Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Οι ακραιφνώς υποκειμενικοί λόγοι που οδήγησαν στη συγκρότηση αυτής της ανθολογίας ελπίζουμε να μην της αφαιρούν -όσο είναι ανθρωπίνως δυνατόν- την πληρότητα και την αντικειμενικότητά της. Αναρωτιόταν κάποτε ο Παντελής Μπουκάλας πώς είναι δυνατόν ο σημερινός κόσμος με την ασυνειδησία του να προεξοφλεί τη μορφή του μέλλοντος, "αφού τα παιδιά μας είμαστε εμείς". Ο λόγος αυτός μαζί με εκείνον του Γ.Π. Σαββίδη, σε φίλο που θλιβόταν για το θάνατο του πατέρα του, "μην κλαις, σε λίγο καιρό θα καταλάβεις πως ο πατέρας σου είσαι εσύ", φώτισαν την έννοια και τη μορφή του "Πατέρα" μ'...

Το βιβλίο ενός καλλιτέχνη που για εξήντα χρόνια κυριάρχησε στη σκηνή του θεάτρου ως πρωταγωνιστής και σκηνοθέτης εκατοντάδων έργων του κλασικού και του σύγχρονου δραματολογίου. Πλάι στα υποκριτικά και σκηνοθετικά του προσόντα, ο Δημήτρης Μυράτ κατείχε θαυμαστά την τέχνη του λόγου και της συγγραφής, έτσι ώστε δίκαια να λογαριάζεται ένας φωτισμένος παιδαγωγός. Η καλλιέργεια και η ευρυμάθειά του, ασυναγώνιστες ακόμη και από επιστήμονες φιλολόγους, μετουσιώθηκαν σε λαμπρές και ακριβείς μαρτυρίες για θέματα και πρόσωπα του θεάτρου και γενικότερα της πνευματικής ζωής. Το πιστοποι...

Ο αναγνώστης που θα εντρυφήσει, θα μελετήσει προσεκτικά, εις βάθος, τα δοκίμια του Λέοντος Κουκούλα που βρίσκονται συγκεντρωμένα σ' αυτό τον τόμο είναι σίγουρο ότι θα βγει απόλυτα κερδισμένος και γοητευμένος από τον υψηλό λόγο, τις ουσιαστικές αναλύσεις, τα ουσιώδη νοήματα και τις απίστευτες, για το εύρος και το βάθος τους, γνώσεις του συγγραφέα τους. Ο Λέων Κουκούλας, ξεχασμένος από πολλούς μετά το θάνατό του, αναδεικνύεται, μέσα από την παρούσα έκδοση, σε μια πολύ σημαντική και εξέχουσα προσωπικότητα των ελληνικών γραμμάτων και τεχνών του 20ού αιώνα. Ένας καθ' όλα βαθυ...

Ο ερωδιός είναι εμβληματικός. Στέκεται στο ένα του πόδι. Ανάμεσα στη γη και στο νερό. Στην άκρη των βάλτων. Και μπορεί να πετάξει. Ο σκηνογράφος, σαν τον ερωδιό, στέκεται κι αυτός στην άκρη του βάλτου, προμηθεύεται την τροφή του από τα βάθη των νερών, στέκεται στο ένα του πόδι και καμιά φορά πετάει. Στο "Ο σκηνογράφος και ο ερωδιός" ο Γιάννης Κόκκος εκφράζει την αγάπη του για το θέατρο. Ξεδιπλώνει τα μυστικά του, τα μυστικά ενός μεγάλου τεχνίτη της σκηνής, με γνώση, θέρμη και μεράκι. Γι’ αυτό και με τον τρόπο που μας δείχνει τη σκηνή ανοίγει ταυτόχρονα και τη σκηνή του...

* Ήταν... ένας ηθοποιός Συνέβη στην τηλεόραση. Εκατομμύρια μάτια κι αυτιά το είδαν και το άκουσαν. Τηλεοπτικό παιχνίδι γνώσεων. Παρουσιαστής της εκπομπής ηθοποιός. Διαβάζει την ερώτηση: "Ποιός ήταν ο Αιμίλιος Βεάκης;" Περνάει το τρίλεπτο. Ο ερωτηθείς δεν ξέρει. Αναλαμβάνει να μας... διαφωτίσει ο παρουσιαστής. Αποφαίνεται με... σιγουριά: "Ένας ηθοποιός!" Και πάει παρακάτω. Ένα περιστατικό με δύο ανατριχιαστικές όψεις: τον τηλεθεατή που δεν είχε ακούσει ποτέ τι ήταν ο Βεάκης. Και -τραγικότερο- τον... ηθοποιό που ισχυρίζεται ανύποπτος -μπροστά σ' εκατομμύρια αυτιά και μάτια-...

