Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Λέξεις για τον Μπρελ: χαρισματικός, ευαίσθητος, ανατρεπτικός, τρυφερός, παράφορος, ασυμβίβαστος, ταξιδιάρης, περιπετειώδης, ντροπαλός, γενναιόδωρος. Ξεχνάω πολλές. Είναι κι άλλες που δεν έχουν ακόμη εφευρεθεί. Οι αποχρώσεις είναι το χρώμα του. Η πυξίδα του μία, τα όνειρα του. Η πιο βαθιά του αγάπη, ο άνθρωπος. Η περιπέτειά του στη γη, η έμπνευση του. Έρωτας, φιλία, χαρά, ερημιά, θάνατος, γηρατειά, υποκρισία, συμβιβασμός, ανατροπή, το σύμπαν του.

Ούτε εξομολόγηση, ούτε λιβελογράφημα, ούτε απολογισμός σεξουαλικών παρεκκλίσεων, αυτοί οι τέσσερις διάλογοι με τον Κορυντόν, τον ιατρό των ψυχών, παρουσιάζονται ως ένα δοκίμιο διαλεύκανσης του ευαίσθητου θέματος του Ουρανισμού - δοκίμιο που διατείνεται ότι "είναι ειλικρινές, χωρίς να είναι κυνικό και φυσικά χωρίς να είναι απλοϊκό". Στηριζόμενος στον Μονταίν, στον Πασκάλ, στον Σπινόζα και σε άλλους, ο Ζιντ, υπογραμμίζει τον εκπολιτιστικό ρόλο της "επιθυμίας". Ποτέ όμως δεν αποτυπώνει την απολογία του. Έτσι, μ' αυτό το έργο, απλώς, μάχεται για να μην καταστήσει η "διαφορετικό...

Να γεννιούνται άραγε, οι ηθοποιοί με κάποια ξεχωριστή αίσθηση για τη δραματική τέχνη; Μήπως η υποκριτική ικανότητα προϋποθέτει κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο και τελικά, είναι αυτό το ταλέντο κληρoνoμικό; Ερωτήματα που είναι μάλλον δύσκολο να απαντηθούν εν συντομία, αφού η ζωή έχει αποδείξει πως δεν υπάρχει ένας μόνο δρόμος για την καριέρα στο θέατρο ή τον κινηματογράφο. Άλλοι ανέβηκαν ψηλά δουλεύοντας σκληρά με κίνητρο τη μεγάλη αγάπη για το αντικείμενό τους, υποδυόμενοι ρόλους τόσο διαφορετικούς που ίσως δεν τους άφηναν περιθώρια να αναπτύξουν τη δική τους προσωπικότητα. Άλλοι...

"Πάτσγουορκ χωρίς ραφή", ένα πάτσγουρκ καρδιάς. Το ομολογεί η ίδια η συγγραφέας, το εισπράττει ο αναγνώστης από τις πρώτες κιόλας σειρές του βιβλίου. Ποίηση, πεζογραφία, μικρές αυτοτελείς νουβέλες; Δύσκολο να αποφασίσει κανείς που θα κατατάξει την πρώτη αυτή λογοτεχνική απόπειρα της Ρούλας Μίχου Κοσκινά. Και ύστερα, τι είναι αυτό που διαβάζουμε και μας συγκινεί, μας αφορά, μας θυμίζει; Ψυχογράφημα, ονειροπολήσεις, ερμηνείες ονείρων, ρεαλιστικές καταγραφές που γλιστρούν στο υποσυνείδητο για να αντέξουν το βάρος της κοινοποίησης; Η συγγραφέας επιχειρεί μια γραφή σύνθετη, αντι...

Παράξενο αυτό το αλφαβητάριο. Οι πιο περιζήτητες, διάσημες λέξεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου μας περνούν από την χημεία, την κρισάρα άλλων λέξεων που δεν φοβούνται και δεν ντρέπονται να τις τοποθετήσουν εκεί που πράγματι ανήκουν. Όσες λέξεις λάμπουν, πέφτουν, ίσως, στο σκότος. Άλλες πάλι, που απογοητεύουν, ή προκαλούν λύπη, πιθανόν, να αποκαθίστανται. Ο πραγματικός τίτλος αυτού του βιβλίου είναι: Ο κόσμος σήμερα χωρίς πόζες και ψευτιές. Μια μορφή αλήθειας είναι αυτό το αλφαβητάριο για το πού "πάνε" τα πράγματα. Πού ξέφυγαν; Τι γίνεται;

Ήταν μια γυναίκα που κυνήγησε το απόλυτο σε όλες του τις εκφάνσεις. Στον έρωτα, στη φιλία, στην καριέρα της. για την Νταλιντά, το μέτριο ήταν άγνωστη λέξη. Και όπως όλες οι μεγάλες προσωπικότητες, εμπεριείχε τις μάζες εντός της. Και μαζί τους, όλες τις ανασφάλειες, τις νευρώσεις, τις φοβίες, τις διαψεύσεις και τις ελπίδες τους. Ο χειρότερος εχθρός της και ταυτόχρονα ο πιο ισχυρός της σύμμαχος ήταν η μοίρα. Την κυνήγησε και έπαιξε μαζί της, στήνοντάς της τα πιο "μαύρα" πιόνια, σε μια παρτίδα σκάκι, που δεν ήθελε να ορίσει απλά νικητή, αλλά πρωταθλητή. Είχε αψηφήσει όμως τη θ...

