Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το κολοσσιαίο μέγεθος του πλήθους, η δυσφορία από το συνωστισμό στις δαιδαλώδεις διαδρομές της μεγαλούπολης, η αδιαφορία και η ανωνυμία των μαζοϋποκειμένων που "μαίνονται" γύρω από την ασύλληπτη πολυμορφία των καταναλωτικών κέντρων της Μητρόπολης, αναζητώντας έστω και μια στιγμή διαφοράς, που όμως δεν είναι παρά το παραμορφωτικό προσωπείο της ομογενοποίησης, η αβάσταχτη ανία που επιφέρει ο μηχανικός καταμερισμός των πράξεων και των δραστηριοτήτων και ο οποίος ακολουθεί πιστά τον καταμερισμό της εργασίας και την τάξη των αρμοδίων ειδικών, βυθίζοντας το μαζοϋποκείμενο στην απ...

Το πρόβλημα των αμφίσημων, είναι αλήθεια, σχέσεων που μπορούν να διαπιστωθούν, κατά τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ανάμεσα στη νιτσεϊκή κοσμοαντίληψη και στον ναζιστικό εθνικοσοσιαλισμό, έχει ως κύρια πηγή του την ιδιάζουσα αντίληψη του Νίτσε σχετικά με τη γερμανική και κατ' επέκταση ευρωπαϊκή κουλτούρα, η οποία συγκροτεί συνολικά το έργο του και τις ιδιαιτερότητες των θεωρητικών του εναισθήσεων. Αναμφισβήτητα, το πρόβλημα αυτό περνά μέσα από τις συμπληγάδες της νιτσεϊκής σκέψης και του καθορισμού της ως φιλοσοφικής κοσμοθεωρίας, ή εν πάση περιπτώσει ως ταξινομημένου φιλοσοφικο...

Μετά το θάνατο του Χριστού, αναπτύχθηκε ένα ισχυρότατο φιλοσοφικό ρεύμα. Το ρεύμα αυτό έμεινε στην ιστορία της φιλοσοφίας με το όνομα Γνωστικισμός, από την Ελληνική λέξη ΓΝΩΣΙΣ. Εδώ, σε αυτό το ρεύμα, δεν θα δούμε να εμφανίζονται πρόσωπα όπως του Χριστού ή των Αποστόλων, ούτε καν του Παύλου. Δεν θα δούμε να εμφανίζεται μια τριαδική ουσία του Θεού, πολύ περισσότερο ομοούσια. Ο Γνωστικισμός αγνοεί την ύπαρξη του Χριστού ως θεού, κι όμως είναι το πρώτο και το σημαντικότερο οικοδόμημα, πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν όλοι οι πατέρες της Εκκλησίας, άλλοτε εξορκίζοντάς το και άλλοτε...

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης ανήκει στους κλασικούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Μοναδικό επίτευγμα για έλληνα ποιητή της παλαιάς, μεταιχμιακής διασποράς, εκείνης που γνώρισε μεγάλη ακμή από τον 18ο έως τις αρχές του 20ού αιώνα, και μετά κατέρρευσε, για να την διαδεχθεί η μετεμφυλιακή μετανάστευση. Για τον "κλασικό" Καβάφη αποφάσισε ανέκκλητα η Ιστορία. Ο Καβάφης όμως δεν είναι μόνο κλασικός, είναι και μοντέρνος. Για την ακρίβεια, ένας κλασικός του μοντερνισμού. Υπήρξε καινοτόμος, καθιερώνοντας τη δική του αποκλειστική ταυτότητα. Στην ποιητική αναζήτησε και κατέκτησε έναν ιδιογ...

Στον παρόντα τόμο αναδεικνύονται ζητήματα που αφορούν τις σύγχρονες κοινωνίες και την πραγματικότητα που αυτές βιώνουν. Η Δημοκρατία και ο Δήμος, ο ολοκληρωτισμός και ο φασισμός, ο ρατσισμός και οι μετανάστες, η εξέγερση και η ουτοπία, είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται σε αυτό το βιβλίο ο Στέφανος Ροζάνης. Mέσα από αυτή τη συλλογή των κειμένων, ο αναγνώστης μπορεί να σκιαγραφήσει μια ριζοσπαστική και κριτική ματιά τόσο της σύγχρονης κοινωνίας όσο και του ατόμου που δρα μέσα σε αυτή. Συνεχίζοντας το νήμα της Ρομαντικής Εξέγερσης, ο Στέφανος Ροζάνης αρνείται κά...

Ο Ρομαντισμός του 19ου αιώνα δεν είναι μόνο μια αντίληψη για την τέχνη· δεν είναι μόνο μια φιλοσοφική θεωρία ή ένα φιλοσοφικό σύστημα· δεν είναι μόνο μια πίστη για την ψυχική απολύτρωση του ανθρώπου, δηλαδή μια πίστη στη σχέση του ανθρώπινου με το Απόλυτο και το υπερουράνιο· δεν είναι ακόμη μια θέση σχετικά με το πολιτιστικό και κοινωνικό κοσμοείδωλο και το πολιτιστικό συν-κείμενο της ιστορικής εποχής που γέννησε και ανέθρεψε τον Ρομαντισμό· είναι όλα αυτά συγχρόνως, αλλά επιπλέον και πρωτίστως είναι μια στάση απέναντι στη ζωή, ένα ύφος και ένα ήθος ζωής, ή, εάν θέλετε, μια...

