Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δέκα χρόνια μετά το Α' Διεθνές Συνέδριο που έγινε στη Σκιάθο το 1991, η Εταιρεία Παπαδιαμαντικών Σπουδών οργάνωσε με ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία το Β' Διεθνές Συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών από 1-5 Νοεμβρίου 2001. Ένα χρόνο μετά το Συνέδριο παραδίδουμε στο επιστημονικό κοινό και στους αναγνώστες του Παπαδιαμάντη τον ογκώδη τόμο των "Πρακτικών", του οποίου η έκταση και η ποιότητα των εργασιών αποδεικνύουν για άλλη μια φορά την επιτυχία του Συνεδρίου. [...] Ο Παπαδιαμάντης διαρκώς ανέρχεται και ανατέλλει, και με τη νέα χιλιετία. Δεν...

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911), ένας από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους διηγηματογράφους, εισήλθε στην πολιτεία της λογοτεχνίας από την πύλη του μυθιστορήματος: "Η μετανάστις" (1879), "Οι έμποροι των εθνών" (1882), "Η Γυφτοπούλα" (1884). Τα τρία αυτά πρώιμα μυθιστορήματα δεν προσείλκυσαν όση προσοχή τους αναλογούσε, γιατί τα διηγήματα του συγγραφέα συγκέντρωσαν όλο σχεδόν το αναγνωστικό και κριτικό ενδιαφέρον. Με δεδομένο πάντως το παντοτινό αξιολογικό προβάδισμα των διηγημάτων του, ο μυθιστοριογράφος Παπαδιαμάντης χρειάζεται να ξανασυζητηθεί και να επανεκτιμηθεί, κάτ...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μικρή συμβολή στη συζήτηση που συνεχίζεται για το παρελθόν, το παρόν και -κυρίως- το μέλλον της Λαογραφίας, σε εποχή μάλιστα καθόλου ευνοϊκή γι' αυτήν. Οι μέχρι σήμερα "βεβαιότητές" της, εκείνες που την κατέστησαν "εθνική" επιστήμη (παραπέμποντας ταυτόχρονα σ' ένα "βεβαρημένο" παρελθόν) βρίσκονται σε σαφή υποχώρηση, μπροστά στην εμφανέστατη πολιτιστική ρευστότητα και ποικιλομορφία των ημερών μας αλλά και την αμφισβήτηση της φυλετικής-εθνικής "καθαρότητας" (με ό,τι αυτό συνεπάγεται). Την ίδια στιγμή αυξάνονται οι απόψεις περί "ολοκλήρωσης του ιστορικο...

Ο πολιτισμός, λοιπόν, συμφώνα με τη φεμινιστική προσέγγιση της Ιστορίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και των άλλων ανθρωπιστικών επιστημών, ήταν κι εξακολουθεί ως ένα βαθμό να είναι ένας ανδρικός πολιτισμός, βασισμένος στην ανδρική εμπειρία και σ' ένα γεγονός σχεδόν οικουμενικό που, εντούτοις, αδυνατούμε να εξηγήσουμε: Το πώς δηλαδή και γιατί, σχεδόν παντού, οι ανδρικές ενέργειες υπεραξιολογήθηκαν σε σχέση με αυτές των γυναικών. «Τι έχει αυτή η ανδρική εμπειρία που έσπρωξε την ανδρική σκέψη σε θεωρητικές αναζητήσεις; Γιατί δεν έκαναν το ίδιο και οι γυναίκες;» αναρωτιέται η...

Ο πολιτισμός, λοιπόν, συμφώνα με τη φεμινιστική προσέγγιση της Ιστορίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και των άλλων ανθρωπιστικών επιστημών, ήταν κι εξακολουθεί ως ένα βαθμό να είναι ένας ανδρικός πολιτισμός, βασισμένος στην ανδρική εμπειρία και σ' ένα γεγονός σχεδόν οικουμενικό που, εντούτοις, αδυνατούμε να εξηγήσουμε: Το πώς δηλαδή και γιατί, σχεδόν παντού, οι ανδρικές ενέργειες υπεραξιολογήθηκαν σε σχέση με αυτές των γυναικών. «Τι έχει αυτή η ανδρική εμπειρία που έσπρωξε την ανδρική σκέψη σε θεωρητικές αναζητήσεις; Γιατί δεν έκαναν το ίδιο και οι γυναίκες;» αναρωτιέται η...

[...] Πίσω από τον πολλαπλασιασμό των ερωτημάτων, η εκπαίδευση, τουλάχιστον η ελληνική εκπαίδευση, ακολουθώντας ασαφώς, ακανόνιστα, αντίστοιχες κινήσεις στο διεθνή χώρο, αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι η όποια αγωγή που αφορά στις αξίες δεν μπορεί να είναι ξένη προς την αγωγή που αφορά στην ηθική συγκρότηση των ατόμων. Γίνονται σκέψεις για μια αυτονόμηση της ηθικής αγωγής, που μέχρι τώρα μοιάζει να ταυτίζεται με τη θρησκευτική ή την πολιτική αγωγή. Αλλά εδώ, ακόμα και στην απελευθέρωση της ηθικής από εξωγενή πλαίσια που την απορροφούν, βρίσκεται και πάλι το ερώτημα: είναι ποτ...

