Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Dostoevskij Fedor Mihajlovic
Γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 1821 στη Μόσχα. Ο πατέρας του, Μιχαήλ Αντρέγεβιτς, ήταν στρατιωτικός γιατρός, Το 1838 γίνεται δεκτός στη Στρατιωτική Ακαδημία Μηχανικών της Πετρούπολης, στην οποία έδωσε εξετάσεις διότι αυτό απαιτούσε ο πατέρας του, και χωρίζεται από τον αδελφό του. Ο Μιχαήλ Αντρέγεβιτς δολοφονείται το 1839 στο κτήμα της οικογένειας, στην επαρχία της Τούλα. Η δολοφονία του πατέρα Ντοστογέφσκι συνταράσσει τον Φιοντόρ. Υπηρέτησε στο στρατό για ένα μικρό χρονικό διάστημα αλλά τον εγκατέλειψε γρήγορα για να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία. Μελέτησε την κοινωνία και τον κόσμο όχι θεωρητικά αλλά στην πράξη. Θέμα των έργων του, η ίδια η ζωή. Είδε από κοντά τις υποβαθμισμένες συνοικίες, γνώρισε τη φτώχεια, τον πόνο, την εξαθλίωση των ταπεινών ανθρώπων και στη συνέχεια μετέφερε τις εικόνες αυτές στα μυθιστορήματα του. Ασχολήθηκε με τον άνθρωπο και την κοινωνία και υπήρξε αγωνιστής και επαναστάτης. Εναντιώθηκε στην πολιτική του Τσάρου Νικολάου του Α΄. Αυτή του η στάση είχε αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για συνωμοσία και να καταδικαστεί σε τετραετή φυλάκιση. Τα χρόνια του εγκλεισμού του στις φυλακές του Όμσκ υπέφερε τρομερά βασανιστήρια και εξευτελισμούς. Το 1857 νυμφεύεται τη Μαρία Ντμιτρίεβνα Ισάεβα, και το 1859, μαζί με τη σύζυγό του, λαμβάνουν την άδεια που τους επιτρέπει να εγκατασταθούν στην Ευρωπαϊκή Ρωσία. Το 1859 εκδίδει στην Πετρούπολη μαζί με τον αδελφό του δύο περιοδικά τα οποία ,όμως, δεν σημείωσαν επιτυχία με αποτέλεσμα ο Ντοστογιέφσκι να βρεθεί καταχρεωμένος. Ο μόνος τρόπος για να συγκεντρώσει χρήματα και να ξεπληρώσει τα χρέη του ήταν η συγγραφή. Άρχισε λοιπόν να γράφει συνέχεια και ακούραστα με αποτέλεσμα να καταφέρει να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του σχετικά άνετα. Σ’ αυτό το διάστημα έγραψε τα καλύτερα του έργα: "Ο παίχτης", "Οι αδερφοί Καραμαζώφ", "Έγκλημα και Τιμωρία", "Ο Ηλίθιος", "Οι δαιμονισμένοι". Όταν κατάφερε πλέον να ανασάνει από το βάρος των χρεών ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού "Πολίτης" και λίγα χρόνια αργότερα εξέδωσε το δικό του περιοδικό, "Το Ημερολόγιο ενός συγγραφέα", που σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκδοτικές εμπειρίες σημείωσε τεράστια επιτυχία. Στις 9 Φεβρουαρίου του 1881, ο Φιοντόρ Μιχαΐλοβιτς Ντοστογέφσκι υπέκυπτε σε αγνώστου αιτίας πνευμονική αιμορραγία. Ετάφη στο κοιμητήριο της μονής Αλεξάντερ Νιέφσκι, στην Πετρούπολη. Άλλα έργα του είναι τα μυθιστορήματα: "Ο φτωχόκοσμος", "Λευκές νύχτες", "Ταπεινωμένοι και καταφρονεμένοι", "Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων", "Το υπόγειο". Υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και η προσφορά του στην παγκόσμια λογοτεχνία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους μυθιστοριογράφους όλων των εποχών και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σχεδόν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
Ο κροκόδειλος
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Εκδόσεις Πατάκη (2008)
Με τον "Κροκόδειλο" (1865), ένα από τα λιγότερο γνωστά έργα του, ο Ντοστογιέφσκι σατίριζε τη διαμάχη μεταξύ των διανοουμένων διαφόρων προοδευτικών ρευμάτων. Ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα κείμενο που εξαντλείται στη σάτιρα του φιλοσόφου Πιοτρ Λαβρόβιτς Λαβρόφ ή του εκδότη Αντρέι Αλεξάντροβιτς Κραγιέφσκι· ξεκινώντας από ένα τελείως παράδοξο γεγονός (που αντιμετωπίζεται, ωστόσο, ως το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο), ο άριστος ψυχολόγος Ντοστογιέφσκι σκιαγραφεί τη διαμόρφωση των ανθρώπινων σχέσεων στην κοινωνία της Αγίας Πετρούπολης και περιγράφει συμπεριφορές και νοοτροπίες με...
