Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Όσο οι Έλληνες θα κυνηγούμε απαντήσεις, θα αναζητούμε γεωγραφική ταυτότητα και θα προβληματιζώμαστε αν ανήκουμε στην Ανατολή ή στην Δύσι· όταν μάθουμε να ρωτάμε, θα ανακαλύψουμε ότι το όλο ζήτημα ήταν περί όνου σκιάς. Ψάχνουμε σε σημεία του ορίζοντος, ενώ ζούμε σε λάθος χρόνο. Όθεν η αντιφατικότης μας, η σύγχυσι αξιών, η ασχήμια των έργων μας. Το πουθενά του χρόνου μας πληρώνουμε ως έλλειψι κριτηρίων. Δεν μας λείπει η Ανατολή· μας λείπει όμως ο προσ-ανατολισμός, ένα γερό πάτημα που να σπρώχνη τις ψυχές προς τον καινούργιο χρόνο της δικής τους Ανατολής και αλήθειας. Μας λείπ...

Η ειδοποιός διαφορά της στρατιωτικής αργκούς από τις υπόλοιπες συνθηματικές ιδιολέκτους είναι ότι δεν κρύβει, αντιθέτως φανερώνει, γελοιοποιεί και καγχάζει, εξευτελίζει, κάνει τα πράγματα τόσο διάφανα, ώστε σπάζει εκ βάθρων όλο το εξωτερικόν περίβλημα της ευπρεποφανείας του δήθεν συμπαγούς στρατεύματος. Η ανατρεπτική αυτή γλωσσική παρενδυσία υπηρετεί στην ουσία την αρχαία γλώσσα, που όχι μόνον διατηρείται άριστα στον στρατό, αλλά και του προσφέρει κάτι ανεκτίμητο, το δυνάμει είναι του, την ανεξάντλητη ουσία του, την υπέρβαση της φθοράς του. Η διγλωσσία αυτή ασφαλώς δεν εί...

Ένα σημαδιακό κείμενο το οποίο διατηρεί όλη του την αξία ακόμη και σήμερα, ιδιαίτερα για λαούς που διχάζονται μεταξύ των δικών τους παραδόσεων και της ιστορικής εξελίξεως. Τον διχασμό αυτό, που εκείνο τον καιρό εξέφραζαν τα δύο ρεύματα των δυτικοφίλων και σλαβοφίλων, με τον Λόγο στον Πούσκιν ο Ντοστογιέφσκι προσπαθεί να τον υπερβή και μας αφήνει ένα μνημείο συνθέσεως σε ανώτερο επίπεδο συγκρουομένων ιστορικών δυνάμεων. Ελευθερώνει έτσι από τα δεσμά του το παρελθόν και ανοίγει δρόμο στο μέλλον.

Μετά την ανατύπωση δύο παλαιών αφιερωμάτων περιοδικών στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη ("Νέα Ζωή" Αλεξάντρειας, 1908 και "Χαραυγή" Μυτιλήνης 1911), το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο ολοκληρώνει με τούτο τον τόμο τη συνεισφορά του στην επέτειο των εβδομήντα χρόνων από το θάνατο του συγγραφέα της "Φόνισσας". Αν τα δύο πιο πάνω αφιερώματα καλύπτουν ανάγκες του αναγνωστικού κοινού και των μελετητών σε παλαιά και δυσεύρετα κείμενα, ο τόμος τούτος αποτελεί μια σύγχρονη θεώρηση του Παπαδιαμάντη. [...] (από τον πρόλογο του Μάνου Χαριτάτου στην πρώτη έκδοση, Δεκέμβριος 1981)

Να παρακολουθήσουμε τη νέα εποχή ενεργά στον ρυθμό της είναι θέμα ζωής και θανάτου. Σε μια τέτοια επιλογή έγκειται το αυθεντικό περιεχόμενο του εκσυγχρονισμού. Δεν ενδιαφέρει να συμβαδίσουμε επιφανειακώς με την εποχή μας. Ενδιαφέρει να μετάσχουμε στη λέσχη των δημιουργών του χρόνου, να τον ανοίγουμε διαρκώς με τις πρωτοβουλίες μας και τις επιλογές μας.

Η σύνθεσι του ελληνικού με τον σύγχρονο πολιτισμό γίνεται όταν υπερβούμε την ψυχική μας ανωριμότητα, η οποία δεν αποτελεί εγγενή όρο της εθνικής μας υπάρξεως αλλά μακροχρόνια ιστορικήν αγκύλωσι. Τότε και μόνον τότε ζωηφόρα στοιχεία της πνευματικής μας παραδόσεως, όπως η μυθική αντίληψις ή ο αποφατισμός, θα ελευθερώσουν τις δυνάμεις που αιώνες τώρα υπνώττουν μέσα τους και θα συμβάλουν ώστε να αναπτυχθή αυτοσυνείδητη εσωτερικότης και να επιτευχθή η ζητούμενη ενότης της ψυχής με τον εαυτό. Τίποτε σ' αυτή την ενότητα δεν προμηνύει ένα άτομο κλειστό· πλείστα αντιθέτως προαναγγέλ...

Το βιβλίο αυτό δεν το περίμενα: γράφτηκε σαν παρένθεση κατά παραγγελίαν. Τον Νοέμβριο 1994 καθημερινή εφημερίδα μου ζήτησε επίμονα μακράς πνοής κυριακάτικη ολοσέλιδη συνεργασία με θέματα δικής μου επιλογής. Συμφώνησα υπό τον όρο τα άρθρα να εκτυπωθούν στα ελληνικά -δηλαδή με το πολυτονικό σύστημα-, πράγμα το οποίον η διεύθυνση απεδέχθη, οπότε άρχισα να γράφω και να παραδίδω κείμενα. Η έναρξη των δημοσιεύσεων είχε ορισθεί για την Πρωτοχρονιά 1995. Όταν όμως έφθασε η ώρα, η δημοσίευση ανεβλήθη και συνέχισε να αναβάλλεται, ενώ εξακολουθούσα να παραδίδω υλικό, μέχρις ότου ζη...

Μελέτες και άρθρα για το γλωσσικό, το εκπαιδευτικό και το εκκλησιαστικό, ζητήματα εις τας οποίας η παρούσα εθνική μας κρίση φανερώνει κατ' εξοχήν το δραματικό της μέγεθος. Τα κείμενα αυτού του τόμου γράφτηκαν κατά την περίοδο 1986-1987. Εκτός από το "Λόγος και χρόνος" και την "Έξοδο", που είναι ανέκδοτα, τα υπόλοιπα έχουν δει ήδη το φως της δημοσιότητος. Τα καταθέτω ως μαρτυρία, κι αυτά, προσωπική, στο κριτήριο της προσφάτου εθνικής μας ιστορίας. (Στέλιος Ράμφος, Πεντέλη, Μάρτιος 1988)