Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι πιο λαμπρές δημιουργίες της αρχαίας ελληνικής σκέψης: θέατρο, φιλοσοφία, ιστορία, ρητορική, ποίηση - μυθιστορία, επιστήμη. Τα ομηρικά έπη, οι τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, οι φιλοσοφικές πραγματείες του Πλάτωνα, οι ιστορικές μαρτυρίες του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη, οι ρητορικοί λόγοι του Δημοσθένη, οι περιηγήσεις του Παυσανία. Για πρώτη φορά στο περίπτερό σας τα αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού πνεύματος συγκεντρωμένα σε μια σειρά από χρηστικούς και καλαίσθητους τόμους, με το πλήρες αρχαίο κείμενο και την παράλληλη νεοελληνι...

Στην αρχή του έργου αυτού ο Πλούταρχος εξηγεί στους αναγνώστες του το σκεπτικό και τη φιλοσοφία των "Παράλληλων βίων" του. Δε θα εκθέσει καθεμιά από τις περίφημες πράξεις με λεπτομέρειες, αλλά θα μιλήσει συνοπτικά, γιατί δε γράφει Ιστορία αλλά βίους. Θέλει να δώσει τα σημάδια της ψυχής του Αλεξάνδρου (και του Καίσαρα), να τους ψυχογραφήσει και να μιλήσει για τη ζωή τους, για το χαρακτήρα τους. Αρχίζοντας τη σκιαγράφηση του Αλεξάνδρου, μιλά για την καταγωγή του, που την ανάγει στον Ηρακλή, γενάρχη των Μακεδόνων, αλλά και για τη φημολογία ότι ήταν γιος του Δία. Φυσικοί γο...

Ο "Αλέξανδρος" του Πλουτάρχου, ένας από τους παράλληλους βίους του Χαιρωνέως ηθικού και βιογράφου, αποτελεί το βασικό τμήμα του παρόντος έργου, στο οποίο ωστόσο σημειώνονται παράλληλα ως σχόλια και τα όσα αναφέρουν κατά περίπτωση και άλλοι, μα κυρίως ο Αρριανός, για τον βασιλέα της οικουμένης, είτε αυτά συμφωνούν ή διαφωνούν με τα μνημονευόμενα από τον Πλούταρχο. Και τούτο επειδή ένα από τα ζητούμενα της έκδοσης είναι να ξεκαθαρίσουν ως προς τον Αλέξανδρο τα αληθή από τα λεγόμενα ή μύθους. Γιατί η μυθοποίηση εκείνου του απαράμιλλου επιταχυντήρα της ιστορίας άρχισε πρωιμότατ...

Το παρόν φιλοσοφικό - θεολογικό σύγγραμμα είναι μια εκτενής επιστολή και ανήκει στην τριλογία των "Πυθικών Διαλόγων (ή Πυθικών Λόγων)" οι οποίοι -με την σειρά τους- είναι τμήμα των Ηθικών του Πλούταρχου. Στις σελίδες αυτού του έργου του, ο συγγραφέας -ο οποίος υπήρξε ισόβιος ιερέας του Μαντείου των Δελφών, από το 95μ.Χ. και έπειτα- μας παρουσιάζει ορισμένες λίαν αξιόλογες πτυχές της περίφημης "Δελφικής Θεολογίας" του, με αφορμή το σύμβολο "Ε" ή "Ει", το οποίο κοσμούσε τον ναό του Θεού Απόλλωνα.

Ο τόμος αυτός των "Παραλλήλων Βίων" του Πλουτάρχου περιλαμβάνει το ζεύγος "Μέγας Αλέξανδρος - Ιούλιος Καίσαρ", οι οποίοι βιογραφούνται και στο τέλος παραλληλίζονται και συγκρίνονται. Στον ανά χείρας τόμο βιογραφείται ο Αλέξανδρος και είναι ο μόνος στον οποίο παρατίθεται Πρόλογος. Σ' αυτόν ο συγγραφέας εξηγεί γιατί ούτε τις πράξεις τους όλες αναφέρει ούτε εμβαθύνει στην εξέταση των σπουδαιότερων εξ αυτών. "Δεν έμαθα να γράφω ιστορίες, αλλά μόνον βιογραφίες", λέγει. Αυτό είναι και ο λόγος για τον οποίο δεν είναι δυνατόν, με βάση τον "Βίον Αλεξάνδρου" του Πλουτάρχου, να προβ...

