Miller Henry 1891-1980
Miller Henry
Ο συγγραφέας Henry Miller γεννήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου του 1891 στη Νέα Υόρκη. Ο πατέρας του Heinrich Miller ήταν ράφτης. Η μητέρα του Louise Nieting Miller ποτέ δεν έδειξε ιδιαίτερη στοργή προς το γιο της και συνήθιζε να χτυπάει τα παιδιά της, συμπεριλαμβανομένης και της αδελφής του Miller, η οποία είχε νοητική στέρηση. Στο σχολείο, ο Miller ήταν πολύ καλός μαθητής. Στα 17 του επισκέφτηκε για πρώτη φορά οίκο ανοχής και κόλλησε βλεννόρροια. Ο Miller ήταν από τη φύση του επαναστάτης. Έλεγε "Από τα 5 ως τα 10 ήταν τα σημαντικότερα χρόνια της ζωής μου. Έζησα στους δρόμους και απόκτησα το πνεύμα του τυπικού Αμερικανού γκάνγκστερ". Με τα χρήματα που ο πατέρας του, τού έδωσε για τις σπουδές του στο κολέγιο, ο Miller ταξίδεψε στα Νοτιοδυτικά και στην Αλάσκα. Όταν επέστρεψε, πήγε να εργαστεί στο ραφείο του πατέρα του, αλλά έφυγε αφού προσπάθησε να οργανώσει σε συνδικάτο τους εργάτες. Ανοίγει ένα "speak easy" στο Greenwich Village, αλλά και αυτό αποδείχτηκε αποτυχία. Το 1917 ο Miller παντρεύτηκε την Beatrice Sylvas Wickens, ερασιτέχνη πιανίστρια, και έγινε πατέρας. Επίσης είχε μία σύντομη σχέση με την πεθερά του. Από το 1920 ως το 1924, ο Miller εργάστηκε στη Western Union Telegraph Company. Εγκατέλειψε την οικογένειά του και πήγε να ζήσει με την June Mansfield Smith, χορεύτρια στο Broadway, η οποία ενθάρρυνε τις λογοτεχνικές φιλοδοξίες του. Η σχέση τους ενέπνευσε στον Miller τα πρώτα του αφηγήματα "Moloch" και "Crazy Cock". Το δεύτερο δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό του (1991). Ο Miller δεν ξεκίνησε να γράφει σοβαρά πριν τα σαράντα του, αν και είχε δημοσιεύσει δοκίμια και διηγήματα σ' ένα περιοδικό στο τέλος της δεκαετίας του 1910. Το "Clipped Wings" ("Ψαλιδισμένα φτερά"), που το έγραψε το 1922, απορρίφθηκε από τον εκδοτικό οίκο Macmillan. Η June εργαζόταν περιστασιακά σαν σερβιτόρα, αλλά ο ανέμελος τρόπος ζωής της, που αρχικά είχε γοητεύσει τον Miller, τον έκανε δυστυχισμένο. Το 1930 μετακόμισε στη Γαλλία, όπου σύντομα έμεινε απένταρος. Γνώρισε τον Αυστριακό συγγραφέα Alfred Perles, που πλήρωνε το ενοίκιο και τους λογαριασμούς του και την Anais Nin, που μπήκε στη ζωή του το 1931 και τον στήριξε. Το φθινόπωρο της δεύτερης χρονιάς του στο Παρίσι, έγραψε: "Δεν έχω καθόλου χρήματα, κανένα πόρο, καμία ελπίδα. Είμαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στη γη". Τα πρώτα βιβλία του Miller ("Τροπικός του Καρκίνου", 1934, "Μαύρη άνοιξη", 1936, "Τροπικός του Αιγόκερω", 1939), εκδόθηκαν αποκλειστικά από τον εκδοτικό οίκο