Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, ειδικά μετά το 1968, η ηθική σκέψη, στις περισσότερες χώρες της Δύσης, απαξιώθηκε και περιέπεσε σε ανυποληψία. Την απαξίωση αυτή δεν τη συναντάμε μόνο στο διανοητικό πεδίο, τη συναντάμε επίσης και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, με όλο εκείνο το κίνημα αμφισβήτησης, σεξουαλικής απελευθέρωσης, ηδονισμού και καθημερινού, χαρούμενου μηδενισμού. Η απαξίωση της ηθικής δεν άφησε ανεπηρέαστη και την Ορθόδοξη θεολογία. Η θεολογία των Ρώσων της Διασποράς και η θεολογία του '60 στην Ελλάδα, που εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από την πρώτη, ταυτίζουν την η...

Το παρόν έργο αποτελεί μια εκτενή και περιεκτική έκθεση της ιστορίας της καθολικής και της προτεσταντικής θεολογίας στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας εντρυφεί στις σπουδαιότερες εκφάνσεις, στα κρίσιμα θέματα και στα κυριότερα κείμενα αυτής της θεολογίας, σκιαγραφώντας έτσι το εξαιρετικά γοητευτικό φάσμα της θεολογικής σκέψης του αιώνα που μόλις τελείωσε. Συγχρόνως παρουσιάζει προσφυώς το πολιτιστικό και το κοινωνικό πλαίσιο αυτής της θεολογίας, το οποίο είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τις μαρτυρίες της. Το βιβλίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια επίπονη περιήγηση σε μια δραμ...

Η ανάδειξη του αγίου είναι το κυρίαρχο θέμα της θρησκευτικής επανάστασης της ύστερης Αρχαιότητας. Ο άγιος διαδραμάτιζε κεντρικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο τα διάφορα κοινωνικά περιβάλλοντα αντιμετώπιζαν την αυξανόμενη ελευθερία και τους κινδύνους που συνεπαγόταν. Στους αγρότες της Συρίας ο άγιος πρόσφερε ηγεσία, στους αστούς την αμεροληψία του ξένου, στους αναρίθμητους απλούς ανθρώπους μια όαση σιγουριάς μέσα σε έναν κόσμο αντικρουόμενων κατευθύνσεων και παραδόσεων.

Αν έχω ένα "Σύστημα", τότε αυτό συνίσταται στο ότι διατηρώ κατά το δυνατόν επίμονα προ οφθαλμών αυτό που ο Κίρκεγκωρ αποκάλεσε "άπειρη ποιοτική διαφορά" χρόνου και αιωνιότητας, με τη θετική και την αρνητική της σημασία. "Ο Θεός βρίσκεται στον ουρανό και εσύ στη γη". Η σχέση αυτού του Θεού προς αυτόν τον άνθρωπο, η σχέση αυτού του ανθρώπου προς αυτόν τον Θεό είναι για μένα το θέμα της Βίβλου και η σύνοψη της φιλοσοφίας εν ταυτώ. Στο σταυροδρόμι αυτό η Βίβλος βλέπει τον Ιησού Χριστό. Προσεγγίζοντας τώρα ένα κείμενο όπως η Προς Ρωμαίους επιστολή, ασχολούμαι με αυτό υπό την πρ...

Το ζήτημα της συγχώρησης είναι τεράστιο και συνδέεται στενά με άλλα επίσης πολύ μεγάλα ζητήματα: το παράπτωμα, την αμαρτία, το κακό -η ύπαρξη της συγχώρησης προϋποθέτει, την ύπαρξη του κακού, σε μια κοινωνία αγγέλων δεν υπάρχει συγχώρηση-, την ενοχή, τη δικαιοσύνη και πολλά άλλα. Τα ερωτήματα που εγείρει η συγχώρηση είναι δυσαπάντητα. Ποιος συγχωρεί; Ο άνθρωπος που έπαθε, μόνο αυτός; Ο Θεός; Ο Θεός μπορεί να συγχωρήσει, αν δεν έχει δώσει προηγουμένως τη συγχώρησή του το θύμα; Αν αυτός που δικαιούται να συγχωρεί είναι μόνο το θύμα, τότε τι γίνεται στην περίπτωση του φόνου, τ...

Τα κείμενα του τόμου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: 1. Θεολογικά ποικίλα, τα οποία πραγματεύονται θέματα κεντρικής θεολογικής σημασίας, όπως η Δημιουργία, η Ενσάρκωση, ο Σταυρός, η Ανάσταση, η ερμηνεία της Αποκάλυψης, η Εσχατολογία κ.ά. και 2. Εκκλησιολογικά, στα οποία γίνεται συζήτηση για τη φύση και το έργο της Εκκλησίας, την καθολικότητα και την ομολογιακή πιστότητά της, μέσα στο κλίμα της οικουμενικής κινήσεως.