Ο Μάνφρεντ δραματικό ποίημα σε τρεις πράξεις, γράφτηκε το 1817, την εποχή που, αυτοεξόριστος ο Μπάυρον, ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ευρώπη, επισκέπτεται τις Ελβετικές Άλπεις. Από τη Γενεύη στέλνει τα πρώτα χειρόγραφά του στον εκδότη του με τον Σέλλεϋ, ενώ στη Βενετία το έργο θα ολοκληρωθεί. Το μεταφυσικό αυτό δράμα είναι εμπνευσμένο από τον "Φάουστ" του Γκαίτε, που ο Μπάυρον υπήρξε θαυμαστής του. Το σκηνικό του είναι η άγρια και μεγαλειώδης ομορφιά των Άλπεων. Ο μύθος του αναφέρεται στις αγωνίες και εξομολογήσεις ενός σοφού και πλούσιου φεουδάρχη, που καλλιεργώντας τις...

Η λέξη "ρεμπέτικο" δεν πέρασε ποτέ στη συνθηματική γλώσσα της μαγκιάς, δηλαδή στην αργκό της. Χρησιμοποιήθηκε και προβλήθηκε σαν ένα εμπορικό προσδιοριστικό κάποιων τραγουδιών που δεν είχαν καμία απολύτως σχέση με τα πραγματικά ρεμπέτικα. Στη συνέχεια παρεισέφρησε στα στιχάκια κάποιων ελάχιστων ρεμπέτικων τραγουδιών μάλλον "αστικο-λαϊκού" και "μποέμικου", αλλά σίγουρα όχι "σκληρού" περιεχομένου. Ύστερα η λέξη έγινε "κοινή", δηλαδή "ελευθεριάζουσα", άρα εκμεταλλεύσιμη. Και έτσι το μελάνι συνεχίζει να ρέει σχετικώς... Η λέξη "ρεμπέτικο" θα έλεγα ότι είναι μία μυστηριώδης λέξ...

ΡΟΒΙΝΣΩΝ Χρόνια χελώνες στην αμμουδιά του έρημου νησιού Τα μάτια του ναυαγού χάθηκαν στη θάλασσα Σκοτώνει τα πουλιά με τα χέρια του Και τραγουδάει στον τρομαγμένο ουρανό Πίνει κρασί κι ονειρεύεται φίδια Έρωτες στα κόκκινα βράχια Έδεσε μια σκουριασμένη άγκυρα Στο γέρικο λαιμό του δέντρου Γέμισε τις χούφτες του αυγά Κι έμπηξε στην πλάτη του φτερά

"Επί των Υδάτων" Βαδίζοντας ο Θεός/ επί των υδάτων/ εσκέφθη το φως/ ένα φως που να χωρά/ τον αμνό και το φονιά/ Φάνηκαν οι δυο φονιάδες,/ είδαν το μικρό κορίτσι/ που έπαιζε κοντά στο κύμα/ Πέρασε ο ένας, το ξεκοίλιασε/ Πέρασε ο άλλος, είπε: κρίμα/ Και είπε ο Θεός:/ δε θέλω να βλέπω/ αυτό το φως/ Λησμόνησέ με/ όπως ο Θεός/ το ποίημα/ επί των υδάτων. [...] (από τη σελ. 15 του βιβλίου)

"Ομιλείτε χαμηλοφώνως" Αλλά ας αφήσουμε στην άκρη τις αυταπάτες/ τώρα είναι η εποχή που πρέπει να προσέχουμε/ τις συνομιλίες μας και ιδιαίτερα/ κατά τις ώρες αιχμής/ Και δεν υπάρχει βέβαια κανενός είδους δημοκρατία/ πουθενά πόσο μάλλον στην ποίηση όπου/ την κάθε λέξη πριν ακόμα γραφτεί την έχει ήδη/ καθαρογράψει ο θάνατος. (από τη σελ. 43 του βιβλίου)

Το βλέμμα της ήταν επίμονο σαν να με ρωτούσε εναγώνια γι' αυτή την εφιαλτική διαδρομή της ζωής μου. Αλλά και απολογητικό συνάμα, σαν να προσπαθούσε να μου ζητήσει συγγνώμη. Αν και οι λέξεις ποτέ δεν είχαν πολύ μεγάλη σημασία μεταξύ μας, διέκρινα τώρα την προσπάθειά της να μου μιλήσει. Ίσως τώρα να χρειάζονταν τα λόγια για να συγκεκριμενοποιήσουν τον χρόνο της απουσίας. Η τεράστια ευτυχία που κατέλαβε για λίγο το εσωτερικό μου φαινόταν σαν μια ανέφικτη ευτυχία. Μπορεί προς στιγμήν να μηδένισε τον χρόνο και να τον πήγε εκεί που είχε σταματήσει. Μετά όμως ο χρόνος αμβλύνθηκε...

