Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ποια φανερή σχέση μπορεί να έχουν οι αρχαίοι ζωγράφοι Απελλής και Πρωτογένης μ' έναν καλλιτέχνη της εποχής του Λαυρεντίου του Μεγαλοπρεπούς, και τούτοι πάλι μ' έναν πίνακα του Βαν Γκογκ, που πουλιέται σε αστρονομικά ποσά σε μια αίθουσα δημοπρασιών του οίκου Σόθμπυ; Η θεματική των κειμένων, που συστεγάζονται σ' αυτό τον τόμο, υπόσχεται στον αναγνώστη ένα μακρύ φανταστικό ταξίδι, όπου, εντούτοις, δεν κινδυνεύει να πλανηθεί και να χαθεί. Μια κοινή αναζήτηση, ένας κοινός προβληματισμός διατρέχει τα κείμενα, υψώνοντας σ' όλη τη διαδρομή σηματωρούς και δείκτες πορείας, που διευκο...

Ο Νίκος Λύτρας είναι μια άκρως ενδιαφέρουσα περίπτωση καλλιτέχνη από πολλές απόψεις τόσο στο καθαρά μορφοπλαστικό όσο και στο εικονογραφικό επίπεδο, όπως καταδεικνύει η διεξοδική μελέτη του έργου του, με φόντο τον ευρύ ορίζοντα του ευρωπαϊκού μοντερνισμού στις ποικίλες παραμέτρους του. Η μονογραφία και η έκθεση αυτή, που φέρνει στο φως πολλά άγνωστα έργα του ζωγράφου, που παρακολουθεί το δημιουργό από τις πρώτες δοκιμές στο εργαστήρι του και που "ανασυστήνει" κατά κάποιο τρόπο τη μεγάλη μεταθανάτια έκθεσή του στο Ζάππειο το 1929, επιχειρεί να χαρτογραφήσει την εικαστική δια...

"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...

Η έκθεση του Μιχάλη Μανουσάκη "Ο χώρος του χρόνου" συνεχίζει κατά τρόπο ευκταίο το εκθεσιακό πρόγραμμα "Επέστρεφε", ως δεύτερη κατά σειρά παραγωγή, μετά την εναρκτήρια με τα θεατρικά κοστούμια και προσωπεία του Γιάννn Μετζικώφ. Σκοπός του προγράμματος είναι να παρουσιαστεί στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων το εικαστικό έργο καλλιτεχνών, ήδη καταξιωμένων αλλά και νεώτερων, με καταγωγή και βιώματα από την Κρήτη. Ως μόττο αυτής της σειράς εκθέσεων προτάσσεται ο τίτλος του γνωστού ποιήματος του Κωνσταντίνου Καβάφη ("Επέστρεφε", 1912). Σαφώς αυτή η σύνθεση του αλεξανδρινού ποιητή...

Για κάποιο λόγο, έχω συνδέσει τον Γιάννη Μετζικώφ με τη μορφή του "Μικρού Πρίγκηπα" του Saint-Exupery. Ίσως επειδή και αυτός καλλιεργεί ένα τριαντάφυλλο σ' ένα μικρό άγνωστο πλανήτη, φορώντας μια στολή γεμάτη άστρα. Ο Γιάννης θέτει την τέχνη του στην υπηρεσία μιας εφήμερης αλλά και ουσιαστικής αισθητικής. Ντύνει τη δράση και χαρακτηρίζει την προσωπικότητα των ηρώων του, προσδιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά τη συνολική ερμηνεία του έργου, στο οποίο προσφέρει τις καλές του υπηρεσίες. Με το παρόν πόνημά του, ο Γιάννης αποφάσισε αφ' ενός να θεραπεύσει πολλές τέχ...

Η συμπλήρωση των 75 χρόνων από την ίδρυση του Ελληνικού Ιδρύματος υπήρξε η αφορμή για να ανατρέξουμε στην ιστορία του και να αρχίσουμε να την καταγράφουμε χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη τις ζωντανές αφηγήσεις των ανθρώπων που είχαν ζήσει και είχαν "γράψει" ο καθένας την ιστορία, χρησιμοποιώντας την προσωπική του πένα. [...] Ελευθερία Φίλη

[...] Το βιβλίο που έχετε στα χέρια σας είναι καρπός των μαθημάτων μου στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και σ' άλλες πανεπιστημιακές σχολές πάνω στην τέχνη της Αναγέννησης. Είναι μια εισαγωγή στην τέχνη, στο κοινωνικό της πλαίσιο και στον ορίζοντα του πολιτισμού αυτής της εποχής, που έθεσε τα θεμέλια της νεότερης ιστορίας του δυτικού κόσμου. Μαρίνα Λαμπράκη - Πλάκα

