Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο "Μισάνθρωπος", το κορυφαίο, κατά πολλούς, επίτευγμα του μεγάλου Γάλλου δραματουργού, είναι συνάμα ένα κομβικής σημασίας έργο του γαλλικού κλασικισμού, αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας γενικότερα. Κεντρικός χαρακτήρας του έργου είναι ο Αλσέστ, μια από τις πλέον εμβληματικές και διαχρονικές μορφές της μολιερικής πινακοθήκης: ο ανυποχώρητος ιδεαλιστής και ηθικολόγος, που αξιώνει μια κοινωνική ζωή χωρίς υποκρισία και κατά συνθήκη ψεύδη, θεμελιωμένη σε μια άνευ ορίων και άνευ όρων ειλικρίνεια ανεξαρτήτως κόστους. Η παρουσία ενός τέτοιου ανθρώπου στη γαλλική αυλική κοινωνία...

Τον Απρίλιο του 2014 έλαβα μία επιστολή από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης με την πρόσκληση να απευθύνω την κεντρική ομιλία στο Α΄ Ιρανικό Συνέδριο για τον Σαίξπηρ. Αποφάσισα να πάω, χωρίς δεύτερη σκέψη. Ήταν ένα πολύ παλιό μου όνειρο να ταξιδέψω στο Ιράν. [...] Ο Σαίξπηρ ήταν το μαγικό χαλί που με είχε μεταφέρει στο Ιράν· τί σημαίνει αυτό; Επί τέσσερις και πλέον αιώνες ο Σαίξπηρ λειτουργεί ως κρίσιμος δεσμός υπέρβασης των συνόρων που χωρίζουν κουλτούρες, ιδεολογίες, θρησκείες, έθνη και όλους τους άλλους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι ορίζουν και περιχαρακώνουν την...

Ένας ιστορικός της τέχνης και μια φιλόλογος διερευνούν μαζί και χώρια πτυχές της νεωτερικότητας στην πεζογραφία του Μητσάκη, του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη. Τα τρία διηγήματα που σχολιάζονται ("Το βαπόρι", "Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως", "Η Νοσταλγός") έχουν ως κοινό τόπο αναφοράς το ταξίδι στη θάλασσα και θεματοποιούν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μία από τις αντιφάσεις της νεωτερικής συνείδησης: τη γοητεία που ασκεί στον καλλιτέχνη το στοιχείο της τυχαιότητας (στη φύση αλλά και στην καλλιτεχνική διαδικασία) και την ταυτόχρονη επιθυμία απόλυτου ελέγχου (ομοίως: της φύ...

Διαβάζουμε ένα γράμμα, ένα ποίημα, ένα βιβλίο. Πώς διαβάζουμε όμως ένα έργο τέχνης; Έναν πίνακα ζωγραφικής τον κοιτάζουμε, μπορεί να τον θαυμάζουμε αμέσως ή να μας αφήνει αδιάφορους, ακόμη και να μας δυσαρεστεί, και τότε τον προσπερνάμε. Όταν όμως τον παρατηρούμε επίμονα, και βέβαια πάντα από απόσταση, όπως στην αίθουσα ενός μουσείου, νιώθουμε ότι σταθήκαμε ώρα μπροστά του όχι μόνο επειδή μας ευχαριστεί η θέασή του, αλλά γιατί ακριβώς έχει και κάτι να μας πει, να μας αφηγηθεί. Αρχίζουμε τότε και αναγνωρίζουμε ότι, "γραμμένος" σε μια δική του γλώσσα, ο πίνακας απαιτεί από μα...

Με την έκδοση Περί ψυχής και παιδείας ολοκληρώνεται η τριλογία των εκπαιδευτικών βιβλίων υπηρετικών της ανθρωπιστικής παιδείας, με πρώτο το "Περί της πολιτικής" και δεύτερο το "Περί ανθρώπου και ηθικής". Η σειρά αυτή, καρπός συνεργασίας του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Προαγωγής της Ανθρωπιστικής Παιδείας, υπήρξε όραμα του αείμνηστου καθηγητή Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου και έχει ως σκοπό να προσφέρει στους αναγνώστες μια εικόνα κατά το δυνατόν εύληπτη και σαφή για την εξέλιξη της αρχαιοελληνικής σκέψης σχετικά με καίρια θέματα που απα...

