Ζήρας Αλέξης 1945-
Zíras Aléxis
Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000
Ο νατουραλισμός στην Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Μεταίχμιο (2008)
Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...
Η ποίηση της αφής
Ζήρας Αλέξης 1945-
Γαβριηλίδης (2008)
Οι σελίδες που ακολουθούν αποτελούν στην ουσία τους μια απόπειρα διαλόγου με το έργο του Ανέστη Ευαγγέλου, ποιητικό ή πεζό, απόπειρα που πιστεύω ότι διατηρήθηκε ενεργή τα τριάντα τουλάχιστον τελευταία χρόνια. Αν και η απόπειρα έχει μέσα της το στοιχείο της αβεβαιότητας, την προτιμώ από την εξέταση ή την αποτίμηση, όρους κατά τεκμήριο πιο "εξουσιαστικούς". Και τούτο γιατί για μένα το βασικότερο στοιχείο που μπορεί να αποβεί αληθινά καρποφόρο στον κριτικό δεν είναι ο έλεγχος και η μάταιη αποδόμηση ενός έργου, αλλά η προσπάθεια του να το ανασυνθέσει, και έτσι να βρει μια ζωτικ...
Οι συμμορίτες
Ζαφειρίου Λεύκιος
Γαβριηλίδης (2009)
Ο τίτλος αυτού του αφηγηματικού χρονικού του Λεύκιου Ζαφειρίου, "Συμμορίτες", είναι αρκετά αμφίσημος. Οι νεαροί πρωταγωνιστές του, όπως και γενικά οι Κύπριοι ως το 1960, ζούσαν κάτω από αποικιοκρατικό καθεστώς· όμως εδώ η έννοια της συμμορίας δεν σημαίνει ασφαλώς την εγκληματική σπείρα ή την ανατρεπτική οργάνωση, αλλά την άτακτη συνάθροιση μικρών παιδιών που συμμετείχαν με τον δικό τους τρόπο στην εθνική υπόθεση της ανεξαρτησίας της Κύπρου, δοκιμάζοντας και την ένταση των πολιτικών παθών της δεκαετίας 1950-1960. Α.Ζ.
Το διήγημα στην ελληνική και στις ξένες λογοτεχνίες
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2009)
Αυτός ο συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να παρουσιάσει την πρώτη απόπειρα να αναλυθεί το λογοτεχνικό είδος του διηγήματος στη θεωρητική, την ιστορική και τη συγκριτική του διάσταση, να διευρυνθούν οι τάσεις και τα ρεύματα που επηρέασαν το ελληνικό διήγημα στη εξέλιξή του, αλλά και να αναδειχθούν όψεις του, όπως η σωματικότητα, η γυναικεία γραφή και η παρουσία του διηγήματος στο διαδίκτυο. Στο βιβλίο συμμετέχουν με κείμενά τους οι: Δημήτρης Αγγελάτος, Ζαχαρίας Σιαφλέκης, Στέση Αθήνη, Σοφία Ντενίση, Λάμπρος Βαρελάς, Μιχαήλ Πασχάλης, Χριστίνα Ντουνιά, Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Άννα Χ...
Οι καταραμένοι ποιητές
Συλλογικό έργο
Αιγόκερως (2009)
Η ανθολογία "Les poetes maudits" ("Οι καταραμένοι ποιητές"), εκδόθηκε για πρώτη φορά από τον Πολ Βερλέν το 1884, αφιερωμένη στους Κορμπιέρ, Ρεμπό και Μαλαρμέ, και καθιέρωσε τη μυθολογία του "καταραμένου", απόκληρου και πολλές φορές αυτόκτονα ποιητή στην ιστορία της γαλλικής ποίησης. Εκτός από τα ποιήματα των προαναφερθέντων, περιελάμβανε επίσης ποιήματα των Marceline Desbordes - Valmore, Villiers de l'Isle-Adam και "Pauvre Lelian" (του ίδιου του Πολ Βερλέν).