Obelisk Press, που είχε ιδρύσει ο Jack Kahane, ο οποίος έγραφε ερωτικές νουβέλες με τα ψευδώνυμα Cecil Barr και Basil Carr. Τα βιβλία αυτά απαγορεύτηκαν ως πορνογραφικά στις ΗΠΑ και δεν κυκλοφόρησαν παρά τη δεκαετία του 1960, ύστερα από μακρόχρονες δικαστικές διαμάχες. Όσο ήταν στο Παρίσι, έγραψε για τις μποέμ εμπειρίες του στον "Τροπικό του Καρκίνου" (1934), για το οποίο είπε: "Αυτό δεν είναι ένα βιβλίο, με τη συνήθη έννοια της λέξης. Όχι, αυτό είναι μία παρατεταμένη προσβολή, ένα φτύσιμο στο πρόσωπο της τέχνης, μία κλωτσιά στον πισινό του Θεού, του ανθρώπου, της μοίρας, του χρόνου, της αγάπης, της ομορφιάς... όπου θέλετε. Θα σας τραγουδήσω, ίσως λίγο φάλτσα, αλλά θα τραγουδήσω". Το βιβλίο αμέσως απαγορεύτηκε στις Η.Π.Α. για την αισχρότητά του και το γραφικό ερωτικό του περιεχόμενο. Το 1964, το Ανώτατο Δικαστήριο τελικά αποφάσισε ότι ο "Τροπικός του Καρκίνου" δεν μπορούσε πλέον να απαγορευτεί. Είχε ήδη πουλήσει δύο εκατομμύρια αντίτυπα. Εν τω μεταξύ, η τριγωνική σχέση Miller, June και Nin αποτέλεσε τη βάση για αρκετά από τα ημερολόγια της Nin και για την ταινία "Henry and June" (1990). Όταν ο Άγγλος συγγραφέας George Orwell ταξίδεψε στην Ισπανία ως ανταποκριτής για τον Ισπανικό εμφύλιο, σταμάτησε στο Παρίσι και συνάντησε τον Miller, ο οποίος του είπε ότι ήταν ειρηνιστής. Τα σημαντικότερα έργα του συγγραφέα αυτή την περίοδο περιλαμβάνουν το "Black Spring" ("Μαύρη άνοιξη") (1936), το οποίο βασίστηκε στις παιδικές του εμπειρίες στο Brooklyn, και το "The Colossus of Maroussi" ("Ο κολοσσός του Μαρουσιού") (1941), το οποίο εμπνεύστηκε από ένα ταξίδι του στην Ελλάδα το 1939. Το 1942, μετακόμισε στην Καλιφόρνια, όπου τελικά εγκαταστάθηκε στο Big Sur, στην παραλία. "Είναι η πεποίθησή μου ότι ο άπειρος καλλιτέχνης σπάνια δημιουργεί σε ειδυλλιακά τοπία" έγραφε ο Miller στο "Big Sur and the oranges of Hieronymus Bosch" ("Μπιγκ Σουρ και τα πορτοκάλια του Ιερώνυμου Μπος") (1957). "Αν εγκατασταθεί εδώ μία αποικία τέχνης, θα καταλήξει όπως και όλες οι άλλες. Οι καλλιτέχνες ποτέ δεν δημιουργούν σε αποικίες. Τα μυρμήγκια ναι. Αυτό που χρειάζεται ο εκκολαπτόμενος καλλιτέχνης είναι το προνόμιο του να παλέψει με τα προβλήματά του μόνος του - και που και που ένα κομμάτι κόκκινο κρέας". Το 1944 ο Miller παντρεύτηκε την Janina Martha Lepska, μια νεαρή φοιτήτρια φιλοσοφίας, που ήταν πάνω από 30 χρόνια νεότερή του. Ο γάμος τους διαλύθηκε επτά χρόνια αργότερα, αλλά ο Miller σύντομα βρήκε καινούρια σύντροφο, την Eve McClure, μία καλλιτέχνιδα, την οποία παντρεύτηκε το 1953. Ο Henry Miller πέθανε στο Pacific Palisades στις 7 Ιουνίου του 1980.
