Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Ο τοίχος" (1939) η συλλογή πέντε διηγημάτων του Ζ. - Π. Σαρτρ τα οποία ο ίδιος ο συγγραφέας χαρακτήρισε "πέντε μικρές πανωλεθρίες της Ύπαρξης, τραγικές και κωμικές", γνώρισε ενθουσιώδη υποδοχή από το κοινό και την κριτική της εποχής του, προκαλώντας ταυτόχρονα σκάνδαλο στην αστική τάξη, λόγω της προκλητικότητας της γραφής και των θεμάτων που πραγματεύεται. Κοινός παρονομαστής των πέντε ηρώων είναι η ανικανότητα να κατακτήσουν την ελευθερία τους, να δραπετεύσουν από το ψέμα και να αποδεχτούν την αληθινή ύπαρξη. Τα διηγήματα, γραμμένα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, καλύπτ...

Για τους περισσότερους φιλοσόφους το Εγώ είναι ένας "κάτοικος" της συνείδησης. Ορισμένοι διαπιστώνουν την τυπική παρουσία του στην καρδιά των βιωμάτων σαν μια κενή αρχή ενοποίησης. Άλλοι, ψυχολόγοι ως επι το πλείστον, νομίζουν ότι ανακαλύπτουν την υλική παρουσία του, ως κέντρου επιθυμιών και ενεργημάτων, σε κάθε στιγμή του ψυχικού μας βίου. Εμείς θα θέλαμε να δείξουμε εδώ ότι το Εγώ δεν είναι ούτε τυπικά ούτε υλικά μες στη συνείδηση: βρίσκεται έξω από αυτήν, στον κόσμο. Είναι ένα ον του κόσμου, όπως το Εγώ του άλλου.

ΙΝΕΣ: Εγώ ήμουν απ'τις γυναίκες που'κει κάτω τις λένε κολασμένες. Από καιρό κολασμένη, βλέπετε. Οπότε δεν με ξάφνιασε πολύ. ΓΚΑΡΣΕΝ: Αυτό είναι όλο; ΙΝΕΣ: Όχι. Είναι και 'κείνη η υπόθεση με τη Φλοράνς. Αλλά αυτή είναι μια ιστορία των νεκρών. Τρεις νεκροί. Πρώτα εκείνος, ύστερα 'κείνη κι εγώ. Δεν έμεινε κανένας εκεί κάτω. Είμαι ήσυχη. Μονάχα το δωμάτιο. Το βλέπω κάπου κάπου. Άδειο με τα παραθυρόφυλλα κλεισμένα.

[Στη διάλεξη αυτή, στο Ινστιτούτο Γκράμσι στην Ιταλία] ο Σαρτρ δείχνει τη συνέχεια μεταξύ του Είναι και το μηδέν και της Κριτικής, όπως και τις εγελιανές συγγένειες του δεύτερου έργου, φωτίζοντας, παράλληλα, με ενδιαφέροντα τρόπο την προσέγγισή του στην υποκειμενικότητα και υπογραμμίζοντας τον μη υποκειμενιστικό (μη ιδεαλιστικό) χαρακτήρα της σκέψης του. Εκτός αυτού, η συζήτηση [που ακολουθεί] περιέχει σημαντικές παρεμβάσεις εκ μέρους αξιόλογων ιταλών διανοουμένων, όπως ο Έντσο Πάτσι, ο Τσέζαρε Λουπορίνι, ο Γκαλβάνο Ντέλλα Βόλπε, ο Λούτσιο Κολλέττι, που μας προσφέρουν μια δ...

Ο "Νεκρασόφ" είναι μια φαρσο-σάτιρα, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει σε συνέντευξή του, που αναπαράγει τη δομή της κοινωνίας. Με το έργο αυτό απομυθοποιείται το άσπιλο πρόσωπο μιας συγκεκριμένης μερίδας του Τύπου, αλλά και των ισχυρών εκπροσώπων της εξουσίας κάθε κοινωνίας. Ο Σαρτρ είχε την πρόθεση να προσεγγίσει το είδος της κωμωδίας έτσι όπως την οραματίστηκε και την καθιέρωσε ο Αριστοφάνης, γι' αυτόν τον λόγο το κείμενο εμπεριέχει κωμικά στοιχεία. Στον Νεκρασόφ, ο φιλόσοφος-δραματουργός αντλεί έμπνευση και θεματικά στοιχεία από την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα...

Οι Μύγες είναι έργο με πολλαπλές αναγνώσεις· η ανανέωση του μύθου των Ατρειδών, αλλά και της τραγωδίας εν γένει, η οδύσσεια του ατόμου προς τη διάρρηξη κάθε δεσμού στο όνομα της προσωπικής επιλογής και της ατομικής ελευ-θερίας, αλλά και η συγγραφική αντίσταση απέ-ναντι σε κάθε μορφή εξουσίας, κληροδότησαν στην παγκόσμια δραματουργία ένα ξεχωριστό θεατρικό έργο, πολύτιμο σε νοήματα και περιεχόμενο. Το έργο γράφτηκε το 1943 και είναι βασισμένο στις Χοηφόρους του Αισχύλου. Η σπουδαιότητά του έγκειται όχι μόνο στην αποσαφήνιση των φιλοσοφικών στοχασμών του Σαρτρ γύρω από το...

Ο Σαρτρ έδωσε τη διάλεξη Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός τον Οκτώβριο του 1945, θέλοντας να παρουσιάσει σε συνοπτική μορφή τις βασικές θέσεις της φιλοσοφίας του και να την υπερασπιστεί απέναντι σε ορισμένες συχνές παρανοήσεις. Η διάλεξη δόθηκε από στήθους και κυκλοφόρησε ως βιβλίο λίγο αργότερα, ελάχιστα επανεπεξεργασμένη. Το βιβλίο αναδείχτηκε στο πιο πολυδιαβασμένο, πιθανότατα, φιλοσοφικό κείμενο του 20ού αιώνα. Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος, λέει ο Σαρτρ, αλλά θέλει να φαντάζεται τον εαυτό του δέσμιο. Το κάνει αυτό, γιατί θέλει ν’ αποποιηθεί την ευθύνη που συνεπάγετα...

Τα τέσσερα κείμενα που παρουσιάζονται εδώ συστήνουν τον στοχαστή ως αναγνώστη άλλων δημιουργών. Αποτελούν ορόσημα της δεκαπενταετίας 1932-1947, μετά το τέλος της οποίας ο ώριμος Σαρτρ θα στραφεί εντονότερα και μαχητικότερα προς τον κοινωνικό προβληματισμό και την πολυποίκιλη, ενίοτε αμφιλεγόμενης ορθότητας, πολιτική του δράση. Στο κείμενο για την "Αποβλεπτικότητα" του Χούσσερλ συγκροτεί τη δική του εκδοχή της φαινομενολογίας, σκιαγραφώντας τον αδιάρρηκτο δεσμό ανάμεσα στη συνείδηση και τον κόσμο. Στα δύο δοκίμια για τα μυθιστορήματα του Ουίλλιαμ Φώκνερ "Σαρτόρις" και "Η βου...