Το θεατρικό «μπουλούκι» δεσπόζει στην προπολεμική αλλά και τη μεταπολεμική Ελλάδα ως ο κατεξοχήν φορέας της ψυχαγωγίας της. Οφείλουμε να λογαριαζόμαστε τυχεροί που ένας από τους αριστείς του είδους και τους πρωτομάστορες του μπουλουκιού στην Ελλάδα, ο Λουκάς Χρέλιας, μας άφησε πεθαίνοντας την αυτοβιογραφία του. Μια αυτοβιογραφία που κατά εκπληκτικό τρόπο μάς γνωρίζει, μαζί με τις περιπέτειες ενός θιάσου που οδεύει με ξεροβόρια και λιοπύρια μέσα από τα δύσβατα μονοπάτια των επαρχιακών, κυρίως, κωμοπόλεων, τα κοινωνικά ήθη πολλών διακεκαυμένων εποχών της ελληνικής ζωής. Ο Λου...

"Η τέχνη δε χρειάζεται εξηγητές. Η μοναδικότητά της έγκειται στο ότι χρησιμοποιεί το πρωτογενές υλικό της ύπαρξης. Σ' αυτό απευθύνεται κι αυτό ενεργοποιεί μέσα στον άνθρωπο. Όσο πιο δεμένος είναι κανείς με τις ανάγκες του, όσο λιγότερο είναι μπερδεμένος μέσα στις περικοκλάδες του νου, τόσο πιο μαγευτική και συγκλονιστική είναι η επαφή του με την τέχνη. Κι αυτό συμβαίνει πιο καθαρά στο θέατρο. Ο κώδικας της υποκριτικής τέχνης είναι ο πιο κοινός, ο πιο κατανοητός κώδικας της ανθρώπινης επικοινωνίας. Χρησιμοποιήθηκε από τον άνθρωπο πριν ακόμα εφευρεθεί ο λόγος. Δε χρειάζεται μ...

"Τα κείμενά μου γενικώς, όπως έχουν αποφανθεί οι ειδικοί, τα χαρακτηρίζει, όπως και τη στάση μου στη ζωή, ένας θυμός, μια οργή. Έτσι λένε και έτσι είναι. Κατηγορούμαι μάλιστα γι' αυτό. Χαριτωμένα μεν, αλλά κατηγορούμαι... Όχι μόνο αποδέχομαι τη "μομφή", όχι μόνο οργίζομαι και θυμώνω για ό,τι συμβαίνει γύρω μου, αλλά μου είναι αδιανόητο να υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι θυμωμένοι. Να συμφωνούν στο ελάχιστο με το συνειδησιακό ξεπούλημα που οδηγεί στην ντροπή, αφού για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να περάσει για τα καλά μέσα από συμβιβασμούς, υπολογισμούς, φιλήματα κατουρημένων...

"Εγώ προτιμώ την πόλη μου που ζω όπως είναι. Γιατί στην πόλη δημιουργείται ο πολιτισμός. Μέσα σ' αυτή την πόλη, όσο ελεεινή και να είναι, δημιουργούμε. Εγώ, άμα δεν είχα περιπλανηθεί στους δρόμους της πόλης, δεν θα είχα αναπτυχθεί πνευματικά. Περιπλανιόμουν στην Πανεπιστημίου, κοιτούσα φωτογραφίες των κινηματογράφων, πήγαινα στο Σινεάκ, στο Ροζικλέρ και στην Αλάσκα, στο Πεδίον του Άρεως, στο Γκρήν Πάρκ, στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στα θέατρα Περοκέ και Σαμαρτζή, στη Βικτώρια και στο Αλκαζάρ, τα δύο σινεμά στο σταθμό Λαρίσης, στο Άστρα, με τα νέα ταλέντα που γαλουχήθηκαν εκεί....

Σταγόνα στον ωκεανό της ελληνικής ποίησης αποτελεί η συνοπτική αυτή ανθολογία, που περιλαμβάνει έργα πενήντα σημαντικών δημιουργών του αιώνα μας. Με ποικίλους εκφραστικούς τρόπους, διάφορες οπτικές και από διαφορετικές αφετηρίες, τόσο η δημοτική όσο και η λόγια ποίησή μας προσέγγισε και εξακολουθεί να προσεγγίζει τη θάλασσα, από τη βαθύτατη αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Είτε ως άμεση προσλαμβάνουσα παράσταση είτε ως βίωμα προσωπικό, είτε ακόμη ως οικείο μέσον μεταφορικής και συμβολικής χρήσης, έχει σημαδέψει τον ελληνικό λόγο, χαρίζοντάς του κορυφαία επιτεύγματα.

Τα διηγήματα αυτής της συλλογής εκδόθηκαν για πρώτη φορά στην αγγλική γλώσσα, σε λογοτεχνικά περιοδικά στην Αμερική και στον Καναδά ("Quarry", "Indiana Review", "Antietam Review", "Paralos"). Περιλαμβάνονται τα διηγήματα: "Δέκα βήματα το πολύ για να ραγίσεις μια καρδιά", "Ο άλλος Λιούμπιτς", "Πώς μαθαίνει ο Χένρυ" (How Henry learns), "Βόρεια του Τορόντο" (North of Barrie), "Όλο το γιασεμί του κόσμου" (All the jasmine in the world), "Ο φύλακας του ζωολογικού κήπου της Βαγδάτης" (The zookeeper of Baghdad), "Είναι η παραφορά, άραγε, που εξηγεί την αρμονία αυτή;", "Τα κόκκινα κ...

