Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένα πολύτιμο έργο, η "Λάστα και τα μνημεία της ή Λάστας πανόραμα", του αείμνηστου λαογράφου Νικολάου Λάσκαρη, που για πολλές δεκαετίες ήταν εξαντλημένο, ξαναβλέπει το φως από τις εκδόσεις "Βιβλιοπανόραμα", καθώς έχει πολλά ακόμη να προσφέρει στη γνώση και στην έρευνα της λαογραφίας και της ιστορίας τόσο της Ηλείας, όσο και της ευρύτερης Πελοποννησιακής περιοχής. Μέσα στις αρχικές 1.250 σελίδες του κρύβονται ατίμητοι πνευματικοί θησαυροί, λαογραφικοί και ιστορικοί, ένας μεγάλος όγκος ηθών και εθίμων του 19ου και των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα. Ενδεικτικά σημειώνουμε...

[...] Αρχικά, ως μια μικρή δοκιμιογραφική μελέτη με τον τίτλο "Η μάνα στο δημοτικό τραγούδι", που αναφερόταν στο νεότερο δημοτικό, είχε δημοσιευθεί το 1953 σε πέντε μεγάλες συνέχειες στην εφημερίδα "Πελοπόννησος" της Πάτρας. Το 1958 εκδόθηκε το Α΄μέρος, διευρυμένο, με τον τίτλο "Η μάνα στη δημοτική μας ποίηση", ενώ το 1962 είδε το φως της δημοσιότητας και το Β΄μέρος που αναφερόταν στα τραγούδια του Ακριτικού Κύκλου. Οι δυο αυτές μικρές μελέτες είχαν αποσπάσει τότε τα πιο ευμενή σχόλια της κριτικής. Σήμερα αυτές, ενωμένες σ' έναν τόμο και επαυξημένες με ενδιαφέρουσες περ...

Τασούλα, Τασούλα, Τασούλα! Με αφάνταστη χαρά "μιλώ" σήμερα μαζί σου, γιατί εμείς, τα παιδιά εκείνου του καιρού μας είμαστε ακόμα ζωντανοί στη σκηνή της ζωής μας. Το παρελθόν μου ποτέ δεν εγκατέλειψα, δεν το αρνήθηκα, δεν το απέρριψα. Όπως άλλωστε και αυτό έκανε το ίδιο σε μένα. Ζω με τη συντροφιά μου και προσπαθώ, πολλά χρόνια τώρα, να αποτυπώσω τούτο στο χαρτί. Και έχω καταφέρει, για δική μου ικανοποίηση, απολογισμό των όποιων γεγονότων κ.λπ. Κάθε φορά που μυρίζω γαρύφαλλο ζω τη φρίκη της ομαδικής κηδείας της 8/6/1948 -και είναι χρόνια 66- και μυρίζω τη μυρωδιά των γαρ...

[...]Το ανά χείρας τεύχος, καρπός πολυετών, πολύμορφων αναδιφήσεων, θέλησε να εγγίσει ένα θέμα από τα περισσότερο αντιλεγόμενα. Θολό και περίπλοκο. Διαστρεβλωμένο!... Να το βάλει στο καζάνι της απόσταξης και να το αποδώσει ξεκαθαρισμένο. Αν το επιτύχει, θα το κρίνουν οι φιλομαθείς μελετητές. Τους απευθύνω μονο μια παράκληση: Να κρίνουν με επιείκια τις ατέλειες. Και τους συστηματικούς ιστορικούς: Να κρίνουν αυστηρά. Και να φροντίσουν, όσοι το μπορούν, να ανατρέψουν τα όσα τεκμήριά μου με νεώτερα, δικά τους, που θα αποδείξουν άχρηστο και μάταιο τον κόπο μου.

Μετά την ανταπόκριση που είχε η έκδοση το 1975 της πραγματείας "Η αρχαία Ήλις", η ιδέα ν' ασχοληθώ με μια άλλη ενδιαφέρουσα περίοδο της ιστορίας του τόπου μου, την υστεροβυζαντινή, τράβηξε την προσοχή μου. Είναι μια σκοτεινή περίοδος που κάνει εξαιρετικά δύσκολη την έρευνα και τη μελέτη του μικρού γεωγραφικού χώρου της Ηλείας. Ενός χώρου που μέσα στο διάβα των αιώνων, η μοίρα έταξε να διαδραματίσει κάποιες φορές έναν "πρωτεύοντα" ρόλο. Αυτό ισχύει και για την εποχή που θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε. Οι πηγές όμως είναι λιγοστές και ασαφείς, λειψές και πολλές φορές αντιφα...

