Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οποιαδήποτε και αν είναι η προσδιοριστική αξία αυτού του πολυσυζητημένου βιβλίου, αποτελεί ένα εξαιρετικά ση- μαντικό, συναρπαστικό και βαθιά προσωπικό πρόβλημα: αυτό το μαρτυρεί η εποχή που το έγραψα -η ταραγμένη εποχή του Γαλλο-Πρωσικού Πολέμου του 1870/71. Καθώς ξεσπούσαν στην Ευρώπη οι κεραυνοί της μάχης του Γουόρθ, ο στοχαστικός φίλος των γρίφων που έμελλε να γίνει ο δημιουργός αυτού του βιβλίου αποτραβήχτηκε σε μια άκρη των Άλπεων , πολύ συλλογισμένος μα και ανέμελος συγχρόνως, και κατέγραψε τις σκέψεις του για τους 'Έλληνες -τον πυρήνα αυτού του παράξενου και σχεδό...

Οι ιδέες μου για την προέλευση των ηθικών μας προ- καταλήψεων -γιατί αυτό ακριβώς πραγματεύομαι σε τούτο το πολεμικό έργο -παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά διακριτικά και λακωνικά, σ' εκείνη τη συλλογή αφορισμών με τον τίτλο "Ανθρώπινο, Πολύ Ανθρώπινο: Ένα βιβλίο για Ελεύθερα Πνεύματα". Είχα αρχίσει τη σύvταξη του έργου στο Σορέντο, κάποιο χειμώνα που μου έτυχε να σταματήσω εκεί σαν τον ταξιδιώτη που ξαποσταίνει κάπου, και να αγκαλιάσω με το βλέμμα την απέραντη και επικίνδυνη χώρα που είχε διασχίσει το πνεύμα μου ως τότε. Ήταν τον χειμώνα του 1876-77 . Οι καθαυτές ιδέες μου όμ...

Ζούμε σε μια εποχή άγχους, που συνταράσσεται από πολέμους και φήμες για πολέμους και η οποία βομβαρδίζεται με άσχημα νέα από το πρωί μέχρι το βράδυ. Τα δελτία ειδήσεων των εφημερίδων, της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου σταθερά μας υπενθυμίζουν ότι ακόμα κι αν το τέλος του πολιτισμού δεν βρίσκεται κοντά, δεν είναι δυνατόν να αναβληθεί για πολύ. Η κοινωνία μας είναι άρρωστη, καταπονημένη από ανυπόφορες πιέσεις και δηλητηριασμένη από φόβους. Δεν είναι ν' απορούμε λοιπόν γιατί τόσοι πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι αποστρέφουν το πρόσωπό τους από τις ψεύτικες υποσχέσεις της επιστήμης...

Προτίθεμαι σ' αυτό το βιβλίο να αφηγηθώ την ιστορία ενός επικού εγχειρήματος. Η σκηνή κατακλύζεται από ηρωικές μορφές: Ο Βενιζέλος, ένας σύγχρονος Περικλής που με τη μεγαλοφυΐα του οικοδόμησε ένα έθνος· ο Καραμάνος μια μορφή αστραποβόλα όπως εκείνη του Αχιλλέα, ένας γεννημένος ηγέτης ανθρώπων· ο καλοπροαίρετος, δραστήριος και σώφρονας Δέλτας· ο τολμηρός σαν τον Έκτορα και πιο πετυχημένος απ' αυτόν σε μια καλύτερη υπόθεση Χαρίλαος· ο Διομήδης, ένας θαρραλέος και καλόκαρδος άνθρωπος των χρημάτων και πολλοί άλλοι που τα ονόματα και οι πράξεις τους θα εκτεθούν καθώς θα εκτυλίσσ...

Για να πληγώσει θανάσιμα η μοίρα μια καρδιά δεν χρειάζεται να της επιτεθεί ξαφνικά και ακάθεκτα. Φαίνεται πως η αδάμαστη δημιουργική της θέληση νιώθει ιδιαίτερη ηδονή να την φθείρει σιγά σιγά προκαλώντας μια ασήμαντη αφορμή την αρχή γι αυτό.

... "Σε περιμένουμε εδώ, με τα νεύρα τεντωμένα, κι εσύ το μόνο που βρίσκεις να μας πει είναι: "Άργησα λίγο". Ήρθαμε εδώ γεμάτοι ενθουσιασμό, έτοιμοι ν' αρχίσουμε, και τώρα, εξαιτίας σου, κανένας πια δεν έχει όρεξη για δουλειά. Δεν είναι εύκολο να ξυπνάς τη λαχτάρα για δημιουργία, είν' όμως πολύ εύκολο να τη σκοτώσεις. Μπορεί η δική σου δουλειά να εξαρτάται μόνο από σένα, αλλά δεν έχεις το δικαίωμα να καθυστερείς τη δουλειά των συναδέλφων σου. Ο ηθοποιός, όπως ακριβώς ο στρατιώτης, χρειάζεται σιδερένια πειθαρχία"...

Στο έργο του "Τα έξι πρώτα μαθήματα υποκριτικής" ο Μπολεσλάφσκυ αναπτύσσει τις αρχές του - οι οποίες ανάγλυφα παρουσιάζονται ως αποτελέσματα εμπειρίας στη σκηνοθεσία και την υποκριτική και όχι ως ιδεολογικά κατασκευάσματα και άκριτα αξιώματα. Ξεκινά από την αντίληψη ότι ο ηθοποιός πρέπει να είναι εκ γενετής φορέας ικανοτήτων υποκριτικής - οι οποίες όμως, θα αναπτυχθούν και θα εκφρασθούν μέσω της διδασκαλίας της τεχνικής: Για να υποδυθεί, λοιπόν σωστά ένα ρόλο πρέπει, προηγουμένως, να ξέρει ακριβώς τι κάνει - ή, σύμφωνα, με τα δικά του λόγια, "να έχει ζεστή την καρδιά του κ...