Η Εθνική Πινακοθήκη γιόρτασε το 2000 την εκατοστή επέτειο των γενεθλίων της. Μέσα σ' αυτό τον αιώνα ιστορίας το σημαντικότερο μουσείο νεοελληνικής τέχνης κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερα από 15.000 έργα που καλύπτουν κάθε μορφή τέχνης. Την πλούσια αυτή συγκομιδή την οφείλουμε στην φιλοπατρία των Ελλήνων της δωρητών και στην οξυδερκή πολιτική αγορών των εκάστοτε διευθυντών. Σε μια χώρα που κατακλύζεται από αρχαιολογικά μουσεία αρχαίας και βυζαντινής τέχνης με αμύθητους θησαυρούς, ένα μουσείο που εκπροσωπεί τη νεότερη ελληνική δημιουργία αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι ιστο...

[...] Με συνθηματική περίπου συντομία, αλλά και κάθε επιφύλαξη, προσπαθώ να σκιαγραφήσω το περίγραμμα ενός γενικού κανόνα, θεωρώντας ότι την ισχύ του επιβεβαιώνει, ως εξαίρεση, η περίπτωση του Βασίλη Θεοχαράκη. Κι αυτό επειδή πιστεύω πως αντιπροσωπεύει μια καθόλου συχνή, εντελώς ασυνήθη, θα έλεγα, σύμπτωση επιτυχημένου επιχειρηματία, ο οποίος τυχαίνει να είναι και καταξιωμένος καλλιτέχνης, ή σωστότερα, μάλλον, ενός καλλιτέχνη που τυχαίνει να είναι ταυτόχρονα και επιχειρηματίας. Έχουμε δηλαδή να κάνουμε με μια σπάνια διφυή υπόσταση, στη σύσταση της οποίας πρέπει να αναζητηθε...

[...] Με συνθηματική περίπου συντομία, αλλά και κάθε επιφύλαξη, προσπαθώ να σκιαγραφήσω το περίγραμμα ενός γενικού κανόνα, θεωρώντας ότι την ισχύ του επιβεβαιώνει, ως εξαίρεση, η περίπτωση του Βασίλη Θεοχαράκη. Κι αυτό επειδή πιστεύω πως αντιπροσωπεύει μια καθόλου συχνή, εντελώς ασυνήθη, θα έλεγα, σύμπτωση επιτυχημένου επιχειρηματία, ο οποίος τυχαίνει να είναι και καταξιωμένος καλλιτέχνης, ή σωστότερα, μάλλον, ενός καλλιτέχνη που τυχαίνει να είναι ταυτόχρονα και επιχειρηματίας. Έχουμε δηλαδή να κάνουμε με μια σπάνια διφυή υπόσταση, στη σύσταση της οποίας πρέπει να αναζητηθε...

[...] Η ανθολογία από πίνακες που παρουσιάζουμε στο ημερολόγιο του 2012 περιλαμβάνει γνωστά και άγνωστα έργα. Η επιλογή τους έγινε με κριτήρια καθαρά αισθητικά και όχι ιστορικά. Θελήσαμε κάθε βδομάδα να υποδέχεται τον χρήστη του ημερολογίου μια ευχάριστη έκπληξη. Ένα έργο που θα μπορούσε με την ομορφιά του να ευφραίνει το βλέμμα και την ψυχή και να εμπνεύσει αισιοδοξία, ιδιαίτερα στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε. [...] (Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, από το προλογικό κείμενο)

Συγκροτώντας με τα "Τετράδιά" της η "Ευθύνη" την πινακοθήκη των εξαιρετικών μορφών του Νέου Ελληνισμού, θεώρησε καθήκον της να σταθεί και να γιορτάσει πνευματικά τα εβδομηντάχρονα του Παντελή Πρεβελάκη. Γιατί το έργο του υψώνεται σοβαρό και στέρεο, με ιερή προαίρεση αθανασίας, δίδαγμα και μάθημα των Ελλήνων. Στο έργο αυτό έχει εκφραστεί με αξιοζήλευτη γλώσσα η δραματική συνείδηση του Ελληνισμού και η τραγικότητα των καιρών μας, κι αποτελεί αναπαλλοτρίωτη κατάθεση του Έθνους, τιμή του λαού και καύχηση. Το "Τετράδιο" έπρεπε κανονικά να συγκροτήσουν μελετήματα γραμμένα για...