Ο κροκόδειλος. Μπομπόκ
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Ροές (2015)
Ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι βαδίζει για λίγο στα χνάρια του Νικολάι Γκόγκολ κι από τη σατιρική του πένα ξεπηδούν δύο νουβέλες αντάξιες της "Μύτης" και του "Ημερολόγιου ενός τρελού": ο αγαπημένος του ελληνικού κοινού "Κροκόδειλος", με τις αλλεπάλληλες θεατρικές διασκευές, και ο λιγότερο γνωστός αλλά αριστουργηματικός "Μπομπόκ". Σε αυτές, η ψυχογράφηση των ηρώων επιχειρείται μέσα από μια φαιδρή οπτική, ο ρεαλισμός γίνεται γκροτέσκος, οι διάλογοι ηχούν σπαρταριστοί, τα ήθη κι οι νοοτροπίες δεν σκιαγραφούνται απλώς αλλά διακωμωδούνται, ενώ ο ντοστογιεφσκικός αντι-ήρωας αποκτά το σω...
Ο μέγας ιεροεξεταστής
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Σύγχρονη Πέννα (2013)
Ο "Μύθος του Μεγάλου Ιεροεξεταστή" είναι ένα είδος μυθιστορήματος μέσα στο ανεπανάληπτο αριστούργημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι "Αδελφοί Καραμάζοβ" (δημοσιευμένο στα 1879-80), το τελευταίο έργο και σχεδόν η πνευματική διαθήκη του μεγάλου ρώσου συγγραφέα (Βιβλίο V, Κεφάλαια IV και V). Ο Ντοστογιέφσκι τόλμησε να βάλει στα χείλη ενός αναρχικού, εγκεφαλικά άθεου και αρνητή, του Ιβάν Καραμάζοβ την παραβολή του "Μεγάλου Ιεροεξεταστή" στην ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον αδελφό του, θρησκευόμενο και δόκιμο μοναχό, Αλιόσα. Μόνο αυτός μπορούσε μέσα από την αμφισβήτησή του να αποκαλύψει...
Ο μέγας ιεροεξεταστής
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Εκδόσεις Γκοβόστη (2015)
Η ιστορία του Μεγάλου Ιεροεξεταστή, αν και είναι μόνο ένα επεισόδιο των "Αδελφών Καραμάζοβ" του Ντοστογιέβσκη, συγκέντρωσε την αποκλειστική προσοχή των φιλοσόφων, των θεολόγων, των πολιτικών και φυσικά των κριτικών. Ο προβληματισμός του εισέβαλε στον 20ό αιώνα με την ανατριχιαστική ορμή που εισέβαλαν οι απόψεις περί ευρωπαϊκού μηδενισμού του Nietzsche, ο οποίος ισχυρίστηκε πως το 'γκρέμισμα' όλων των αξιών θα καθορίσει την εφιαλτική μοίρα του ευρωπαίου ανθρώπου. Ο Ντοστογιέβσκη είδε με τρόμο αυτόν τον μηδενισμό να καλπάζει, πάνω στο θηρίο του ορθολογισμού και αντέταξε τη βα...