Το όνομά του είχε επί αιώνες διασυρθεί επρόκειτο, σύμφωνα με μια άποψη, περί νεστοριανού αιρετικού, αλλά σήμερα πολύ συχνά εξυμνείται ως πατέρας της νεότερης βιβλικής κριτικής. Το ενδιαφέρον για τον Θεόδωρο Μοψουεστίας και για το έργο του αυξάνεται συνεχώς κατά τα τελευταία 50 χρόνια, παρωθούμενο από την αποδοχή πολλών μεθόδων ερμηνείας εντός της Εκκλησίας και λόγω της ανακάλυψης χειρογράφων και αποσπασμάτων από τα έργα του.

Η θεολογία της απελευθέρωσης γεννιέται στα μέσα της δεκαετίας του 1960 στη Λατινική Αμερική. Αντλεί την έμπνευσή της από τη Βίβλο, ιδίως από το βιβλίο της Εξόδου και την ιδέα ενός Θεού απελευθερωτή, καθώς και από το κήρυγμα των Προφητών, συνομιλεί με τα μεγάλα έργα της ευρωπαϊκής θεολογίας, αλλά ριζώνει πρωτίστως στη φτώχεια και τα βάσανα των λαών της Λατινικής Αμερικής. Η θεολογία της απελευθέρωσης δεν αποτελεί απλή θεωρητική έκφραση ενός ριζοσπαστικού κοινωνικού κινήματος ούτε μια εύκολη πολιτικοποίηση της πίστης, αλλά συνολικό αναπροσανατολισμό του θεολογικού λόγου προς...

Η σχέση θρησκείας και πολιτικής έχει έρθει έντονα και αιματηρά στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια, λόγω της ανάδυσης και της δράσης των ισλαμιστικών κινημάτων. Το πολιτικό Ισλάμ, σε όλες τις εκδοχές του, αποτελεί ασφαλώς την κυριότερη μορφή πολιτικοποίησης της θρησκείας σήμερα, όχι όμως και τη μόνη. Το ζήτημα της σχέσης θρησκείας και πολιτικής δεν είναι βεβαίως σημερινό. Η θρησκεία και η πολιτική διατηρούν ανέκαθεν στενές και ποικιλόμορφες σχέσεις, που απαιτούν χωριστή εξέταση ανά θρησκεία και ανά ιστορική εποχή. Ενώ όμως η σχέση αυτή είναι παμπάλαια, η κριτική συζήτη...

Παρά την πληθωρική παραγωγή κριτικών έργων για την παγκοσμιοποίηση και την ελεύθερη οικονομία της αγοράς, το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας παραμένει περίπου εκτός συζήτησης, όπως εξάλλου και οι εναλλακτικές προοπτικές που προτείνονται από τα κοινωνικά κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Κι όμως η ιδιοκτησία αποτελεί τον πυρήνα του σημερινού οικονομικού συστήματος, το οποίο δεν σέβεται ούτε την ανθρώπινη ζωή ούτε τη φύση. Εξετάζοντας σε βάθος τη νεωτερική έννοια της ατομικής ιδιοκτησίας, οι δύο συγγραφείς παρακολουθούν την ιστορική συγκρότηση της έννοιας αυτής, συνδέοντάς τη μ...

Η Βαβυλώνιος αιχμαλωσία υπήρξε σημαντικός σταθμός στην ιστορία του Ισραήλ. Η περίοδος που προηγήθηκε της πτώσης της Ιερουσαλήμ συνδέεται με τον βασιλιά Ιωσία και τη θρησκευτική του μεταρρύθμιση. Με το έργο του Δευτερονομαστή και τις θρησκευτικές τάσεις και ιδέες που εμφανίζονται λίγο πριν από την καταστροφή, αναδημιουργείται ουσιαστικά η εικόνα της σχέσης του Γιαχβρέ με τον λαό του. Σε αυτήν ακριβώς την εποχή ζει και δραστηριοποιείται ο προφήτης Ιεζεκιήλ, μια σημαντική προσωπικότητα, που είχε υποστεί διώξεις από τους κατακτητές. Εμφανίζεται στο προσκήνιο ανάμεσα στους συναι...