Από το αρχείο του Άρη Αλεξάνδρου στο ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ.

"Έρωτος αποτελέσματα ήτοι Ιστορία ηθικοερωτική με πολιτικά τραγούδια", Βιέννη 1792: ένα τρίπτυχο λογοτεχνικό έργο, δυο χρόνια μετά το πρωτοπόρο "Σχολείον των ντελικάτων εραστών" του Ρήγα, που συνυφαίνει οργανικά την αφήγησή του με φαναριώτικα στιχουργήματα, δημοφιλή τραγούδια τα περισσότερα, σε μια πρωτοφανή έντυπη "ανθολόγηση" μεγάλου αριθμού τους. Η καινοτόμος, όπως επιτυγχάνεται σε αυτό, συλλειτουργία πεζού και έμμετρου λόγου δεν αίρει την ειδικότερη σημασία της πυκνής συγκέντρωσης εδώ αυτών των αστικών στιχουργημάτων, η οποία προβάλλεται στον τίτλο και στον πίνακα "των...

Το έργο του Γκυ (Μισέλ) Σωνιέ "Αδικία. Το κακό και το άδικο στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι" είναι μια κλασική στο είδος της μελέτη, της οποίας η πρώτη (γαλλική) έκδοση έγινε το 1979 από το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών σε συνεργασία με τον παρισινό εκδοτικό οίκο Belles Lettres. Ο Νίκος Σβορώνος στον πρόλογό του το χαρακτηρίζει "θεμελιώδη συνεισφορά στη μελέτη της νοοτροπίας του ελληνικού λαού και, εν πολλοίς, στην ιστορία αυτής της νοοτροπίας". Άριστος γνώστης της ελληνικής γλώσσας, ο συγγραφέας παρέμεινε επί μακρά χρονικά διαστήματα στην Αθήνα και ερεύνησε ένα πλούσιο και πολυ...

Με την "Ιογενή πνευμονία", κείμενο του Ζήσιμου Λορεντζάτου (1915-2004) που πρωτοκυκλοφόρησε το 2016 εκτός εμπορίου ως "Αντί ευχών", εγκαινιάζεται η νέα σειρά του ΜΙΕΤ "Αρχειοθήκη", η οποία θα περιλάβει αδημοσίευτα κείμενα (πεζά, ποιήματα, ημερολόγια, μαρτυρίες, επιστολές κ.ά.) που απόκεινται στα αρχεία του ΕΛΙΑ / ΜΙΕΤ καθώς και σε ιδιωτικά αρχεία. Στόχος της σειράς είναι να φέρει στο φως κείμενα άλλοτε κρυμμένα σε οικογενειακά αρχεία και άλλοτε προσιτά μόνο σε προϊδεασμένους ερευνητές. Για το ιδιόμορφο αυτό γραπτό του Λορεντζάτου, που βρέθηκε στο αρχείο Λορεντζάτου του Ε...

«Σαν ο θεατής είναι παιδί, τότε και μόνο είναι πολύτιμος. Κι αν τον ξιπάσουμε με αθώα μέσα δεν του κάνουμε κακό. Απεναντίας τού θερμαίνουμε τα νεκρωμένα άκρα της γνήσιας συναισθηματικής του υπόστασης. Χρειάζονται και τα άκρα. Γι’ αυτό ας γίνει παιδί κι ο καλλιτέχνης κι ας παίξει με το κοινό της αίθουσας -ο συγγραφέας, ο ηθοποιός, ο σκηνογράφος, ο σκηνοθέτης, ο μουσικός- ένα λίγο μεγαλύτερο παιδί, ο αρχηγός της συμμορίας, που ξέρει να παίρνει την πρωτοβουλία και να εμψυχώνει τα ομαδικά παιχνίδια". Μεγάλο μέρος της μακράς ζωής του (1918-2012) ο Αλέξης Σολομός το αφιέρωσε σ...

