Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Nietzsche Friedrich Wilhelm
Ο Φρίντριχ Νίτσε γεννήθηκε το 1844 στο Ρέκεν, κοντά στη Λειψία. Σε ηλικία πέντε ετών έχασε τον πατέρα του, προτεστάντη πάστορα. Έπειτα από λαμπρές σπουδές κλασικής φιλολογίας στη Βόννη και στη Λειψία, έγινε, σε ηλικία εικοσιπέντε ετών, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Εκείνη την εποχή γνώρισε το έργο του φιλόσοφου Σοπενάουερ και συνδέθηκε φιλικά με τον μουσικοσυνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ. Πολύ σύντομα ο Νίτσε θα χαράξει το δικό του δρόμο. Παραιτείται από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο, απομακρύνεται από τις θεωρίες του Σοπενάουερ και διακόπτει τη σχέση του με τον Βάγκνερ. Ζώντας περιπλανώμενη ζωή, σε μικρές πανσιόν της Ελβετίας, της Ιταλίας και της νότιας Γαλλίας, αφοσιώνεται στην κριτική της μεταφυσικής, της ηθικής, της θρησκείας και των άλλων πλευρών του δυτικού πολιτισμού γράφοντας ασταμάτητα. Έργα του η "Γέννηση της τραγωδίας" (1872), οι "Παράκαιροι στοχασμοί" (1873-1876), το "Ανθρώπινο, υπερβολικά ανθρώπινο" (1878-1879), η "Χαραυγή" (1881), η "Χαρούμενη γνώση" (1882), το "Πέρα από το καλό και το κακό" (1886), η "Γενεαλογία της ηθικής" (1887), το "Λυκόφως των ειδώλων" (1888), ο "Αντίχριστος" (1888), το "Ίδε ο άνθρωπος" (1888) και η ανολοκλήρωτη "Θέληση για δύναμη" (1883-1888). Ανάμεσά τους το κορυφαίο του, το "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα" (1883-1885). Ο Νίτσε πέθανε το 1900, σε ηλικία πενήντα έξι ετών, αφού πέρασε τα δέκα τελευταία χρόνια της ζωής του έχοντας χαμένα τα λογικά του.
Ο Αντίχριστος
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Ιδεόγραμμα (2007)
Η χριστιανική έννοια του Θεού, -ο Θεός ως "Θεός των αρρώστων", ο Θεός ως αράχνη, ο Θεός ως πνεύμα- είναι μια από τις πιο διεφθαρμένες έννοιες του Θείου που επιτεύχθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των θεϊκών τύπων. Ο Θεός εκφυλίστηκε στο αντίθετο της ζωής, αντί να είναι η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο Ναι της! Ο Θεός, διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, κατά της φύσης, κατά της βούλησης για ζωή! Θεός, η διατύπωση που καλύπτει κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψευδή δήλωση του "επέκεινα"! Θεός, το μηδέν που θεοποιήθηκε, η βούληση για...
Ο Αντίχριστος
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Βάνιας (2008)
Το βιβλίο αυτό ανήκει στους ελάχιστους. Ίσως να μη ζει πια κανένας απ' αυτούς. Μπορεί να είναι εκείνοι που κατανοούν τον "Ζαρατούστρα" μου: "πώς θα ήταν δυνατόν να με μπερδέψουν με εκείνους για τους οποίους φυτρώνουν αφτιά που τους ακούνε σήμερα;" - Εμένα μου ανήκει το μεθαύριο. Μερικοί γεννιούνται μετά θάνατον. Τους όρους κάτω από τους οποίους με καταλαβαίνουν και με καταλαβαίνουν "αναγκαστικά" -τους γνωρίζω πολύ καλά. Πρέπει να είναι κανείς έτοιμος μέχρι σκληρότητας στα πνευματικά πράγματα, προκειμένου να αντέξει τη σοβαρότητα μου, το πάθος μου. Πρέπει να είναι κανείς...
Ο Αντίχριστος
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2014)
Η χριστιανική έννοια του θεού - ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ' τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο "Ναι" της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψέμα του "επέκεινα"! Θεός: το μηδέν που θεοποιήθηκε, η βούληση για εκμηδένιση που αν...