Αναπάντεχο για τους περισσότερους φιλότεχνους και φίλους θα πρέπει να θεωρηθεί το γεγονός ότι η Εθνική Πινακοθήκη, ανάμεσα στις ποικίλες δραστηριότητές της, επέλεξε να παρουσιάσει μια μεγάλη έκθεση αρχιτεκτονικών σχεδίων, αναδεικνύοντας το έργο ενός και μόνου αρχιτέκτονα, και μάλιστα όχι Έλληνα, ο οποίος έδρασε τον προπερασμένο αιώνα, και μάλιστα μέσα σε έναν "παλιό", άγνωστο πια σήμερα, κόσμο. Η αιτιολόγηση είναι εύκολη. Πρώτον, πρόκειται για τον πασίγνωστο πλέον Ερνέστο Τσίλλερ. Δεύτερον, η Εθνική Πινακοθήκη κατέχει ήδη, χάρη στην προνοητικότητα του πρώην διευθυντή της...

[...] Η παρουσίαση μιας μόνιμης συλλογής που παρακολουθεί την ιστορία της νεότερης ελληνικής τέχνης από τα μεταβυζαντινά χρόνια έως σήμερα, με έμφαση στη συμβολή των καλλιτεχνών της Επτανησιακής Σχολής, εκπληρώνει την ιδρυτική φιλοδοξία του παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα: να προικίσει το νησί με τη μεγάλη πνευματική παράδοση μ' ένα μουσείο νεότερης ελληνικής τέχνης που θα χρησιμεύσει κυρίως ως παιδαγωγικό όργανο για τα σχολεία και το πανεπιστήμιο. Μια μόνιμη συλλογή δίνει την ευκαιρία και το χρόνο στους δασκάλους, στους καθηγητές και στους μουσειοπαιδαγωγ...

Η αναδρομική έκθεση του Χαλεπά στην Εθνική Γλυπτοθήκη αποτελεί μια μοναδική πρόκληση στον χώρο της νεοελληνικής γλυπτικής: για πρώτη φορά εκτίθενται μαζί τα περισσότερα σωζόμενα έργα του καλλιτέχνη δίπλα σε έναν σημαντικό αριθμό σχεδίων δίνοντας αφορμή για μιαν επανεξέταση της σημασίας τους σε σχέση με την εποχή που δημιουργήθηκαν, αλλά κυρίως σε σχέση με την σύγχρονη καλλιτεχνική πραγματικότητα. Παρόλο που η βιβλιογραφία για τον Χαλεπά είναι τεράστια, παρόλο που πολλοί άξιοι μελετητές ασχολήθηκαν με την ζωή και το έργο του, εξακολουθούν να μένουν αινιγματικά τα έργα του μ...

Η αναδρομική έκθεση του Χαλεπά στην Εθνική Γλυπτοθήκη αποτελεί μια μοναδική πρόκληση στον χώρο της νεοελληνικής γλυπτικής: για πρώτη φορά εκτίθενται μαζί τα περισσότερα σωζόμενα έργα του καλλιτέχνη δίπλα σε έναν σημαντικό αριθμό σχεδίων δίνοντας αφορμή για μιαν επανεξέταση της σημασίας τους σε σχέση με την εποχή που δημιουργήθηκαν, αλλά κυρίως σε σχέση με την σύγχρονη καλλιτεχνική πραγματικότητα. Παρόλο που η βιβλιογραφία για τον Χαλεπά είναι τεράστια, παρόλο που πολλοί άξιοι μελετητές ασχολήθηκαν με την ζωή και το έργο του, εξακολουθούν να μένουν αινιγματικά τα έργα του μ...

Ο χαρακτηρισμός της εποχής μας όπως λ.χ. εποχή της γνώσης και της πληροφορίας είναι βέβαια δικαιολογημένος. Και τούτο γιατί ο "βομβαρδισμός" από γνώσεις και πληροφορίες είναι ανελέητος. Ο ρυθμός με τον οποίο η νέα γνώση παράγεται σε πολλές επιστήμες είναι πρωτόγνωρος. Ένα νέο γνωστικό τοπίο μορφοποιείται, ένα τοπίο στο οποίο το σχολείο πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς. Σ' αυτή τη νέα κατάσταση οι μαθητές μας γίνονται πολλές φορές δέκτες ετερόκλητων και ποικίλων γνωστικών πληροφοριών που "εισβάλλουν" στο σχολείο χωρίς το παιδαγωγικό εισιτήριο, δημιουργώντας "θόρυβο" και α...