Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η λυρική ποίηση ως ιδιαίτερο λογοτεχνικό είδος εξαφανίζεται ουσιαστικά τον 5ο αιώνα π.Χ. και ενσωματώνεται στο δράμα με τη μορφή του χορικού άσματος, για να κάνει ξανά την εμφάνισή της στους αλεξανδρινούς χρόνους, οπότε καλλιεργείται με επιτήδευση από λόγιους ποιητές. Κι αυτό γιατί στο μεταξύ η λογοτεχνία γενικότερα εξειδικεύεται, καθώς απευθύνεται σε ειδικούς και όχι στην κοινότητα. Ν.Χ. Κονόμης, "Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση", Βικελαία Δημ. Βιβλιοθήκη, Ηράκλειον, 1991

Στον "Κύκλωπα" (σατυρικό δράμα) του Ευριπίδη ο χορός των σατύρων συνοδεύει ένα ολόκληρο κοπάδι πρόβατα, το οποίο, έπειτα από μερικές αστείες απόπειρες απόδρασης του μπροστάρη, οδηγείται από υπηρέτες στο σκηνικό οικοδόμημα, δηλαδή στη σπηλιά τον Κύκλωπα. Το πιο εύλογο είναι να υποθέσουμε ότι δεν έχουμε πραγματικά πρόβατα, παρά μεταμφιεσμένους νεαρούς Αθηναίους, επομένως "παραχορηγήματα", άδικη εισφορά του χορηγού για να ολοκληρωθεί η σύνθεση της θεατρικής ομάδας. Horst-Dieter Blume, "Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο", Μετ. Μαρία Ιατρού - "Μ.Ι.Ε.Τ."

...Το έργο υπογραμμίζει τον ορθολογισμό του Ευριπίδη εις βάρος του πατριωτισμού του αλλά και της ικανότητάς του ως θεατρικού συγγραφέα. Δεν πραγματεύεται κάποιον καλά οργανωμένο μύθο αποδεκτό ως μακροχρόνια λαϊκή πίστη, τον οποίο θα ήθελε ίσως να αμφισβητήσει. Παρουσίασε μια ελάχιστα γνωστή ιστορία, χωρίς βαθιές ρίζες στην αρχαιότητα -μερικοί μάλιστα λένε ότι την έπλασε ο ίδιος- για να ικανοποιήσει την περηφάνια των Αθηναίων και να κάνει πιο στενούς τους δεσμούς που ένωναν τις Ιωνικές πόλεις με την Αθήνα. Α. S. Owen, "Euripides Ion", XXXIII Oxford, 1963

Η Ιφιγένεια θυσιάζεται απ' τον Αγαμέμνονα, αρπάζεται όμως την τελευταία στιγμή απ' την Άρτεμη και μεταφέρεται στους Ταύρους. Εκεί εκτελεί επίσημα το έργο του θύτη. Αυτό ακριβώς το οφίκιό της γίνεται αιτία να ξαναενωθούν τα πρόσωπα του δράματος, όταν φτάνει κάποτε στους Ταύρους ο Ορέστης, που είχε σφάξει τη μάνα του. Επακολουθεί, όμως, η αναγνώριση και το κακό σταματάει ως εδώ. Εντούτοις, στο τέλος του δράματος, με το στόμα της Αθηνάς, αναγγέλλεται και πάλι ο χωρισμός των δύο αδελφών. Η Ιφιγένεια δε θα γυρίσει στην οικογένειά της, θα παραμείνει για πάντα ιέρεια στη Βραυρώνα....

Ο Andre Obey, στη Γαλλία, εκμεταλλεύτηκε το θέμα της "Ιφιγένειας εν Αυλίδι" στο έργο του "Μια κόρη για τον άνεμο" (1953). Ο Jean Anouilh έγραφε μια "Μήδεια" (1946) και μια "Αντιγόνη" (1944)... Ο Jean Paul Sartre στις "Μύγες" (1943) παρουσίασε έναν Ορέστη υπαρξιστή. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Eugene O' Neil πήρε την "Ορέστεια" του Αισχύλου σαν βάση για τη σύνθεση του έργου του "Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα" (1931). Στην Αγγλία, η "Ορέστεια" επίσης έδωσε αφορμή στον T.S Eliot για τη σύνθεση του έργου του "Οικογενειακή Συγκέντρωση" (1939). Clifford Leech, "Τραγωδία" (Μετ...