Πώς θα μπορούσαμε σήμερα να κατανοήσουμε τους συστατικούς όρους και τη λειτουργία αυτού του πράγματι ομιχλώδους κοινωνικού στρώματος το οποίο ορίζεται και αυτοκαθορίζεται με τον γενικότατο όρο "διανοούμενοι"; Τι θα ήταν σε θέση να μας προσφέρει μια κοινωνιολογική θεώρηση της στάσης των διανοουμένων μέσα στην κοινωνία; Και πόσο είναι θεμιτό να προσδιορίζουμε την ουσία του διανοουμένου σε άμεση αναφορά προς τη στάση την οποία ο διανοούμενος τηρεί απέναντι στην κυρίαρχη ιδεολογία και την εξουσία, δηλαδή απέναντι στο θεσμισμένο κοινωνικό-πραγματικό; Σε τελική ανάλυση φαίνεται...

Η οντολογία του κοινωνικού Είναι και εντός του πνεύματος αυτού η κοινωνική οντολογία στον Χέγκελ αποτελούν την ύστατη φιλοσοφική προσπάθεια του Λούκατς να αναμετρηθεί με ολέθριες ιδεολογίες και με τερατώδεις φαντασιακές οντογενέσεις του σύγχρονου φιλοσοφικού μηδενισμού. Κατ' αυτή την αναμέτρηση, το στοχαστικό του βλέμμα δεν το στρέφει μόνο προς τον έξω κόσμο των εν λόγω ιδεολογιών και οντογενέσεων προς τον πολιτικό καιροσκοπισμό ή τον ανεπιστημονικό οικονομισμό και ιστορικισμό, εμφανιζόμενο μάλιστα με μαρξιστικό μανδύα, αλλά και προς τον εσωτερικό κόσμο της συνείδησης, της...

Πρώτα απ’ όλα η βιογραφία στοχεύει να αποτελέσει μια μελέτη της εξουσίας του Χίτλερ. Προσπάθησα να απαντήσω σε δύο ερωτήματα. Το πρώτο ήταν το πώς το φαινόμενο Χίτλερ ήταν δυνατό. Πώς μπόρεσε αυτός ο αλλόκοτος απροσάρμοστος να καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία, ένα μοντέρνο, περίπλοκο, οικονομικά και πολιτιστικά εξελιγμένο κράτος; Το δεύτερο ήταν πώς ασκούσε την εξουσία ο Χίτλερ. Είχε αναμφισβήτητα εξαιρετικές δημαγωγικές ικανότητες σε συνδυασμό με μια ικανότητα να αναγνωρίζει με βεβαιότητα και να εκμεταλλεύεται αδίστακτα τις αδυναμίες του αντιπάλου του. Ωστόσο ήταν ένας...

Η γλώσσα μιλάει. Τούτο δεν σημαίνει πως είναι όργανο έκφρασης. Τότε η υποκειμενικότητα θα ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος της γλώσσας: το λέγειν του Εγώ θα ήταν νόμος του Είναι και όχι αντίστροφα. Κυριαρχία του υποκειμένου στη γλώσσα συνεπάγεται μια απόλυτη εξουσία: η γυμνή υποκειμενικότητα να απονέμει α-νόητες προσταγές και να εκπληρώνει την ουσία της γλώσσας ως έκφρασης και μοιραία να καθιδρύει το "αλάθητο" κάθε εξουσίας: θρησκευτικής, πολιτικής, επιστημονικής κλπ...

Πρώτα απ’ όλα η βιογραφία στοχεύει να αποτελέσει μια μελέτη της εξουσίας του Χίτλερ. Προσπάθησα να απαντήσω σε δύο ερωτήματα. Το πρώτο ήταν το πώς το φαινόμενο Χίτλερ ήταν δυνατό. Πώς μπόρεσε αυτός ο αλλόκοτος απροσάρμοστος να καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία, ένα μοντέρνο, περίπλοκο, οικονομικά και πολιτιστικά εξελιγμένο κράτος; Το δεύτερο ήταν πώς ασκούσε την εξουσία ο Χίτλερ. Είχε αναμφισβήτητα εξαιρετικές δημαγωγικές ικανότητες σε συνδυασμό με μια ικανότητα να αναγνωρίζει με βεβαιότητα και να εκμεταλλεύεται αδίστακτα τις αδυναμίες του αντιπάλου του. Ωστόσο ήταν ένας...

