Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο συγγραφέας τοποθετεί τον Όμηρο στο σωστό ιστορικό του πλαίσιο, φωτίζει την επαγγελματική υπόσταση και την κοινωνική λειτουργία των ραψωδών και διδάσκει τη μόνη σωστή μέθοδο για να πλησιάσει κανείς το έπος και τον ποιητή του την ώρα της δημιουργίας, να δει τα υλικά που χρησιμοποίησε, τον τρόπο που σχεδίασε και πραγματοποίησε το μεγαλόπνοο εκείνο έργο.

Ο συγγραφέας αφηγείται τη συναρπαστική ιστορία της ανακάλυψης των παπύρων, εξετάζει τις φυσικές ιδιότητες του παπύρου ως γραφικής ύλης, σκιαγραφεί την ιστορία του αρχαίου βιβλίου και αναλύει τα προκαταρκτικά στάδια και τη διαδικασία έκδοσης των παπυρικών κειμένων. Κάνει έναν απολογισμό των επιτευγμάτων αλλά και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η φιλολογική και ιστορική έρευνα, καθώς επίσης και μια αποτίμηση της συμβολής των παπύρων στη γνώση μας γύρω από τον αρχαίο πολιτισμό.

Αρχικά, η Χρονογραφία αποτελούσε συμπλήρωμα των Ευρισκόμενων (1966) του ποιητή, αλλά η αυτόνομη έκδοσή της έχει διορθωθεί και εμπλουτιστεί με όσα νέα (ανέκδοτα ή άγνωστα) στοιχεία προέκυψαν από τη φιλολογική έρευνα είκοσι ετών.

Στόχος των δοκιμίων αυτών είναι να παρουσιάσουν συνοπτικά τις κύριες τάσεις της επιστημονικής σκέψης του αιώνα μας και να εντοπίσουν τις γονιμότερες και σημαντικότερες εννοιολογικές καινοτομίες των τελευταίων χρόνων. Γίνεται φανερό ότι, σε σχέση με τον 19ο αιώνα, έχει μεσολαβήσει μια μεγάλη επανάσταση στις έννοιες και στις ιδέες γύρω από τη φύση. Ο συγκερασμός των παραδοσιακά ανεξάρτητων τομέων της Φυσικής, της Χημείας και της Βιολογίας είναι το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της επιστήμης του 20ου αιώνα χωρίς να έχει αλλάξει καθόλου η επιστημονική μέθοδος.

Το μεγαλύτερο μέρος της προσωπικής βιβλιοθήκης του Κοραή έφτασε στη Χίο το 1850, σύμφωνα με τη διαθήκη του μεγάλου σοφού, και τα επόμενα χρόνια γίνονταν προσπάθειες να αποσπασθούν από τον αρχιμανδρίτη Καλλίνικο Κρεατσούλη τα υπόλοιπα βιβλία και χειρόγραφα του Κοραή. Ο Κρεατσούλης, αποτάθηκε το 1855 στον μαθητή του Ανδρέα Μάμουκα προτείνοντάς του να αναλάβει την έκδοση των έργων του Κοραή. Αν και το έργο του είναι αποσπασματικό, λόγω των δυσκολιών που συνάντησε, η συμβολή του Μάμουκα στη θεμελίωση των κοραϊκών σπουδών έχει αναγνωριστεί γενικά, ώστε να μπορούμε να τον θεωρούμ...

Ο πρώτος τόμος εκθέτει τις ιδέες του δυτικού χριστιανικού κόσμου για τη φύση από τον 5ο ώς τον 12ο αιώνα, εξηγεί πώς το σύστημα επιστημονικής σκέψης του 13ου αιώνα βασίστηκε σε ελληνικές και αραβικές πηγές και πώς τροποποιήθηκε μετά την εισαγωγή του, και εξετάζει τις σχέσεις της τεχνολογικής δραστηριότητας με την επιστήμη σε όλο το Μεσαίωνα.

Τα γράμματα του Μπουζιάνη προς τον γκαλερίστα του στη Λειψία Χάινριχ Μπάρχφελντ αποτελούν μοναδικό χρονικό των σχέσεων του μεγάλου εξπρεσιονιστή καλλιτέχνη με έναν έμπορο έργων τέχνης και ταυτόχρονα καλλιεργημένο πνευματικό άνθρωπο, έναν στοχαστή που θαύμαζε απέραντα το ζωγράφο. Πέρα από τις συννενοήσεις για τις τρέχουσες συναλλαγές τους, αναπτύσσεται στην αλληλογραφία ένας πνευματικός διάλογος, που δίνει την ευκαιρία στον Μπουζιάνη να ανοίγει τη σκέψη και την ψυχή του και να εκφράζει τον εσωτερικό του κόσμο.

