Βακαλιός Αθανάσιος 1929-2018
Vakaliós Athanásios
Ο Θανάσης Βακαλιός γεννήθηκε το 1929 στο χωριό Εμμανουήλ Παπάς του νομού Σερρών. Στα εφηβικά του χρόνια συμμετείχε ενεργά στο εαμικό κίνημα. Σε ηλικία 15 χρονών έγινε γραμματέας της ΕΠΟΝ του χωριού του με 3.000 κατοίκους. Με την έναρξη του εμφυλίου διώχτηκε. Αγωνίστηκε από τις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Μετά την ήττα του ΔΣΕ βρέθηκε στη Βουλγαρία, στο Στρατόπεδο Μπερκόβιτσα. Εκεί έμεινε για λίγους μήνες. Αρχές του 1951 επιλέγεται από το κόμμα, καθώς και πολλοί άλλοι πρώην αντάρτες του ΔΣΕ, για τη μυστική στρατιωτική Σχολή 500 στην Πολωνία, που προορίζονταν να υπηρετήσουν τη γραμμή του κόμματος "Τα όπλα παρά πόδα". Το 1952 στέλνεται μαζί με άλλους στην Ουγγαρία, στην πόλη Οζντ, που λειτούργησε για ένα διάστημα, ως διαμεσολαβητικός σταθμός για παράνομη δουλειά στην Ελλάδα. Το 1952 με απόφαση του κόμματος αναλαμβάνει γραμματέας των νέων πολιτικών προσφύγων στην Ουγγαρία. Με πρωτόγνωρους, γρήγορους ρυθμούς μαθαίνει την ουγγρική γλώσσα. Εργάζεται ως στέλεχος της Κ.Ε. της ουγγρικής κομμουνιστικής νεολαίας (της DISZ) εκπροσωπώντας τους Ελληνες νέους. Γνωρίζει τη φοιτήτρια Χαρίκλεια Σιάκη. Μαζί κάνουν οικογένεια. Αποκτούν δύο αγόρια, τον Κώστα και το Γιώργο. Με παρότρυνση της Χαρίκλειας δίνει εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Σπούδασε φιλοσοφία και κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο Eotvos Lorand της Βουδαπέστης. Παράλληλα σπούδασε για δύο χρόνια αρχαία ελληνική λογοτεχνία και βυζαντινολογία στο "Ελληνικό Ινστιτούτο" του ίδιου πανεπιστημίου. Φέρει τον τίτλο του υποψηφίου διδάκτορα των ανθρωπιστικών επιστημών της Ουγγαρικής Ακαδημίας Επιστημών (1971) και του διδάκτορα φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Eotvos Lorand (1973). Ως αναπληρωτής καθηγητής φιλοσοφίας δίδαξε θέματα φιλοσοφίας και κοινωνιολογίας στο Πολυτεχνείο Βουδαπέστης και σε άλλες πανεπιστημιακές σχολές της Ουγγαρίας. Το 1991 εκλέχτηκε αναπληρωτής καθηγητής κοινωνιολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) και τρία χρόνια μετά τακτικός καθηγητής κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης. Ανάπτυξε ευρεία ερευνητική δραστηριότητα ως κύριος ερευνητής και συντονιστής ερευνητικών προγραμμάτων. Ομότιμος καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Έφυγε από τη ζωή στις 11 Απριλίου 2018.