Μεταξύ άλλων θεών, στην αρχαία Ελλάδα ο Έρωτας είναι θεός. Γιατί; Αυτό είναι το πρωταρχικό ερώτημα. Ο "Ερωτικός" του Πλουτάρχου είναι από τα κείμενα που δίνουν την απάντηση. Φιλοσοφικός διάλογος, μοιάζει με τους διαλόγους του Σωκράτη και όπως και σ' εκείνους, για να βρει κανείς τον πυρήνα της συζήτησης, πρέπει να διακρίνει τις στιχομυθίες το φιλοσοφικό λόγο, πρέπει να στοχεύσει σωστά μέσα στο διάλογο.

Εγώ τουλάχιστον δεν έχω την απαίτηση να είναι οι γονείς άγριοι και σκληροί στη συμπεριφορά τους, αλλά συχνά πυκνά να συγχωρούν τα λάθη κάποιου νεότερου και να θυμούνται πως και οι ίδιοι υπήρξαν νέοι. Κι όπως οι γιατροί ανακτώντας τα πικρά φάρμακα με γλυκούς χυμούς, βρήκαν την ευχαρίστηση ως δρόμο για την βελτίωση της υγείας του αρρώστου, έτσι και οι γονείς πρέπει να συνδυάζουν της σκληρές παρατηρήσεις με την πραότητα. Κι άλλοτε να υποχωρούν στις επιθυμίες των παιδιών τους και να χαλαρώνουν τα χαλινάρια άλλοτε πάλι να τα τεντώνουν· και προπαντός πρέπει να υπομένουν τα λάθη τ...

Αν οι σημερινοί φιλόσοφοι αντιμετωπίζουν την αδιαφορία -δηλαδή την αντι-φιλοσοφική στάση- των πολλών, οι αρχαίοι φιλόσοφοι είχαν να αντιμετωπίσουν κάτι ακόμη πιο ανυπόφορο: τους Σκεπτικούς. Εκτός κι αν ήταν Σκεπτικοί οι ίδιοι. Σήμερα, η πρόκληση των αρχαίων Σκεπτικών συναντά το πρωτοφανές ενδιαφέρον των ερευνητών και των μελετητών της διεθνούς φιλοσοφικής/πανεπιστημιακής κοινότητας, και έχει πυροδοτήσει έναν διάλογο που -ιδιαίτερα από το 1980 και μετά- απόκτησε ένταση και πυκνότητα, έναν γόνιμο διάλογο βασισμένο στα αρχαία κείμενα-πηγές και στις σύγχρονες κριτικές ερμηνεί...

[...] Η διαφοροποίηση της προσέγγισης σ' αυτόν τον τόμο έγκειται στο θεολογικό του περιεχόμενο, καθώς, αναφερόμενος ο Πλούταρχος στο κυρίαρχο ζεύγος των θεών της Αιγύπτου, την Ίσιδα δηλαδή και τον Όσιρη, ξεδιπλώνει από το γεμάτο πανέρι του ανεξάντλητου γνωστικού του αποθεματικού όχι μόνο την ευρυμάθειά του και στα θρησκευτικά ζητήματα, αλλά ταυτόχρονα διατυπώνει με παρρησία την άποψη ότι, τουλάχιστον γλωσσολογικά και ετυμολογικά, τα ονόματα αυτών των θεών είναι Ελληνικά! Επομένως, θα κολυμπήσουμε κατά την πορεία της ερμηνευτικής προσέγγισης του έργου σε βαθιά νερά μαζί με τ...

Τα "Πολιτικά Παραγγέλματα" αποτελούν πρακτική διδασκαλία για κάποιον που πρόκειται να ασχοληθεί με την πολιτική. Ο συγγραφέας βρίσκει τρόπο να χρησιμοποιήσει την εκπληκτική πολυμάθειά του, παραθέτοντας ανέκδοτα, αποσπάσματα, λόγους από την ελληνική και ρωμαϊκή γραμματεία και ιστορία, γιατί πιστεύει ότι η ιστορία είναι ο καλύτερος δάσκαλος για όποιον επιθυμεί να διακριθεί στην πολιτική. Καλλιεργημένος, με θαυμάσια μνήμη και με ανοιχτό μυαλό, ο Πλούταρχος βλέπει τα πάντα από την ηθική τους πλευρά και επιδεικνύει πρακτική και συγχρόνως ιδεαλιστική λογική, εκφράζοντας, αν όχι τ...

