Bashõ Matsuo 1644-1694
Ο Ματσούο Κίνσακου (Μπασό) είναι από τους σημαντικότερους ανανεωτές της ιαπωνικής ποιητικής παράδοσης. Γεννήθηκε το 1644 στο Ουενό της επαρχίας Ίγα, γόνος φτωχής οικογένειας σαμουράι, και σε ηλικία εικοσιεννέα ετών μετακόμισε στο Εντό (σημερινό Τόκυο), όπου καθιερώθηκε ως δάσκαλος του χαϊκάι νο ρένγκα ή χαϊκάι (συλλογικά, πνευματώδη, συνεχόμενα στιχουργήματα), δημιουργώντας κύκλο μαθητών και πατρόνων, που θα αποτελέσουν αργότερα τη Σχολή Μπασό. Παράλληλα, μελέτησε και ασκήθηκε στον βουδισμό Ζεν. Στο απόγειο της φήμης του, το 1680, αποτραβήχτηκε σε μια καλύβα στα περίχωρα του Εντό, διάγοντας ασκητικό βίο, και αφοσιώθηκε στο χαϊκάι, καθιερώνοντας σταδιακά το προσωπικό του ύφος. Εκδόθηκαν συνολικά Επτά Ανθολογίες της Σχολής Μπασό. Ο ποιητής προσέδωσε στα χαϊκάι αισθητική λεπτότητα, κομψότητα, πνευματικό βάθος και ευαισθησία, διατηρώντας ταυτόχρονα το χιούμορ, την παιγνιώδη διάθεση και τη σχέση του με τον κόσμο της καθημερινότητας. Στο έργο του συνυφαίνονται η βαθιά γνώση και συνέχεια της κλασικής παράδοσης με την αντισυμβατική διάθεση και την αναζήτηση μιας συνεχώς νέας προοπτικής. Ανέδειξε την ποιητική αυτονομία του αρχικού δεκαεπτασύλλαβου στίχου των συνθέσεων ρένγκα (γνωστού σήμερα ως χαϊκού) και υπήρξε ο πρώτος μεγάλος συγγραφέας σύντομων κειμένων που συνδυάζουν ποίηση και πρόζα (χάιμπουν). Χωρίς σπίτι και υλικές εξαρτήσεις, περιηγήθηκε τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του στις πιο απόμακρες επαρχίες της Ιαπωνίας σε μια πνευματική και ποιητική αναζήτηση, διαδίδοντας παράλληλα τις αισθητικές αρχές της Σχολής Μπασό. Καρπός των πολύχρονων περιπλανήσεων του είναι πέντε ταξιδιωτικά ημερολόγια ποιητικής πρόζας, με αριστοτεχνικότερο όλων το "Όκου νο Χοσόμιτσι". Ο Μπασό πέθανε στην Όσακα το 1694, ενώ ταξίδευε, με εξασθενημένη υγεία, για να διαδώσει στους μαθητές του το νέο ποιητικό ιδεώδες του για το χαϊκάι.