Μόραλης Γιάννης 1916-2009
Móralis Giánnis
Έλληνας ζωγράφος και χαράκτης (1916-2009), ένας αληθινός "ευπατρίδης της ζωγραφικής", μια από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες της ελληνικής τέχνης του 20ου αιώνα και καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Γεννήθηκε στην Άρτα τo 1916, αλλά από το 1922 ως το 1928 έζησε στην Πρέβεζα, όπου υπηρετούσε ως γυμνασιάρχης ο φιλόλογος πατέρας του. Το 1927 εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένειά του στην Αθήνα. Από το 1931 ως το 1936 σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ζωγραφική με τους Κωνσταντίνο Παρθένη, Ουμβέρτο Αργυρό και Δημήτριο Γερανιώτη και χαρακτική με τον Γιάννη Κεφαλληνό. Το 1937 με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών πήγε στη Ρώμη -όπου για έξι μήνες παρακολούθησε μαθήματα τοιχογραφίας και μωσαϊκού- και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι με μαθήματα τοιχογραφίας στην Ecole des Arts et Metiers, ζωγραφικής στο εργαστήριο του Γκερέν στη Σχολή Καλών Τεχνών και μωσαϊκού με καθηγητή τον Μαν. Το 1939 με την κήρυξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, ο Μόραλης επέστρεψε στην Αθήνα και το 1947 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στην προπαρασκευαστική τάξη της ΑΣΚΤ και το 1953 τακτικός καθηγητής Εργαστηρίου Ζωγραφικής, θέση που διατήρησε ως το 1983. Εξέθεσε έργα του σε διάφορες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις -στην Ελλάδα και στο εξωτερικό- και το 1958 αντιπροσώπευσε τη χώρα μαζί με τον Γ. Τσαρούχη και τον Αντ. Σώχο στη Μπιενάλε της Βενετίας. Καλλιτέχνης προικισμένος και προσωπικός δημιουργός, ο Μόραλης προσέφερε πολλά στην καλλιτεχνική δημιουργία του τόπου και της εποχής μας, καθώς δεν περιορίστηκε μόνο στις αναζητήσεις και στις κατακτήσεις του, τον πλούτο της εκφραστικής του γλώσσας και την ποιότητα των διατυπώσεων του αλλά κατόρθωσε να φτάσει σε μια προσωπική και γόνιμη σύνθεση τύπων της αρχαίας ελληνικής τέχνης και χαρακτηριστικών της νεότερης (κλασικής λιτότητας και αφαιρετικών τύπων), όπου συνδυάζεται η έμφαση στις πλαστικές αξίες με τη χρωματική ευγένεια και η μελετημένη απόδοση του χώρου με την περισσότερο ρυθμική οργάνωση του συνόλου. Κάτοχος τόσο των παραδοσιακών όσο και των σύγχρονων τεχνικών, ο Μόραλης, όχι μόνο στη ζωγραφική αλλά και στο κεραμικό, το μωσαϊκό και σε άλλα υλικά, έδωσε έργα που διακρίνονται για τη ρωμαλεότητα και την εσωτερική τους αλήθεια. Εξαίρετος δάσκαλος για περισσότερα από τριάντα χρόνια στην ΑΣΚΤ, έδωσε στους μαθητές του αφετηρίες και ενίσχυσε τις δυνατότητες τους, προετοιμάζοντας έτσι τους δημιουργούς της επόμενης γενιάς. Αφετηρίες της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Μόραλη είναι η οπτική πραγματικότητα και καθοριστικό του θέμα η ανθρώπινη μορφή. Σε καμιά όμως περίπτωση δεν περιορίζεται στην εξωτερική ρεαλιστική περιγραφή αλλά, με την έμφαση στο ουσιαστικό και