Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Παπαδιαμάντης νοιάστηκε για τα πάντα, όχι σαν ανέστιος πολυπράγμων ή εντυπωσιοθήρας, αλλά ως βαθύτατος ανθρωπολόγος και κοινωνικός ανθρωπογνώστης που φιλοσοφεί τη ματαιότητα των ανθρωπίνων πραγμάτων: υπήρξε ο αυθεντικός λογοτέχνης που αρέσκεται να παίρνει θέση για τη μοίρα του κόσμου του. Γι' αυτό ο θησαυρισμός των γνωμολογικών του στιγμών αποδεικνύει ακόμη και σήμερα την επάρκεια του παπαδιαμαντικού πνεύματος και την κλασική ενέργεια του λόγου του: ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης διδάσκει γραφή, διδάσκει και ζωή. Κι όλα αυτά με την προσδοκία να λυτρώσει τη χαμένη ευαισθησία μ...

Με το πόνημα "Ο Ιπποκράτης στην ιατρική της εποχής μας" επιχειρώ να καταγράψω ό,τι ισχύει σήμερα από την Ιπποκρατική ιατρική -παρ' όλο που έκτοτε παρήλθαν περί τους είκοσι τέσσερις αιώνες ιατρικής ιστορίας. Για λόγους εποπτείας και σαφήνειας διαίρεσα το έργο σε δύο βασικά μέρη. Το Α΄ μέρος, γενικό ούτως ειπείν, περιλαμβάνει εισαγωγές στα τρία επί μέρους κεφάλαια που το απαρτίζουν, και είναι: "Περί Ιατρικής", "Περί Ιατρού" και "Περί Ιατρικής και Φιλοσοφίας", καθώς και τα αντίστοιχα αρχαία κείμενα με τις μεταφράσεις τους. Το Β΄ μέρος, το ειδικό διαιρείται: α) στην Παθολογία,...

Τα κείμενα "Στη γέφυρα", "Το μάτι" και "Στην εκκλησία", πρωτοδημοσιεύτηκαν στη συλλογή αφηγημάτων "Το βάραθρο" (εκδ. "Πρώτη Ύλη", Αθήνα 1963) και δεν περιελήφθησαν στην επανέκδοση από τις εκδόσεις "Στιγμή" (Αθήνα 1984). Τα κείμενα "Η γουρούνα", "Ένα καταπληκτικό παιδί" και "Το φιαλίδιο" πρωτοδημοσιεύτηκαν στα σχόλια του βιβλίου "Λίχτενμπεργκ, πιπέρι και σπασμένες γραμμές", μετάφραση, σημειώσεις και σχόλια Ε.Χ. Γονατά (εκδόσεις "Στιγμή", Αθήνα 2005). Όλα τα άλλα κείμενα, που δημοσιεύονται στην παρούσα έκδοση, είναι ανέκδοτα και γράφτηκαν το 2005. 10 Οκτωβρίου 2005 Ε. Χ....

[...] Εμπειρότερος μετά τη μετάφραση του "Αγαμέμνονος", όχι όμως έμπειρος, τολμώ να ομολογήσω ότι ο Αισχύλος δεν μεταφράζεται ή, να το πω αλλιώς, η γλώσσα μας σήμερα δεν επαρκεί για την ποιητική μεταφορά της τραγωδίας και ιδιαίτερα των έργων του Αισχύλου, με τις πολυάριθμες και συνήθως ανανταπόδοτες άπαξ λέξεις που συνηθίζει να χρησιμοποιεί ο ποιητής -για να μείνω μόνο σε μία από τις δυσκολίες του εγχειρήματος. Έτσι, ενώ η μετάφραση των μονολόγων και των διαλόγων είναι τις περισσότερες φορές δυνατή και ικανοποιητική, η μετάφραση των χορικών αποδεικνύεται σχεδόν δυνατή και α...

Το μοναδικό αυθεντικό αγαθό, μας λέει ο Επίκουρος, είναι η απόλαυση, η ηδονή. Ωστόσο για να την εξασφαλίσουμε στον εαυτό μας αδιατάρακτα, πρέπει να στραφούμε σε μορφές απόλαυσης που θα ελέγχονται και δεν θα συνεπάγονται δυσάρεστα επακόλουθα. Ας αποφεύγουμε, λοιπόν, ό,τι θα μπορούσε να μας κάνει να πονέσουμε ή να μας αναστατώσει ψυχικά και ας αρκεστούμε στη ζεστασιά ενός μικρού φιλικού κύκλου, όπου τρώγοντας λίγο τυρί και πίνοντας λίγο κρασί θα απολαμβάνουμε την εκλεκτή συναναστροφή: είναι ό,τι καλύτερο θα είχαμε να κάνουμε για την ευτυχία μας.

