Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έκδοση τούτη συγκεντρώνει με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τα κείμενα του Μπένγιαμιν για το Μπρεχτ. [...] Υπογραμμίζουμε πως οι σημειώσεις του προσωπικού ημερολογίου για τις συνομιλίες με το Μπρεχτ δεν ήταν φυσικά προορισμένες για δημοσίευση. Η τάξη των συνομιλητών φαίνεται να δικαιολογεί στα μάτια του εκδότη μια δημοσίευση σήμερα, δέκα χρόνια απ' το θάνατο του Μπρεχτ και εικοσιπέντε χρόνια απ' το θάνατο του Μπένγιαμιν (1966).

Κατά βάση το έργο τέχνης ήταν πάντα αναπαραγώγιμο. Ό,τι έφτιαξαν άνθρωποι, μπορούσαν πάντα να το απομιμηθούν άνθρωποι. Η ανάπλαση αυτή γινόταν από μαθητές για να εξασκηθούν στην τέχνη, από δάσκαλους για τη διάδοση των έργων, και τέλος από διψασμένους για κέρδος τρίτους. Αντίθετα, η τεχνική αναπαραγωγιμότητα του έργου τέχνης είναι κάτι το καινούργιο, που καθιερώνεται στην ιστορία κατά διαλείμματα και με ώσεις που απέχουν χρονικά πολύ η μία από την άλλη, αλλά με όλο και μεγαλύτερη ένταση. [...] Ακόμα κι από το πιο τέλειο αντίγραφο λείπει ένα πράγμα: το "εδώ" και "τώρα" του έ...

[...] Συγκεντρώσαμε, λοιπόν, στον τόμο αυτό σύντομες απόψεις νεοελλήλων στοχαστών για τον Κάφκα -χαράγματα που αρχικά προορίζονταν για τις σελίδες τον Φυλλαδίου, και τον συμπληρώσαμε με μελετήματα, ή αποσπάσματα μελετών, εξεχουσών μορφών του αιώνα μας. Ελπίζουμε ότι έτσι δροσίζουμε την ταλαιπωρημένη ψυχή του Κάφκα και βοηθούμε τους συγκατοίκους της εποχής μας να συνειδητοποιήσουν όχι μονάχα την σπουδαιότητα του έργου του άλλα και την κρισιμότητα του τέλους αυτού του Εικοστού Αιώνα. Η "Ευθύνη" Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Μεταμορφώσου και γίνε"...

Το "Περί βιβλιοθηκών" είναι μία βιβλιοφιλική και παιγνιώδης ανθολογία κειμένων για βιβλιοθήκες - δημόσιες ή ιδιωτικές. Αρχίζοντας με τη βιβλιοθήκη του "Ναυτίλου" του πλοιάρχου Νέμο στον Ιούλιο Βερν και τη βιβλιοθήκη του "Μεγάλου Ανατολικού" στον Ανδρέα Εμπειρίκο, προχωράμε στην ατέρμονη βιβλιοθήκη, μεταφορά του σύμπαντος, του Borges. O Umberto Eco σχολιάζει την ιδανική σύγχρονη βιβλιοθήκη. Ο Perec παίζει με την ταξινόμηση των βιβλίων κι ο Jacques Roubaud με τις στρατηγικές που αναπτύσσει η βιβλιοθήκη για να μην παραδώσει τα ποθητά βιβλία στους αναγνώστες. Στην Dorothy Sayer...

Τα κείμενα του Βάλτερ Μπένγιαμιν για τον Μπωντλαίρ και το Παρίσι του 19ου αιώνα είναι τα κομμάτια που ο εξόριστος στοχαστής είχε προλάβει να ολοκληρώσει (πριν την αυτοκτονία του στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου) από μια ευρύτερη μελέτη για τον ποιητή - που θα αποτελούσε με τη σειρά της υπόδειγμα του μακρόπνοου, ανολοκλήρωτου έργου του για την ιστορία και τον πολιτισμό της νεωτερικότητας. Η ανάπτυξη μιας βιομηχανικής μαζικής κοινωνίας, η φαντασμαγορία του εμπορεύματος, η εικόνα του πλήθους στη μεγαλούπολη, οι φιγούρες του μποέμ, του πλάνητα, του απάχη, του δανδή, του ρακ...