τη σχηματοποίηση, την πληρότητα του σχεδίου και την εσωτερικότητα του χρώματος, αποβλέπει πάντα να φτάσει στον καθοριστικό πυρήνα των θεμάτων του. Σε παλαιότερες προσπάθειές του, όπως στη γνωστή "Αυτοπροσωπογραφία" (1937), την "Αυτοπροσωπογραφία με το ζωγράφο Νικολάου" (1937), το "Ζωγράφο και τη γυναίκα του" (1942) -και τα τρία έργα στην κατοχή του καλλιτέχνη- αλλά και σε άλλες προσωπογραφίες γίνονται σαφή ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της μορφοπλαστικής του γλώσσας: ο καλλιτέχνης χωρίς να θυσιάζει την οπτική πραγματικότητα χρησιμοποιεί ρεαλιστικό λεξιλόγιο για να δώσει και κάτι από το εσωτερικό περιεχόμενο των προσώπων που απεικονίζει. Αλλά και στα πρώιμα αυτά έργα διαπιστώνεται εύκολα μια κάποια τάση για σχηματοποίηση όπως και μια χρησιμοποίηση του χρώματος, σαν δυνατότητα υποβολής του χαρακτήρα των προσώπων. Σε μεταγενέστερα έργα του όπως η "Μαρία" (1950, Συλλογή Δ. Πιερίδη) ή η "Μορφή" (1952, στην κατοχή του καλλιτέχνη) γίνεται εντονότερη και σαφέστερη η μεταφορά του κέντρου του βάρους από το εξωτερικό στο εσωτερικό και από τη ρεαλιστική περιγραφή στην επιβολή των καθαρά πλαστικών αξιών. Ακολούθησαν οι σειρές "Συνθέσεις", "Επιτύμβια" και "Αθήνα" (σε διάφορες συλλογές) που έδωσαν τον τόνο σε όλη την περίοδο 1950-60. Στις προσπάθειες αυτές ο καλλιτέχνης προχωρεί σε νέες διατυπώσεις στις οποίες συνδυάζονται οι μορφές με το χώρο, τα βιόμορφα με τα αρχιτεκτονικά θέματα, τα ρεαλιστικά στοιχεία με τη σχηματοποίηση. Από τα έργα αυτής της περιόδου διαπιστώνει κανείς ένα έντονο ερωτικό στοιχείο στη ζωγραφική του Μόραλη, που επιβάλλεται όχι τόσο με τα εξωτερικά στοιχεία όσο με την όλη συμπλοκή των μορφών και την ένταξη τους στο χώρο. Τα επόμενα χρόνια ο Μόραλης προχώρησε μακρύτερα στην κατεύθυνση της επιβολής μιας καθαρά προσωπικής μορφοπλαστικής γλώσσας· στους πιο χαρακτηριστικούς του πίνακες η ανθρώπινη μορφή μεταβάλλεται σε ένα αυστηρό γεωμετρικό σύστημα, το χρώμα διακρίνεται για την καθαρότητα και τη δύναμη υποβολής του, το σύνολο επιβάλλεται με την εσωτερικότητα και την ποιητική πνοή του. Στη σειρά "Επιθαλάμια" (1969-70, στην κατοχή του καλλιτέχνη) καθώς και στους πίνακες "Νέα γυναίκα" (1971-72, Συλλογή Μ. Κιοσέογλου), "Κορίτσι που ζωγραφίζει" (1971, Συλλογή Μ. Κιοσέογλου), Αίγινα (1974, στην κατοχή του καλλιτέχνη) και σε πολλά άλλα, ο Μόραλης φτάνει στις καθοριστικές διατυπώσεις του. Προοδευτικά και βήμα-βήμα τονίζεται όλο και περισσότερο η σχηματοποίηση, ενισχύεται ο ρόλος του χρώματος, ολοκληρώνεται η ένταξη των μορφών στο χώρο. Η ανθρώπινη μορφή και ο φυσικός χώρος χρησιμοποιούνται σαν απλές αφετηρίες για να επιβληθεί το δομικό, να τονιστεί το ουσιαστικό και το εσωτερικό. Στα έργα της περιόδου αυτής, όπως και στα περισσότερα πρόσφατα των χρόνων 1975-85, κυριαρχεί η καθαρά ερωτική φωνή της ζωγραφικής του Μόραλη, μια φωνή που εισάγεται με τα μορφικά χαρακτηριστικά και ολοκληρώνεται με το χρώμα, μια