Το πρόβλημα της διαπολιτιστικής εκπαίδευσης στη δυτική Θράκη
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (1997)
Το πρόβλημα της διαπολιτιστικής εκπαίδευσης στη δυτική Θράκη
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (1997)
Το πρόβλημα της γνώσης
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (1998)
Τα κείμενα που απαρτίζουν τον τόμο αυτό αποτελούν εισηγήσεις που έγιναν στα πλαίσια του Σεμιναρίου για τη Διεπιστημονικότητα που οργανώνει η Ομάδα για τη Διεπιστημονικότητα. Το γενικό θέμα των δύο κύκλων του Σεμιναρίου (1983 και 1984) και του συμποσίου όπου παρουσιάστηκαν τα κείμενα αυτά ήταν: "Το πρόβλημα της γνώσης: Μέθοδοι και αντικείμενο τών επιστημών". Ένα ερώτημα που εύλογα γεννιέται είναι γιατί μια ομάδα που ασχολείται με το πρόβλημα της διεπιστημονικότητας διερευνά το "πρότερο" ερώτημα της επιστημονικής γνώσης αντί να ερευνά το θέμα που θέτει με την ίδια της την...
Το μέτρο
Βακαλιός Αθανάσιος
Εύμαρος (2017)
Η εξέλιξη της ανθρωπότητας έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Η υπερβατική δυναμική της ανθρώπινης δημιουργικότητας, που αποτέλεσε ως τώρα το όχημα της πολιτισμικής εξέλιξης, τείνει να γίνει απειλή για τον άνθρωπο, για την ανθρωπότητα, με αναπόφευκτο σύνδρομο αυτής της εξέλιξης την έμπρακτη καθολική αμφισβήτηση της αρχής του αριστοτελικού μέτρου. Βέβαια, δεν είναι η δημιουργικότητα καθαυτή (επιστήμη, τεχνολογία) που απειλεί την ανθρωπότητα, αλλά ο τρόπος και ο σκοπός χρησιμοποίησης των αποτελεσμάτων της. Άρα, το θέμα δεν είναι η αναστολή αυτής της δυναμικής -πράγμα αντικειμενικά...
Τεχνολογία, κοινωνία, πολιτισμός
Βακαλιός Αθανάσιος
Ψηφίδα (2002)
Με το βιβλίο αυτό ο συγγραφέας φιλοδοξεί να παράσχει μια πολύπλευρα τεκμηριωμένη εικόνα και έναν προβληματισμό για το ρόλο της τεχνολογίας (και της εργασίας) στην ανάπτυξη της ανθρώπινης κοινωνίας και του πολιτισμού, με έμφαση στην εποχή που δρομολογήθηκε με τη βιομηχανική επανάσταση - λογικό επακόλουθο της οποίας είναι ο σύγχρονος πολιτισμός με τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα που δημιουργεί για τον άνθρωπο (την κοινωνία, την ανθρωπότητα) και το μέλλον του... Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας υπερβαίνοντας τη στενή τεχνοκρατική αντίληψη, προσεγγίζει την τεχνολογία ως εμπράγ...
Τέχνη και πολιτική. Επιστήμη και τέχνη.
Βακαλιός Αθανάσιος
Προσκήνιο (2008)
Στο επίκεντρο αυτής της μελέτης είναι το πρόβλημα της κοινωνικής λειτουργίας της τέχνης, με αναφορά στη σχέση της με την πολιτική. Ο συγγραφέας, αποδεχόμενος την αρχή για την αυτονομία του καλλιτέχνη από την πολιτική -την όποια πολιτική-, τονίζει ότι η παραβίασή της είναι σε βάρος της γνησιότητας της τέχνης και της κοινωνικής λειτουργίας της. Στο πνεύμα αυτό προβαίνει σε μια κριτική θεώρηση του σοσιαλιστικού ρεαλισμού με αναφορά στο Λούκατς και στη σχέση Λούκατς Μπρεχτ, που από τη δεκαετία του 1930 και μετά δέσποζε στις συζητήσεις για τη μαρξιστική αισθητική. Ο συγγραφέα...