Η κοσμοαντίληψη του Ρομαντισμού και, κυρίως, το ισχυρό και ανατρεπτικό της όραμα γνώρισαν μια πραγματικά αστραπιαία διάδοση στις δυτικές κοινωνίες του τέλους του 18ου αιώνα. Οι κριτικές απέναντι στον Ρομαντισμό αποτελούν ασφαλώς ένα ενδιαφέρον πεδίο μελέτης του, πεδίο πάνω στο οποίο μπορεί να ασκηθεί ένας δραστικός έλεγχος των κρίσεων αυτών προκειμένου να διαπιστωθεί η παραμόρφωση η οποία επιχειρείται στη χρήση του ρομαντικού κοσμοειδώλου από μια σύγχρονη πολιτική θεωρία που εκφράζεται αναζητώντας τη θεμελίωσή της, αλλά και τη δικαίωσή της, στους τροπισμούς και τις ιδεολογι...

Κατά τη διάρκεια του χειμώνα 1945-1946 έδωσα μια σειρά διαλέξεων σχετικά με την πνευματική κατάσταση της Γερμανίας. Τα μαθήματά μου που αφιέρωσα στο πρόβλημα της ευθύνης έχουν συγκεντρωθεί εδώ. Το εισαγωγικό μάθημά μου, που έγινε στην αρχή του εξαμήνου, ίσως επιτρέψει τη διαυγέστερη κατανόηση του πνεύματος μέσα στο οποίο χειρίστηκα το πρόβλημα αυτό. Γι' αυτόν το λόγο το τοποθέτησα στην αρχή, αφήνοντας αναλλοίωτη την προφορική του μορφή. Εκδίδοντας αυτές τις σκέψεις, θα ήθελα, ως Γερμανός, να ωθήσω τους συμπατριώτες μου να αναζητήσουν τη σαφήνεια και την ομοφωνία και ως άν...

[...] Δεκαεπτά χρόνια μετά την τελική έκδοση των δοκιμών μου στη σπαραγμένη γλώσσα και στις σιωπές του Διονυσίου Σολωμού, πιστεύω ότι η ευεργεσία της ανάγνωσης δεν εγκατέλειψε το κινδυνώδες έργο του δημιουργικού αναθεωρητισμού (για να δανειστώ την ορολογία του Harold Bloom) που υποκίνησε τις δοκιμές μου αυτές, και έτσι ελπίζω να συνεχίσει να αναζωογονεί τα ερμηνευτικά εγχειρήματα και να αναδεικνύει την ανάγκη της αναμόχλευσης των παθών τα οποία συγκροτούν τα έργα και τις ημέρες των ποιήσεων του Σολωμού. Αλλά επιπλέον, καινούργια ίχνη μπορεί να συμβάλλουν προς την κατεύθυνσ...

"Δεν ζούμε για τον εαυτό μας, ζούμε για να δουλεύουμε και να αγωνιζόμαστε". Γράφοντας τις "Αναμνήσεις ενός επαναστάτη", ο Βικτόρ Σερζ αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την παραπάνω ρήση. Οι "Αναμνήσεις" του δεν είναι απλώς η λεπτομερής αφήγηση της ζωής του, αλλά, πολύ περισσότερο, η κριτική παρουσίαση των μεγάλων ιστορικών και κοινωνικών γεγονότων, με τα οποία βρέθηκαν αντιμέτωποι οι άνθρωποι της εποχής του. Το Παρίσι των αρχών του περασμένου αιώνα, ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος, οι μεγάλες επαναστάσεις στη Ρωσία και την Ισπανία, οι απαρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου συνθέτουν τ...

Πώς μπορούμε να προτάξουμε μια ανατρεπτική θεωρία κοινωνικής δράσης με θεμέλιο την ουτοπική επιθυμία, τη ριζωμένη μέσα στην ανθρώπινη ψυχή; Ποια σημασία και ποια χρήση μπορεί να έχει ο ουτοπικός προσανατολισμός, ο οποίος γεννά το μέλλον από τον εαυτό του, και του οποίου το παρελθόν είναι αποκλειστικά το μέλλον; Η ανατρεπτικότητα της ουτοπικής παρόρμησης βρίσκεται ακριβώς στην ανεικονικότητά της, η οποία φανερώνεται ως μια δύναμη πίστης, ως μια δυναμική προφητική, που συνεργάζεται με δυνάμεις οι οποίες λανθάνουν στα βάθη της πραγματικότητας. Η ουτοπία δεν είναι εικόνες φα...

Το 1917 συμβολίζει μια κορύφωση της νεωτερικότητας, και ειδικότερα του μοντερνισμού, αλλά ταυτόχρονα κι ένα ευδιάκριτο όριό τους. Συνοψίζει μια μακρά επαναστατική διαδικασία, από το 1905 έως περίπου το 1930, τόσο στο πεδίο της πολιτικής όσο και σε αυτό της τέχνης, διαδικασία που δεν είχε "αίσια έκβαση", σύμφωνα τουλάχιστον με την κινούσα αντίληψή της, αλλά κατέληξε, από τη μια, στην ακύρωση/διάψευση του πρωτοφανούς πειράματος λυσιτελούς κοινωνικού μετασχηματισμού, και, από την άλλη, στην ακύρωση/διάψευση των επαναστατικών προταγμάτων των καλλιτεχνικών κινημάτων. [...]...