Ο μέγας ιεροεξεταστής
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Ζαχαράκης Κ. Μ. (2014)
Ο μύθος του Μεγάλου Ιεροεξεταστή θεωρείται από τους πιο έγκυρους μελετητές το σημαντικότερο αυτόνομο κείμενο του Ντοστογιέφσκι, αν και περιέχεται στο μυθιστόρημά του "Αδελφοί Καραμαζόφ". Συμπυκνώνει, με αξιοθαύμαστη λιτότητα, τα βασικά νοήματα τόσο της Χριστιανικής κοσμοαντίληψης, όσο και ολόκληρου του έργου τού Ντοστογιέφσκι. - Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος: "Σκέψεις (σκόρπιες) μετά από τρία χρόνια παραστάσεων" - Μοναχός Νικόδημος: "Γιατί ο Ντοστογιέφσκι είναι μεγάλος και αθάνατος" - Θανάσης Ντόκος: "Οι κοινοτομίες του Ντοστογιέφσκι - εργοβιογραφία"
Ο παίκτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Ωκεανίδα (1997)
Ένα από τα σημαντικότερα έργα του Ντοστογιέφσκι κι ένα από τα αριστουργήματα τς παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το Ρουλέτενμπουργκ, φανταστική πόλη της Γερμανίας, Ρώσοι και Πολωνοί εμιγκρέδες, ευγενείς και απατεώνες, που η μοίρα τους γυρίζει στους ρυθμούς της ρουλέτας. Ο δάσκαλος Αλεξέι Ιβάνοβιτς, κεντρικός ήρωας και αφηγητής του βιβλίου. Το ακόρεστο πάθος του για το παιχνίδι και ο τυραννικός έρωτάς του για την Πολίνα Αλεξάντροβνα με τον περίπλοκο και αντιφατικό χαρακτήρα. Ένας απόστρατος Ρώσος στρατηγός, ξεπεσμένος μεγαλογαιοκτήμονας, καταχρεωμένος στον Γάλλο τοκογλύφο Ντε Γκρι...
Ο παίκτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Ροές (2004)
Πιεζόμενος από τους δανειστές του αλλά και από τον εκδότη Στελόφσκι, ο Ντοστογιέφσκι γράφει μέσα σε λίγες εβδομάδες, τον Οκτώβριο του 1866 τον "Παίκτη". Το μυθιστόρημα αυτό αποτέλεσε την αφορμή της γνωριμίας του Ντοστογιέφσκι με τη δεύτερη σύζυγό του, Άννα Γκριγκόριεβνα Σνίτκινα, η οποία στάθηκε πλάι του, στο ρόλο του φύλακα αγγέλου, μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο "Παίκτης" έχει αυτοβιογραφική βάση και περιλαμβάνει τις εμπειρίες του δημιουργού του από την εποχή του δεύτερου ταξιδιού του στο εξωτερικό, το 1863, στις γερμανικές λουτροπόλεις Βισμπάντεν και Χόμπουργκ, όπου ο...
Ο παίκτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Εκδόσεις Γκοβόστη (2015)
Μια από τις αδυναμίες του Ντοστογιέβσκη δίνει μορφή συμβολική, χειροπιαστή, σ' ό,τι είναι η ίδια η ουσία του Είναι του: η αρρωστημένη μανία για τα τυχερά παιχνίδια. Από μικρό παιδί έχει το πάθος της χαρτοπαιξίας - αλλά μόνο στην Ευρώπη ανακαλύπτει το διαβολικό καθρέφτη της νευρικότητάς του: το Κόκκινο και το Μαύρο, τη ρουλέτα, αυτό το τόσο επικίνδυνο παιχνίδι μέσα στον πρωτόγονο δυϊσμό του. Η πράσινη τσόχα του Μπάντεν, η ρουλέτα του Μόντε Κάρλο είναι οι εντονότερες εκστάσεις του στην Ευρώπη: τον υπνωτίζουν πιο πολύ από τη Μαντόνα της Σιξτίνα, από τ' αγάλματα του Μιχαήλ Άγγε...
