Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού αναδύεται όλα το δράμα του Ποντιακού Ελληνισμού, από την αρχή έως τις μέρες μας. Η "Ταμάμα" είναι η ιστορία ενός κοριτσιού που χάθηκε στο διωγμό του ποντιακού ελληνισμού. Κουρελιασμένα και νηστικά προσφυγόπουλα που τριγυρνούσανε χαμένα, έβρισκαν να φωλιάσουν σε σπλαχνικά τούρκικα σπίτια. Οι τούρκικες οικογένειες που τα έκαναν δικά τους και οι ελληνικές που τα είχαν χάσει, δεν μιλούσαν για το περιστατικό. Έτσι και η Ταμάμα, το 1916 βρήκε καταφύγιο σε μια τουρκική οικογένεια, αλλά στα γεράματα της άρχισα να μιλάει τη μητρική της γλώσσα κ...

Κάθε φορά που κάποια απ' αυτές ανέφερε κάποιο καινούργιο γνωμικό, εγώ αμέσως το σημείωνα. Το αντιλήφθηκαν οι γριές θείες, ότι τις καταγράφω, και μια φορά η θεία Αγλαΐα, που καταγόταν από την Ριζούντα, όταν με είδε να καταγράφω κάτι που μόλις είχε εκστομίσει, γύρισε και είπε: "Μώσε και τον παιδά σ', να κλάνωμεν πιλέ κι επορούμε, ατός θα κάθεται γράφτια το σα τεφτέρια τ'". Αυτά τα τεφτέρια άνοιξα, όταν αποφάσισα να δημοσιοποιήσω τα γνωμικά και τους ιδιωματισμούς του ποντιακού μας λαού, να τα ανασύρω από τον κίνδυνο της λήθης και να τα παραδώσω στις γενιές που θα μας ακολου...

Η μετάφραση του βιβλίου αυτού στα ελληνικά έγινε από τον συγγραφέα Γιώργο Ανδρεάδη, ο οποίος προσέφερε την εργασία του αφιλοκερδώς, επειδή πιστεύει ότι το βιβλίο αυτό συμβάλλει τα μέγιστα στη γνωριμία των δυο λαών, Ελλάδας και Τουρκίας, και στην κατανόηση των ανθρώπων που ζουν από τις δυο πλευρές του Αιγαίου.

[...] Επειδή αυτό είναι αδύνατο, να είμαστε όλοι πρώτοι, θα μου επιτρέψετε να διατυπώσω ελεύθερα την γνώμη μου, ότι όλοι οι λαοί, ανάλογα με τις ιστορικές ευκαιρίες που τους είχαν παρουσιασθεί, έχουν κάποιο ιδιαίτερο προτέρημα και κάποια ιδιαίτερη προσφορά στον παγκόσμιο πολιτισμό. Ακόμη και εκείνοι οι λαοί τους οποίους εμείς ίσως δεν υπολογίζουμε. Και κάθε λαός έχει το δικαίωμα να υπερηφανεύεται, γι' αυτό το οποιοδήποτε ιδιαίτερο έχει προσφέρει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Εάν δεχτούμε ότι, κατά συνέπεια, το δικαίωμα αυτό ισχύει και για τον τουρκικό λαό, τότε θα...

[...] Στα βόρεια του Έβρου υπάρχει ο σταθμός Καστανιάς με απέναντι την πόλη της Αδριανούπολης. Ο σταθμός αυτός δεν έχει ολοήμερη λειτουργία. Η σιδηροδρομική διέλευση γίνεται μεταξύ Πυθίου και Ουζούν Κιοπρού, στη μέση της διαδρομής του Έβρου. Εμείς θα ξεκινήσουμε την ξενάγησή μας από την Αδριανούπολη, η οποία βρίσκεται ακριβώς στην γωνία των συνόρων Ελλάδας και Βουλγαρίας προς την Τουρκία. (από τον πρόλογο του βιβλίου)

... Γύρισε ο Χουσεΐν προς τα πίσω, άπλωσε τις χερούκλες του και άρπαξε από τα ρούχα την Τολίκα και την πέταξε στον δρόμο. Στην συνέχεια, ο Χουσεΐν έδωσε μια δυνατή καμτσικιά στο άλογο και το κάρο άρχισε να τρέχει πιο γρήγορα. Εδώ είδα την μικρή αδελφούλα μου, σωριασμένη στο χώρα, εκεί που την σαβούρτισε ο Χουσεΐν. Γρήγορα όμως σηκώθηκε η Τολίκα και άρχισε να τρέχει πίσω από το κάρο, ενώ ταυτόχρονα ξεφώνιζε κλαίγοντας "Αδελφούλα μου, πάρε με μαζί σου"...

[...] Να μη θεωρηθεί καθόλου υπερβολή ο ισχυρισμός μου και η διαπίστωσή μου, ότι κανένα μέρος στον κόσμο δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εκπροσωπεί την θρησκεία του Εσταυρωμένου τόσο όσο αυτός ο χώρος που λέγεται Καππαδοκία. Κι αυτό είναι ένα γεγονός και μια διαπίστωση που θα κάμετε κι εσείς, ερχόμενοι στην Καππαδοκία μαζί μου. Άδικα δεν πήρε η Καππαδοκία το όνομα ότι είναι το λίκνο του Χριστιανισμού. Δεν έχει ιστορικά επιβεβαιωθεί η προέλευση του ονόματος Καππαδοκία. Ο Πλίνιος αποδίδει την ονομασία στην ύπαρξη κάποιου ποταμού, που λεγόταν Καππαδόξ. Το ίδιο ισχυρίζεται και ο Αρ...

