Βαλαωρίτης Νάνος 1921-2019
Valaorítis Nános
Ο Νάνος Βαλαωρίτης (5 Ιουλίου 1921 - 12 Σεπτεμβρίου 2019) γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας το 1921. Σπούδασε φιλολογία και νομικά στα πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου, Σορβόνης. Παρουσίασε άρθρα και μετέφρασε πρώτος στο Λονδίνο εκτενώς Έλληνες ποιητές του 1930 -Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο. Στην Αγγλία έζησε από το 1944 έως το 1953 και γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Το διάστημα 1954-60 έμεινε στο Παρίσι και γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές. Το 1960 γύρισε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό "Πάλι" (1963-1966). Το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό "Lettres Nouvelles". Από το 1968 έως το 1993 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί, ποιητικά του κείμενα εκδόθηκαν από τον οίκο City Lights του Λώρενς Φερλινγκέττι. Οργάνωσε παρουσίαση των Ελλήνων υπερρεαλιστών στο Κέντρο Πομπιντού το 1990-91. Διηύθυνε από το 1989 έως το 1995 με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό "Συντέλεια", το οποίο επανεκδόθηκε το 2004 με τίτλο "Νέα Συντέλεια". Το 1959 βραβεύτηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο και αρνήθηκε. Πήρε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1982) και το Κρατικό Βραβείο Χρονικού - Μαρτυρίας (1998). Επίσης έλαβε κι ένα βραβείο του Ν.Ρ.Α. [National Poetry Association (Αμερικανική Εταιρεία Ποίησης)] το 1996 -βραβείο που είχε δοθεί προηγουμένως στους Φερλινγκέττι, Γκίνσμπεργκ και άλλους. Έλαβε το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το ποιητικό του έργο (2004). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Τιμής (2006). Το 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Βιβλία του έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό σε αγγλικές και γαλλικές μεταφράσεις. Ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Στην Ελλάδα επέστρεψε μόνιμα το 2004. Εργογραφία: Ποίηση - "Η τιμωρία των μάγων", Λονδίνο 1947 - "Κεντρική στοά", Αθήνα 1958 - "Εστίες μικροβίων", εκδ. Καλώδιο, Σαν Φρανσίσκο 1977 - "Ανώνυμο ποίημα του Φωτεινού Αηγιάννη", Ίκαρος 1978 - "Ο ήρωας του τυχαίου", Τραμ, Θεσσαλονίκη 1979 - "Η πουπουλένια εξομολόγηση", Ίκαρος 1982 - "Στο κάτω κάτω της γραφής", Νεφέλη 1984 - "Ο έγχρωμος στυλογράφος", Δωδώνη 1986 - "Ποιήματα Ι", Ύψιλον 1987, "Ποιήματα ΙΙ", Ύψιλον 1987 - "Ανιδεογράμματα", Καστανιώτης 1996 - "Ήλιος ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης", Καστανιώτης 1996 - "Αλληγορική Κασσάνδρα", Καστανιώτης 1998 - "Η κάθοδος των Μ", Ύψιλον 2002 - "Μια αλφάβητος των κωφαλάλων", Άγκυρα 2003 - "Άστεγος ο Μέγας", Ύψιλον 2004 - "Το ξανανοιγμένο κουτί της Πανδώρας", Άγκυρα 2006 - "Γη του διαμαντιού", Μανδραγόρας 2007 - "Γραμματοκιβώτιον ανεπίδοτων επιστολών: Ποιήματα 2002-2006", Ύψιλον 2010 - "Άνθη του θερμοκηπίου", Απόπειρα 2010 - "Χρίσματα", Κοινωνία των (δε)κάτων 2011 - "Ουρανός χρώμα βανίλιας", Άγκυρα 2011 - "Πικρό καρναβάλι", Ψυχογιός 2013 - "Ήλιος ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης", Γαβριηλίδης 2014 - "Στο υποκύανο μάτι του Κύκλωπα", Ψυχογιός 2015 Πεζογραφία - "Ο προδότης του γραπτού λόγου", Ίκαρος 1980 - "Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη", Νεφέλη 1982, β΄ έκδοση 1999 - "Μερικές γυναίκες", Θεμέλιο 1982 - "Ο θησαυρός του Ξέρξη", Εστία 1984, Άγκυρα 2008 - "Η δολοφονία", Θεμέλιο 1984 - "Η ζωή μου μετά θάνατον