Η "Ποιητική" του Αριστοτέλη αποτελεί τη χρονολογικά πρώτη προσπάθεια θεωρητικής προσέγγισης και ερμηνείας του τραγικού φαινομένου. Σύμφωνα με τον περιώνυμο ορισμό, η τραγωδία αποτελεί "μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας", με απώτερο στόχο την "κάθαρση" του θεατή. Ποια είναι όμως η αντιστοιχία των χαρακτηρισμών αυτών, που δημιουργήθηκαν μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικά και ιστορικά δεδομένα και ανταποκρίνονταν σε αισθητικά κριτήρια που επικρατούσαν στην Αθήνα του 4ου π. Χ. αι., με τη σημερινή πραγματικότητα; Ποια η σημασία του τραγικού και ποια η λειτουργία της τραγωδίας...

Οι πολλές όψεις της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης αντιστοιχούν από τη μια στις πολλές όψεις και αναγνώσεις της έννοιας του περιβάλλοντος και από την άλλη στην πολυεπίπεδη και πολύπλοκη σχέση του ανθρώπου με αυτό. Εάν όμως ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει να εκπαιδευτεί να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως μέρος της φύσης και σε ισότιμη σχέση με όλες τις φυσικές οντότητες, αυτή η αλλαγή στην φιλοσοφία και στην ηθική του δεν μπορεί παρά να αντιστοιχεί σε αντίστοιχες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται την πολιτική και κοινωνική του υπόσταση. Η εκπαίδευση αναδεικνύεται, μέσα...

Ο παρών τόμος εστιάζει στις θεμελιώδεις πεποιθήσεις, αξίες, κοινωνικές επιλογές κ.ά., καθώς και στις αισθητικές αντιλήψεις της σύγχρονης κοινωνίας, στη γνώση της εξέλιξης της λαογραφικής θεωρίας και έρευνας, στα ζητήματα των σχέσεών της με άλλες όμορες επιστήμες, στην κριτική που ασκείται σχετικά. Επίσης, δίνει έμφαση στις σύγχρονες αναζητήσεις και στους επαναπροσδιορισμούς των στόχων και των εργαλείων της λαογραφικής επιστήμης, αλλά και στις σχέσεις και τις επιδράσεις που δέχεται από ρεύματα, όπως ο μεταμοντερνισμός, ο φεμινισμός, οι μεταποικιακές θεωρίες, οι θεωρίες της σ...

Δύο υπήρξαν κατά κύριο λόγο οι αφορμές που οδήγησαν στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση των μετά χείρας τόμων: αφενός, η συνειδητοποίηση ότι τα τελευταία χρόνια η ελληνική λαογραφία έχει πραγματοποιήσει αλματώδεις προόδους, όχι μόνο επειδή διδάσκεται σε μεγάλο αριθμό τμημάτων και σχολών των ελληνικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά κυρίως, επειδή έχει ανανεωθεί θεματικά, θεωρητικά και μεθοδολογικά· αφετέρου, η έλλειψη από την ελληνική λαογραφική βιβλιογραφία ενός συλλογικού θεωρητικού έργου-εγχειριδίου για την εισαγωγή στη σπουδή της λαογραφικής επιστήμης στην Ελλάδα,...

Η λογοτεχνία γενικότερα και η παιδική λογοτεχνία ειδικότερα, μέσα από τη μυθοπλασία και την αναπαράσταση, δρομολογούν εικόνες της ετερότητας, από τις οποίες αρθρώνουν και χτίζουν όψεις της ταυτότητας. Οι αναπαραστάσεις στο εσωτερικό των κειμένων σηματοδοτούν τις επιλογές, τις απωθήσεις, τις φοβίες, τις απορρίψεις και τις εξιδανικεύσεις, που προϋποθέτουν την εικόνα του έμφυλου Άλλου. Οι γυναικείες και ανδρικές αναπαραστάσεις στην παιδική και νεανική λογοτεχνία ενσαρκώνονται από τα μυθοπλαστικά πρόσωπα, ανθρώπινα και ανθρωπόμορφα, τα οποία λαμβάνουν αξιοσημείωτες διαστάσεις δ...

Μετά από πολλά χρόνια αφάνειας ή περιθωριοποίησης, το θέμα της -μη ετεροφυλόφιλης- σεξουαλικότητας, άρχισε να εμφανίζεται ως αντικείμενο επιστημονικής μελέτης και κοινωνικού διαλόγου και στον Κυπριακό και Ελλαδικό χώρο. Έχοντας επίγνωση της τεράστιας σημασίας που έχει η εμπειρική τεκμηρίωση και ανάλυση δεδομένων για τις εμπειρίες και ανάγκες της ΛΟΑΤ κοινότητας, και η μελέτη του κοινωνικοπολιτικού κλίματος και των εξελίξεων υπό το πρίσμα συνεκτικών θεωρητικών μοντέλων, οι επιμελητές του παρόντος τόμου επιχειρούν μια σύνθεση των ευρημάτων των πρώτων συστηματικών μελετών για...

Οι αλλαγές στον χώρο της τεχνολογικής επικοινωνίας και η ταχύτατη χρήση και διάδοση των ηλεκτρονικών κοινωνικών δικτύων ώθησαν επιστήμονες από πολλούς επιστημονικούς χώρους να εντάξουν στις ερευνητικές τους αναζητήσεις τη μελέτη του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών, καθώς και τη συνακόλουθη επίδρασή τους σε κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο. Στην πρόκληση αυτή συμμετέχει πλέον και η επιστήμη της Λαογραφίας, η οποία επιχειρεί να περάσει από τον εντοπισμό και την περιγραφή των νέων φαινομένων στη συστηματική μελέτη και ανάλυσή τους. Ασχολείται ειδικότερα με την εμφάνιση...