Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο αυτό που κρατάτε στα χέρια σας, είναι το τρίτο -και τελευταίο ελπίζω- του είδους που προηγήθηκε με τα "Ατάκτως ερριμμένα" και τα "Απλά εστί της αληθείας έπη". Και στα τρία αυτά βιβλία, οι σκέψεις που εκτίθενται είναι "σκέψεις έξω από συναισθηματισμούς, απλωμένες σκόρπια στις σελίδες, συστάσεις κυρίως προς τον εαυτόν μου, θέματα "ατάκτως ερριμμένα", με μόνο συνδετικό κρίκο την πατρότητά τους" καθώς έγραφα στην αρχή του πρώτου βιβλίου. Ο τίτλος δεν είναι πρωτότυπος. Θα μπορούσε να έχει συναντηθεί και ως συμπληρωματική φράση σε οποιοδήποτε γραπτό, σε όποια σκέψη, στ...

Στον χρόνο που μας έρχεται συμπληρώνονται κιόλας 30 χρόνια από τότε που ο Άγγελος Σικελιανός σφάλισε τα μεγάλα του μάτια κι έφυγε ανηφορίζοντας στα ουράνια, απ' όπου στα 1884 είχε κατέβει στη γη. Για τέτοιους αντρειωμένους του πνεύματος η μνήμη της θανής δεν φέρνει δάκρυα αλλά θάμβος στην ψυχή και στο νου έξαρση και φωτισμό. Με τέτοια αισθήματα και καθώς ο κηλιδωμένος αυτός αιώνας γέρνει προς τη δύση του, στεκόμαστε σ' ένα καταράχι κι αντικρύζουμε πάλι τον Σικελιανό, φορτισμένοι με την πείρα πικρών ημερών και την θανάσιμη αγωνία μιας εποχής που σύντριψε πολλές βεβαιότητε...

ΥΠΟ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΙΝ Στο παράθυρο κρέμεται/ πλεγμένο με βελόνι/ λευκό κουρτινάκι περασμένων καιρών./ Έμειν' έτσι όπως κάποιο χέρι/ κάποτε το 'χε παραμερίσει/ για να μπορούν/ να βλέπουν/ έξω δυο γέρικα μάτια./ Τώρα το τζάμι έχει θαμπώσει από τη σκόνη/ και το κουρελιασμένο κουρτινάκι/ σαλεύει αργά απ' τα ρεύματα/ που νέμονται το έρημο σπίτι.

Στις 20 του μηνός περνούσε ο Λέντς από τα βουνά. Οι παρυφές και οι υψηλές βουνοπλαγιές μέσα στα χιόνια, οι κοιλάδες κάτω γκρίζα πετρώματα, πράσινες εκτάσεις, βράχοι και έλατα. Ήταν υγρασία και ψύχρα, το νερό φλοίσβιζε από τα βράχια και πηδούσε πάνω απ' το μονοπάτι. Τα κλαδιά στα έλατα κρεμόντουσαν βαριά μες στον υγρό αέρα. Στον ουρανό περνούσαν γκρίζα σύννεφα, αλλά όλα τόσο πυκνά, και η ομίχλη όλο ατμούς περνούσε βαριά και υγρή μεσ' απ' τους θάμνους, τόσο οκνυρή, τόσο αδέξια [...] (Απόσπασμα από το βιβλίο)

Τα κείμενα των τριών αυτών τόμων, με τίτλους "Αγωνιώδης θητεία", "Αυτοψία της εποχής" και "Η μαρτυρία του ανθρώπου" εγράφτηκαν και πρωτοδημοσιεύτηκαν πριν από την Δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 - μια περίοδο με σοβαρές πολιτικές, ηθικές, κοινωνικές, ιδεολογικές και πνευματικές συνέπειες για την Ελλάδα. Κοιταγμένα υστέρα από τόσα χρόνια, αποκτούν τον χαραχτήρα μιας ιδεολογικής καί πνευματικής "μυθολογίας" της προδικτατορικής νεοελληνικής περιόδου ζωής, αλλά και μιας προσωπικής μαρτυρίας, αφού εγράφτηκαν μέσα στην μάχη μιας συνείδησης με την εποχή της. Από τότε, πολλά πρά...

ΜΟΝΑΧΑ Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΟΥ ΞΑΓΡΥΠΝΟΥΣΕ Μ' έσπρωξαν βίαια στο μέλλον μου με προσταγές μα- δώντας το γαλάζιο: Και σάστισαν, σταυρώνοντας τα χέρια τους τα δέντρα Δάκρυσαν οι φτωχές μου εληές, ανατριχιάσανε τα στά- χυα, κι απλώθηκαν παντού σκιές. Και μες στη νύχτα -που βούλιαζε στο αίμα μου, νάρ- κωνε την ψυχή μου- Μονάχα ο Άγγελός μου ξαγρυπνούσε παίζοντας με πε- φτάστερα Να μη με πάρει ο ύπνος του θανάτου.