εγγυημένη", Νεφέλη 1995 - "Παραμυθολογία", Νεφέλη 1996 - "Ο σκύλος του Θεού", Καστανιώτης 1998, β΄ έκδοση 2004 - "Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου", Άγρα 2002 - "Γνωρίζετε την Ελπινίκη;" Ηλέκτρα 2005 - "Ο θησαυρός του Ξέρξη", Άγκυρα 2008 - "Μα το Δία: Οι περιπέτειες ενός πράκτορα του εαυτού του", Ηλέκτρα 2009 Δοκίμια - "Ανδρέας Εμπειρίκος", Ύψιλον 1989 - "Για μια θεωρία της γραφής", Εξάντας 1990 - "Μοντερνισμός, πρωτοπορία και πάλι", Καστανιώτης 1997 - "Αλληλογραφία Γ. Σεφέρη - Ν. Βαλαωρίτη 1945-1958", Ύψιλον 2004 - "Για μια θεωρία της γραφής, Β", Ηλέκτρα 2006 - "Ο Όμηρος και το αλφάβητο", Ελληνοαμερικανική Ένωση 2010 - "Ή του ύψους ή του βάθους", Ψυχογιός 2013 - "Για μια θεωρία της γραφής, Γ': Από το κείμενο στο υπερκείμενο", Ψυχογιός 2016
Χρίσματα
Βαλαωρίτης Νάνος 1921-
Κοινωνία των (δε)κάτων (2011)
Το βιβλίο "Χρίσματα" ποιήματα του Νανου Βαλαωριτη, επιλογή απ’ τα πιο πρόσφατα, έχουν τον χαρακτήρα επέμβασης στα τρέχοντα γεγονότα αλλά έμμεσα από την πίσω πόρτα της πλάγιας αναφοράς. Όχι την πόρτα διαφυγής ούτε της κουζίνας αλλά της ποίησης. Διαφέρουν από τις προηγούμενες ποιητικές σειρές στο ότι έχουν μια συντομογραφία σε ολιγόστιχα ποιήματα με λίγες συλλαβές. Η φόρμα αυτή η ελλειπτική επιτρέπει να διαφανεί το χιούμορ και το κωμικοτραγικό δράμα της καθημερινής ζωής αλλά όχι να καθρεφτίζει ναρκισσιστικά σε μετασεφερικό ιδίωμα τα εσώτερα του καθενός που λίγο ενδιαφέρουν έν...
Του κόσμου τα τάματα
Συλλογικό έργο
Ελληνοαμερικανική Ένωση (2010)
Κατάλογος που εκδόθηκε με την ευκαιρία διοργάνωσης της έκθεσης "Του κόσμου τα τάματα" στις γκαλερί της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, την οποία επιμελήθηκε και συνδιοργάνωσε το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Περιλαμβάνει κείμενα και φωτογραφίες από τα εκθέματα της συλλογής ταμάτων του Νίκου Παπαγεωργίου, του Μουσείου Κρεσόφ της Πολωνίας, του Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδος, του Μουσείου Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ, της 21ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Κέρκυρας και του Ιδρύματος Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού. Περιλαμβάνει ακόμη φωτογραφίες από τα...
Το ξανανοιγμένο κουτί της Πανδώρας
Βαλαωρίτης Νάνος 1921-
Άγκυρα (2006)
Λόγια, ελεγειακά, ποιήματα-παρωδίες οργανικά καλλιεργημένα για τον μιθριδατισμό των αναγνωστών στα καθημερινά δηλητήρια που εισπράττουν από τον τύπο, την τηλεόραση και την γενική κατάσταση αποσύνθεσης όπου κυριαρχεί η λαιμαργία για ολοένα περισσότερα με τα λιγότερα δυνατά πραγματικά εφόδια. Τα ποιήματα αυτά είναι γραμμένα με γριφώδη υποβλητικότητα προς τέρψιν και διαφωτισμόν του σεβαστού κοινού.
Το εργαστήρι του συγγραφέα, το εργαστήρι του αρχιτέκτονα και μια συνομιλία με τον Νάνο Βαλαωρίτη
Μαργαρίτη Φωτεινή
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Η γραφή ήταν από την γέννησή της συνδεδεμένη με το σχέδιο και την εικόνα. Σήμερα, στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας, τείνει να διαμορφωθεί ένα νέο είδος γραφής, που ενσωματώνει χωρίς σαφείς διαχωρισμούς την εικόνα, το σχέδιο και το κείμενο. Μια γραφή που μοιάζει να φέρνει εκ νέου τις τέχνες σε μια μεγάλη προσέγγιση μεταξύ τους, από τη λογοτεχνία μέχρι την αρχιτεκτονική, και όπου η μία τροφοδοτεί την άλλη με ιδέες, μεθόδους και εργαλεία. Το βιβλίο αυτό είναι ένα δοκίμιο γραμμένο με τη μείξη κειμένου και εικόνας, που τις θεωρεί σαν ισότιμες μορφές της ανθρώπινης σκέψης....
Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου
Βαλαωρίτης Νάνος 1921-
Άγρα (2002)
Το παρόν μυθιστόρημα συμπληρώνει μιά τριλογία με τα δύο προηγούμενα ("Απ' τα κόκαλα βγαλμένη" και "Ο θησαυρός του Ξέρξη"), παρακολουθώντας τα αποκομμένα και χαμένα Χέρια του αγάλματος της Αφροδίτης της Μήλου, που ανήκε σ' έναν μεγαλο-μεγάλο θείο του συγγραφέα για ένα σύντομο χρονικό διάστημα πριν να το αρπάξουν οι Γάλλοι, προκαλώντας άνισες ιστορικές και προσωπικές συνέπειες. Εφόσον λοιπόν το έπαθλο των Καλλιστείων, το Μήλο της θεάς Έριδας, το κρατάει το ένα χέρι, ενώ το άλλο συγκρατεί τον κατεβασμένο χιτώνα που αποκαλύπτει τα κάλλη της, όποιος κατέχει τα Χέρια έστω και για...
Τα ποιήματα του 2011
Συλλογικό έργο
Κοινωνία των (δε)κάτων (2012)
Το 2011 ήταν μια ακόμα χρονιά πλούσιας ποιητικής παραγωγής. Τα βιβλία των πρωτοεμφανιζόμενων ποιητών (οι περισσότεροι από αυτούς νεότατοι) αποτέλεσαν και πάλι τον κύριο όγκο των εκδόσεων, πράγμα που σημαίνει πως η υπερπαραγωγή δεν είναι καθόλου συμπτωματική και ίσως να σηματοδοτεί καθοριστικές εξελίξεις στη σχέση του κοινωνικού υποκειμένου με την αίσθηση ελευθερίας που προϋποθέτει η άσκηση της ποίησης. Θα πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε πως είναι εμφανής η έλλειψη προϋποθέσεων σε μεγάλο μέρος εκείνων που δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους στην ποίηση. Συχνά, άνθρωποι όχι μόνο εξαιρ...
Τα ποιήματα του 2010
Συλλογικό έργο
Κοινωνία των (δε)κάτων (2011)
Ανθολογούνται επίσης οι ποιητές: Ματθαίος Κοντογιώργης, Γιάννης Κοντός, Δημήτρης Κοσμόπουλος, Στράτος Κοσσιώρης, Θεώνη Κοτίνη, Χρήστος Κούκης, Γιάννης Λειβαδάς, Ιουλίτα Λειβαδίτη, Χριστόφορος Λιοντάκης, Βαγγέλης Λουλαδάκης, Ευγενία Λουπάκη, Σ. Λυγέας, Βασίλης Μαραγκός, Ελένη Μαρινάκη, Γιώργος Μαρκόπουλος, Θανάσης Μαρκόπουλος, Δημήτρης Μαρούλης, Σωκράτης Μαρτίνης, Κώστας Μαυρουδής, Ανέστης Μελιδώνης, Πέννυ Μηλιά, Αλέξανδρος Μηλιάς, Αγγελική Μητσολίδου, Θανάσης Γ. Μίχος, Γιώργος Μπλάνας, Κωνσταντίνος Μπούρας, Άννα Νιαράκη, Τόλης Νικηφόρου, Λιλή Ντίνα, Λευτέρης Ξανθόπουλος, Απ...
Τα ποιήματα του 2008
Συλλογικό έργο
Κοινωνία των (δε)κάτων (2009)
Όπως έχει επισημανθεί και στους δύο προηγούμενους τόμους, "Τα ποιήματα του 2006" και "Τα ποιήματα του 2007", πρόθεση των συντελεστών του καθιερωμένου, πλέον, ετήσιου εγχειρήματος, των ανθολόγων και του επιμελητή, είναι να προκύψει ένα "σώμα" όσο γίνεται πιο αντιπροσωπευτικό του σημερινού ποιητικού μας γίγνεσθαι. Στο οποίο συμμετέχουν και συμβάλλουν όχι μόνο γνωστοί και καταξιωμένοι ποιητές, αλλά και νέοι, λιγότερο γνωστοί ή και, προσώρας, άγνωστοι, που με τα δημοσιευμένα δείγματα της δουλειάς τους οι ανθολόγοι διέγνωσαν ποιότητα, νέα αντίληψη των πραγμάτων και ευαισθησία....
