Saramago José 1922-2010
Saramago José
Ο Ζοζέ ντε Σούζα Σαραμάγκου (1922-2010) γεννήθηκε στο μικρό χωριό Αζινιάγκα της Πορτογαλίας από γονείς φτωχούς ακτήμονες αγρότες, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λισαβόνας (το "Σαραμάγκου" ήταν παρατσούκλι της οικογένειας ντε Σούζα, από ένα είδος ραφανίδας που έτρωγαν οι φτωχοί, και γράφτηκε στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως). Πέρασε τα σχολικά του χρόνια στη Λισαβόνα, όπου, όμως, παρά την έφεσή του στα γράμματα, αναγκάστηκε να αφήσει το γυμνάσιο για μια τεχνική σχολή που τον βοήθησε να βρει δουλειά σαν μηχανικός αυτοκινήτων. Παράλληλα, όσα βράδια παρέμενε ανοιχτή, επισκεπτόταν την Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβαζε "χωρίς βοήθεια ή καθοδήγηση, παρά μόνο με την περιέργεια και τη θέληση να μάθω", όπως γράφει στην αυτοβιογραφία του. Εντελώς αυτοδίδακτος, ο Σαραμάγκου εξέδωσε το 1947 το μυθιστόρημα "Γη της αμαρτίας", που μεσούσης της δικτατορίας του Σαλαζάρ πέρασε απαρατήρητο. Κομμουνιστής με παράνομη πολιτική δράση, εργάστηκε για πολλά χρόνια σε εκδοτικούς οίκους και σε εφημερίδες ως σχολιαστής, ως υπεύθυνος λογοτεχνικών σελίδων και ως βιβλιοκριτικός. Μετά την επανάσταση του 1974 υπήρξε για ένα διάστημα υποδιευθυντής της μεγάλης εφημερίδας της Λισαβόνας "Diarios de Noticias". Έγινε ένας από τους πιο γνωστούς συγγραφείς στη χώρα του χάρη κυρίως στα μυθιστορήματα του. Το 1998 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε στα Κανάρια Νησιά, όπου κατέφυγε το 1993, όταν κορυφώθηκε η ρήξη του με την πορτογαλική Εκκλησία με αφορμή το έργο του "Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο". Τα γνωστότερα βιβλία του είναι: "Εγχειρίδιο ζωγραφικής και καλλιγραφίας" (1977), "Από τη γη θρεμμένος" (1980), "Ταξίδι στην Πορτογαλία" (1981), "Το χρονικό του μοναστηριού" (1983), "Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις" (1984), "Η πέτρινη σχεδία" (1986), "Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας", (1989), "Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον" (1991), "Περί τυφλότητος" (1995), "Όλα τα ονόματα" (1997), "Η σπηλιά" (2001), "Ο άνθρωπος αντίγραφο" (2003), "Περί φωτίσεως" (2004). Πέθανε σε ηλικία 87 ετών στο νησί Λανθαρότε, στα Κανάρια Νησιά, στις 18 Ιουνίου 2010.
Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2006)
Τι θα γινόταν αν οι ιστορίες για παιδιά γίνονταν υποχρεωτικό ανάγνωσμα για τους ενήλικες; Θα κατόρθωναν ποτέ να μάθουν πραγματικά αυτό που τόσο καιρό διδάσκουν;
Περί φωτίσεως
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2006)
Σε κάποια χώρα γίνονται εκλογές. Η καταμέτρηση των ψήφων στην πρωτεύουσα αναδεικνύει πρώτη δύναμη το λευκό με ποσοστό περίπου 70%. Οι εκλογές επαναλαμβάνονται την επόμενη Κυριακή και το λευκό ξεπερνά το 80%. Μπροστά στο διαφαινόμενο κενό εξουσίας, τα δύο μεγάλα κόμματα, ο κρατικός μηχανισμός και οι δημόσιες υπηρεσίες εγκαταλείπουν την πόλη, καταστρώνοντας αστυνομικά σχέδια για να ανακαλύψουν τον υποκινητή. Μια έκπληξη όμως περιμένει τους κρατούντες: ο πληθυσμός της πόλης αφυπνίζεται, "φωτίζεται", και ανακαλύπτει από την αρχή τις αξίες της αλληλεγγύης, της προσωπικής ευθύνης...