Τα Λακωνικά αποφθέγματα είναι μια πολύτιμη συλλογή καίριων απαντήσεων εξεχόντων Λακώνων, αλλά και κοινών πολιτών της Σπάρτης σε διάφορες περιπτώσεις. Την περίπτωση του θανάτου ενός τέκνου αντιμετωπίζει ο Πλούταρχος στο Παραμυθητικός προς την ιδίαν γυναίκα, σε μορφή επιστολής για να παρηγορήσει την θλιμμένη σύζυγό του.

Μέσα από τα ποικιλώτατα θέματα, που συζητούνται είτε παρεκβατικά είτε και προκαθορισμένα, διαφαίνεται ότι ένα είναι το κεντρικό συζητούμενο πρόβλημα: πώς ο άνθρωπος και ως άτομο και ως μέλος οικογενείας και ως πολίτης μπορεί να επιτύχει μιαν ζωή ευδαίμονα.

Η αρχική πρόταση συνδέει όπως γίνεται φανερό, όσα λέγονται στο λόγο, ετούτο, με όσα έχουν ειπωθεί σε προηγούμενο λόγο, άγνωστο, αλλά σίγουρα τεκμηριωμένο. Πρέπει να πιθανολογήσουμε, ότι υπήρξαν επικριταί του Αλέξανδρου στους οποίους απαντάει ο Πλούταρχος, γιατί ο λόγος αυτός έχει χαρακτήρα συνηγορίας, και αν και δεν αλλοιώνει τα πραγματικά περιστατικά, και ούτε απομακρύνεται από την αλήθεια, μόλο τούτο έχει κάποια δόση υπερβολής, απαύγασμα του θαυμασμού του συγγραφέως στο βασιλέα των βασιλέων, όπως προκαλεί τον Αλέξανδρο ο Αγγλος βιογράφος του Μπέρν.

Ο Πλούταρχος εξετάζει την προέλευση, τα λατρευτικά έθιμα και τον συμβολισμό της αρχαίας Αιγυπτιακής θρησκείας, σε ότι αφορά στην Ίσιδα και στον Όσιρι, πρωτεύουσες θεότητες του Αιγυπτιακού πανθέου. Οι δύο θεότητες, ενωμένες σ' ένα υπερφυσικό ζευγάρι, εκπροσωπούν τις δημιουργικές δυνάμεις της φύσεως. Αντίπαλος τους είναι ο θεός Τυφών, που εκπροσωπεί τις φθοροποιούς και καταλυτικές δυνάμεις.

Το πρώτο έργο εξετάζει την σημασία του ΕΙ, το οποίο υπήρχε στον ναό του Απόλλωνος στους Δελφούς, αφιερωμένο στον ομώνυμο Θεό. Στο δεύτερο έργο του ο Πλούταρχος εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει οι νέοι να μετέχουν στην μαγεία της ποιήσεως, δίχως να επηρεάζονται από παρουσιαζόμενα φθοροποιά γεγονότα και χαρακτήρες των οποίων η μίμηση θα ήταν βλαβερή.

Ο Πλούταρχος μετά της συνήθους εις αυτόν εμβριθείας και πολυμαθείας, φροντίζει να ανευρίσκη τα βαθύτερα φυσικά και ηθικά αίτια των συνηθειών τις οποίες περιγράφει και προσπαθεί να τα ερμηνεύσει από ιστορικής, ψυχολογικής και καθαρώς φιλοσοφικής και γλωσσικής απόψεως. Στηρίζεται δε προς τον σκοπό τούτο εις πλήθος παλαιοτέρων γνωστών και αγνώστων εις ημάς πηγών και διανθίζει, κατά την συνήθειά του πάντοτε, το κείμενο με ανέκδοτα με στίχους και ποικίλες παροιμιώδεις εκφράσεις.

Η ανάγκη να ξέρουμε ένα ανύπαρκτο μέλλον υπονομεύει την πραγματικότητα στο παρόν. [...] Τα τρία κείμενα του Πλούταρχου, που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο, εμπίπτουν θεματικά στην περιοχή της πρόγευσης του μέλλοντος, που καθίσταται δυνατή χάρη σε δυνάμεις μη ανθρώπινες, οι οποίες όμως συνεργούν με τον άνθρωπο ή φιλοξενούνται από εκείνον, για το σκοπό της πρόβλεψης όσων πρόκειται να συμβούν. Μεθοδικά ο Πλούταρχος διερευνά τις ρίζες της σχετικής προκατάληψης, η οποία έχει να κάνει με την υφέρπουσα αλλά ασυνείδητη πεποίθηση ότι το μέλλον υπάρχει προτού να προκύψει, και ότι ο άν...