Ο Βάγκνερ και η Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1992)
Το βιβλίο αυτό, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, διαπνέεται από μια εσκεμμένη μονομέρεια. Η επιλογή των κειμένων και των άρθρων που το απαρτίζουν έχει γίνει με σκοπό να παρουσιάσει στο πλατύ κοινό μία και μόνο συνιστώσα του βαγκνερικού έργου, η οποία όπως δηλώνει ο τίτλος αφορά στη "συνάντηση" του συνθέτη με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και κυρίως με τις παραστάσεις δράματος στην κλασική Αθήνα. Έτσι, ο αναγνώστης θα βρει συγκεντρωμένα στον μικρό αυτόν τόμο (α) τις σκέψεις του Βάγκνερ για την αρχαιότητα, συνοδευόμενες από την πρώτη -θετική- αποτίμηση που έκανε ο Νίτσε στη βαγκ...
Ο ευρωπαϊκός μηδενισμός
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Εντροπία (1993)
Το βιβλίο αυτό είναι ένα από τα πιο επαναστατικά έργα του Φρειδερίκου Νίτσε στον κύκλο της φιλοσοφίας και της ηθικής. Δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό του, μαζί με τα τελευταία κείμενά του, εκείνα που είχε συνθέσει με σκοπό να διατυπώσει την κριτική όλων των κοινωνικών αξιών της εποχής του και συνάμα να δώσει τη δική του, πρωτότυπη όπως νόμιζε, θεωρία της γνώσης και της ηθικής. Μολονότι δεν πρόλαβε να το επεξεργαστεί πλήρως, το έργο αυτό παραμένει, ωστόσο, πολύ ξεκάθαρο όσον αφορά την διατύπωση των εκτιμήσεων και των θεωριών του φιλοσόφου ποιητή.
Ο ευρωπαϊκός μηδενισμός
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Ζουμπουλάκης - Βιβλιοθήκη για Όλους (1962)
Ο ευρωπαϊκός μηδενισμός
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Ηριδανός (2017)
"Αυτοί που μου έχουν προκαλέσει τη μεγαλύτερη αηδία ως τώρα είναι τα παράσιτα του πνεύματος: τα συναντάμε ήδη παντού στην άρρωστη Ευρώπη μας· και μάλιστα να θεωρούν την ηθική τους συνείδηση ως την καλύτερη του κόσμου. Μπορεί να είναι λίγο τεθλιμμένοι, με κάποιο αέρα πεσιμισμού, αλλά κυρίως είναι αδηφάγοι, βρομεροί, που σκορπίζουν παντού βρομιά, καταχθόνιοι, άνθρωποι που χώνονται παντού, που ρέπουν στην κλεψιά, πρόστυχοι -και αθώοι, όπως όλοι οι μικροί αμαρτωλοί και τα μικρόβια. Ζουν σε βάρος των άλλων ανθρώπων που διαθέτουν πνεύμα και το μοιράζουν γενναιόδωρα: ξέρουν ότι τα...
Ο Νίτσε από το άλφα ως το ωμέγα
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Μεταίχμιο (2012)
Έλληνες (αρχαίοι) - Σχεδόν σε όλες τις εποχές και σε όλα τα στάδια της κουλτούρας προσπάθησαν κάποια στιγμή, με βαθιά δυσαρέσκεια, να απελευθερωθούν από τους Έλληνες - επειδή κάθε προσωπική, φαινομενικά πρωτότυπη και άξια θαυμασμού δημιουργία συγκρινόμενη με το ελληνικό πρότυπο έχανε χρώμα και ζωή και κατέληγε να μοιάζει με φθηνό αντίγραφο, με καρικατούρα. Κι έτσι, κάθε τόσο ξεσπά βαθιά οργή εναντίον αυτού του μικρού και αλαζονικού λαού, που είχε την τόλμη να ονομάσει "βάρβαρο" ό,τι δεν ήταν δικό του γέννημα-θρέμμα. Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι, αναρωτιούνταν, που μολονότ...
Ο Νίτσε και η πολιτική
Συλλογικό έργο
Νησίδες (2004)
Τι υπερασπίζεται η φιλοσοφία του Νίτσε; Τη δημοκρατία ή τον ολοκληρωτισμό; Αν κάνει το πρώτο, τότε πώς εξηγείται η σχετικά πρόσφατη τεράστια εκμετάλλευσή της από τους ναζί και τους εκπροσώπους του επίσημου σοβιετικού καθεστώτος; Αν κάνει το δεύτερο, γιατί εξακολουθεί να εμπνέει και να προκαλεί τους δημοκράτες στοχαστές όλων των αποχρώσεων; Και που τον κατατάσσει η δριμεία κριτική του στο κράτος; Σ' αυτά τα ερωτήματα προσπαθούν να απαντήσουν τα κείμενα του παρόντος βιβλίου, παρουσιάζοντας και διερευνώντας τόσο τη σκέψη του ίδιου του Νίτσε όσο και την πρόσληψή της από διάφορα...