Παλιννόστηση και ένταξη
Παρατηρητής (1999)
Παγκοσμιοποίηση και σοσιαλισμός
Βακαλιός Αθανάσιος
Εντός (2010)
Η παγκοσμιοποίηση είναι το ιστορικό όριο ύπαρξης του καπιταλισμού. Η διαιώνισή του επαυξάνει την αδυναμία του να διαχειριστεί τα προβλήματα που ο ίδιος δημιουργεί σε όλα τα επίπεδα και τις μορφές έκφρασης του ανθρώπου. Η σύγχρονη παραλλαγή του παρακολουθείται από το σύνδρομο του παράλογου και της καταστροφικότητας. Κοινωνιολογικά και ανθρωπολογικά η υπέρβασή του συναρτάται με την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού... Η αποτυχία της σταλινικής παραλλαγής του μαρξιστικού - λενινιστικού μοντέλου σοσιαλισμού καθιστά απαραίτητη την επεξεργασία ενός θεωρητικού πλαισίου αναφοράς για...
Οι εμπειρίες του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού στην Ουγγαρία
Berend Ivan T.
Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών (1989)
Μπουχάριν
Miklós Kun
Θεμέλιο (2007)
Το τραγικό έτος 1937 για εκατομμύρια ανθρώπους, όταν κάθε βράδυ απήγαγαν από τις εστίες τους αθώους πολίτες, στη Μόσχα κυκλοφορούσε από στόμα σε στόμα μια ιστορία. Στη διαβόητη φυλακή της Λιουμπιάνκα, στο άλλοτε μέγαρο της ασφαλιστικής εταιρείας «Ρωσία», είχε κληθεί ένας ηλικιωμένος καθηγητής πανεπιστημίου. Ο ανακριτής με τη συνηθισμένη κίνηση κατηύθυνε στο πρόσωπό του το φως της λάμπας του γραφείου, και μηχανικά τον ρώτησε: - Κατηγορούμενε, αναγνωρίζεις την ενοχή σου; Ο αξιοσέβαστος επιστήμονας απόρησε: - Πώς είναι δυνατόν εγώ να είμαι κατηγορούμενος; Το πολύ να είμαι ύ...
Η ηθική ταυτότητα της Αριστεράς, χθες, σήμερα
Βακαλιός Αθανάσιος
Επίκεντρο (2010)
Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας μελετά ένα κρίσιμο πρόβλημα, αυτό της σχέσης πολιτικής και ηθικής, της ατομικής και συλλογικής ηθικής. Ο προβληματισμός που διαπερνά όλο το βιβλίο, με την αναγκαία αναφορική τεκμηρίωση, απευθύνεται, κατεξοχήν, στους ανθρώπους της Αριστεράς που έχουν απορρίψει το σταλινισμό και αναζητούν τη δική τους σύγχρονη αριστερή ριζοσπαστική ιδεολογική ταυτότητα, μέρος της οποίας αποτελεί και η ηθική της ταυτότητα. Γενικότερα, απευθύνεται σε κάθε αριστερό με κριτικό πνεύμα, κάθε πολιτικής και ιδεολογικής απόχρωσης. Πρόκειται επίσης για ένα μελέτημα που ενδι...
Η αριστερά χθες, σήμερα, αύριο
Βακαλιός Αθανάσιος
Βακαλιός (2004)
Το βιβλίο αυτό δεν είναι μια αυστηρά οριοθετημένη ιστορική μελέτη. Δεν παρακολουθεί την εξέλιξη και τις εναλλαγές της Αριστεράς σε μια αυστηρή χρονική ιστορική ακολουθία. Ασχολείται με θέματα που έχουν να κάνουν με το σύνθετο πρόβλημα ανάπτυξης της ιδεολογικής φυσιογνωμίας της Αριστεράς στο σημερινό σύγχρονο κόσμο, στη μελέτη των οποίων χρησιμοποιούνται και αξιοποιούνται οι αναγκαίες ιστορικές αναφορές σε μια αντίληψη της συνέχειας - ασυνέχειας - συνέχειας της Αριστεράς, με κοινό θεωρητικό πλαίσιο αναφοράς το έργο του Μαρξ και το μαρξισμό στην γνήσια παραλλαγή του με αναγκα...