Στο βιβλίο γίνεται εξαντλητική παρουσίαση όλων των επιμέρους έργων της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Με έναν τρόπο μετάδοσης που ο συγγραφέας ονομάζει περιγραφική ανάλυση, όχι μόνο προσφέρεται η υπόθεση των τραγωδιών, αλλά ταυτόχρονα παρακολουθείται τόσο η εξέλιξη των προσώπων όσο και η διαπλοκή των καταστάσεων, ενώ παράλληλα καταγράφονται τα βασικά στοιχεία δομής, καθώς και τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά την ανάγνωση του συγκεκριμένου έργου.

Τα Προλεγόμενα του Κοραή είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα κείμενα του, και την εποχή που εκδόθηκαν προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις, ευνοϊκές αλλά και δυσμενείς: πρόκειται ίσως για τα γραπτά που αποτέλεσαν το αντικείμενο των περισσότερων και πιο γόνιμων συζητήσεων της ελληνικής λογιοσύνης. Έχοντας ως κύριο άξονα τη γλώσσα και την παιδεία, αφήνουν να φανεί ακέραιη η σκέψη του Κοραή που προσπαθεί να διδάξει και να προβληματίσει.

Το βιβλίο αυτό περιέχει βασικές πληροφορίες και οδηγίες για τη προφύλαξη και τη συντήρηση χειρογράφων, βιβλίων και αρχείων, η επιβίωση των οποίων έχει άμεση σχέση με τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής τους, την ποιότητα της πρώτης ύλης και την επεξεργασία της. Εξαρτάται ακόμη από το περιβάλλον στο οποίο φυλάσσονται, τη χρήση που τους γίνεται ή τις ταλαιπωρίες που υφίστανται. Η συγγραφέας ελπίζει να ευαισθητοποιήσει τους αρμόδιους φορείς ώστε να λάβουν μέτρα για την διάσωση της πνευματικής μας κληρονομιάς.

Το κατάστιχο εσόδων-εξόδων που τηρούσε η οικογένεια του οπλαρχηγού της Ελληνικής Επανάστασης και μετέπειτα ανώτατου στρατιωτικού στελέχους Βάσου Μαυροβουνιώτη αποτελεί σημαντική πηγή πληροφοριών για τα πρώτα οθωνικά χρόνια. Ο χώρος είναι η Αθήνα, η ιστορική στιγμή παρατήρησης το 1834, και το αντικείμενο η κοινωνική και οικονομική συμπεριφορά της ανερχόμενης αυτής αστικής οικογένειας, που είναι ενδεικτική μιας συγκεκριμένης κοινωνικής κατηγορίας.

Το κύριο θέμα της Βελισαριάδας είναι ο φθόνος των αρχόντων που εξανεμίζει τις ελπίδες για την επιβίωση του Βυζαντίου. Αντίθετα, ο λαός δίνει σωστές συμβουλές στον αυτοκράτορα και αγαπάει τον αφοσιωμένο και πιστό Βελισάριο. Υπάρχουν πολλά κοινά μεταξύ του αληθινού και του μυθικού Βελισαρίου και γι'αυτό έμεινε ζωντανός στη μνήμη των ανθρώπων παίρνοντας διαστάσεις θρύλου. Το δημοκρατικό και αντιαρχοντικό πνεύμα του ποιήματος προϋποθέτει την κοινωνική κατάσταση του 14ου αιώνα και την ανάδειξη του λαού ως πολιτικής δύναμης.

Ο δεύτερος τόμος αναλύει τις σύγχρονες μεθόδους της αρχαιολογίας, το υλικό που αντλεί ο ιστορικός από τον φιλολογικό κλάδο, τη συμβολή της τεχνολογίας, της γλωσσολογίας και της κοινωνιολογίας.