Ο "Μονόδρομος" είναι από κάθε άποψη ένας σταθμός -μια στροφή- στη ζωή και τη σκέψη του Μπένγιαμιν. Οι πνευματικές του διεργασίες δεν είναι άσχετες με την προσωπικότητα των στενότερων φίλων του, της κομμουνίστριας Λεττονής ηθοποιού Άσια Λάτσις, του σιωνιστή Γκέρσομ Σόλεμ, αλλά και του Μπωντλαίρ τον οποίο μελετά και μεταφράζει· δεν είναι άσχετες επίσης με το Παρίσι που λατρεύει και το Βερολίνο των παιδικών του χρόνων. Επηρεασμένος από τα κολλάζ των υπερρεαλιστών, αλλά κι από τις τυπογραφικές υπερβολές της αφίσας που είναι σαφώς πιο τελεσφόρες από την κλασική, γραμμική ανάπτυ...

Οι "Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας" (1940) του Walter Benjamin είναι ένα από τα πιο σημαντικά κείμενα του 20ού αιώνα, και ίσως η πιο σημαντική απόδειξη της κριτικής σκέψης από την εποχή των "Θέσεων για τον Φόυερμπαχ" του Marx. Κείμενο υπαινικτικό, συβιλλικό, του οποίου ο ερμητισμός είναι διάσπαρτος από εικόνες και αλληγορίες, παραδοξολογίες και ενοράσεις. Ο Michael Lowy δεν επιδιώκει τόσο να ασκήσει κριτική στις "Θέσεις", όσο προσπαθεί να τις κατανοήσει. Η προτεινόμενη ανάγνωση δεν έχει στόχο να θεωρηθεί η πιο σωστή ή η πιο επιστημονική. Απλώς, εκεί που άλλες βλέπουν...

Υπάρχει μια παιδική φωτογραφία του Κάφκα, μια σπάνια συγκινητική απεικόνιση των "φτωχών, σύντομων παιδικών χρόνων". Πιθανώς να τραβήχτηκε σε 'κείνα τα στούντιο του δέκατου ενάτου αιώνα που οι κουρτίνες τους και οι φοινικιές τους, οι ταπετσαρίες τους και οι τρίποδες τους τα τοποθετούν κάπου ανάμεσα σε αίθουσες βασανιστηρίων και σε αίθουσες του θρόνου. Σε ηλικία γύρω στα έξι το παιδί παρουσιάζεται σαν μέσα σε θερμοκήπιο, φορώντας ένα στενό, όλο δαντέλες, σχεδόν ασφυκτικό παιδικό κοστούμι. Κλαδιά φοινικιάς φαίνονται στο φόντο. Και σαν να θέλει να κάνει αυτά τα τροπικά παραπετά...

Eπιστολή με ημερομηνία Φεβρουάριος 1933: "Δεν διαφαίνεται καμία προοπτική να δω τα κείμενα δημοσιευμένα με τη μορφή βιβλίου. O καθένας μπορεί να δει ότι είναι τόσο εξαιρετικά, ώστε να τα επικαλείται και η Aθανασία ως δικά της χειρόγραφα". (Walter Benjamin). "Xωρίς καμία σκέψη στo πίσω μέρος του μυαλού του για την υποδοχή που θα μπορούσε να έχει από τους αναγνώστες, ο συγγραφέας συνεχίζει τις περιπλανήσεις του, με πλήρη αφοσίωση, επιδιώκει να βγει από το λαβύρινθο της παιδικής ηλικίας για να τον αντιγράψει επακριβώς με ασημένιο μολύβι. Πρέπει να ανατρέξουμε στον προηγούμενο...

Τα 24 κείμενα που περιλαμβάνονται σ' αυτήν την ανθολογία είναι συνάμα αντιπροσωπευτικά και εξαιρετικά όσον αφορά το σύνολο της κριτικής του αστυνομικού μυθιστορήματος. Από τις ρήσεις των δεξιοτεχνών του παραδόξου και της λογοτεχνικής ιεροσυλίας, δηλαδή του Chesterton που ανοίγει τη συλλογή και του Borges που την κλείνει· από τις τυπολογικές αναλύσεις του Todorov και του Auden, που διαβεβαιώνει ότι είναι εθισμένος στο είδος, και τον Maugham που το προτιμά έναντι του αποκαλούμενου "σοβαρού" μυθιστορήματος, ως τον McLuhan και τον Wilson που φαίνεται ότι το απεχθάνονται· από τ...

