Ιατρίδη Ιουλία
Iatrídi Ioulía
Ιουλία Ιατρίδη (1914 - 1996). Η Ιουλία Ιατρίδη γεννήθηκε στην Αθήνα, κόρη του Ιωσήφ Μπουστίντουι, ισπανού αρχιμουσικού που διετέλεσε διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών για πολλά χρόνια. Σπούδασε ισπανική γλώσσα και λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και βιολί στο Ωδείο Αθηνών. Εργάστηκε ως καθηγήτρια ισπανικών στο διδασκαλείο ξένων γλωσσών του πανεπιστημίου Αθηνών και ως δασκάλα βιολιού στο Ωδείο του Πειραϊκού Συνδέσμου για δεκαπέντε χρόνια · παράλληλα σταδιοδρόμησε ως σολίστ σε ευρωπαϊκές ορχήστρες. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε γύρω στα 1950 με δημοσιεύσεις διηγημάτων της στη Νέα Εστία. Δυο χρόνια αργότερα τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο στο Διεθνή Διαγωνισμό Διηγήματος της εφημερίδας Herald Tribune της Νέας Υόρκης για το διήγημά της Όλη νύχτα μαζί (εκδόθηκε με τίτλο Η νύχτα του Μιχάλη) και εξέδωσε το βιβλίο Τρία Πρόσωπα (τρεις νουβέλες). Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο Κώστα Ουράνη (1959 για το μυθιστόρημα Καβαλλάρης στον άνεμο), το Κρατικό βραβείο Πεζογραφίας (1964 για το μυθιστόρημα Τα πέτρινα λιοντάρια), το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορηματικής Βιογραφίας (1978 για τη μυθιστορηματική βιογραφία του Λόπε ντε Βέγκα με τίτλο Πυρίγονος), το βραβείο Μάθιους (1995 για το σύνολο του έργου της). Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική και θεατρική μετάφραση (Θερβάντες, Λόπε ντε Βέγκα, Βάλιε Ινκλάν, Τίρσο ντε Μολίνα, Μιγκέλ ντε Ουναμούνο, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα κ.α.) και τις διασκευές λογοτεχνικών έργων για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση (Κάφκα, Τσέχωφ, Ζιρωντού κ.α.). Συνεργάστηκε με το περιοδικό Ευθύνη, από τις στήλες του οποίου ασχολήθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής της με το ζήτημα της ελληνικής γλώσσας. Υπήρξε αντιπρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας, καθώς επίσης μέλος του Πεν-Κλαμπ και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Πέθανε στην Αθήνα. Στο λογοτεχνικό έργο της Ιουλίας Ιατρίδη κυριαρχεί η θεματική γύρω από την προσπάθεια του ανθρώπου να συμφιλιωθεί με τον εαυτό του και το παράλογο της φθαρτής ζωής και να επικοινωνήσει με τους γύρω του. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Ιουλίας Ιατρίδη βλ. Αφρουδάκης Άγγελος, «Ιουλία Ιατρίδη», Η μεταπολεμική πεζογραφία· Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67Γ΄, σ.116-125. Αθήνα, Σοκόλης, 1988 και Πετρής Τάσος Ν., «Ιατρίδη Ιουλία», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 7. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Διαλογισμοί για το μέλλον της δημοκρατίας
Quiroga Jose Manuel Aniel
Εκδόσεις των Φίλων (1979)
Το βιβλίο αυτό περατώθηκε πριν 2 χρόνια. Δεν αποφάσιζα να το εκδώσω, αφήνοντάς το να κοιμάται σ' ένα συρτάρι, παρακινημένος από κάποιο σκεπτικισμό για τον αριθμό αναγνωστών που θα ενδιέφερε το περιεχόμενό του. (Ο Γκαίτε ζητούσε ένα εκατομμύριο αναγνώστες και πολλοί συγγραφείς, στις αναμνήσεις τους, εξέφρασαν τον φόβο πως έχασαν τον χρόνο τους με το ν' αφοσιωθούν στη συγγραφή). Μέσα στους δισταγμούς μου, ένας σπουδαίος ιστορικός με παρακίνησε να το εκδώσω, αναφερόμενος -για να με πείσει,- ούτε λίγο ούτε πολύ, στον Πλάτωνα που συμβούλευε ν' αφήνουμε να κοιμούνται τα χειρόγρα...