Οι καταραμένοι ποιητές
Συλλογικό έργο
Αιγόκερως (2009)
Η ανθολογία "Les poetes maudits" ("Οι καταραμένοι ποιητές"), εκδόθηκε για πρώτη φορά από τον Πολ Βερλέν το 1884, αφιερωμένη στους Κορμπιέρ, Ρεμπό και Μαλαρμέ, και καθιέρωσε τη μυθολογία του "καταραμένου", απόκληρου και πολλές φορές αυτόκτονα ποιητή στην ιστορία της γαλλικής ποίησης. Εκτός από τα ποιήματα των προαναφερθέντων, περιελάμβανε επίσης ποιήματα των Marceline Desbordes - Valmore, Villiers de l'Isle-Adam και "Pauvre Lelian" (του ίδιου του Πολ Βερλέν).
Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Το βιβλίο αυτό αποτελεί επιλογή των σημαντικότερων, κατά τη γνώμη του επιμελητή του, κριτικών κειμένων που γράφτηκαν για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη από την πρώτη εμφάνισή του έως σήμερα. Μέσα από την ανάγνωση αυτών των κειμένων ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει καλύτερα την εξέλιξη ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές του αιώνα μας και συγχρόνως να μελετήσει την πορεία της πρόσληψης του έργου του από τους Έλληνες κριτικούς. Η εκτενής εισαγωγική μελέτη του Μάριο Βίττι, που περιγράφει και σχολιάζει αυτή την πορεία, μπορεί να διαβαστεί και ως υποκεφάλαι...
Επέτειος
Συλλογικό έργο
Μικρή Άρκτος (2010)
Το βιβλίο αυτό, που αποτελείται από κείμενα που γράφτηκαν τα δύο τελευταία χρόνια, θέλει να τιμήσει, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, τα ογδοντάχρονα του Δ. Ν. Μαρωνίτη, που συμπληρώθηκαν το 2009. Τα κείμενα των είκοσι δύο συγγραφέων αναφέρονται κυρίως στην κριτική εργασία του Μαρωνίτη πάνω σε θέματα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελείται από κείμενα αδημοσίευτα, που γράφτηκαν, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση ή επανέκδοση μιας σειράς βιβλίων του Μαρωνίτη, και εκφωνήθηκαν, σχεδόν όλα, σε εκδηλώσεις προς τιμήν του Δ. Ν. Μαρωνίτη ή παρουσίαση...
Όψεις της κυπριακής πεζογραφίας 1900-2000
Ζήρας Αλέξης 1945-
Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός (2010)
Οι εκδόσεις Αίπεια αποτελούν μια εκδοτική προσπάθεια του Σπιτιού της Κύπρου σε συνεργασία με τις εκδόσεις Πάπυρος και με τη στήριξη της Εταιρείας Φίλων του Σπιτιού της Κύπρου. Στόχος της Αίπειας είναι να συνεισφέρει στη βαθύτερη γνωριμία με τον σύγχρονο κυπριακό πολιτισμό προσφέροντας στο αναγνωστικό κοινό, στην Ελλάδα και την Κύπρο, συνθετικά έργα αναφοράς με την υπογραφή καταξιωμένων μελετητών. Τον στόχο αυτό πραγματώνει με τον ιδεωδέστερο ίσως τρόπο η παρούσα έκδοση "Όψεις της κυπριακής πεζογραφίας, 1900-2000" του Αλέξη Ζήρα, καρπός της τριανταπεντάχρονης συνάφειας το...
Σάββατο, Μαυρομιχάλη 18
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2010)
Χριστούγεννα 1997, Χριστούγεννα 2006. Εννέα χρόνια, δέκα γιορτές. Έως τώρα έχουν κυκλοφορήσει έξι ειδικές εκδόσεις για τη συγκεκριμένη μέρα. Η έβδομη είναι μια συλλογή με κείμενα όσων παρίστανται στη συνάντηση του Σαββάτου, είτε είναι συγγραφείς είτε όχι, και θέλησαν να την περιγράψουν. Οι συναντήσεις αυτές ξεκίνησαν ακριβώς τη μέρα που έγινε η πρώτη χριστουγεννιάτικη γιορτή, με κύριο "υπεύθυνο" τον Μανόλη Σαββίδη. Η ιδέα αυτής της έκδοσης έπεσε ένα Σάββατο στο τέλος της άνοιξης. Όλοι συμφώνησαν, αλλά λίγοι έγραψαν. Ένας, ο Γιάννης Στεφανάκις, φιλοτέχνησε το χαρακτικό πο...
Πρακτικά επιστημονικής ημερίδας για τον Μιλτιάδη Μαλακάση
Συλλογικό έργο
Αιτωλική Πολιτιστική Εταιρεία (ΑΙ.ΠΟ.Ε.) (2011)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Αλέξης Ζήρας, "Ο Μαλακάσης προάγγελος της νέας ποίησης" - Ακακία Κορδόση, "Μια παλιά παρεξήγηση" - Τάκης Καρβέλης, "Η πρώτη μεταπολεμική γενιά και η ποιητική πορεία του Μιλτιάδη Μαλακάση" - Βασίλης Κατσαρός, "Ο Μαλακάσης και το δημοτικό τραγούδι" - Μιχάλης Μερακλής, "Τα πεζά του Μαλακάση" - Νίκος Αντωνάτος, "Ξαναδιαβάζοντας τον Μαλακάση" - Δημήτρης Πιστικός, "Το περιοδικό "Η τέχνη" - Μαλακάσης και Χατζόπουλος, βίοι παράλληλοι και κάθετοι" - Χρυσούλα Σπυρέλη, "Ο Μ. Μαλακάσης για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη - Ο θαυμασμός του μεγάλου ποιητο...
Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2012)
Ένα έργο που χρειάστηκε 19 έτη για να ολοκληρωθεί και είναι ενημερωμένο με τα πιο πρόσφατα δεδομένα και εξελίξεις στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζονται 106 επιστήμονες: φιλόλογοι, ιστορικοί, δημοσιογράφοι, κριτικοί, ερευνητές, συγγραφείς, θεατρολόγοι, βιβλιογράφοι. Περιέχει λήμματα για δημιουργούς, λογοτεχνικά έργα που ξεχώρισαν, ρεύματα και σχολές, λογοτεχνικά είδη, όρους της θεωρίας της λογοτεχνίας, περιοδικά, μελετητές της λογοτεχνίας, ιδρύματα, εκδοτικούς οίκους κ.ά., καθώς και ενημερωμένη και αναλυτική βιβλιογραφία. Σωστά οργανωμένο, πρωτότυπο, χρήσι...
Για μια ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα: Προτάσεις ανασυγκρότησης, θέματα και ρεύματα
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2012)
Το βιβλίο περιλαμβάνει 33 μελέτες παλαιότερων και νεότερων νεοελληνιστών, πανεπιστημιακών και κριτικών, που συγκροτούν μια εναλλακτική, πολυπρισματική και ιστορικά προσανατολισμένη θεώρηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα. Εστιάζει στη λογοτεχνική δημιουργία και στις σχέσεις της με την ευρωπαϊκή, στην ιστοριογραφία και στην κριτική ως διαμορφωτή λογοτεχνικών αντιλήψεων. Παράλληλα εξετάζεται το έργο που αποτέλεσε το αρχικό έναυσμα: η οκτάτομη "Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του Αλέξανδρου Αργυρίου, στη μνήμη του οποίου αφιερώθηκε τον...
Πρακτικά τριακοστού δεύτερου Συμποσίου Ποίησης: Ποίηση και όνειρο
Συλλογικό έργο
Μανδραγόρας (2013)
Ο τόμος των Πρακτικών του τριακοστού δεύτερου Συμποσίου Ποίησης, με θέμα "Ποίηση και όνειρο", περιλαμβάνει τις εισηγήσεις από το σύντομο αφιέρωμα στον ποιητή και φίλο του Συμποσίου, Νικηφόρο Βρεττάκο, με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του. Η Τζίνα Καλογήρου και η Βάσω Οικονομοπούλου αναλύουν το ρόλο της φύσης και της θάλασσας στο έργο του και ο μεταφραστής του έργου του στα αγγλικά, Ντέιβιντ Κόνολι, αναφέρεται στην ποιητική παραγωγή της τελευταίας δεκαετίας της ζωής του. Το θέμα του Συμποσίου αναπτύσσουν δεκαοκτώ καταξιωμένοι μελετητές που εξετάζουν την οντολογική...
Κ. Π. Καβάφης
Συλλογικό έργο
poema (2013)
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης ανήκει στους κλασικούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Μοναδικό επίτευγμα για έλληνα ποιητή της παλαιάς, μεταιχμιακής διασποράς, εκείνης που γνώρισε μεγάλη ακμή από τον 18ο έως τις αρχές του 20ού αιώνα, και μετά κατέρρευσε, για να την διαδεχθεί η μετεμφυλιακή μετανάστευση. Για τον "κλασικό" Καβάφη αποφάσισε ανέκκλητα η Ιστορία. Ο Καβάφης όμως δεν είναι μόνο κλασικός, είναι και μοντέρνος. Για την ακρίβεια, ένας κλασικός του μοντερνισμού. Υπήρξε καινοτόμος, καθιερώνοντας τη δική του αποκλειστική ταυτότητα. Στην ποιητική αναζήτησε και κατέκτησε έναν ιδιογ...
Πρακτικά τριακοστού πρώτου συμποσίου ποίησης: Ποίηση και κρίση
Συλλογικό έργο
Μανδραγόρας (2013)
Ο τόμος των Πρακτικών του Τριακοστού Πρώτου Συμποσίου Ποίησης, "Ποίηση και Κρίση", ξεκινάει με μια σύντομη αναφορά στο έργο του κριτικού και δοκιμιογράφου Ανδρέα Μπελεζίνη και του ποιητή Δημήτρη Κατσαγάνη, μελών της Οργανωτικής Επιτροπής στους οποίους ήταν αφιερωμένες και οι εργασίες του. Στον τόμο προτάσσεται ακόμα μια εισήγηση για το Νίκο Γκάτσο και την Αμοργό, το κατεξοχήν ποίημα της κρίσης, επ' ευκαιρία της επετείου των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ποιητή. Το θέμα του Συμποσίου αναπτύσσουν επιπλέον δεκαοκτώ μελετητές, επιστήμονες, δημιουργοί και ποιητές που δι...
Οι μεγάλοι ίσκιοι
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2013)
Η δημιουργική πορεία και συνακόλουθα η λογοτεχνική προσφορά ενός ποιητή κρίνεται πρωτίστως -πρέπει, ορθότερα, να κρίνεται- από την εμβέλεια του έργου του, την ποσότητα και την ποιότητά του δηλαδή, στεφανούμενες από την αναγνώριση της εποχής του, αν πρόκειται για ποιητή εν ζωή. Ωστόσο, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς ποια πρόσληψη είχε το έργο αυτό θεωρημένο με το μάτι των συνοδοιπόρων και εν όπλοις συναθλητών του ποιητών, ιδωμένο με τον φακό της κριτικής της εποχής του και, ακόμη, μελετημένο από όσους ασχολούνται στην κυριολεξία ερασιτεχνικά με τον ποιητικό λόγο. Η κατάτ...
Η υπερβατικότητα του εγώ
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Αρμός (2013)
Για τους περισσότερους φιλοσόφους το Εγώ είναι ένας "κάτοικος" της συνείδησης. Ορισμένοι διαπιστώνουν την τυπική παρουσία του στην καρδιά των βιωμάτων σαν μια κενή αρχή ενοποίησης. Άλλοι, ψυχολόγοι ως επι το πλείστον, νομίζουν ότι ανακαλύπτουν την υλική παρουσία του, ως κέντρου επιθυμιών και ενεργημάτων, σε κάθε στιγμή του ψυχικού μας βίου. Εμείς θα θέλαμε να δείξουμε εδώ ότι το Εγώ δεν είναι ούτε τυπικά ούτε υλικά μες στη συνείδηση: βρίσκεται έξω από αυτήν, στον κόσμο. Είναι ένα ον του κόσμου, όπως το Εγώ του άλλου.