Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οκτώ ερμηνευτικές διαδρομές στο αχανές πεδίο του θεάτρου καταγράφει ο παρών τόμος· οκτώ προσωπικές διαδρομές στα εύφορα πάντα εδάφη της τραγωδίας και της κωμωδίας, άλλοτε εξαντλητικότερες κι άλλοτε πιο βραχείες, που επιχειρήθηκαν κάποτε στο παρελθόν ή στο πρόσφατο παρόν και που τώρα έρχονται -επεξεργασμένες και τοπογραφημένες- να προταθούν επί χάρτου στον αναγνώστη-συνοδοιπόρο που θα ήθελε να τις ακολουθήσει, είτε αυτός γνωρίζει ήδη καλά είτε αγνοεί εντελώς το περιβάλλον τοπίο, τις ευκολίες και τις κακοτοπιές του. Σ' αυτή την περιήγηση, η τραγωδία και η κωμωδία εναλλάσσ...

Στις "Σκηνές της Θεωρίας II" εξετάζονται οι περιπέτειες της αναπαράστασης τόσο στη φιλοσοφία, όσο και στη θεωρία του θεάτρου. Οι περιπέτειες αυτές εμφανίζονται πρώτα στον μύθο (την πρώτη μεγάλη περιπέτεια της ανθρώπινης σκέψης) και στη συνέχεια λαμβάνουν χώρα σε διάφορες επιμέρους σκηνές. Οι σκηνές αυτές συγκροτούνται στα διάφορα πεδία της θεατρολογικής θεωρίας (στην κριτική θεατρικών παραστάσεων, τη σκηνοθεσία, την εαυτότητα του ηθοποιού, την πολύπλοκη συνύφανση κειμένων και παραστάσεων, την ενδεχομενικότητα των θεατρικών γεγονότων). Συγκροτούνται όμως και στο έδαφος τη...

Στις "Σκηνές της Θεωρίας II" εξετάζονται οι περιπέτειες της αναπαράστασης τόσο στη φιλοσοφία, όσο και στη θεωρία του θεάτρου. Οι περιπέτειες αυτές εμφανίζονται πρώτα στον μύθο (την πρώτη μεγάλη περιπέτεια της ανθρώπινης σκέψης) και στη συνέχεια λαμβάνουν χώρα σε διάφορες επιμέρους σκηνές. Οι σκηνές αυτές συγκροτούνται στα διάφορα πεδία της θεατρολογικής θεωρίας (στην κριτική θεατρικών παραστάσεων, τη σκηνοθεσία, την εαυτότητα του ηθοποιού, την πολύπλοκη συνύφανση κειμένων και παραστάσεων, την ενδεχομενικότητα των θεατρικών γεγονότων). Συγκροτούνται όμως και στο έδαφος τη...

Η θέση του Βασίλη Ζιώγα στη μεταπολεμική δραματουργία και στο θέατρο του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα είναι μοναδική. Δεν συμμετείχε σε συγγραφικά ρεύματα γύρω από τη δραματουργία του μεταπολεμικού θεατρικού έργου της πρώτης γενιάς, ούτε σε θεατρικά κυκλώματα ή κινήματα, όπως το Θέατρο Τέχνης, το οποίο είχε αναδείξει άλλους Έλληνες θεατρικούς συγγραφείς, αλλά όχι τον Βασίλη Ζιώγα. Τράβηξε τον δρόμο του μόνος του. Ξεκίνησε από κάποια μορφή σατιρικού υπερρεαλισμού σαν αντίδραση στην ζοφερή πραγματικότητα της Ελλάδας των "πέτρινων χρόνων" κι έφτασε στα Ελευσίνια Μυστήρια μιας...

Είναι ο κόσμος ένα θέατρο και όλοι εμείς ηθοποιοί που παίζουμε κάποιους ρόλους; Πού τελειώνει η θεατρική πλαισίωση και πού αρχίζει η "πραγματικότητα"; Ποια όρια μπορούν να τεθούν στη θεατρική πράξη; Πώς μπορεί η θεατρικότητα της ζωής να συμβάλλει στη διάνοιξη και την εμβάθυνση της ατομικής και της κοινωνικής εμπειρίας μας; Πώς συμβιβάζονται ο ενικός χαρακτήρας της θεατρικής παράστασης, η ενθαδικότητα και η παροντικότητά της, με τις αξιώσεις της θεατρικής ιστορίας για επιστημονική γνώση; Ποιες είναι οι νέες τάσεις του μεταμοντέρνου (ή μετα-δραματικού) θεάτρου, που θέτουν σ...