Ο άνθρωπος αντίγραφο
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2005)
Ο Τερτουλιάνο Μάσιμο Αφόνσο, καθηγητής της Ιστορίας σε γυμνάσιο, ζει μόνος και πλήττει· υπήρξε παντρεμένος και δεν θυμάται τι τον οδήγησε στο γάμο, πήρε διαζύγιο και τώρα δεν θυμάται ούτε τους λόγους για τους οποίους χώρισε, ενώ την Ιστορία τη βλέπει εδώ και καιρό ως μια κόπωση χωρίς νόημα και μια αρχή χωρίς τέλος. Ένα βράδυ, παρακολουθώντας μια ταινία στο βίντεο, ανακαλύπτει ότι υπάρχει στην ίδια πόλη ένας απόλυτος δίδυμος, ένας σωσίας, ένα αντίγραφό του. Η αφήγηση αυτή είναι η ιστορία της αναζήτησης καθώς και της ανακάλυψης αυτού του άλλου, αλλά και των συνεπειών που έχ...
Λέγοντας ιστορίες
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2005)
Σας καλούμε να απολαύσετε τις ιστορίες που συγκεντρώνονται σε αυτό το βιβλίο. Θα είναι μια μοναδική εμπειρία για δύο λόγους. Ο πρώτος: Σπάνια τόσοι πολυδιάστατοι και καταξιωμένοι συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο, ανάμεσά τους και πέντε Νομπελίστες, συναντιούνται στα περιεχόμενα της ίδιας ανθολογίας. Τα 21 διηγήματα είναι γραμμένα σε διάφορες "φωνές" -ξεχωριστά προσωπικά στυλ- με αποτέλεσμα να φανερώνουν τις υπέροχες δυνατότητες της χρήσης των λέξεων από ζώντες συγγραφείς. Ο δεύτερος λόγος: Οι 21 συγγραφείς έχουν προσφέρει το διήγημά τους δίχως αμοιβή ή διεκδίκηση πνευματικών δι...
Ιστορία της πολιορκίας της Λισαβόνας
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)
Ο Ραϊμούντο Σίλβα, ένας ευσυνείδητος επιμελητής βιβλίων, παραβαίνει το χρυσό κανόνα της επιμέλειας όταν αλλάζει ένα "ναι" με ένα "όχι" σε μια "Ιστορία της πολιορκίας της Λισαβόνας". Μ' αυτή την ασήμαντη κίνηση ανατρέπεται η ιστορία του βιβλίου, συμπαρασύροντας και τη ζωή του. "Κάθε λέξη είναι μια επικίνδυνη θητεία στη μαγεία" και ο Ραϊμούντο δεν έχει άλλη επιλογή από το να γίνει ο ίδιος συγγραφέας και να γράψει μια άλλη ιστορία, που να υποστηρίζει την εξωφρενική του άρνηση, αλλά και να αντιμετωπίσει τόσο τις απαιτήσεις όσο και τις συγκινήσεις της ζωής, που ως τότε παρακολου...
Η σπηλιά
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Μια οικογενειακή χειροτεχνία που κλείνει. Ένα γιγάντιο εμπορικό Κέντρο-φρούριο που εξαπλώνεται. Αυτό είναι το σκηνικό της "Σπηλιάς", η αφορμή για να συμπληρώσει ο Πορτογάλος συγγραφέας την "ακούσια τριλογία" του (μαζί με τα έργα "Περί τυφλότητος" και "Όλα τα ονόματα") και τον προβληματισμό του για τη νέα τάξη του κόσμου. Ο Σαραμάγκου αφηγείται τις τύχες του Σιπριάνο Αλγκόρ, ενός κεραμοποιού που βλέπει την τέχνη του και την οικογενειακή του ζωή να αλλάζουν όταν το μυστηριώδες εμπορικό Κέντρο παύει να αγοράζει τα έργα του, ενώ η κόρη και ο γαμπρός του τον προσκαλούν να μετακο...
Η ιστορία της άγνωστης νήσου
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2001)
Ένας άνθρωπος ζητάει ένα καράβι για να βρει την άγνωστη νήσο. Ποια όμως είναι αυτή η άγνωστη νήσος; Πώς ο καθένας από εμάς μπορεί να την αναγνωρίσει; Πώς αναγνωρίζουμε τον ίδιο τον εαυτό μας; Ένας δικτάτορας πέφτει από την καρέκλα του. Ένας οδηγός προσπαθεί να βρει βενζίνη σε περίοδο κρίσης του πετρελαίου και μεταδίδει τη νεύρωσή του στο αυτοκίνητό του. Ένας βασιλιάς προσπαθεί να αποκλείσει το θάνατο από την επικράτειά του. Κάποια αντικείμενα επαναστατούν στην ανατριχιαστικά γραφειοκρατική κοινότητα των ανθρώπων. Ένας κένταυρος νοσταλγεί το μυθικό παρελθόν του. Κι ένα εφηβι...