Το παρόν βιβλίο συγκεντρώνει νεκρικά πορτρέτα και φωτογραφίες από επικήδειες τελετές στις οποίες το πρόσωπο του νεκρού καταλαμβάνει κεντρική θέση. Οι φωτογραφίες αυτές αποτελούν έκπληξη για όποιον δεν γνωρίζει ότι η φωτογράφηση των νεκρών ήταν σε πολλά μέρη του κόσμου μια αποδεκτή, αν όχι συνήθης, πρακτική από τα μέσα του 19ου μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Στη σημερινή εποχή η συνήθεια να φωτογραφίζονται οι νεκροί πριν από την κηδεία, είτε στο σπίτι είτε στο κοιμητήριο, φαντάζει μακάβρια και εν πολλοίς αδικαιολόγητη. Χάρη στην πρόοδο της ιατρικής ο σύγχρονος άνθρωπος αντιμε...

Ο "Ιμπέριος", ένα εκτενές αφηγηματικό ποίημα με περιπετειώδες και ρομαντικό περιεχόμενο, άγνωστου συγγραφέα, πρωτοτυπώθηκε στη Βενετία το 1543 και αποτέλεσε εκδοτικό φαινόμενο με 26 εκδόσεις έως το 1806. Το ποίημα ανήκει στην εναρκτήρια παραγωγή της νεοελληνικής λογοτεχνίας, με την οποία τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία κατασκεύασαν το αρχικό αναγνωστικό κοινό της νέας ελληνικής λογοτεχνίας. Η κομψή πλοκή των μόλις 1.046 στίχων εξακολουθεί να συγκινεί σήμερα. Ο πρίγκιπας της Προβηγκίας Ιμπέριος αναχωρεί από το οικογενειακό σπίτι για ένα μεγάλο ταξίδι στον κόσμο αναζητώντας την...

Διασχίζω την Αμερική από τη Δύση στην Ανατολή σε ένα δίμηνο ταξίδι εν είδει προσκυνηματικού οδοιπορικού σε έναν τόπο που με στοιχειώνει από τα γεννοφάσκια μου, μέσω του μύθου που έχει οικοδομήσει με την ακτινοβολία του, αλλά και μέσω της αποδόμησης που έχει υποστεί από την αναψηλάφηση του μύθου. Βαθιά στο υποσυνείδητο καταχωνιασμένες εικόνες από το Αμέρικα, Αμέρικα του Καζάν, θολές αλλά ανεξίτηλες αναμνήσεις από την πρώην αρραβωνιαστικιά του θείου μου, την ελληνοαμερικάνα "θεία" Ντέμη, παιδικές εντυπώσεις από τους θεόρατους λευκούς και μαύρους ναύτες του 6ου Στόλου που σ...

Η Βιβλιογραφία συγκεντρώνει τις πρωτότυπες και μεταφρασμένες στα ελληνικά μελέτες που αναφέρονται στη Θεωρία της Λογοτεχνίας και στη Λογοτεχνική Πολιτισμική Κριτική. Αποτελεί μια πρώτη καταγραφή της συναφούς εκδοτικής δραστηριότητας για περισσότερο από πενήντα χρόνια, αναδεικνύοντας τόσο τον επιστημονικό προβληματισμό και τις θεωρητικές κατηγορίες που απασχόλησαν τους μελετητές, όσο και τις χρονικές περιόδους κατά τις οποίες αναπτύχθηκε ο εν λόγω συστηματικός στοχασμός για τη μελέτη της λογοτεχνίας.