Είναι ο κόσμος ένα θέατρο και όλοι εμείς ηθοποιοί που παίζουμε κάποιους ρόλους; Πού τελειώνει η θεατρική πλαισίωση και πού αρχίζει η "πραγματικότητα"; Ποια όρια μπορούν να τεθούν στη θεατρική πράξη; Πώς μπορεί η θεατρικότητα της ζωής να συμβάλλει στη διάνοιξη και την εμβάθυνση της ατομικής και της κοινωνικής εμπειρίας μας; Πώς συμβιβάζονται ο ενικός χαρακτήρας της θεατρικής παράστασης, η ενθαδικότητα και η παροντικότητά της, με τις αξιώσεις της θεατρικής ιστορίας για επιστημονική γνώση; Ποιες είναι οι νέες τάσεις του μεταμοντέρνου (ή μετα-δραματικού) θεάτρου, που θέτουν σ...

Ο τόμος "Σταθμίσεις και Ζυγίσματα" συγκεντρώνει δέκα θεατρολογικά μελετήματα από το τελευταίο διάστημα των επιστημονικών μου ερευνών, που συνδυάζουν θεωρητικούς προβληματισμούς και ιστορικές αναζητήσεις, αναλύσεις και αναστηλώσεις κειμένων με την παρακολούθηση ορισμένων θεματικών στην ιστορία της νεοελληνικής δραματουργίας, την εξιχνίαση των εξελίξεων ορισμένων ξεχωριστών κατηγοριών δραματικών έργων, με τα βιογραφικά υποκριτών που ζούσαν και δρούσαν κατά τον 19ο αιώνα. Συμπεριλαμβάνει συγκεκριμένα: "Θεατρολογικά quo vadis; Εικοσιτέσσερεις ερωτήσεις για την επιστήμη του θεάτ...

Ο τόμος "Συμπτώσεις και αναγκαιότητες" συγκεντρώνει δώδεκα θεατρολογικά μελετήματα, κατά το πλείστον ακόμα αδημοσίευτα, από την τελευταία διετία των ερευνητικών μου αναζητήσεων, που συνδυάζουν προβληματισμούς της ορολογίας και της εκδοτικής θεατρικών κειμένων με την ανάλυση άγνωστων ή σπανίως εκδιδομένων έργων, με θέματα βιβλιογραφίας και ερμηνείας δραματικών και διαλογικών έργων, που φτάνουν από τον Μεσαίωνα έως το τέλος του 20ού αιώνα. Συμπεριλαμβάνει συγκεκριμένα: "Για το θέατρο, όχι για το δράμα". "Σημειώσεις για την ελληνική ορολογία γύρω από την Τέχνη του Διονύσου...

Ο τόμος αυτός συμπεριλαμβάνει μια επιλγοή 90 συνολικά βιβλιοκρισιών και βιβλιοπαρουσιάσεων για διάφορα θέματα της θεατρικής ιστοριογραφίας, όπως έχουν δημοσιευτεί (με λίγες εξαιρέσεις) στους πρώτους πέντε τόμους της "Παραβάσεως", του Επιστημονικού Δελτίου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όλες έχουν υποστεί εκ νέου επεξεργασία κι έχουν ενημερωθεί με την τελευταία βιβλιογραφία. Άλλωστε παρουσιάζονται σε μια λογική (θεματολογική και χρονολογική) συνέχεια, ώστε να διαφωτίσουν, στο σύνολό τους, αρκετά συστηματικά συγκεκριμένους τομείς της θεατρικής ιστορι...

Ο εικαστικός τρόπον τινά τίτλος για δεκαέξι θεατρολογικά μελετήματα είναι βέβαια μια μεταφορά: υποδηλώνει ότι ορισμένα από αυτά είναι κάπως συνοπτικά ή/και εισαγωγικά σε ένα ευρύτερο θέμα, πρόσφορο για περαιτέρω έρευνα και πληρέστερη πραγμάτευση (όθεν και αποκαλούνται "σχήματα"), ενώ άλλα, έχοντας πιο περιορισμένη σκόπευση δίνουν "εικόνες" του θέματός τους πιο ολοκληρωμένες. Ο υπότιτλος υποδηλώνει αφενός την ιστορική προοπτική από τον 19ο αιώνα, όταν κυρίαρχο αισθητικό ρεύμα ήταν ο ρομαντισμός, έως τη σύγχρονη εποχή με την υφολογική πολλαπλότητα του μεταμοντερνισμού (ορισμ...

