Dorgan Theo
Ο Θίο Ντόργκαν (Theo Dorgan) γεννήθηκε το 1953 στο Κορκ της ΝΔ Ιρλανδίας, σε οικογένεια της εργατικής τάξης, μεγαλύτερος από δεκαπέντε παιδιά των οποίων ανέλαβε ο ίδιος την ανατροφή μετά τον πρόωρο θάνατο του πατέρα τους. Φοίτησε σε εκκλησιαστικό λύκειο και στη συνέχεια σπούδασε αγγλική λογοτεχνία και φιλοσοφία στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Κορκ. Δίδαξε για ένα διάστημα στο κολέγιο αυτό, παράλληλα με την πρώτη δουλειά ως υπεύθυνος λογοτεχνίας στο Triskel Arts Centre. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1991 με την ποιητική συλλογή "The Ordinary House of Love" (Salmon Poetry) ενώ επιμελήθηκε τις ανθολογίες "Revising the Rising" (μαζί με τη Mairin Ni Dhonnchadha) και "The Great Book of Ireland" (ένα artist’s book με τη συμμετοχή 140 ποιητών και 120 εικαστικών, με την ευκαιρία του Δουβλίνου-Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 1991). Ακολούθησε η ποιητική συλλογή "Rosa Mundi" (Salmon Poetry, 1995), το ποίημα "Sappho’s Daughter" (1998) [Η κόρη της Σαπφώς], από τον δικό του εκδοτικό οίκο, Wave Train Press, αφιερωμένο στην ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, η επανέκδοση των δύο πρώτων βιβλίων του με τίτλο "What This Earth Cost Us" (Dedalus Press, 2008), και οι πιο πρόσφατες συλλογές "Greek" (Dedalus Press, 2010), "Nine Bright Shiners" (Dedalus Press, 2014, βραβείο Poetry Now Award) και "Orpheus" (Dedalus Press, 2018, ελλ. μτφρ. "Ελληνικά/Ορφέας", Το Ροδακιό, 2019). Επίσης επιμελήθηκε τις ανθολογίες "Irish Poetry Since Kavanagh" (Four Courts Press, 1996), "Watching the River Flow" (επιμ. με τον Noel Duffy, Poetry Ireland, 1999), "The Great Book of Gaelic" (επιμ. με τον Malcolm Maclean, Canongate, 2002) και "The Book of Uncommon Prayer" (Penguin Ireland, 2007). Από το 1990 ως τα τέλη του 2000 διηύθυνε τον οργανισμό Poetry Ireland και υπήρξε εκδότης του περιοδικού του. Παράλληλα, συνεργάστηκε ως παραγωγός εκπομπών για την ποίηση στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση (ραδιοσταθμός RTE Radio 1, τηλεόραση RTE TV). Υπήρξε υπεύθυνος εκδόσεων του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετάφρασης Ποίησης και διευθυντής των εργαστηρίων του λογοτεχνικής μετάφρασης (στους ποιητές που μεταφράστηκαν στα αγγλικά ανήκουν οι Νίκος Φωκάς και Δημοσθένης Αγραφιώτης). Μετά την παραίτησή του από τον οργανισμό Poetry Ireland, διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ανωτάτου Συμβουλίου Πολιτισμού (The Arts Council), μεταξύ 2003-2008, και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Οργανισμού Κορκ Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, το 2005. Εκτός από την ποίηση, ισχυρές επιδράσεις του αποτελούν η ιστιοπλοΐα και η μουσική. Η ιστιοπλοΐα στα ανοιχτά της Μεσογείου είναι το θέμα του μοναδικού του μυθιστορήματος, "Making Way" (New Island, 2013), ενώ η διάσχιση του Ατλαντικού με ιστιοπλοϊκό σκάφος σκούνερ, με πλήρωμα τεσσάρων μόνο ατόμων, το θέμα δύο αφηγηματικών χρονικών που επαινέθηκαν από τη Ντόρις Λέσινγκ: "Sailing for Home" (Penguin, 2004) και "Time on the Ocean: From Cape Horn to Cape Town" (New Island, 2010). Το λιμπρέτο του "Jason And The Argonauts", σε μουσική Howard Goodall, παραστάθηκε στο Royal Albert Hall του Λονδίνου το 2004. Η σχέση του με ένα πλήθος μουσικών για τους οποίους έχει γράψει ή στίχους ή λιμπρέτα, οδήγησε στη μελοποίηση του ποιήματός του "Sappho’s Daughter" από τον παραδοσιακό μουσικό Colm Mac Con Iomaire (πρώτη παρουσίαση: Δουβλίνο 2013). Είναι ιδρυτικό μέλος της ένωσης καλλιτεχνών Aosdana. Ζει στο Δουβλίνο μαζί με τη σύντροφό του, ποιήτρια Paula Meehan, περνώντας όμως τουλάχιστον ένα μήνα το χρόνο στην Ελλάδα. Tον Δεκέμβριο του 2015 συμμετείχε στο συνέδριο "Living/Writing: Inner and Outer Landscapes of Irish and Greek Poets" που διοργάνωσαν από κοινού τα πανεπιστήμια Αθηνών και Λοτζ στη Βρετανική Σχολή Αθηνών. Το καλοκαίρι του 2017 διάβασε ποιήματά του στο Irish Wings Festival, στους Παξούς. Τον Φεβρουάριο του 2018 συνόδευσε μαζί με τη σύντροφό του Paula Meehan (Ireland Professor of Poetry 2013-2016) τον πρόεδρο της Ιρλανδίας, Michael D. Higgins, κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψής του στην Ελλάδα, και διάβασε ποίησή του στην εκδήλωση προς τιμήν του προέδρου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