Ο παίκτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Μίνωας (2015)
Η δράση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται στο Ρουλέτενμπουργκ, μια φανταστική πόλη στη Γερμανία. Ένας απόστρατος Ρώσος στρατηγός επισκέπτεται την πόλη με τα παιδιά και τη φιλενάδα του, μια κατά πολύ νεότερή του γυναίκα, με την οποία ετοιμάζεται να παντρευτεί. Μαζί τους είναι και ο νεαρός δάσκαλος Αλεξέι Ιβάνοβιτς, ο οποίος είναι ερωτευμένος με την Πολίνα, τη μεγαλύτερη κόρη του στρατηγού. Βρισκόμενος στα πρόθυρα χρεοκοπίας, ο στρατηγός περιμένει να κληρονομήσει τη θεία του. Παράλληλα ο Αλεξέι, παρασυρμένος από τον τυραννικό και ανεκπλήρωτο έρωτα προς την Πολίνα, ξεκινά να...
Ο παίκτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Μίνωας (2015)
Η δράση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται στο Ρουλέτενμπουργκ, μια φανταστική πόλη στη Γερμανία. Ένας απόστρατος Ρώσος στρατηγός επισκέπτεται την πόλη με τα παιδιά και τη φιλενάδα του, μια κατά πολύ νεότερή του γυναίκα, με την οποία ετοιμάζεται να παντρευτεί. Μαζί τους είναι και ο νεαρός δάσκαλος Αλεξέι Ιβάνοβιτς, ο οποίος είναι ερωτευμένος με την Πολίνα, τη μεγαλύτερη κόρη του στρατηγού. Βρισκόμενος στα πρόθυρα χρεοκοπίας, ο στρατηγός περιμένει να κληρονομήσει τη θεία του. Παράλληλα ο Αλεξέι, παρασυρμένος από τον τυραννικό και ανεκπλήρωτο έρωτα προς την Πολίνα, ξεκινά να πα...
Ο παίκτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Εμπειρία Εκδοτική (2016)
Πιεζόμενος από τους δανειστές του αλλά και από τον εκδότη Στελόφσκι, ο Ντοστογιέφσκι γράφει μέσα σε λίγες εβδομάδες, τον Οκτώβριο του 1866, τον Παίκτη. Το μυθιστόρημα αυτό αποτέλεσε την αφορμή της γνωριμίας του Ντοστογιέφσκι με τη δεύτερη σύζυγό του, Άννα Γκριγκόριεβνα Σνίτκινα, η οποία στάθηκε πλάι του, στο ρόλο του φύλακα αγγέλου, μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Παίκτης έχει αυτοβιογραφική βάση και περιλαμβάνει τις εμπειρίες του δημιουργού του από την εποχή του δεύτερου ταξιδιού του στο εξωτερικό, το 1863, στις γερμανικές λουτροπόλεις Βισμπάντεν και Χόμπουργκ, όπου ο Ντ...
Ο παίχτης
Dostojevskij Fedor Michajlovic 1821-1881
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1992)
"Ο Παίχτης" δίνει τον κλασικό τύπο του ανήσυχου ανθρώπου. Άλλωστε όλοι μας είμαστε κατά κάποιον τρόπο παίχτες στο δύσκολο και πολύμορφο παιχνίδι της ζωής, αναζητώντας την ευτυχία όπου και όπως μας δίνεται η ευκαιρία.