Ο Νίτσε και η πολιτική
Συλλογικό έργο
Βάνιας (2008)
[...] Αυτονόητο είναι ότι τα κείμενα που ακολουθούν δεν εξαντλούν αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί πολιτικό σύμπαν του Νίτσε. Το πρώτο επιχειρεί να δει την εξελικτική πορεία του Νίτσε από τα πρώτα ως τα τελευταία έργα του και συγχρόνως να τον τοποθετήσει σε σχέση με τα φιλοσοφικά και ιδεολογικά ρεύματα της εποχής του. Το δεύτερο είναι μια εξαιρετική ανάλυση της κριτικής που άσκησε ο Νίτσε στο φιλελεύθερο-δημοκρατικό κράτος, με παράλληλη και ισόβαθμη αναφορά στην αντίστοιχη κριτική μιας άλλης μεγαλοφυίας του 19ου αιώνα, του Καρλ Μαρξ. Στα δύο κείμενα που ακολουθούν εξετάζετ...
Ο Σοπεγχάουερ ως παιδαγωγός
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Ροές (2018)
Το ζήτημα της αγωγής και της παιδείας είναι κεντρικό στα πρώιμα γραπτά του Νίτσε. Στο παρόν κείμενο, το τρίτο από τη συλλογή αυτοτελών κειμένων υπό τον γενικό τίτλο "Παράκαιροι στοχασμοί", ο Νίτσε παρουσιάζει τον Σοπεγχάουερ ως τον "παράκαιρο" εκείνο στοχαστή που ενσαρκώνει το ιδεώδες του φιλοσόφου-παιδαγωγού. Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από την υποταγή της φιλοσοφίας σε ξένες και εχθρικές προς αυτή δυνάμεις (κράτος, οικονομία κ.λπ.) και τη γενικότερη παρακμή του πολιτισμού, ο Σοπεγχάουερ, χάρη σε σκληρό εσωτερικό κι εξωτερικό αγώνα, κατόρθωσε να διατηρήσει ακέραια την...
Ο Σοπενχάουερ ως παιδαγωγός. Σκέψεις και αποσπάσματα
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Εκδόσεις Γκοβόστη (2002)
Σοπενχάουερ: Όσο άδολος και ιδανικός κι αν φαίνεται ο θαυμασμός μας για το αγαπημένο πρόσωπο, ο πραγματικός τελικός σκοπός του έρωτά μας είναι η δημιουργία ενός νέου ατόμου. Αυτό φαίνεται πολύ καλά απ' το γεγονός ότι ο έρωτας δεν αρκείται σε μια αμοιβαιότητα αισθημάτων μόνο, αλλά ζητάει ν' αποκτήσει το αντικείμενο του πάθους του κι αυτό θα γίνει ουσιαστικά με τη γενετήσια πράξη. Η βεβαιότητα μόνο πως αγαπιόμαστε δεν είναι ποτέ αρκετή να μας παρηγορήσει για τη στέρηση του αγαπημένου μας προσώπου και δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που σε τέτοιες περιπτώσεις αυτοκτόνησαν. Ενώ, α...
Ο Σωκράτης και η ελληνική τραγωδία
Nietzsche Friedrich Wilhelm 1844-1900
Ροές (2018)
Το σύγγραμμα αυτό προέρχεται από την εποχή κατά την οποία ο Νίτσε συνέτασσε το κύριο έργο της πρώιμης περιόδου του, το περίφημο "Η γέννηση της τραγωδίας" (1872), στο οποίο τελικά και σε πολύ μεγάλο βαθμό ενσωματώθηκε. Καθότι εκθέτει ένα πολύ σημαντικό μέρος των αναλύσεων του υπό συγγραφή τότε εκείνου έργου, ο φιλόσοφος το τύπωσε σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων προκειμένου να το δώσει σε γνωστούς του και αρμόδιους να το κρίνουν ώστε να πάρει την άποψή τους. Το σύγγραμμα αναπτύσσει, πράγματι, την κεντρικότατη για την ερμηνεία του Νίτσε ανάλυση του πώς ο Ευριπίδης, εφαρμό...