[...] Ένα μεγάλο μέρος από τα κείμενα που συνθέτουν το ανά χείρας βιβλίο είναι κείμενα κριτικής για τη σημερινή κατάσταση στις εικαστικές τέχνες· κείμενα γραμμένα από έναν ζωγράφο, από τους σημαντικότερους σήμερα στον τόπο μας, που διαθέτει το -όχι σύνηθες στους εικαστικούς καλλιτέχνες- προσόν της θεωρητικής σκέψης. Αν τα κείμενα αυτού του βιβλίου είναι καίρια, είναι ακριβώς για τούτο· για το ότι συνδυάζουν την ευαίσθητη ματιά του καλλιτέχνη, που γνωρίζει εκ των έσω τα ζητήματα για τα οποία μιλά, με τη σκέψη του στοχαστή, σκέψη στην περίπτωση του Σόρογκα ρωμαλέα. Ο Σόρογκα...

Η μεταφυσική ανάγκη της σύνοψης και η φυσική ανάγκη της εκτόνωσης ικανοποιούνται αμφότερες με τον αφορισμό, που η διατύπωσή του τείνει προς τη σιωπή. Τους συνομιλητές ή τους ακροατές του ο Κούντσους δεν τους έβρισκε σε αμφιθέατρα ή επιστημονικά συμπόσια. Προτιμούσε τα εστιατόρια και τις μπυραρίες της πόλης του. Σε μέρη όπου τα αγαπημένα θέματα συζήτησης ήταν το ποδόσφαιρο και τα χαρτιά, αυτός πότε-πότε πετούσε τις εμπρηστικές του φράσεις: "Ο θάνατος είναι η τελευταία κραυγή της ζωής" ή "Όποιος αγαπάει την αλήθεια πρέπει να παντρευτεί την αμφιβολία".

Στα αποφθέγματα και τους αφορισμούς αυτούς, για τους οποίους ο Hugo von Hofmannsthal έγραψε πως ακτινοβολούν περισσότερη σοφία και διδαχή απ' όση, ίσως, όλα μαζί τα γερμανικά πανεπιστήμια, ο Γκαίτε καταθέτει ό,τι το διεισδυτικό πνεύμα και η καλλιτεχνική ευαισθησία του αποθησαύρισαν στη διάρκεια μιας μακράς και συνειδητά βιωμένης ζωής. Με συνεκτικό κέντρο την προσωπικότητα του ποιητή εξακτινώνονται αφορισμοί εξαιρετικής πυκνότητας και σαφήνειας για όλες σχεδόν τις θεματικές σφαίρες της ζωής και του πνεύματος: Για τον Θεό και τη φύση, την ιστορία και την κοινωνία, την τέχνη κ...

Οι αφορισμοί διατρέχουν τον κίνδυνο να εκληφθούν ως απλές λεκτικές εξισώσεις. Μας βάζουν στον πειρασμό να τους θεωρήσουμε έργο της τύχης ή έργο συνδυαστικής δεξιοτεχνίας. Αυτό όμως δεν ισχύει στην περίπτωση του Νοβάλις, του Λαροσφουκώ ή του Αντόνιο Πόρτσια. Στους δικούς τους αφορισμούς ο αναγνώστης αισθάνεται την άμεση παρουσία του ανθρώπου και του πεπρωμένου του. Οι αφορισμοί που περιέχονται στις "Φωνές" οδηγούν πολύ πιο πέρα από το γραπτό κείμενό τους· δεν είναι μια κατάληξη αλλά μια απαρχή. Δεν επιδιώκουν να δημιουργήσουν εντύπωση. Μπορεί κανείς να υποθέσει ότι ο συγγ...

Ανήκω στους αναγνώστες του Σοπενάουερ, που αφού διάβασαν την πρώτη σελίδα του έργου του ξέρουν με βεβαιότητα ότι θα τις διαβάσουν όλες και ότι θα αφουγκραστούν κάθε του λέξη. Ο Σοπενάουερ δεν προσπαθεί ποτέ να επιδειχθεί: γράφει για τον εαυτό του. Κανένας όμως δεν θέλει να τον εξαπατούν, λιγότερο απ' όλους ο φιλόσοφος για τον οποίο είναι νόμος: μην εξαπατάς κανέναν ούτε τον ίδιο τον εαυτό σου! Πότε-πότε η έκφραση του Σοπενάουερ μου θυμίζει λίγο τον Γκαίτε, γιατί ξέρει να λέει το βαθυστόχαστο απλά, το συναρπαστικό χωρίς ρητορεία, το αυστηρά επιστημονικό χωρίς σχολαστικότητα...