Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στην κωμωδία [εν αντιθέσει προς την τραγωδία] δεν ήταν καθόλου απαραίτητο να ταυτίζονται ποιητής και σκηνοθέτης. Γνωρίζουμε ότι ο Αριστοφάνης ανέθετε συχνά τη σκηνοθεσία των έργων του σε άλλους... Από τα έντεκα σωζόμενα έργα του τρία σκηνοθετήθηκαν από τον Καλλίστρατο και δύο από τον Φιλωνίδη. Σ' αυτά περιλαμβάνονται, ίσως όχι τυχαία, οι περιφημότερες και δημοφιλέστερες κωμωδίες του: οι "Όρνιθες", η "Λυσιστράτη" και οι "Βάτραχοι". (Horst-Dieter Blume, "Εισαγωγή στο αρχαία θέατρο", Μ.Ι.Ε.Τ., 1986)

Νομίζουμε ότι με τον "Ρήσο" έχουμε ένα παράδειγμα της παραγωγής του 4ου αι., που έφτασε σ' εμάς με το όνομα του Ευριπίδη. Τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά του έργου οδηγούν στη μετακλασική εποχή. Η ιστορία του πώς ο Οδυσσέας κι ο Διομήδης σκοτώνουν πρώτα τον Τρωαδίτη αντικατάσκοπο Δόλωνα και ύστερα τον βασιλιά των Θρακών Ρήσο, που λίγο πριν είχε εμφανιστεί με μεγάλα λόγια, για να υποστηρίξει τους Τρώες, πλάσθηκε με φανερή προσπάθεια να πετύχει δραματικό αποτέλεσμα. Albin Lesky, "Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας", Μετ. Αγ. Τσοπανάκη, Θεσσαλονίκη, 1972

...Το έργο υπογραμμίζει τον ορθολογισμό του Ευριπίδη εις βάρος του πατριωτισμού του αλλά και της ικανότητάς του ως θεατρικού συγγραφέα. Δεν πραγματεύεται κάποιον καλά οργανωμένο μύθο αποδεκτό ως μακροχρόνια λαϊκή πίστη, τον οποίο θα ήθελε ίσως να αμφισβητήσει. Παρουσίασε μια ελάχιστα γνωστή ιστορία, χωρίς βαθιές ρίζες στην αρχαιότητα -μερικοί μάλιστα λένε ότι την έπλασε ο ίδιος- για να ικανοποιήσει την περηφάνια των Αθηναίων και να κάνει πιο στενούς τους δεσμούς που ένωναν τις Ιωνικές πόλεις με την Αθήνα. Α. S. Owen, "Euripides Ion", XXXIII Oxford, 1963

Στον "Κύκλωπα" (σατυρικό δράμα) του Ευριπίδη ο χορός των σατύρων συνοδεύει ένα ολόκληρο κοπάδι πρόβατα, το οποίο, έπειτα από μερικές αστείες απόπειρες απόδρασης του μπροστάρη, οδηγείται από υπηρέτες στο σκηνικό οικοδόμημα, δηλαδή στη σπηλιά τον Κύκλωπα. Το πιο εύλογο είναι να υποθέσουμε ότι δεν έχουμε πραγματικά πρόβατα, παρά μεταμφιεσμένους νεαρούς Αθηναίους, επομένως "παραχορηγήματα", άδικη εισφορά του χορηγού για να ολοκληρωθεί η σύνθεση της θεατρικής ομάδας. Horst-Dieter Blume, "Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο", Μετ. Μαρία Ιατρού - "Μ.Ι.Ε.Τ."

Η Ιφιγένεια θυσιάζεται απ' τον Αγαμέμνονα, αρπάζεται όμως την τελευταία στιγμή απ' την Άρτεμη και μεταφέρεται στους Ταύρους. Εκεί εκτελεί επίσημα το έργο του θύτη. Αυτό ακριβώς το οφίκιό της γίνεται αιτία να ξαναενωθούν τα πρόσωπα του δράματος, όταν φτάνει κάποτε στους Ταύρους ο Ορέστης, που είχε σφάξει τη μάνα του. Επακολουθεί, όμως, η αναγνώριση και το κακό σταματάει ως εδώ. Εντούτοις, στο τέλος του δράματος, με το στόμα της Αθηνάς, αναγγέλλεται και πάλι ο χωρισμός των δύο αδελφών. Η Ιφιγένεια δε θα γυρίσει στην οικογένειά της, θα παραμείνει για πάντα ιέρεια στη Βραυρώνα....

"Έρως δυνάστης" θα μπορούσε να επιγράφεται η τραγωδία τούτη του Ευριπίδη, μια από τις πιο ωραίες του. Η Φαίδρα, Κρητικοπούλα με αίμα που σπιθίζει ανυπόμονο, ξεκινημένη από μιαν επικράτεια μυθική, στοιχειωμένη από το χνώτο του Μινώταυρου, κυριεύεται από σφοδρό ερωτικό πάθος για τον προγονό της. Είναι νέος και είναι νέα, κοντύτερα σ' αυτόν παρά στον άντρα της. Η Φαίδρα όμως ξέρει καλά τις υποχρεώσεις που της επιβάλλει η θέση της ως μητριάς και βασίλισσας. Το πάθος της είναι περισσότερο το ερωτικό μαράζι παρά η ερωτική θύελλα. Έρωτας ενδοστροφικός, βασανισμένος, ο πόθος της Φα...

Ο σκοπός των "Ηρακλείδων" είναι προφανώς να εξάρει ο ποιητής την ευσέβεια των Αθηναίων, το αίσθημά τους για την τιμή και για το δίκαιο, μέσα από το γενναιόψυχο στήριγμα που προσφέρουν στους ικέτες, παρά τον κίνδυνο μιας ξένης εισβολής. Η εξύμνηση αυτών των υφηλών αρετών και της νίκης που αποτελεί την ανταμοιβή γι' αυτούς, αυτό είναι που πρέπει να περάσει σε πρώτο πλάνο, και όχι το αίσθημα ευσπλαχνίας και λύπης που προκαλεί ο θάνατος της Μακαρίας. Για να τονίσει την ενθαρρυντική εντύπωση που θέλει να δώσει, ο ποιητής περιόρισε σε ένα απλό επεισόδιο την ηρωική παρέμβαση της κ...