγκλημα στη γη, είναι ο πρώτος από τους ενόχους-μάρτυρες, ο πρώτος από τους ήρωες που έχουν κατ...

Η παρούσα έκδοση των "Αφορισμών" δεν είναι κριτική, αφού γίνεται από γιατρό που δεν έχει την πρόθεση να οικειοποιηθεί την ιδιότητα του κριτικού φιλολόγου. Ο χαρακτήρας της προσδιορίζεται περισσότερο από την ιατρική και λιγότερο από τη φιλολογική φύση του κειμένου, επειδή οι "Αφορισμοί" συνιστούν κατ' εξοχήν ιατρικό κείμενο. Στην παρούσα έκδοση το αρχαίο κείμενο ακολουθεί, με ελάχιστες αποκλίσεις, την έκδοση του E. Littre, "Oeuvres completes d' Hippocrate", τομ. ΙV, σ. 458-609. (από το σημείωμα του βιβλίου)

[...] Τα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου επιχειρούν μια κάθετη διερεύνηση αντίστοιχων όρων-προβλημάτων της τραγωδίας με σκοπό να διαπιστώσουν τη στάση των ποιητών απέναντι σε αυτά - συγκεκριμένα: έχοντας ως αφετηρία μια ενιαία βάση, που συγκροτείται από τα κοινά και αναλλοίωτα χαρακτηριστικά του είδους, και προχωρώντας προς την επιφάνεια, όπου τα σχετικά φαινόμενα παρουσιάζονται διαφοροποιημένα, τα κείμενά μου καταγράφουν μια σειρά μετασχηματισμών της κλασικής δραματουργίας, οι οποίοι προκύπτουν κατά την εφαρμογή ορισμένων βασικών νόμων. Για να κερδίσουν σε εγκυρότητα τα τελικ...

Εντελώς λανθασμένη θα ήταν η εντύπωση ότι το "δίπτυχο" των κειμένων που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτόν μαρτυρεί διχασμό ενδιαφερόντων, ένα είδος σχιζοφρένειας δηλαδή - κάθε άλλο μάλιστα. Αν και η στροφή μου προς την πρακτική του θεάτρου άρχισε όταν είχα ήδη συμπληρώσει ακριβώς μια εικοσαετία θεωρητικής ενασχόλησης με το αρχαίο ελληνικό δράμα, αυτές οι δύο δραστηριότητες εξακολουθούν έκτοτε να συνυπάρχουν - κάτι περισσότερο: να αλληλοσυμπληρώνονται. Δύο διευκρινίσεις θα αιτιολογήσουν και τη στροφή και τη συνύπαρξη: α) η φιλολογική ειδίκευσή μου στον συγκεκριμένο χώρο προέκυ...

ΟΙ ΠΟΡΤΕΣ Πέρασα μπροστά από τόσες πόρτες μέσα στο διάδρομο των χαμένων φόβων και των φυλακισμένων ονείρων άκουσα πίσω απ' τις πόρτες δέντρα που τα βασάνιζαν και ποταμούς που προσπαθούσαν να τους δαμάσουν Πέρασα μπροστά απ' τη χρυσή πόρτα της γνώσης μπροστά από πόρτες που έκαιγαν και δεν ανοίγαν μπροστά από πόρτες που κουράστηκαν να μένουν πολύ καιρό κλειστές κι από άλλες σαν καθρέφτες απ' όπου περνούσαν μόνο οι άγγελοι Υπάρχει όμως μια πόρτα απλή, δίχως σύρτη ούτε μάνταλο στο βάθος του διαδρόμου, απέναντι απ' το ρολόι η πόρτα που οδηγεί πέρα από σένα- καν...

Ένας από τους λόγους τους λυσιακού corpus που έχουν σχεδόν αγνοηθεί από τη νεότερη φιλολογική έρευνα είναι ο εικοστός, ο επιγραφόμενος "Υπέρ Πολυστράτου", του οποίου η γνησιότητα έχει εντονότατα αμφισβητηθεί. Δεν υπάρχει γι' αυτόν σε ολόκληρο τον 20ό αι. ούτε αναλυτική ερμηνευτική έκδοση ούτε ειδική μονογραφία. Οι παλαιότεροι μελετητές συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι πρόκειται για έναν από τους λιγότερο ελκυστικούς λόγους του corpus. Η εκτίμηση αυτή οφείλεται κυρίως στη χαλαρότητα της δομής, στην τραχύτητα του ύφους και στην ελλειπτική και ενίοτε σκοτεινή διατύπωση. [...]