Ο παραδόξ βασιλιάς
Baroja Pio
Εκδόσεις των Φίλων (1973)
[...] Στον "Παραδόξ βασιλιά", ο Μπαρόχα με τις τεταμένες κεραίες της ευαισθησίας του συλλαμβάνει τους παλμούς από όλα τα φλέγοντα ζητήματα, όχι μόνο της Ισπανίας αλλά κι' έξω από αυτήν, σατυρίζοντας διεθνή γεγονότα όπως την αποικιοκρατία και τον εκπολιτισμό των μαύρων της Αφρικής, την τακτοποίηση των εβραίων σε δική τους γη, (το βιβλίο γράφτηκε το 1906), το ρόλο των πολιτισμένων ευρωπαίων, την πολιτική, το μιλιταρισμό, τον κοινοβουλευτισμό, κ.λπ. [...] (από την εισαγωγή της Ιουλίας Ιατρίδη)
Δον Χουάν Τενόριο
Molina Tirso de
Εκδόσεις των Φίλων (1972)
[...] Όταν ωστόσο από τον XVIII αιώνα έως σήμερα αναφέρεται ο δον Χουάν, πάντα θα προβάλλει στη φαντασία μας ο τύπος του γόη, του απατεώνα των γυναικών, του ανέμελου νεαρού που, τουλάχιστον φαινομενικά, αντιπροσωπεύει μιαν έξαρση του ανδρικού φύλου. Η μορφή αυτή πάντα κεντρίζει την περιέργεια, παρασύρει σε σκέψεις, σε μελέτες και συμπεράσματα. Από τα μέσα του XIX αιώνα ο ρομαντικός θρύλος του δον Χουάν αρχίζει να γίνεται πρόβλημα σεξουαλικής βιολογικής μελέτης. Το 1886, με τον Χάγεν, παρουσιάζεται η λέξη "δονζουανισμός" κι επιβάλλεται, όπως επεβλήθη ο "δονκιχωτισμός" (και ο...
Ο παίχτης του σκακιού
Unamuno Miguel de 1864-1936
Εκδόσεις των Φίλων (1972)
[...] Παρουσιάζοντας τον ήρωά του, ο Ουναμούνο μας τον περιγράφει σαν: "ένα πρόσωπο που το βλέπουμε απ' έξω, που η εσωτερική ζωή του μας ξεφεύγει, και ίσως να μην την έχει". Ωστόσο προσθέτει: "Αλλά μήπως ο δον Σαντάλιο μου δεν έχει εσωτερική ζωή, δεν έχει συνείδηση, δεν έχει επίγνωση, του εαυτού του, δε μονοδιαλογεί; (ο κάθε άνθρωπος μιλάει με τον εαυτό του, άρα μονοδιαλογεί). Τότε, τι άλλο είναι μια παρτίδα σκάκι παρά ένας σιωπηλός διάλογος που κάνει ο παίχτης με το σύντροφο κι ανταγωνιστή στο παιχνίδι του; Κι ακόμα, διάλογο κι αντίλογο δεν έχουν τα πιόνια μεταξύ τους, τα...
Ο Λαζαρίλιος ντε Τόρμες
Ανώνυμος
Εκδόσεις των Φίλων (1971)
Γιατί διάλεξαν "Οι Εκδόσεις των Φίλων" τον "Λαζαρίλιο ντε Τόρμες" για να εγκαινιάσουν μια μικρή βιβλιοθήκη από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία της ισπανικής λογοτεχνίας που είναι άγνωστα στην Ελλάδα; Για δύο λόγους. Ο πρώτος, γιατί είχε ήδη μεταφραστεί το έργο από την Ιουλία Ιατρίδη. Ο δεύτερος γιατί "Ο Λαζαρίλιος ντε Τόρμες" παρουσιάζει ένα είδος απέριττης λογοτεχνικής έκφρασης που χαρακτηρίζει το ισπανικό πνεύμα, το σατυρικό μυθιστόρημα (novela picaresca), που ακόμη δεν έχει παρουσιαστεί στα ελληνικά, όπως έχουν από καιρό παρουσιαστεί μεταφράσεις άλλων αξιόλογων έργων της ισ...
Η αγωνία του χριστιανισμού
Unamuno Miguel de 1864-1936
Εκδόσεις των Φίλων (1970)
[...] Σε ύφος απέριττα λογοτεχνικό μεριμνώντας για την ωραιότητα του λόγου, φθάνει σε έξαρση ποιητική του πάθους αυτού στην "Αγωνία του Χριστιανισμού", για να εκφράσει τον αγώνα, την αγωνία του καθενός με τον εαυτό του για μια πίστη, την αγωνία, το φοβερό αγώνα τον δικό του, της δικής του αντιλογίας, προσπαθώντας να σώσει το πνεύμα του στη ζωή των άλλων, που τους θέλει να πάλλωνται και ν' αγωνιούν όταν θα τον διαβάζουν. Που τους θέλει ν' ανησυχούν. Ο Ουναμούνο δε διδάσκει. Εκφράζει το ανίκητο πάθος της ζωής, ένα ισπανικότατο και συνάμα παγκόσμιο πάθος για επιβίωση, για αθαν...