Στο φιλόδοξο αυτό έργο, ο συγγραφέας επιδιώκει: α) Να συγκεντρώσει και να παρουσιάσει όλο το μέχρι σήμερα διαθέσιμο υλικό που πιστοποιεί ότι οι αρχέγονες ανθρώπινες κοινωνίες ζούσαν σε μητριαρχικό ή, σωστότερα, μητριστικό καθεστώς. β) Να ανιχνεύσει τις κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις που οδήγησαν στην κατάλυση του καθεστώτος αυτού και στην εγκαθίδρυση της πατριαρχίας. γ) Να περιγράψει, σε όλες τις πτυχές τους, τα σεξουαλικά ήθη των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. δ) Να εξηγήσει γιατί η πατριαρχία συνδέεται με μια ορισμένη φάση στην κοινωνική και οικονομική εξέλιξη της ανθρωπότη...

Η είσοδος της Ελλάδας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων απαιτούσε τεράστιες πολεμικές δαπάνες, τις οποίες αδυνατούσε να αντιμετωπίσει το ελληνικό κράτος μόνο του. Για το λόγο αυτό θα προσφύγει και στον εξωτερικό δανεισμό. Ο συγγραφέας διερευνά τους όρους που επιβάλλουν η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες για να χορηγήσουν πολεμικά δάνεια στην Ελλάδα το διάστημα 1917-1922 και τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν (1923-1928) για τον διακανονισμό αυτών των χρεών. Η έρευνα αυτή επιτρέπει την κατανόηση της δυναμικής που αναπτύσσεται στις σ...

Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει, αναθεωρημένο και συμπληρωμένο, το έργο του Κάρλ Κρουμπάχερ "Δημώδης ελληνική λογοτεχνία" (Μόναχο 1987) που καλύπτει τη βυζαντινή λογοτεχνία από την εποχή του Ιουστιανού μέχρι το τέλος του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους.

Φωτομηχανική ανατύπωση της αρχικής έκδοσης του 1902. Με αφορμή τον εορτασμό της εξηκονταετηρίδας της Ε.Τ.Ε., ο τότε υποδιοικητής και μετέπειτα διοικητής της, Ι.Α. Βαλαωρίτης έγραψε ένα έργο σημαντικό, πρωτοποριακό για την εποχή του, το οποίο αποτελεί μία από τις ελάχιστες σοβαρές, συστηματικές διερευνήσεις θεμάτων οικονομικής ιστορίας που έχει να επιδείξει η ελληνική επιστήμη στις αρχές του αιώνα μας.

Η εργασία αυτή αποτελεί την πρώτη μιας σειράς από αναλυτικές ευρετηριάσεις επιλεγμένων σειρών του Ιστορικού Αρχείου της Ε.Τ.Ε., τις οποίες έχει προγραμματίσει η Επιτροπή Ιστορίας της Τράπεζας. Η αποδελτίωση των σειρών αυτών έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας "τράπεζας πληροφοριών συνόλων", ικανών να χρησιμεύσουν για την εκπόνηση συνθετικών ιστορικών εργασιών.

Πρόκειται για την οργανική συνέχεια της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας. Τα χρονολογικά της όρια αρχίζουν με τις διαδικασίες που οδήγησαν στην ίδρυση της πρώτης ανώνυμης ατμοπλοϊκής εταιρείας της Σύρου (1857) και σταματούν τρία χρόνια μετά τη λήξη του δωδεκαετούς προνομίου (1869), που είχε παραχωρηθεί από την κυβέρνηση κατά τη σύσταση της εταιρείας. Το βιβλίο ασχολείται τόσο με τη σχέση κρατικής πολιτικής και ιδιωτικών επιλογών στο επίπεδο της οικονομίας όσο και με τις σχέσεις κράτους και Εθνικής Τράπεζας.

Όπως αναφέρει ο συγγραφέας, "Διανύσαμε πολύ δρόμο, ακολουθώντας τον ποταμό των ελληνορωμαϊκών επιδράσεων στη λογοτεχνία. Από την πρώτη του επαφή με τη ζωή της σύγχρονης Ευρώπης, ως τα δάση και τις ερημιές των Σκοτεινών Αιώνων, [...] και από κει τον είδαμε να κυλά στην εποχή του μπαρόκ, μέσα σε μια κοίτη προσεχτικά καθορισμένη, ντυμένη με μάρμαρο και αγάλματα στις όχθες· κι ύστερα να φουσκώνει πάλι την εποχή της επανάστασης, [...] τέλος, μέσα από καινούργιες διώρυγες, τον είδαμε να κυλά, ωραίος και πανίσχυρος, στη λογοτεχνία του 19ου αιώνα, κι από κει στου 20ού, και να φτάνε...