...Είμαι πάντα παρούσα στους λιθοβολισμούς. Εγώ και το δέντρο της πλατείας. Στέκομαι δίπλα στον κορμό και κοιτάμε. Τους άντρες στα μάτια. Γνωρίζω έναν-έναν καλύτερα από τη μάνα τους γιατί τους γνώρισα πάνω στο σώμα μου και δεν γελιέμαι. Πηγαίνω στους λιθοβολισμούς για να με βλέπουν, την ώρα που θα τολμάν να σηκώσουν την πέτρα. Με βλέπουν και αδιαπέραστοι, σκοτώνουν αυτή τη γυναίκα που είμαι εγώ. Να μην υπάρχει πια το σώμα μου που τους παίρνει την τιμή και την αναίδεια. Αυτό που βρίζουν φεύγοντας κι εκλιπαρούν όταν έρχονται. Αυτό που τους κάνει τρελούς και πρέπει να το τσακί...

Η Ευτυχία είναι τώρα έφηβη. Κοπέλα νεαρά σχηματισμένη. Έτοιμη σχεδόν όπως τη θέλησε η εποχή της, όπως της ετοίμασαν το φόρεμα. Μαύρη ποδιά, κάτω του γόνατος, με γιακά στρόγγυλο άσπρο. Κλασικότατο για την εποχή το ράψιμο, ριχτή με ζώνη, να μη φαίνεται καμιά καμπύλη του εφηβικού σώματος. Μόνο οι γοφοί της ξεχωρίζουν, που πήραν την κανονική γυναικεία τους μορφή. Από τότε ετοιμάστηκε να γεννήσει παιδιά. Ξανθά μαλλιά, σπαστά, που πολλές φορές τα έπλεκε κοτσίδες δυο. Πρόσωπο κανονικό, όμορφο, κρυμμένο στο άσπρο, με υποψία ροζ απ' την "καλοζωία". Η μύτη της κανονική κι αυτή και τ...

Σ' ένα παλιό σπίτι, της Ξάνθης, συνάντησα για πρώτη φορά, τον Αθηναίο Άκη Πάνου, το χειμώνα του 1989. Πήγαινα να συναντήσω τον άνθρωπο για τον οποίο παράξενα και δυνατά πράγματα ακούγονταν. Στο μυαλό μου γύριζαν στίχοι και φωνές από τα τραγούδια του και δηλώσεις του που τον έκαναν να διαφέρει από την ανθρώπινη σωρό των καλλιτεχνικών πτωμάτων που κυκλοφορούν στην πατρίδα μας. Δεν έπεσα έξω. Ήταν πάντοτε σοβαρός, αυστηρός, σπουδαίος, όπως και στα τραγούδια του. Καρπός της συνάντησής μας αυτό το βιβλίο, που έρχεται να προστεθεί, στα βιβλία των εκδόσεων μας, για τον Μπάϋρον, το...

...Το νοσοκομείο βρίσκεται στο νοτιανατολικό Λονδίνο και δεν ξέρουμε κανένα εδώ που καταλήξαμε... Το παιδί κοιμάται; Μοιάζει να κοιμάται! Δεν ικετεύει πια για ένα χάδι μια αγκαλιά. Βρισκόμαστε ξανά εδώ... Τα χέρια του κρέμονται στα δικά μας και ο Άγγελος παραμιλάει. Σηκώνομαι να φύγω. Θ' ακολουθήσουν ατέλειωτα βράδια που θα γίνεται ξανά και ξανά το ίδιο έγκλημα στην ψυχή μου! Κλειδώνομαι στον πόνο. Καίγομαι απ' τον πυρετό του θανάτου και δεν ξέρω τι να κάνω... Δεν είμαι εκεί αν και βρίσκομαι αναπνοές κοντά δίπλα στο σώμα του νοερού λογάριθμου που μας συνδέει με την δεύτερη...

"Συμπλήρωμα" Στο σώμα μου αναζητάς τον ήλιο του θέρους/ που πνίγηκε στο σούρουπο./ Στο σώμα σου ψάχνω την αυγή/ που πριν καλά καλά γεννηθεί,/ χάθηκε στα μισά της νύχτας. (από τη σελ. 21 του βιβλίου)