"Έρως δυνάστης" θα μπορούσε να επιγράφεται η τραγωδία τούτη του Ευριπίδη, μια από τις πιο ωραίες του. Η Φαίδρα, Κρητικοπούλα με αίμα που σπιθίζει ανυπόμονο, ξεκινημένη από μιαν επικράτεια μυθική, στοιχειωμένη από το χνώτο του Μινώταυρου, κυριεύεται από σφοδρό ερωτικό πάθος για τον προγονό της. Είναι νέος και είναι νέα, κοντύτερα σ' αυτόν παρά στον άντρα της. Η Φαίδρα όμως ξέρει καλά τις υποχρεώσεις που της επιβάλλει η θέση της ως μητριάς και βασίλισσας. Το πάθος της είναι περισσότερο το ερωτικό μαράζι παρά η ερωτική θύελλα. Έρωτας ενδοστροφικός, βασανισμένος, ο πόθος της Φα...

Για τις Δαναΐδες η λέξη "κράτος" δε δηλώνει πια τη νόμιμη κηδεμονική εξουσία, που θα μπορούσαν ίσως να διεκδικήσουν τα ξαδέρφια τους θέλοντας να τις παντρευτούν, αλλά την ωμή βία, τη στυγνή δύναμη του αρσενικού, την αντρίκεια κυριαρχία που υποφέρει αναγκαστικά η γυναίκα. Στο "κράτος" του άντρα, οι Δαναΐδες θέλουν ν' αντιτάξουν το "κράτος" των γυναικών. Αν, από τη μια μεριά, οι γιοι του Αιγύπτου έχουν άδικο, θέλοντας να επιβάλουν στις Δαναΐδες το γάμο και να τις καταφέρουν με τη βία και όχι με την πειθώ, από την άλλη μεριά φταίνε εξίσου και οι Δαναΐδες: με το μίσος που έχουν...

Η ελεγεία ως ποίημα πολιτικό, που αποβλέπει δηλαδή σε όλη την κοινότητα, έχει θέση κεντρική και στα δύο βιβλία ελεγειών, που τώρα ως σύνολο λέγονται έργα του Θέογνη. Η ποίησή του είναι πρώτα απ΄ όλα ποίηση για απαγγελία με συνοδέια αυλού σε συμπόσια ανδρών. Στο έργο ο ποιητής προσφωνεί κάμποσους φίλους και συμπότες έναν έναν, προπάντων όμως το νεαρό του φίλο Κύρνο. Υποθήκες (συμβουλές) στον Κύρνο, ονομάστηκε το έργο του Θέογνη. Βάλτερ Κραντς, "Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας", (μετάφραση Θρασ. Σταύρου), Γ. Παπαδημητρίου

0 "Ηρακλής", που γράφτηκε γύρω στα 423, παρουσίαζα το Θησέα στον ίδιο ρόλο του Αθηναίου ήρωα. Στις "Ικέτιδες" βοήθησε τον Άδραστο και τις Αργίτισσες μητέρες και τους έδειξε το δρόμο του αληθινού ελληνισμού. Εδώ, έρχεται να λυτρώσει τον Ηρακλή από τις συμφορές του. Ο ήρωας αυτός είχε τρελαθεί και σκότωσε τα παιδιά του. Όταν ξαναβρήκε τα λογικά του και συνήλθε, βρέθηκε δεμένος σ' ένα στύλο και γύρω του νεκρά σώματα. Μανιασμένος φωνάζει να τον ελευθερώσουν και αναγκάζει εκείνους που ήξεραν να του πουν όλη την αλήθεια. Τρέλός από ντροπή και φρίκη θέλει να βλαστημήσει το θεό και...

Ο σκοπός των "Ηρακλείδων" είναι προφανώς να εξάρει ο ποιητής την ευσέβεια των Αθηναίων, το αίσθημά τους για την τιμή και για το δίκαιο, μέσα από το γενναιόψυχο στήριγμα που προσφέρουν στους ικέτες, παρά τον κίνδυνο μιας ξένης εισβολής. Η εξύμνηση αυτών των υφηλών αρετών και της νίκης που αποτελεί την ανταμοιβή γι' αυτούς, αυτό είναι που πρέπει να περάσει σε πρώτο πλάνο, και όχι το αίσθημα ευσπλαχνίας και λύπης που προκαλεί ο θάνατος της Μακαρίας. Για να τονίσει την ενθαρρυντική εντύπωση που θέλει να δώσει, ο ποιητής περιόρισε σε ένα απλό επεισόδιο την ηρωική παρέμβαση της κ...