φωνή που όμως δεν επιβάλλεται με τα εξωτερικά περιγραφικά στοιχεία αλλά με τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζονται τα ενεργητικά με τα παθητικά θέματα, τα οξυγώνια με τα καμπυλόγραμμα σχήματα, τα θερμά με τα ψυχρά χρώματα, τα βιόμορφα με τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά. Έτσι ο Μόραλης φτάνει σε διατυπώσεις που κυριολεκτικά συναιρούν σε μια νέα ενότητα παραδοσιακά στοιχεία και σύγχρονα χαρακτηριστικά, ανθρώπινη μορφή και κονστρουκτιβιστικό λεξιλόγιο, εσωτερικό και εξωτερικό. Ταυτόχρονα, όλο και σαφέστερα η ζωγραφική του διακρίνεται από μια εσωτερική μνημειακότητα των μορφών και μια εκφραστική αλήθεια που παρασύρουν το θεατή. Με τη λιτότητα και τη σαφήνεια της, τη μορφική πληρότητα και την εσωτερικότητα του χρώματος, την ποιότητα των διατυπώσεων και τον εκφραστικό της πλούτο, η ζωγραφική του Μόραλη μας δίνει μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της νεοελληνικής τέχνης. Ο Μόραλης ασχολήθηκε επίσης με την εικονογράφηση βιβλίων (Ελύτη, Σεφέρη κ.ά.) και τη σκηνογραφία (έκανε σκηνικά και κοστούμια για 21 παραστάσεις θεάτρου και χορού, για το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου, το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης) και σε συνεργασία με αρχιτέκτονες έδωσε έργα μνημειακών διαστάσεων (μπρούτζινα, γλυπτά, τοιχογραφίες, κεραμικά και χαρακτικά) για τη διακόσμηση κτιρίων -ξενοδοχεία, τράπεζες κ.ά.- τόσο στην Αθήνα (χαρακτική μαρμάρινη σύνθεση της Προμάχου Αθηνάς με τα σύμβολα της εξουσίας της, τη γλαύκα, το άρμα και το πλοίο, στους ΒΔ και ΝΑ εξωτερικούς τοίχους του ξενοδοχείου "Χίλτον", 1959-62, χρωματιστές τσιμεντένιες πλάκες στα στέγαστρα των νέων αποβάθρων στην Ακτή Καραϊσκάκη στον Πειραιά, 1962, τουριστικό περίπτερο ΕΟΤ "Διόνυσος" στου Φιλοπάππου) όσο και σε διάφορα επαρχιακά κέντρα (ξενοδοχεία Ρόδου, Φλώρινας, Θεσσαλονίκης, Δελφών κλπ.), έργα που αποδεικνύουν τον πλούτο της μορφοπλαστικής φαντασίας και την ευρύτητα των αναζητήσεων του. Ο Μόραλης, που υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας "Αρμός", έκανε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό και τιμήθηκε με διάφορες διακρίσεις (το 1965 τού απονέμεται ο Ταξιάρχης του Φοίνικα, το 1979 το Αριστείο Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών, το 1999 το μετάλλιο του Ταξιάρχη της Τιμής, κ.ά.). Το 1988 η Εθνική Πινακοθήκη τιμώντας την πολύχρονη προσφορά του οργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση, παρουσιάζοντας το σύνολο του έργου του. Το 2006 πραγματοποίησε τη δέκατη και τελευταία ατομική του έκθεση στην Αθήνα, πάντα στη γκαλερί της Πέγκυς Ζουμπουλάκη, με την οποία είχε αρχίσει να συνεργάζεται το 1972. Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, σε άλλες δημόσιες πινακοθήκες και ιδρύματα καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πέθανε στην Αθήνα, την Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009, "πλήρης ημερών", σε ηλικία 93 ετών και κηδεύτηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, σε στενό οικογενειακό κύκλο, σύμφωνα με την επιθυμία του. (Το βιογραφικό σημείωμα έχει βασιστεί στην πηγή: Χρύσανθος Χρήστου, "Μόραλης Γιάννης", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, 1991)