Χρονικό φιλίας
Χατζηκυριάκος - Γκίκας Νίκος 1906-1994
Εκδόσεις Καστανιώτη (1992)
«... Αλλά η περίπτωση του Μίλλερ ήταν διαφορετική. Έφτασε η φήμη του σ' εμάς διαμέσου ενός Άγγλου συγγραφέως, φίλου της Ελλάδος, που μας εγνώριζε καλά και που κατά κάποιον τρόπο ταυτιζόταν μαζί μας. Ο ποιητής και συγγραφεύς Λάρυ Ντάρελ, που από χρόνια ζούσε στην Ελλάδα, μας τον παρουσίασε ξαφνικά, με τα δύο διφορούμενα χαρακτηριστικά του, τους σεξουαλικούς του άθλους και τη μεταφυσική δίψα του. Ο Μίλλερ ήταν σαν να έσερνε πίσω και τριγύρω του ένα είδος μαγνητικού πεδίου που σε κάθε άγγιγμα έβγαζε σπίθες. Αντίθετα από άλλους φιλέλληνες, ο Μίλλερ αυτοπυρπολήθηκε με άμεσο ενθο...
Φιλολογικές διαδρομές στην Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (1998)
Σ' αυτή την πολύπλευρη ανθολογία ο Ρίτσαρντ Στόουνμαν συγκεντρώνει τις αντιδράσεις ενός ολόκληρου πλήθους ταξιδιωτών που επισκέφτηκαν την Ελλάδα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ταξινομώντας τοπογραφικά τις εντυπώσεις του, οδηγεί τον αναγνώστη σ' ένα ταξίδι από το Ιόνιο στην Σπάρτη κι από κει στην Αττική, τη Στερεά και τη Βόρεια Ελλάδα: η γεωγραφία συναντιέται με την ιστορία, τους θρύλους, τα ήθη, τα έθιμα - η Ελλάδα ξεδιπλώνεται μέσ' από τα μάτια ξένων και Ελλήνων περιηγητών που εκστασιάζονται, απορούν, δυσφορούν ή αγανακτούν μπροστά της. Η αγριότητα του τοπίου, το κλίμα...
Τροπικός του Καρκίνου
Miller Henry 1891-1980
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1994)
Μόνος, χωρίς λεφτά, χωρίς δουλειά και με ελάχιστους φίλους, από την ελεημοσύνη των οποίων και ζει, ο συγγραφέας περιπλανιέται στο φαντασμαγορικό Παρίσι του μεσοπολέμου και μέσα από χίλιες δυο μικρές και μεγάλες περιπέτειες και σπαρταριστές ερωτικές δραστηριότητες ανακαλύπτει τον ίδιο του τον εαυτό και το βαθύτερο ψεύδος του κόσμου που τον περιβάλλει. Οι πόρνες, οι μικροαπατεώνες, οι διανοούμενοι -αληθινοί και ψεύτικοι- που παρελαύνουν από τις σελίδες του βιβλίου, δε συνθέτουν μόνο μια εικόνα του Παρισιού της εποχής εκείνης, αλλά δίνουν ένα πανόραμα του κόσμου μας με όλα τα...
Τροπικός του Αιγόκερω
Miller Henry 1891-1980
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1995)
Σε μια Νέα Υόρκη όπου κυριαρχεί η παραφροσύνη, η φτώχεια, η ανεργία, και κυκλωμένος από έναν κόσμο που ακόμα και η ερωτική του ζωή δεν είναι παρά μια σειρά μηχανικών και αυτοματικών σπασμών, χωρίς αληθινή ηδονή εκσπερματώσεων, ο συγγραφέας δίνει με το σώμα και την ψυχή του τη μάχη για να υπάρξει ως αυτόνομο και αυτοδύναμο ανθρώπινο όν. Μάχεται και υπονομεύει όσο μπορεί το σύστημα, καταγγέλλει και γελοιοποιεί τις αρχές του και οραματίζεται έναν κόσμο όπρυ η σάρκα και το πνεύμα ελεύθερα και αδέσμευτα θα οδηγήσουν την ανθρωπότητα στην τελείωση της και φιλήδονος, αναρχικός και...