Όλα τα ονόματα
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2001)
"Σκέφτομαι ξαφνικά όλους αυτούς τους ανθρώπους χωρίς όνομα στο "Περί τυφλότητος", σκέφτομαι τον κατάλογο με τα ονόματα των εργατών που εμφανίζονται στο "Χρονικό του μοναστηριού", και σε μια στιγμή εμφανίζεται μπροστά μου ο τίτλος "Όλα τα ονόματα". Θα βγει άραγε κάτι απ' αυτόν;" αναρωτιέται ο νομπελίστας συγγραφέας. Ο ήρωας, ένας ταπεινός γραφέας του Γενικού Ληξιαρχικού Μητρώου του Κράτους, οδηγείται από την τύχη και την παρόρμησης σε μεγάλες περιπέτειες, αναζητώντας ονόματα και ταυτότητες. Περιπλανάται στους ναούς της γραφειοκρατίας, έχει πολύτιμο συμβουλάτορα ένα ταβάνι...
Η πέτρινη σχεδία
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
Τέσσερα πρόσωπα κι ένας σκύλος ζουν ταυτόχρονα μια μεταφυσική εμπειρία στις τέσσερις γωνιές της Ιβηρικής. Ακριβώς τότε η Χερσόνησος -η Πέτρινη Σχεδία- παρουσιάζει μια ανεξήγητη ρωγμή στα Πυρηναία και αποχωρίζεται από τη γηραιά ήπειρο. Η Ευρώπη, ανακουφισμένη, βλέπει τους απείθαρχους Ισπανούς και Πορτογάλους να απομακρύνονται, οι ΗΠΑ τους περιμένουν ν' αράξουν στη ζώνη επιρροής τους και η ευρωπαϊκή νεολαία βγαίνει στους δρόμους με το σύνθημα «Είμαστε Ίβηρες κι εμείς». Στο μεταξύ τα τέσσερα πρόσωπα συναντιούνται, ταξιδεύουν με ένα περίεργο Δίιππο και ξαναγράφουν τη ζωή τους μ...
Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
Κρατάτε στα χέρια σας ένα ευαγγέλιο. Η διαφορά του από τα γνωστά Ευαγγέλια είναι ότι ο "ευαγγελιστής" Σαραμάγκου έχει τη δική του αιρετική αλλά απολύτως αληθοφανή άποψη για τα γεγονότα της Καινής Διαθήκης. Το βιβλίο όμως αυτό δεν είναι μια θεολογική πρόταση. Είναι ένα συναρπαστικό, αντιδογματικό μυθιστόρημα, γεμάτο ευρήματα, ανατροπές και οικείους χαρακτήρες, που ο συγγραφέας παρακολουθεί άγρυπνα, αποκαλύπτοντάς μας τις πιο απίθανες λεπτομέρειες της ζωής τους.
Περί τυφλότητος
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (1998)
Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ' έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ' απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφ...
Ιστορία της πολιορκίας της Λισαβόνας
Saramago José 1922-2010
Εκδόσεις Καστανιώτη (1998)
Ο Ραϊμούντο Σίλβα, ένας ευσυνείδητος επιμελητής βιβλίων, παραβαίνει το χρυσό κανόνα της επιμέλειας όταν αλλάζει ένα "ναι" με ένα "όχι" σε μια Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας. Μ' αυτή την ασήμαντη κίνηση ανατρέπεται η ιστορία του βιβλίου, συμπαρασύροντας και τη ζωή του. "Κάθε λέξη είναι μια επικίνδυνη θητεία στη μαγεία" και ο Ραϊμούντο δεν έχει άλλη επιλογή από το να γίνει ο ίδιος συγγραφέας και να γράψει μια άλλη ιστορία, που να υποστηρίζει την εξωφρενική του άρνηση, αλλά και να αντιμετωπίσει τόσο τις απαιτήσεις όσο και τις συγκινήσεις της ζωής, που ως τότε παρακολουθο...
Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις
Saramago José 1922-2010
Αλεξάνδρεια (1993)
Γνωρίζαμε μέχρι τώρα πως ο μεγάλος Πορτογάλος ποιητής Φερνάντο Πεσσόα πέθανε το 1935, παίρνοντας μαζί του τους "ετερώνυμούς" του: έτσι αποκαλούσε τα φανταστικά πρόσωπα που ο ίδιος είχε πλάσει, με ξεχωριστή βιογραφία και ιδιαίτερο λογοτεχνικό ύφος, ώστε να υπογράφει με το όνομά τους διαφορετικά τμήματα του έργου του. Όμως ένα από αυτά τα πλάσματα της φαντασίας, ο γιατρός και ποιητής Ρικάρντο Ρέις, φαίνεται να επεβίωσε του δημιουργού του, όπως τουλάχιστον αφηγείται εδώ, με βλάσφημο χιούμορ και στοχαστική διάθεση, ο Ζοζέ Σαραμάγκο. Επιστρέφοντας από τη Βραζιλία, ο Ρέις περιπλ...