Ημερολόγιο 2012, Από τους θησαυρούς της Εθνικής Πινακοθήκης
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2011)
[...] Η ανθολογία από πίνακες που παρουσιάζουμε στο ημερολόγιο του 2012 περιλαμβάνει γνωστά και άγνωστα έργα. Η επιλογή τους έγινε με κριτήρια καθαρά αισθητικά και όχι ιστορικά. Θελήσαμε κάθε βδομάδα να υποδέχεται τον χρήστη του ημερολογίου μια ευχάριστη έκπληξη. Ένα έργο που θα μπορούσε με την ομορφιά του να ευφραίνει το βλέμμα και την ψυχή και να εμπνεύσει αισιοδοξία, ιδιαίτερα στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε. [...] (Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, από το προλογικό κείμενο)
Θησαυροί της Εθνικής Πινακοθήκης
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2006)
Η Εθνική Πινακοθήκη γιόρτασε το 2000 την εκατοστή επέτειο των γενεθλίων της. Μέσα σ' αυτό τον αιώνα ιστορίας το σημαντικότερο μουσείο νεοελληνικής τέχνης κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερα από 15.000 έργα που καλύπτουν κάθε μορφή τέχνης. Την πλούσια αυτή συγκομιδή την οφείλουμε στην φιλοπατρία των Ελλήνων της δωρητών και στην οξυδερκή πολιτική αγορών των εκάστοτε διευθυντών. Σε μια χώρα που κατακλύζεται από αρχαιολογικά μουσεία αρχαίας και βυζαντινής τέχνης με αμύθητους θησαυρούς, ένα μουσείο που εκπροσωπεί τη νεότερη ελληνική δημιουργία αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι ιστο...
Ι. Μόραλης: Μια ανίχνευση
Μικρή Άρκτος (2008)
Μόραλης
Χρήστου Χρύσανθος Α.
Αδάμ - Πέργαμος (2004)
Ένα πολυσέλιδο λεύκωμα αφιερωμένο στο δάσκαλο Γιάννη Μόραλη, που παρουσιάζει τα πιο αντιπροσωπευτικά του έργα, όπως σπάνια έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα. Όλες οι περίοδοι και οι εικαστικές εκφράσεις του έργου του, φανερώνουν τα μονοπάτια των αναζητήσεών του, από τις μετεμπρεσσιονιστικές τάσεις που ακολούθησε μέχρι τα κυβιστικά του και πιο αφαιρετικά γνωρίσματα. Ένα εικαστικό πανόραμα του έργου του Γιάννη Μόραλη.
Μυθολογία
Χατζιδάκις Μάνος 1925-1994
Ύψιλον (1980)
Συναυλίες μαγευτικές στην Αγορά και στο Μέγαρο. Αλλά και ποιήματα. Με ποιό γνωστά ίσως ορισμένα από τα τραγούδια της Οδού Ονείρων σε δικούς του στίχους: "Οδός Ονείρων", "Η μαύρη Φόρντ", "Ο ηθοποιός" (Ηθοποιός / σημαίνει φως / κι είναι καημός / πολύ πικρός".), "Το πάρτυ". Δεν είναι όμως τα μόνα. Από μία εργογραφία του Μ. Χ. που υπήρχε στο πρόγραμμα συναυλίας που έδωσε στο Βεάκειο το καλοκαίρι του 1983, αντιγράφω πρόχειρα ότι δικοί του στίχοι βρίσκονται - όλοι ή μέρος τους δικοί του - στα (μελοποιημένα από τον ίδιο) έργα του: "Ο Κύκλος του C.N.S.", "Η ερημιά", "Απόψε αυτοσχ...