Κι άλλες φορές είχα επιχειρήσει να γράψω ένα προσωπικό βιβλίο. Διάφορες όμως προφάσεις δεν μ' άφηναν να προχωρήσω πέρα από τις πρώτες γραμμές. Δεν ξέρω τι ήταν αυτό που με σταματούσε. Λειτουργούσε πάντοτε αρνητικά η έλλειψη ημερολογίου. Δεν είχα κρατήσει σημειώσεις για το τι έκανα, πώς ένιωθα, τι γινόταν γύρω μου και μέσα μου. Όλα αυτά χαράζονταν στη μνήμη μου, δυστυχώς όμως δεν τα αποτύπωνα σ' ένα κομμάτι χαρτί. Έτσι, μοιάζουν κάπως μ' εκείνες τις παλιές φωτογραφίες, χωρίς ημερομηνία, χωρίς καμία ένδειξη για την αποτύπωση της φευγαλέας στιγμής. Νομίζω όμως ότι έχω πια ξεπε...

"Πήρα την πρώτη συνέντευξη από τον Βασιλικό τον Δεκέμβριο του 1966, λίγο μετά την έκδοση από το Θεμέλιο του Ζ, πάνω που έβραζε η υπόθεση Λαμπράκη, η οποία συγκλόνιζε τόσο το πανελλήνιο. Και μου έκανε καταρχάς εντύπωση η άνεσή του να εκφράζεται, να μην έχει αναστολές, να μην ταλαιπωρεί το συνομιλητή του διορθώνοντας (όπως συμβαίνει με πολλούς) αυτά που λέει. "Έκτοτε ακολούθησαν οι συνεντεύξεις που θα βρει ο αναγνώστης σ' αυτό το βιβλίο (η τελευταία, τον Ιανουάριο του 1996), μ' 'ενα Βασιλικό ο οποίος δεν αρκείται στο δικό του έργο, αλλά διατυπώνει ευθέως, με τόλμη και με παρρ...

Τα κείμενα αυτού του τόμου έχουν την αυθεντία της αυθαιρεσίας· κρίνονται καθεαυτά ως στάσεις και ως θέσεις του γράφοντος πάνω σε συγκεκριμένους ερεθισμούς. Πολύ συχνά είναι ακτινοσκοπήσεις του γράφοντος και των παθών του παρά γνωματεύσεις για τον κρινόμενο. Συχνότερα συμβαίνει να συγκαλύπτεται το αντικείμενο από την ανοιχτότητα του γράφοντος υποκειμένου. Γράφοντας για τους άλλους γράφομαι και διά των άλλων καθρεπτίζω το είδωλό μου. Το Νήμα της στάθμης είναι ένα αλφάδι για να βεβαιωθώ δοκιμάζοντας την αντοχή των ξένων κειμένων ή των ξένων συμπεριφορών. Το Νήμα της στάθμης σ'...

"Η πέννα δεν είναι το σύνεργό μου. Αισθάνομαι ότι σκέπτομαι ορθά, αλλά ο καταναγκασμός της πειθαρχίας που πρέπει να ακολουθήσω με τρομάζει. Θα το πιστέψετε ότι η υποχρέωση να γράψω μια σελίδα μου φέρνει κακοδιαθεσία;" Η φράση τούτη είναι του Ευγένιου Delacroix, της μεγάλης και ανανεωτικής φυσιογνωμίας της τέχνης. Παραθέτει τα λόγια του ο Baudelaire, σε ένα εκτενές κείμενό του μετά τον θάνατο του μεγάλου καλλιτέχνη. [...] Δεν αισθάνομαι αμηχανία γιατί βρίσκομαι σ' αυτό το βήμα, μπροστά σας, αλλά δεν έχω την εξοικείωση να γράφω και να μιλώ. Όλη η ζωή μου ήταν πράξη. Μ...

Ωραία είναι το να τυπώνεις ιδέες, ατάκες και φαντασιώσεις καταγραμμένες από 'δώ κι από 'κεί, με τον Θανάση Λάλα και τον Βασίλη Βασιλικό, που δεν χρησιμοποιήθηκαν πουθενά αλλού και που συγκεντρώνουν με φρεσκάδα τις προοπτικές και το παραλήρημα για την τέχνη, σ' ένα περιβάλλον ιστορικό και πολιτικό τελείως διαφορετικό από το σημερινό. Αυτές οι φωνο-ερωτήσεις του Βασιλικού, ένα μείγμα αποριών προς την τέχνη, από τη μεριά ενός λόγιου, με μια άποψη όμως για την πολιτική που την έχει βιώσει, εκμαιεύουν φωνο-απαντήσεις βουτηγμένες στο μαύρο της τέχνης και στο μπλε του παραληρή...