"Όποιος επισκέπτης δε συμφωνεί με αυτή τη φιλία μπορεί ελεύθερα να έρθει στον τάφο αυτό και ν' αντιδράσει όπως εκείνος νομίζει. Εγώ δεν πρόκειται να του κρατήσω κακία. Εάν, όμως, συμφωνεί μη δειλιάσει να έρθει δίπλα μου. Αυτός μεν θα εμψυχωθεί, εμένα δε, θα χαρίσει χαρά μεγάλη. Όταν, όμως, κάποια ημέρα αυτή η φιλία πραγματοποιηθεί, πράγμα που απόλυτα εγώ πιστεύω, μη ξεχάσετε να έρθετε στον τάφο μου και να φωνάξετε δυνατά, να μου το πείτε. Εγώ θα σας ακούσω".

Ο Ξενοφών υπήρξε πολυγραφότατος ιστορικός και φιλόσοφος της αρχαιότητας, γεννημένος στην Αθήνα το 430 π.Χ. Έφυγε από την Αθήνα, την εποχή των τριάκοντα τυράννων, επειδή είχε ταχθεί ενάντια στους Δημοκρατικούς του Θρασύβουλου, όταν οι τελευταίοι νίκησαν και επεκράτησαν πολιτικά στην Αθήνα, παρ' όλο ότι εκείνοι τον είχαν αμνηστεύσει. Συνόδευε την εκστρατεία του Κύρου, ενάντια στον αδελφό του Αρταξέρξη τον Β΄ για το θρόνο της Περσίας. Στη μάχη κοντά στα Κούναξα, φονεύθηκε ο Κύρος και έτσι η εκστρατεία εκείνη έχασε το νόημά της. Οι Πέρσες παρέσυραν τους στρατηγούς των Ελλήνων,...

"Αφού η ημέρα με τους λευκούς ίππους, έχυσε το λαμπρό της φως σε όλη την γη, μια φωνή μελωδικά ξεσηκώθηκε σαν ηχηρή κραυγή από τις τάξεις των Ελλήνων και ο αντίλαλος στους βράχους του νησιού, αντιβόησε δυνατά. Ο φόβος κυρίευσε τους βάρβαρους όλους, όταν κατάλαβαν ότι έπεσε έξω η ελπίδα τους. Αφού ο υπερήφανος παιάνας, που οι Έλληνες έψαλλαν, δεν ήταν παράγγελμα φυγής. Τον έψαλλαν ορμώντες στην μάχη με μεγαλόψυχη τόλμη". Αισχύλου "Πέρσαι"

Μια βροντερή φωνή, ακούστηκε τότε, μέσα στο πλήθος, στα Σουβουτζούκια. Όλοι στη θάλασσα. Όλοι για την Μυτιλήνη. Η φυγή, που οι Τούρκοι επεδίωκαν, είχε πετύχει. Μπήκαν μέσα στα χωριά οι Σπαχήδες, με τους τσέτες και έγινε αυτό, που πριν απ' αυτούς, είχε γράψει γι' αυτούς, ο μεγάλος Βίκτωρ Ουγκώ, ο οποίος είπε: "Θέλεις να καταστρέψεις μια πόλη; Δεν χρειάζεσαι τίποτε άλλο, παρά έναν τούρκο και ένα δαδί".

Και έρθαν χρόνια δίσεκτα, καταραμένα χρόνια. Ο ουρανός ελίβωσεν, σην γην ποτάμ το γαίμαν. Εσκώθεν θρήνος θάνατος, πέραν περού σον Πόντον. [...]. Με τα λόγια αυτά του ποιητή μας, Γιώργου Σαρακηνίδη, θέλω να παρουσιάσω το παρόν έργο, που στην πραγματικότητα είναι τα απομνημονεύματα ενός γέροντα ιερέα, που έζησε τα δραματικά γεγονότα της γενοκτονίας του ποντιακού μας λαού, στην επίμαχη περιοχή του Δυτικού Πόντου, όπου η θηριωδία της ανθρώπινης κτηνωδίας βρήκε το αποκορύφωμα έκφρασής της, κάτω από την καθοδήγηση της σουλτανικής και μετέπειτα της κεμαλικής εξουσίας, στην γειτ...

Το ενδόμυχο παρορμητικό μου κίνητρο, για την πραγματοποίηση αυτής της εργασίας, είναι στην πράξη η αυτογνωσία εξ αιτίας ενός έξωθεν καθορισμού της ταυτότητας μιας μειονότητας του αρμενικού λαού στην Τουρκία, που περιήλθε σε κατάσταση λήθης και που σήμερα ακόμη υφίσταται, σαν συνέπεια, μια ιστορικά πραγματοποιηθείσα αναγκαστική αφομοίωση, μεταξύ της αυταπάρνησης και της αποσιώπησης, ενός μόνιμου παιχνιδιού αντιπαλότητας ολοκληρωτικών κοινωνικών πρακτικών του τουρκικού εθνικισμού.