Πέντε συνεντεύξεις
Συλλογικό έργο
Printa (2002)
Οι συνεντεύξεις που περιλαμβάνονται σ' αυτόν τον τόμο δημοσιεύτηκαν στην περίφημη επιθεώρηση Paris Review. Όπως είναι γνωστό, η εν λόγω επιθεώρηση αποτελεί ένα μοναδικό εργαλείο εξερεύνησης των σύγχρονων συγγραφέων και του τρόπου με τον οποίο εργάζονται και δημιουργούν. Αναγνωρισμένες ως ένα απαραίτητο παράρτημα της σύγχρονης λογοτεχνίας, οι συνεντεύξεις αυτές είναι, επί πλέον, γοητευτικές και από μόνες τους. Μέσα από ανιχνευτικές ερωτήσεις που απευθύνθηκαν σε μεγάλους τεχνίτες του λόγου, μας αποκαλύπτουν καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη διαδικασία τη σκέψη και τις μεθόδους π...
Ο τροπικός του Καρκίνου
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2005)
Όπως ο ναύτης στα ξάρτια γλίστρησε πάνω στον τροπικό του Καρκίνου και στον τροπικό του Αιγόκερω κι ήταν πολύ φυσικό που δεν μπορούσε να σταματήσει μπροστά μας στο ύψος ανθρώπου αλλά μας κοίταζε όλους από το ύψος της πυγολαμπίδας ή από το ύψος του πεύκου παίρνοντας βαθιά την ανάσα του στη δροσιά των άστρων ή στη σκόνη της γης. Τον περιστοίχιζαν γυμνές γυναίκες με μπρούντζινα φύλλα αραποσυκιάς σβησμένοι φανοστάτες ανεμίζοντας τους κηλιδωμένους επίδεσμους της μεγάλης πολιτείας ασύμμετρα κορμιά γεννοβολώντας κενταύρους και αμαζόνες σαν άγγιζαν τα μαλλιά τους...
Ο τροπικός του Καρκίνου
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2009)
Ο Χένρι Μίλερ εγκατέλειψε τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1930 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και έζησε για δέκα περίπου χρόνια. Η περίοδος αυτή υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξή του καθώς στη διάρκειά της έγραψε τα έργα του: "Ο Τροπικός του Καρκίνου" (1934), "Μαύρη άνοιξη" (1936), "Ο Τροπικός του Αιγόκερω" (1939), τα οποία τον καθιέρωσαν ως συγγραφέα. Αξίζει να σημειωθεί πως τα βιβλία αυτά δεν κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ παρά τη δεκαετία του 1960, ύστερα από μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες αφού θεωρούνταν πορνογραφικά. "Ο Τροπικός του Καρκίνου", ένα από τα πιο καταλυτικά μυθι...
Ο τροπικός του καρκίνου
Miller Henry 1891-1980
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2011)
Δεν έχω χρήματα, μήτε πόρους, μήτε ελπίδες. Είμαι ο πιο ευδαίμων άνθρωπος στον κόσμο". Σωματικές και πνευματικές ηδονές, σε ένα μεθυστικό μυθιστόρημα. Ο Χένρι Μίλερ εγκατέλειψε τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1930 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και έζησε για δέκα περίπου χρόνια. Η περίοδος αυτή υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξή του καθώς στη διάρκειά της έγραψε τα έργα του: "Ο Τροπικός του Καρκίνου" (1934), "Μαύρη άνοιξη" (1936), "Ο Τροπικός του Αιγόκερω" (1939), τα οποία τον καθιέρωσαν ως συγγραφέα. Τα βιβλία αυτά απαγορεύτηκαν στις ΗΠΑ ως πορνογραφικά. Στη Γαλλία, κα...
