Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ευρύχωρο και νόστιμο σαλόνι, με γούστο βαλμένο και ταπετσαρισμένο με σκούρα χρώματα. Ένα γύρω μέσα στο σαλόνι πλήθος μπουκέτα σε βάζα και γυάλες. Πρωινός φωτισμός. Ο ήλιος φαίνεται μεσ' από την μπαλκονόπορτα. Η Γιουλιάνε Τέσμαν, με καπέλο και ομπρέλα του ήλιου, μπαίνει από το χολ και πίσω της η Μπέρτα. Η δεσποινίς Τέσμαν είναι γυναίκα εξήντα πέντε χρονών πάνω κάτω μ' ευχάριστη και καλόκαρδη όψη. Η Μπέρτα είναι μια μεσόκοπη υπηρέτρια με παρουσιαστικό απλοΐκό και κάπως χωριάτικο. [...] Ο Τέσμαν μπαίνει σιγοτραγουδώντας. Είναι ένας άντρας τριάντα τριών χρονών μετρίου αναστή...

Έναν χρόνο μελετούσε στον νου του ο Ίψεν το θέμα του "Κούκλας σπιτικό". Στο διάστημα αυτό, κατά το συνήθειό του, οικοδομούσε λίγο λίγο, ψηφί το ψηφί, τα πρόσωπα, τα φώτιζε από διάφορες γωνίες, αναζητούσε τις αντιδράσεις που τους ήταν οι περισσότερο ταιριαστές, τα λόγια που χαρακτηρίζουν με τρόπο έκτυπο, τελειωτικό. Όταν έρχεται η στιγμή να συνθέσει πια το υλικό του, θυμάται πως του είχανε μιλήσει για κάποιο παλαιό μοναστήρι, μετασκευασμένο σε ξενοδοχείο, κοντά στο Αμάλφι. Φεύγει από τη Ρώμη και αποσύρεται εκεί. Τέσσερις μήνες και κάτι θα του πάρει η συγγραφή τού Κούκλας σπι...

Οι "Βρικόλακες" δεν είναι μονάχα έργο βαθύτατα ανθρώπινο αλλά και το αριστούργημα ασφαλώς του παγκόσμιου κοινωνικού θεάτρου. Για τούτο δεν επιτρέπεται να μην το συγκαταριθμήσει από τα πρώτα στο δραματολόγιό του ένα θέατρο εθνικό που αποβλέπει στην αισθητική διαπαιδαγώγηση του κοινού του. Έπειτα, η τραγωδία αυτή «της μητέρας», η τραγωδία της μητρικής στοργής, έχει κακοπάθει πολύ από κακές ερμηνείες ή σωστότερα άκριτη μετατόπιση του κέντρου του βάρους της. Διάφοροι ονομαστοί ηθοποιοί, ανακαλύπτοντας μέσα στο πρόσωπο του Όσβαλτ τη δυνατότητα ωμού νατουραλιστικού παιξίματος, θέ...

[...] Το "Κούκλας σπιτικό" είναι ένα έργο που ανατάραξε την εποχή του- και την ανατάραξε, γιατί είχε για θέμα του τον έλεγχο ενός θεσμού. Πρόκειται για τον ακρογωνιαίο λίθο του κοινωνικού οικοδομήματος, όπως τον έχει θεμελιώσει η ηγετική τάξη του καιρού του: τον γάμο. Αλλά το γνώρισμα ακριβώς αυτό, που έδωσε στο δράμα του Ίψεν την εκρηκτική του ένταση την εποχή εκείνη, έγινε και η αιτία να θεωρούν αργότερα το "Κούκλας σπιτικό" δράμα ξεπερασμένο. Άλλες οι αντιλήψεις για τον γάμο σήμερα, λένε, αλλά η θέση της γυναίκας μέσα στην κοινωνία, άλλες οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης...