Sartre Jean - Paul 1905-1980
Sartre Jean - Paul
Ο Ζαν-Πολ Σαρτρ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 21 Ιουνίου 1905. Σπούδασε στην Ecole Normale Superieure και δίδαξε σε λύκεια από το 1931 έως το Ι944. Βαθιά επηρεασμένος από τη φαινομενολογία του Χούσερλ και την οντολογία του Χάιντεγκερ, επεξεργάστηκε μια υπαρξιστική θεωρία αρχικά με άξονα τη σχέση του ανθρώπου με την ελευθερία (Το είναι και το μηδέν) και αργότερα του διαλεκτικού υλισμού και της αντίληψης του για τη στράτευση (Κριτική του διαλεκτικού λόγου). Ανέπτυξε τις ιδέες του σε μυθιστορήματα (Η ναυτία, Οι δρόμοι της ελευθερίας), θεατρικά έργα (Κεκλεισμένων των θυρών, Τα βρόμικα χέρια, Ο Διάβολος και ο καλός Θεός, Ο ηθοποιός Κιν, Νεκρασσοφ, Οι έγκλειστοι της Αλτόνα), διηγήματα (O τοίχος), άρθρα και κριτικά δοκίμια (Καταστάσεις, Ο άγιος Ζενέ, κωμωδός και μάρτυρας), ένα αυτοβιογραφικό πεζογράφημα (Οι λέξεις), μια μελέτη για τον Φλομπέρ (0 ηλίθιος της οικογένειας). Το 1945 ίδρυσε την πολιτικού και λογοτεχνικού περιεχομένου επιθεώρηση "Les Temps Modernes" μαζί με τη Σιμόν ντε Μποβουάρ και τον Μορίς Μερλό-Ποντύ. Το 1964 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ, το οποίο όμως αρνήθηκε να παραλάβει. Είχε μια μοναδική ικανότητα να αφουγκράζεται τα προβλήματα της εποχής του και ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα (ενεργή συμμετοχή κατά του πολέμου του Βιετνάμ, μέλος του "Δικαστηρίου Ράσσελ", συμμετοχή στον Μάη του '68, διεύθυνση των αριστερών εφημερίδων "La cause du people", "La Liberation"). Πέθανε στο Παρίσι στις 15 Απριλίου 1980.
Τι είναι η λογοτεχνία;
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Μεταίχμιο (2006)
Γραφή και ανάγνωση είναι οι δύο όψεις του ίδιου ιστορικού συμβεβηκότος, και η ελευθερία στην οποία ο συγγραφέας μας καλεί δεν είναι απλώς η αφηρημένη συνείδηση του να είναι κανείς ελεύθερος. Για να μιλήσουμε καθαρά, η ελευθερία δεν είναι, η ελευθερία κατακτιέται σε κάθε ιστορική περίσταση. Κάθε βιβλίο προτείνει μια συγκεκριμένη ελευθερία με βάση μια ιδιαίτερη αποξένωση... Κι επειδή οι ελευθερίες του συγγραφέα και του αναγνώστη αλληλοαναζητούνται και αλληλοεπενεργούν διαμέσου του κόσμου, μπορεί εξίσου καλά να ισχυριστεί κανείς πως, όταν ο συγγραφέας επιλέγει μια ορισμένη έκφ...
Τι είναι η υποκειμενικότητα;
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Πλέθρον (2014)
[Στη διάλεξη αυτή, στο Ινστιτούτο Γκράμσι στην Ιταλία] ο Σαρτρ δείχνει τη συνέχεια μεταξύ του Είναι και το μηδέν και της Κριτικής, όπως και τις εγελιανές συγγένειες του δεύτερου έργου, φωτίζοντας, παράλληλα, με ενδιαφέροντα τρόπο την προσέγγισή του στην υποκειμενικότητα και υπογραμμίζοντας τον μη υποκειμενιστικό (μη ιδεαλιστικό) χαρακτήρα της σκέψης του. Εκτός αυτού, η συζήτηση [που ακολουθεί] περιέχει σημαντικές παρεμβάσεις εκ μέρους αξιόλογων ιταλών διανοουμένων, όπως ο Έντσο Πάτσι, ο Τσέζαρε Λουπορίνι, ο Γκαλβάνο Ντέλλα Βόλπε, ο Λούτσιο Κολλέττι, που μας προσφέρουν μια δ...
Το Είναι και το Μηδέν
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Εκδόσεις Παπαζήση (2007)
"Ανάμεσα στον κόσμο και στη συνείδηση δεν υπάρχει τίποτα, αλλά αυτό το τίποτα, είναι αδιαπέραστο, είναι ο πιο ριζικός χωρισμός. Δεν είμαι αυτός ο κόσμος, όπως δεν είμαι και το παρελθόν μου, ή το μέλλον μου. Χρειάζεται να είμαι όλα αυτά χωρίς ποτέ να τα κατέχω οριστικά, διότι ως συνείδηση είμαι αυτή η άρνηση που εμφανίζει τον κόσμο σαν κόσμο και εμένα σαν καθορισμένη κατάσταση μέσα στον κόσμο." (Ζαν Ιπολίτ) "Ενίοτε στο "Είναι και το Μηδέν" εκφράζεται ο μάταιος χαρακτήρας της ύπαρξης, όπως με τη φράση "ο άνθρωπος είναι ένα άχρηστο πάθος". Αν μπορεί πάντως να είναι πηγή αυ...
Το φανταστικό
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Αρσενίδης
Η ψυχολογική παράδοση ήθελε πάντα τη φαντασία σαν μια ιδιότητα του ανθρώπινου πνεύματος, της οποίας αποστολή θα ήταν η κατασκευή εικόνων. Εικόνων που θα αποτελούσαν ιδιότυπες κι ασυνήθιστες λίγο-πολύ αντιγραφές του πραγματικού. Ωστόσο, δεν υπάρχουν εικόνες καθεαυτές, μα ένας κόσμος φανταστικός, γέννημα άμεσο του φανταστικού. Δεν υπάρχει φαντασία, αλλά μια συνείδηση όπου θεάται το μη πραγματικό. Το "Φανταστικό" του μεγάλου φιλοσόφου είναι μια άσκηση του πνεύματος, μια γοητευτική άθληση της ψυχής σε ώρες νηφάλιας περισυλλογής. Ιδιαίτερα η περιγραφή που δίνει ο Σαρτρ για τη λ...
Χούσσερλ, Φώκνερ, Καρτέσιος: Τέσσερα κείμενα
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2020)
Τα τέσσερα κείμενα που παρουσιάζονται εδώ συστήνουν τον στοχαστή ως αναγνώστη άλλων δημιουργών. Αποτελούν ορόσημα της δεκαπενταετίας 1932-1947, μετά το τέλος της οποίας ο ώριμος Σαρτρ θα στραφεί εντονότερα και μαχητικότερα προς τον κοινωνικό προβληματισμό και την πολυποίκιλη, ενίοτε αμφιλεγόμενης ορθότητας, πολιτική του δράση. Στο κείμενο για την "Αποβλεπτικότητα" του Χούσσερλ συγκροτεί τη δική του εκδοχή της φαινομενολογίας, σκιαγραφώντας τον αδιάρρηκτο δεσμό ανάμεσα στη συνείδηση και τον κόσμο. Στα δύο δοκίμια για τα μυθιστορήματα του Ουίλλιαμ Φώκνερ "Σαρτόρις" και "Η βου...