Ο τροπικός του Καρκίνου
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2014)
Ο Χένρι Μίλερ εγκατέλειψε τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1930 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και έζησε για δέκα περίπου χρόνια. Η περίοδος αυτή υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξή του καθώς στη διάρκειά της έγραψε τα έργα του: "Ο Τροπικός του Καρκίνου" (1934), "Μαύρη άνοιξη" (1936), "Ο Τροπικός του Αιγόκερω" (1939), τα οποία τον καθιέρωσαν ως συγγραφέα. Αξίζει να σημειωθεί πως τα βιβλία αυτά δεν κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ παρά τη δεκαετία του 1960, ύστερα από μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες αφού θεωρούνταν πορνογραφικά. "Ο Τροπικός του Καρκίνου", ένα από τα πιο καταλυτικά μυθι...
Ο τροπικός του Αιγόκερω
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2006)
Στον "Τροπικό του Αιγόκερω" ο Χένρι Μίλερ μεταφέρει τα πάθη και το παιχνίδι του με την αλήθεια, με το εφήμερο και με την εναντίωση στη φθορά, στις Ηνωμένες Πολιτείες, γυρίζοντας πίσω στα παιδικά του χρόνια, στην εφηβεία, στην πρώτη του νιότη, στα χρόνια προτού εγκαταλείψει την Αμερική. Αφηνιασμένος αλλά και εχέφρων, αποφασισμένος να ρουφήξει το μεδούλι της ζωής, να μασουλήσει την ψίχα της ψυχής, να ζήσει μια ζωή πλήρη εντέλει, άνευ όρων και ορίων, ο Μίλερ επιδίδεται στη διαλεκτική ανάμεσα στο ένδον σκάπτε και στο άδραξε τη μέρα. Ζει την κάθε στιγμή σαν να είναι μοναδική -κα...
Ο τροπικός του Αιγόκερω
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2011)
Στον "Τροπικό του Αιγόκερω" ο Χένρι Μίλερ μεταφέρει τα πάθη και το παιχνίδι του με την αλήθεια, με το εφήμερο και με την εναντίωση στη φθορά, στις Ηνωμένες Πολιτείες, γυρίζοντας πίσω στα παιδικά του χρόνια, στην εφηβεία, στην πρώτη του νιότη, στα χρόνια προτού εγκαταλείψει την Αμερική. Αφηνιασμένος αλλά και εχέφρων, αποφασισμένος να ρουφήξει το μεδούλι της ζωής, να μασουλήσει την ψίχα της ψυχής, να ζήσει μια ζωή πλήρη εντέλει, άνευ όρων και ορίων, ο Μίλερ επιδίδεται στη διαλεκτική ανάμεσα στο ένδον σκάπτε και στο άδραξε τη μέρα. Ζει την κάθε στιγμή σαν να είναι μοναδική -κα...
Ο τροπικός του Αιγόκερω
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2011)
Στον "Τροπικό του Αιγόκερω" ο Χένρι Μίλερ μεταφέρει τα πάθη και το παιχνίδι του με την αλήθεια, με το εφήμερο και με την εναντίωση στη φθορά, στις Ηνωμένες Πολιτείες, γυρίζοντας πίσω στα παιδικά του χρόνια, στην εφηβεία, στην πρώτη του νιότη, στα χρόνια προτού εγκαταλείψει την Αμερική. Αφηνιασμένος αλλά και εχέφρων, αποφασισμένος να ρουφήξει το μεδούλι της ζωής, να μασουλήσει την ψίχα της ψυχής, να ζήσει μια ζωή πλήρη εντέλει, άνευ όρων και ορίων, ο Μίλερ επιδίδεται στη διαλεκτική ανάμεσα στο ένδον σκάπτε και στο άδραξε τη μέρα. Ζει την κάθε στιγμή σαν να είναι μοναδική -κα...