Ο Γκυ ντε Μωπασσάν δημοσίευσε το διήγημα "Παλιά πράγματα" στην εφημερίδα Ζιλ Μπλάς (Gil Blas), στο φύλλο της 29ης Μαρτίου 1882, με το ψευδώνυμο Μωφρινιέζ (Maufrigneuse), που ενίοτε χρησιμοποιούσε. Ο "Λουδοβίκος Φίλιππος ή ο εσωτερικός χώρος" αποτελεί το τρίτο κεφάλαιο του κειμένου "Παρίσι, πόλη του 19 "Στοές" (Das Passagen-Werk). Αυτή η συνοπτική εκδοχή απεστάλη από τον Μπένγιαμιν στον Αντόρνο τον Μάιο του 1935. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο Μαξ Χόρκχαϊμερ ζήτησε από τον Μπένγιαμιν να συντάξει ένα δεύτερο κείμενο στα γαλλικά, το οποίο θα απηύθυνε σε έναν Αμερικανό μαικήνα ε...

Καθώς στην τοπογραφία της νεωτερικότητας η εξουσία αναδιατάσσεται με ιστορικά συγκεκριμένους τρόπους, η έρευνα του σύγχρονου χώρου αποδεικνύεται μια από τις καλύτερες αφετηρίες για την εξέταση των εξουσιαστικών σχέσεων. Στο πλαίσιο αυτό η συγκρότηση της σύγχρονης πόλης πραγματοποιείται μέσα από ρητά οικονομικούς και εξουσιαστικούς όρους. Στην πόλη λοιπόν χωροθετούνται οι παραγωγικές δραστηριότητες και το σύνολο σχεδόν των κοινωνικών αντιθέσεων. Στον τόμο ανθολογούνται σχετικά κείμενα κλασικών στοχαστών που έχουν επηρεάσει τη σύγχρονη κοινωνική σκέψη. Για πρώτη φορά σε ελ...

Από το 1927 έως το 1934 ο Μπένγιαμιν καταγράφει και ερευνά την επήρεια του χασίς και άλλων ναρκωτικών ουσιών μέσα από ιδιότυπα πειράματα με φίλους του. Αυτή η διαδικασία τον οδηγεί στο "αποκορύφωμα της πεζογραφικής δύναμης" και μας αποκαλύπτει την αντιδιαστολή και τη σύνδεση μεταξύ αντικειμενικού και υποκειμενικού νοήματος κάθε φράσης. Ταυτόχρονα ο λόγος του διανθίζεται από ξαφνικά νευρικά γέλια, παρανοϊκές σκέψεις και μια "περίεργη" επιθυμία για πλάκες σοκολάτας. Ο Μπένγιαμιν θα περιπλανηθεί στο λιμάνι της Μασσαλίας, θα παρατηρήσει αντιδράσεις σε σπίτια φίλων και θα κατ...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μια απόσυρση από την κοινωνία, ως μια επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου/ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση τ...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μία απόσυρση από την κοινωνία, ως μία επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου / ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση...

Οι εκδόσεις Νήσος, η Εταιρεία Μελέτης των Επιστημών του Ανθρώπου και τα "Τοπικά" κλείνουμε φέτος 20 χρόνια και γιορτάζουμε τα γενέθλιά μας με αυτόν τον επετειακό τόμο. Επιλέξαμε λοιπόν τα ωραιότερα από τα μικρά κείμενα, αληθινά διαμάντια, με τα οποία κλείνουν οι τόμοι των τοπικών: Πάουλ, Κάρολ, Κλάιστ, Φρόιντ, Χάινε, Χέγκελ. Προσθέσαμε ένα "έκτακτο δώρο" στον επετειακό μικρό αυτό τόμο, το κείμενο του Μπένγιαμιν που είχε δημοσιευτεί στον "Πολίτη" (μία από τις μεγάλες απώλειες για τη δημόσια σφαίρα και την κριτική). Γοητευτικά κείμενα, προκλητική σκέψη, καθαρές ιδέες - εργ...

[...] Fiat ars - pereat mundus ("τέχνη ας γίνει, και γαία πυρί μιχθήτω") λέει ο φασισμός και περιμένει, όπως διακηρύσσει ο Marinetti, ότι ο πόλεμος θα ικανοποιήσει καλλιτεχνικά την αλλαγμένη από την τεχνολογία αισθητηριακή αντίληψη. Αυτή είναι προφανώς η τελείωση του δόγματος l’art pour l’art ("η τέχνη για την τέχνη"). Η ανθρωπότητα που κάποτε ήταν, κατά τον Όμηρο, θέαμα για τους θεούς του Ολύμπου, τώρα έχει γίνει θέαμα για τον εαυτό της. Η αλλοτρίωσή της έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο, που την οδηγεί να βιώνει την ίδια της την καταστροφή σαν αισθητηριακή απόλαυση πρώτου μεγέ...