"Τούτη είναι η δική μας ώρα, τούτος είναι ο δικός μας πόλεμος. "Είναι η ώρα που περιμέναμε, με απόγνωση και ελπίδα στην καρδιά μας, όλα αυτά τα θανατερά χρόνια: η ώρα εκείνη όπου, αφού υπομείναμε αδύναμοι κάθε ταπείνωση και αδικία, κάθε σωματική στέρηση και ηθική μείωση του λαού μας, θα αξιωνόμασταν επιτέλους να αντιμετωπίσουμε τον θανάσιμο εχθρό μας κατά πρόσωπο, με το όπλο στο χέρι· να ζητήσουμε ικανοποίηση· να τακτοποιήσουμε κι εμείς τον λογαριασμό μας, τον πρώτο απ' όλους, στο μεγάλο ξεκαθάρισμα· και να συμβάλουμε ενεργά στην ανατροπή του παγκόσμιου εχθρού, που ήταν ευ...

Θα μπορούσαμε να ονομάσουμε τον "Αμφιτρύωνα" "Κωμωδία των μεταμορφώσεων" ή "Προσωπεία του δόλου". Στη βάση του μύθου και της ίντριγκας βρίσκεται το προσωπείο, το διπλό πρόσωπο. Οι θεοί έχουν δύο μορφές, τη θεϊκή και την ανθρώπινη. Οι αλλεπάλληλες μεταμορφώσεις τους -για να φέρουμε το μύθο στα μέτρα μας- αποκαλύπτουν γενικότερες κοινωνικές συμπεριφορές, την πρωτεϊκή φύση και τους ελιγμούς των ισχυρών. Ο Μολιέρος ήξερε πολύ καλά από προσωπεία και μεταμορφώσεις για να θίξει τα κακώς κείμενα του καιρού του και, γενικότερα, για να φωτίσει τα ανθρώπινα πάθη και παθήματα, να εκθέ...

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο στο βιβλιοπωλείο του στην Θεσσαλονίκη (17 Απριλίου - 28 Σεπτεμβρίου 2019). Αφορμή για την έκθεση στάθηκαν οι εργασίες ανάπλασης της οδού Αγίου Μηνά το 2019, κατά τις οποίες ήρθαν στο φως οι γραμμές του παλιού τραμ της Θεσσαλονίκης. Η ευρύτερη περιοχή -από τον Άγιο Μηνά και τη γειτονική πλατεία Εμπορίου μέχρι τα Λαδάδικα, την πλατεία Αποβάθρας και την πλατεία Ελευθερίας- είναι συνυφασμένη με σημαντικές στιγμές του νεότερου βίο...

Τα ημερολόγια του Παναγιώτη Νικόπουλου, πέντε συνολικά σημειωματάρια, χωρίζονται σε δύο διακριτές χρονικές ενότητες. Η πρώτη είναι η περίοδος του πολέμου 1940-1941. Ο Νικόπουλος, στρατιώτης ήδη κατά την κήρυξη του πολέμου, αρχίζει να καταγράφει τις εντυπώσεις και τις σκέψεις του σ’ ένα ημερολόγιο καθώς η μονάδα του προωθείται προς το μέτωπο και στη συνέχεια υποχωρεί μετά την αστραπιαία επέλαση των χιτλερικών στρατευμάτων. Η δεύτερη χρονική ενότητα είναι η περίοδος κατά την οποία ο Νικόπουλος μεταφέρεται στο Γκρατς της Αυστρίας, τότε τμήμα του Τρίτου Ράιχ, και υποχρεώνεται σ...

Στο δέκατο τρίτο δοκίμιο της σειράς minima του ΜΙΕΤ ο ιστορικός της τέχνης Νίκος Χατζηνικολάου εξετάζει και αναλύει τα μοντερνιστικά στοιχεία στο έργο του Γκρέκο. "Ο "μοντερνισμός" του ζωγράφου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ενστερνίστηκε την ιταλική καλλιτεχνική θεωρία και χρησιμοποίησε τις συνταγές των βενετσιάνικων εργαστηρίων. Ό,τι έχει παρατηρηθεί στο έργο του από θετική ή αρνητική σκοπιά επί τέσσερις αιώνες -η απουσία συμμετρίας, η παραμόρφωση των αναλογιών, οι παραβιάσεις της εικονογραφικής παράδοσης, η άρνηση του χώρου, η δουλειά με χρωματικούς λεκέδες...