Ο τροπικός του Αιγόκερω
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2015)
Στον "Τροπικό του Αιγόκερω" ο Χένρι Μίλερ μεταφέρει τα πάθη και το παιχνίδι του με την αλήθεια, με το εφήμερο και με την εναντίωση στη φθορά, στις Ηνωμένες Πολιτείες, γυρίζοντας πίσω στα παιδικά του χρόνια, στην εφηβεία, στην πρώτη του νιότη, στα χρόνια προτού εγκαταλείψει την Αμερική. Αφηνιασμένος αλλά και εχέφρων, αποφασισμένος να ρουφήξει το μεδούλι της ζωής, να μασουλήσει την ψίχα της ψυχής, να ζήσει μια ζωή πλήρη εντέλει, άνευ όρων και ορίων, ο Μίλερ επιδίδεται στη διαλεκτική ανάμεσα στο ένδον σκάπτε και στο άδραξε τη μέρα. Ζει την κάθε στιγμή σαν να είναι μοναδική -κα...
Ο κόσμος του σεξ
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2005)
Τι είναι αυτό το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας; Δοκίμιο; Αφήγημα; Ενθύμηση; Κάτι απ' όλα μαζί, και συνάμα μια μουσική της αλήθειας που, καίτοι συνετέθη και ακούστηκε για πρώτη φορά πριν από μισόν αιώνα, διατηρεί τη φρεσκάδα και τη ζωντάνια της, καταφέρνει ακόμη να συνεπαίρνει, περιδινίζεται, στροβιλίζεται, χαμηλώνει, ανεβαίνει, εκτινάσσεται απότομα, οδηγείται σε ένα απροσδόκητο ιντερμέδιο, στρέφεται στο τότε, επανέρχεται στο νυν, χιμάει στο αύριο, ξαναγυρίζει στα παλιά, σφυρίζει πότε αμέριμνα και πότε επιτακτικά, δεν αφήνει στιγμή τ' αυτιά μας, δεν αφήνει στιγμή το λογισ...
Ο κολοσσός του Μαρουσιού
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2004)
"Ο κολοσσός του Μαρουσιού" παραμένει ένα από τα γοητευτικότερα κείμενα που έχουν γραφτεί για τη σύγχρονη Ελλάδα. Γοητευτικό γιατί περιγράφει μιαν Ελλάδα γοητευτική μέσα στη μοναξιά της, σαν ένα μικρό κομμάτι αιωνιότητας που έφθασε στα αβαθή του δικού μας χρόνου. Η Ελλάδα αυτή μπορεί να μην υπάρχει πια. Όμως διαβάζοντας τον "Κολοσσό" αισθάνεσαι ότι την κουβαλάς στα κύτταρα της ψυχής σου. (Τάκης Θεοδωρόπουλος, εφημερίδα "Τα Νέα", 13-14/11/2004) Ο Χένρι Μίλερ, που διέμενε τότε στο Παρίσι, αψηφώντας τους κακούς οιωνούς -όταν τα μηνύματα του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου διαγράφονταν...
Ο κολοσσός του Μαρουσιού
Miller Henry 1891-1980
Μεταίχμιο (2014)
Ο Χένρι Μίλερ, που διέμενε τότε στο Παρίσι, αψηφώντας τους κακούς οιωνούς - όταν τα μηνύματα του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου διαγράφονταν στον ορίζοντα - αποφασίζει να έρθει στην Ελλάδα το 1939, έχοντας εξασφαλίσει τη φιλοξενία του άγγλου συγγραφέα Λόρενς Ντάρελ, ο οποίος ζούσε στην Κέρκυρα. Αρχικά κινήθηκε χωρίς πρόγραμμα, πηγαίνοντας από δω και αποκεί. Θα εντυπωσιαστεί από τις συναντήσεις του με τον Κατσίμπαλη, τον Σεφέρη, τον Αντωνίου, τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Τσάτσο και εξαιτίας τους θα παρατείνει τη διαμονή του. Θα φύγει από την Ελλάδα πιεζόμενος από την αμερικανική πρεσβ...