Το Ωδείο, ως φαινόμενο ολόκληρης της αρχαιότητας, δεν χαρακτηρίζει μόνο τα κτίσματα της ρωμαϊκής, αλλά και τα προγενέστερα, της ελληνικής εποχής. Επομένως, τα αρχαία Ωδεία εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μελέτης και προσδιορισμού της προέλευσης και της ιστορικής εξέλιξης τους. Η μεγάλη αθηναϊκή μουσική παράδοση αρχίζει με το Ωδείο του Περικλέους, που βρισκόταν δίπλα στο θέατρο του Διονύσου. Συνεχίζεται με το Ωδείο του Αγρίππα στην αρχαία αγορά των Αθηνών και ολοκληρώνεται με Ωδείο του Ηρώδη Αττικού στη νότια πλευρά της Ακρόπολης. Τα τρία αυτά Ωδεία εξετάζονται ιστορικά,...

Ο τίτλος της συλλογής μελετημάτων για το δραματικό έργο του Παναγιώτη Σούτσου παραπέμπει στη γνωστή (ανώνυμα δημοσιευμένη) σκωπτική απάντηση του Κωνστ. Ασώπιου, "Τα Σούτσεια, ήτοι ο Κύριος Παναγιώτης Σούτσος εν γραμματικοίς, εν φιλολόγοις, εν σχολάρχαις, εν μετρικοίς και εν ποιηταίς εξεταζόμενος", Αθήνα 1853, στο μανιφέστο του Σούτσου, "Νέα Σχολή του γραφομένου λόγου ή Ανάστασις της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης εννοούμενης υπό πάντων", Αθήνα 1853, όπου ο συγγραφέας του κάνει μια αφελή και μεγαλόστομη προσπάθεια να εμφανίσει τον εαυτό του ως Κοραή της αρχαΐζουσας. Το δοκίμι...

Ένας χάρτης κειμένων που απλώνεται γεωγραφικά από τη Γαλλία και τη Γερμανία μέχρι την Ιταλία και την Ελλάδα, εκτείνεται χρονικά από τους ύστερους μεσαιωνικούς χρόνους μέχρι την εποχή του Μπαρόκ, του Μοντερνισμού και τη σύγχρονη εποχή (τέλη του 20ού αιώνα) και περιλαμβάνει αρκετά λογοτεχνικά είδη της ευρωπαϊκής γραμματείας: λαϊκό παραμύθι της προφορικής παράδοσης (Ελλάδα), παραμύθι λογοτεχνικά επεξεργασμένο (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία), συμβολιστικό δράμα (Γαλλία), συναξαριακή αφήγηση (Ελλάδα), δραματικά κείμενα λαϊκών-θρησκευτικών παραστάσεων (Γαλλία, Ιταλία), έμμετρο μυθιστ...

Στόχος του βιβλίου είναι η θεωρητική προσέγγιση του θεατρικού κειμένου και ειδικότερα η μελέτη εκείνων των διαδικασιών μέσω των οποίων το κείμενο υπερβαίνει το επίπεδο του πρόδηλου νοήματος και ανοίγεται στον κόσμο του βιώματος και του λόγου, ενδιάθετου και εκπεφρασμένου. Κάθε κείμενο (κυρίως δε το θεατρικό) εκλαμβάνεται ως προϊόν μιας κοινωνίας, μιας συλλογικότητας που διανύει μια ιστορική της φάση και προσπαθεί να κατανοήσει την ταυτότητα της ιχνηλατώντας τόσο τα εγνωσμένα στοιχεία της δομής και της ιστορίας της, όσο και εκείνα τα στοιχεία που λησμονεί, αγνοεί ή απωθε...

Στόχος του βιβλίου είναι η θεωρητική προσέγγιση του θεατρικού κειμένου και ειδικότερα η μελέτη εκείνων των διαδικασιών μέσω των οποίων το κείμενο υπερβαίνει το επίπεδο του πρόδηλου νοήματος και ανοίγεται στον κόσμο του βιώματος και του λόγου, ενδιάθετου και εκπεφρασμένου. Κάθε κείμενο (κυρίως δε το θεατρικό) εκλαμβάνεται ως προϊόν μιας κοινωνίας, μιας συλλογικότητας που διανύει μια ιστορική της φάση και προσπαθεί να κατανοήσει την ταυτότητα της ιχνηλατώντας τόσο τα εγνωσμένα στοιχεία της δομής και της ιστορίας της, όσο και εκείνα τα στοιχεία που λησμονεί, αγνοεί ή απωθε...