Η ιστορία της ισραηλιτικής-ιουδαϊκής θρησκείας, από τα παλαιότερα στάδια μέχρι την ελληνιστική εποχή, περιγράφεται διεξοδικά σε αυτό το βιβλίο, όχι μόνο με διαρκή αναφορά στις θρησκείες του περιβάλλοντος της Εγγύς Ανατολής αλλά και με εκτενή πραγμάτευση της κοινωνικής ιστορίας του Ισραήλ. Η ιστορία της θρησκείας περιγράφεται ως εναλλαγή ιστορικών προκλήσεων, θρησκευτικών εμπειριών και αντιδράσεων των θεολόγων και θεολογούντων, ως συνεχής αγώνας διαφόρων ομάδων για τη σωστή θρησκευτική απάντηση στο περί θεού ερώτημα και τον αντίστοιχο τρόπο ζωής μέσα στην κοινωνία. Η αναλυτ...

Το πρώτο κήρυγμα του Καρλ Μπαρτ στο σωφρονιστικό κατάστημα της γενέτειράς του Βασιλείας έγινε την 1η Αυγούστου 1954 και το τελευταίο στις 29 Μαρτίου 1964, οπότε και για λόγους υγείας τερματίζει την ιεροκηρυκτική δραστηριότητά του. Κατά τα χρόνια αυτά κήρυξε εκεί είκοσι οκτώ φορές. Τα κείμενα εκείνων των κηρυγμάτων συγκεντρώθηκαν σε δύο τόμους: Den Gefangenen Befreiung [Αιχμαλώτοις άφεσιν] (1959) και Rufe mich an! [Κάλεσε με!] (1965). Γράφοντας για την εμπειρία του στο σωφρονιστικό κατάστημα της Βασιλείας, ο Μπαρτ παρατηρούσε ότι "όλα ήταν κατά κάποιον τρόπο πιο πραγματικ...

Ερμηνεία στα ευαγγελικά αναγνώσματα της Κυριακής από πανεπιστημιακούς βιβλικούς καθηγητές.

[...] Η ελληνική επιτροπή που επιμελήθηκε τη μετάφραση και την έκδοση αυτού το λεξικού αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει θερμά και από τη θέση αυτή όσους με κάθε τρόπο βοήθησαν στην πραγματοποίησή τους. Είναι χρέος, μεταξύ όλων, να μνημονευθεί εδώ ο ίδιος ο π. Xavier Leon-Dufour ο οποίος μας βοήθησε στον όλο προγραμματισμό της μεταφράσεως, μια και έχει ο ίδιος πείρα της μεταφράσεως του έργου σε 16 διαφορετικές γλώσσες. Χρέος, επίσης, αποτελεί και η μνεία της συμβολής του π. Σεβαστιανού Φρέρη, που επιφορτίστηκε το δύσκολο έργο της γραμματείας. Πιστεύουμε πως το λεξικό...

Το βιβλίο αυτό δεν είναι ερμηνευτικό υπόμνημα στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου. Από τα 28 κεφάλαια του Ευαγγελίου εξετάζει τα 14, που ο συγγραφέας Θεωρεί ότι εκφράζουν τις χαρακτηριστικές θεολογικές τάσεις του ευαγγελιστή. Υπό εντελώς νέα μορφή παρουσιάζονται τα προβλήματα της Εκκλησίας στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου: έντονη σύγκρουση Εκκλησίας και Συναγωγής, απολογητική στάση έναντι της Ρώμης και νέος προσανατολισμός προς τα έθνη, ρύθμιση εσωτερικών θεολογικών προβλημάτων κ.λπ. Ο Ματθαίος δίνει δικές του απαντήσεις στα ζητήματα αυτά, ανοίγοντας το πεδίο της ιεραποστολής για την Εκ...

Παγανισμός, ως θεολογική έννοια, είναι η διάκριση των ανθρώπων σε δικούς μας και ξένους, σε ανώτερους και κατώτερους, σε εχθρούς και φίλους, παγανισμός είναι η λατρεία της γης, η φωνή του αίματος και της φυλής, η έξαρση της φυσικής ρώμης. Στον παγανισμό η βιβλική παράδοση αντιτάσσει την καθολικότητα του ανθρώπινου προσώπου στην απόλυτη γυμνότητά του, το ανθρώπινο πρόσωπο χωρίς κανέναν προσδιορισμό, εθνικό, φυλετικό, θρησκευτικό ή άλλον. Η πιο ακραία έκφραση της παγανιστικής θεοποίησης της φυλής και του αίματος στην ιστορία υπήρξε ο ναζισμός του 20ου αιώνα, τον οποίο στήριξα...