[...]Τα συναχθέντα εδώ κριτικά κείμενα είναι ώσει προοίμια λυρών (δόκιμα ή αδόκιμα, αδιάφορο), ήτοι σαν πρόλογοι στο έργο και δη από κύκλο ποιητών που ιδιαίτερα αγάπησα. Υπάρχουν, βεβαιώτατα και άλλοι. Οπωσδήποτε από της απόψεως αυτής, ο αναγνώστης οφείλει να θεωρήση, ότι ο τόμος αυτός των κριτικών κειμένων κινείται επί της ίδιας γραμμής, επί της οποίας εκινήθη και ο προηγηθείς με τον τίτλο "Δάφνες και Τιμές", Αθήνα 1989. Και είναι συνέχεια εκείνου. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)

Το μυθιστόρημα αυτό σχεδιάστηκε το καλοκαίρι του 1955 στη Βηρυττό και προβλεπόταν να τελειώσει σε δύο χρόνια, όμως χρειάστηκαν άλλα σαράντα περίπου χρόνια για να ολοκληρωθεί. Μια τόσο παρατεταμένη περίοδο εκτέλεσης χρειάζεται την επεξήγησή της. Πάντως, η αρχική μορφή του περιεχομένου και η δομή του έργου παρέμειναν αμετάβλητα, ίσως επειδή ο σχεδιασμός του ήταν συνειδητός και τηρήθηκε στο ακέραιο.[...] (Από τη σημειώση του βιβλίου)

Όσοι από εμάς παρακολουθήσαμε μόλις τελείωσε ο μεγάλος πόλεμος, τον ευρωπαϊκό στοχασμό στα νέα τότε φανερώματά του, θαρρώ πως απομένουμε με τη σφραγίδα του εντυπωμένη στο λογισμό μας, στη συνείδηση που έχουμε του κόσμου. Όμως η πρόταση τούτη βλέπω αμέσως πως χρειάζεται αποσαφήνιση. Πρέπει να διατυπωθεί έτσι: Εμείς όσοι, όχι από συμβατική ή επαγγελματική περιέργεια, όχι από φιλοδοξία για ενημέρωση, αλλά από εσωτερική και ιστορική ανάγκη, παρακολουθήσαμε... Στην επανασύνδεσή μας με την ευρωπαϊκή σκέψη, ύστερα από το τρομερό χάσμα που άνοιξε ο σεισμός, μας έσπρωχνε ο κόμπος απ...

[...] Το πρώτο κείμενο αυτού του βιβλίου, ο "Λόγος για τα πάθη του έρωτα", είναι το πρωιμότερο απ' τα τέσσερα και πρέπει να γράφτηκε γύρω στο φθινόπωρο του 1653. Ανήκει στην κοσμική του περίοδο και σώζεται σε δύο χειρόγραφα, που ανακαλύφθηκαν το ένα το 1843 απ' τον Victor Cousin, και το άλλο το 1907 απ' τον Augustin Gazier. Ένα μεγάλο μέρος της κριτικής αμφισβήτησε έντονα την απόδοση αυτού του κειμένου στον Πασκάλ, πρόβλημα που παραμένει άλυτο μέχρι σήμερα, έστω κι αν το πνεύμα που το διατρέχει φαίνεται ολότελα συγγενικό, αν όχι το ίδιο, μ' εκείνο των "Σκέψεων". Το δεύτε...

Στη νιότη του ο άνθρωπος παλεύει να γνωρίσει και να κυβερνήσει το σώμα του· στα γεράματά του να το συντηρήσει, να το σώσει ή, τέλος, ν' απαλλαγεί από αυτό ανώδυνα. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος προετοίμασε το λογοσέλιδο αυτό βιβλίο όταν πια είχε συνειδητοποιήσει, και με πόση οδυνηρή καρτερία, πως δεν μπορούσε πλέον να σώσει το σώμα του και προσπαθούσε, με άκρα αξιοπρέπεια, ν' απαλλαγεί όσο πιο ανώδυνα γινόταν από αυτό. Τότε ήταν, αρχές φθινοπώρου του 1986, που μου εμπιστεύτηκε πως είχε αποφασίσει να δημοσιεύσει τον πρώτο τόμο της "Αυτοβιογραφίας" του που μου είχε δώσει να με...

Είναι μερικές συναισθηματικές καταστάσεις ή φορτισμένες ιδέες, που έρχονται, σαν την ηχώ των αυλών στους κορυβαντιώντες ή σαν τις Καβαφικές "ιδανικές φωνές κι αγαπημένες", "μες στην σκέψη μας και τις ακούει το μυαλό μας". Αυτές οι καταστάσεις και ιδέες κατορθώνουν, μέσα στην παραζάλη των προσωπικών μας αναστατώσεων και στην αναμπουμπούλα των γύρων μας, να μένουν ζωντανές και να έχουν την ίδια ένταση. Μας επισκέπτονται "όταν τα βάθη της νυκτός μας περιζώνει/ άκρα θαλάσσης ουρανού και γης ειρήνη". Ίσως να ζήσαμε σε μίαν άλλη εποχή, ίσως ακόμη η ωριμότητα να μας έκανε πιο απ...