Με την κυκλοφορία και του δεύτερου τόμου, ολοκληρώνεται μια προσπάθεια που ξεκίνησε σχεδόν από το 1976 και αφορούσε στην έρευνα μιας σκοτεινής και ταραγμένης περιόδου της ιστορίας του τόπου μας, στο Μεσαίωνα, την Υστεροβυζαντινή. Τότε που οι Λατίνοι, με το πρόσχημα της Τέταρτης Σταυροφορίας τους, εδραιώθηκαν σχεδόν, για δυόμισι αιώνες, στον ελλαδικό χώρο. Η περιοχή της Ηλείας αποτέλεσε κατά την περίοδο αυτή το επίκεντρο της φραγκικής δραστηριότητας . Η Ανδραβίδα ως έδρα του Πριγκηπάτου της Αχαΐας και η Γλαρέντσα, αξιόλογο πόρτο της Μεσογείου, πασίγνωστο στο δυτικό κόσμο, χ...

Τα περιοδικά τούτα είναι ο καρπός πολυχρόνιων μόχθων, μελετών και αναδιφήσεων σε διάφορα αρχεία, μα ιδίως επιτοπίων ερευνών σε όλες τις περιφέρεις της Ηλείας. Υλικό από γραφτές ή προφορικές πληροφορίες έχει συσσωρευτή σε φακέλους. Λαογραφικό, ιστορικό και λεκτικό. Υλικό πολύτιμο. Πλέον από δεκαετία μας απασχολεί η συγκέντρωση αυτού του πολύτιμου υλικού. Σκοπός δεν είναι ο προορισμός υλικών κερδών. Σκοπός μου είναι η Μελέτη. Μελέτη γλωσσική. Μελέτη λαογραφική. Μελέτη ιστορική. Η Ηλεία είναι ανερεύνητη, αθησαύριστη και άγνωστη... Ντίνος Ψυχογιός

Τα περιοδικά τούτα είναι ο καρπός πολυχρόνιων μόχθων, μελετών και αναδιφήσεων σε διάφορα αρχεία, μα ιδίως επιτοπίων ερευνών σε όλες τις περιφέρεις της Ηλείας. Υλικό από γραφτές ή προφορικές πληροφορίες έχει συσσωρευτή σε φακέλους. Λαογραφικό, ιστορικό και λεκτικό. Υλικό πολύτιμο. Πλέον από δεκαετία μας απασχολεί η συγκέντρωση αυτού του πολύτιμου υλικού. Σκοπός δεν είναι ο προορισμός υλικών κερδών. Σκοπός μου είναι η Μελέτη. Μελέτη γλωσσική. Μελέτη λαογραφική. Μελέτη ιστορική. Η Ηλεία είναι ανερεύνητη, αθησαύριστη και άγνωστη... Ντίνος Ψυχογιός

Το 2002 είναι η επέτειος των 90 χρόνων από τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13 που δόξασαν την Ελλάδα και απελευθέρωσαν σκλάβους αδελφούς μας. Κλείνουν όμως και 80 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 που ξερίζωσε τον Ελληνισμό της Μικρασίας από τις πατρογονικές του εστίες και την (προσωρινή) απώλεια ελληνικών εδαφών που για πάνω από 3.000 χρόνια κατοικούνταν από Έλληνες. Με το βιβλίο αυτό ο συγγραφέας δε σκοπεύει να διδάξει ιστορία, αλλά να μας θυμίσει ότι η ελευθερία της Ελλάδος πληρώθηκε πολύ ακριβά, όχι με χρήματα αλλά με το τίμιο αίμα των παλληκαριών της....

... Έχει η πόλη τη δική της -και μάλιστα αιματηρή- συμβολή στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες του περασμένου αιώνα. Δοκιμάστηκε δεινά στα χρόνια της Κατοχής και έγινε θέατρο μάχης στον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο. Τώρα, μόνο τα παλιά κτίρια, οι ξεθωριασμένες φωτογραφίες και τα λιγοστά βιβλία τοπικής ιστορίας ξαναζωντανεύουν το παρελθόν. Η σύγχρονη πόλη βλέπει και βαδίζει μπροστά, στοχεύοντας στην πρόοδο και την ευημερία των κατοίκων της, αυτό όμως δεν την απαλλάσσει από την ευθύνη που έχει απέναντι σ' εκείνους που μόχθησαν για να σταθεί όρθια σε χρόνους χαλεπούς και σε συνθ...