Τα ποιήματα του 2007
Συλλογικό έργο
Κοινωνία των (δε)κάτων (2008)
Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, οι ποιητές παρακολουθούν αποσβολωμένοι όσα τραγικά και παράδοξα συμβαίνουν γύρω τους -και μέσα τους. Μέσα σ' έναν κόσμο βίας, αδιαφορίας, πλεονεξίας και αρπακτικότητας, η φωνή τους πνίγεται στο λαρύγγι τους και, πνιγμένη, αρθρώνει στίχους σκληρούς, μελαγχολικούς, ερωτικούς, σουρεαλιστικούς, πολιτικούς, μεταφυσικούς, ειρωνικούς, σαρκαστικούς και προφητικούς. Με μύθους, μεταφορές και συμβολισμούς, οι ποιητές σήμερα, όπως έκαναν πάντα άλλωστε, μιλούν για έναν αλλόκοτο κόσμο σε μιαν αμφίδρομη σχέση όπου ο ένας εμπεριέχει τον άλλον -ο κόσμος το...
Στο υποκύανο μάτι του Κύκλωπα
Βαλαωρίτης Νάνος 1921-
Ψυχογιός (2015)
Είναι αδύνατον να καθορίσουμε με ακρίβεια τι είναι ποίηση· γιατί η γραφή της μας ξεφεύγει. Ο Άγγλος ποιητής John Keats σ’ ένα γράμμα του έλεγε ότι ο ποιητής δεν υπάρχει. Είναι ένας χαμαιλέων που προσαρμόζεται σε όλα τα περιβάλλοντα και τα είδη της ποιητικής γραφής. Επίσης μπορούμε να πούμε ότι ο ποιητής είναι όπως ψαράς που ρίχνει το δίχτυ του και πιάνει λέξεις, φράσεις, τις οποίες κατόπιν ανασκευάζει σε ποιήματα. Οι λέξεις αυτές μπορεί να είναι τρέχουσες ή σπάνιες αναλόγως τι θέλει να παρουσιάσει. Εκεί επεμβαίνει ο προσωπικός χαρακτήρας του γράφοντος που ονομάζουμε ύφος. Π...
Στο υποκύανο μάτι του Κύκλωπα
Βαλαωρίτης Νάνος 1921-
Ψυχογιός (2015)
Είναι αδύνατον να καθορίσουμε με ακρίβεια τι είναι ποίηση· γιατί η γραφή της μας ξεφεύγει. Ο Άγγλος ποιητής John Keats σ’ ένα γράμμα του έλεγε ότι ο ποιητής δεν υπάρχει. Είναι ένας χαμαιλέων που προσαρμόζεται σε όλα τα περιβάλλοντα και τα είδη της ποιητικής γραφής. Επίσης μπορούμε να πούμε ότι ο ποιητής είναι όπως ψαράς που ρίχνει το δίχτυ του και πιάνει λέξεις, φράσεις, τις οποίες κατόπιν ανασκευάζει σε ποιήματα. Οι λέξεις αυτές μπορεί να είναι τρέχουσες ή σπάνιες αναλόγως τι θέλει να παρουσιάσει. Εκεί επεμβαίνει ο προσωπικός χαρακτήρας του γράφοντος που ονομάζουμε ύφος. Π...
Ποίηση και αλογία
Συλλογικό έργο
Μανδραγόρας (2016)
Τα Πρακτικά του 33ου Συμποσίου Ποίησης είναι αφιερωμένα στην Αλογία, ένα κεντρικό θέμα για την ποίηση και τη φύση της γλώσσας γενικότερα. 14 ειδικοί εισηγητές διερευνούν την αλογία ως παρέκκλιση στο φωνολογικό-μορφολογικό και στο συντακτικο-σημασιολογικό επίπεδο και προσπαθούν να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά της στην αρχαία Ελλάδα, το δημοτικό τραγούδι, την ποίηση για παιδιά, τον υπερρεαλισμό και τη σύγχρονη ποίηση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά και από την πλευρά της ψυχανάλυσης. Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται τα κείμενα των Γιώργου Αράγη, Αλέξη Ζήρα, Κατερίνας Συνοδι...
Ποιήματα. Το άρωμα της Dick Moby.
Thomas Dylan Marlais 1914-1953
Άγκυρα (2004)
Ο Dylan Thomas γεννήθηκε στην Ουαλία το 1914 και πέθανε στη Νέα Υόρκη από οξεία πνευμονία και αλκοολισμό, το 1953. [...] Τα ποιήματα που δημοσιεύονται εδώ σε νέες έγκριτες μεταφράσεις, πολλά από τα οποία είναι, άλλωστε, ανέκδοτα στα ελληνικά, αποτελούν μια προσπάθεια που έχει στόχο να διερευνήσει την ιδέα του ορθόδοξου στοιχείου στο έργο του Dylan Thomas. Με μια θρησκευτικότητα τα κείμενα αυτά δίνουν ίσως μια προέκταση που λείπει και, την ίδια στιγμή, την υπερρεαλιστική αλήθεια τους, που είναι, κατά τη γνώμη των μεταφραστών, η καλύτερη αισθητική επιλογή. (από τον πρόλογο...