Νεοελληνική ζωγραφική από τις συλλογές της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ στο Μέτσοβο
Μεντζαφού - Πολύζου Όλγα
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2006)
[...] Η παρουσίαση μιας επιλογής από τα έργα της συλλογής που κατήρτισε ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, -της συλλογής της Πινακοθήκης Ευαγγέλου Αβέρωφ στο Μέτσοβο-, δεν φιλοδοξεί να δώσει την εξελικτική πορεία της νεοελληνικής τέχνης, ούτε βέβαια απεικονίζει με πληρότητα τα καλλιτεχνικά ρεύματα που διαμορφώθηκαν στην Ελλάδα. Αποτελεί όμως, έτσι όπως συγκροτήθηκε από τον συλλέκτη, ένα σύνολο από εικόνες εικαστικής δημιουργίας, οι οποίες μπορούν να καταγράψουν τις τάσεις που επικράτησαν από τα μέσα του 19ου αιώνα ως τον Μεσοπόλεμο, εποχή που καλύπτει το κύριο περιεχόμενο της συλ...
Ξενάγηση στη Μαρία Π. Ράλλη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη
Από αυτό τον προμαχώνα όπου μας ανέβασε η ζωή, υπάκουοι στη μνήμη της καρδιάς, πλέκουμε στέφανα με λέξεις και τα ρίχνουμε στο πέλαγος του χρόνου για να τιμήσουμε τους άξιους φίλους που εχάσαμε, αλλά που δεν αποχωριστήκαμε. Συνθέττοντας τον τόμο αυτό, γνωρίζουμε πως καλούμε τους αναγνώστες του να γνωρίσουν μια σπάνια μορφή της νεοελληνικής κοινωνίας και να πιστοποιήσουν την εξαιρετική, την ιδιότυπη δύναμη του λογοτεχνικού της έργου. Η Μαρία Περ. Ράλλη, θαύμασμα και χαρά όσων την γνώρισαν, θα έμενε άγνωστη στους νεωτέρους, αν δεν επιχειρούσαμε αυτή την ξενάγηση στον χώρο ζ...
Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη (2011)
Στην έκθεση "Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη: ποίηση και ζωγραφική" παρουσιάζεται για πρώτη φορά το σύνολο των ζωγραφικών έργων του νομπελίστα ποιητή. Πρόκειται για ευφάνταστα κολάζ, τέμπερες και υδατογραφίες, μικρών διαστάσεων, που αναδεικνύουν τη μοναδική καλλιτεχνική υπόσταση και αντανακλούν την αισθητική αντίληψη του μεγάλου ποιητή. Παράλληλα, εκτίθενται αντιπροσωπευτικά έργα κορυφαίων Ελλήνων ζωγράφων που αγάπησε ο Ελύτης και έχει γράψει αξεπέραστα κείμενα για το έργο τους, μεταξύ των οποίων, οι: Θεόφιλος, Τσαρούχης, Γκίκας, Καπράλος, Κανέλλης, Μόραλης, Δέρπαπας και Φασιανό...
Πούσι
Καββαδίας Νίκος 1910-1975
Άγρα (2015)
Με τη συμπλήρωση 40 χρόνων από τον θάνατο του Νίκου Καββαδία, οι Εκδόσεις Άγρα τιμούν τη μνήμη του ποιητή με την φωτολιθογραφική ανατύπωση της πολυτελούς καλλιτεχνικής έκδοσης της συλλογής Πούσι του 1947 από τις Εκδόσεις Α. Καραβία, με τις ξυλογραφίες σε όρθιο ξύλο που φιλοτέχνησαν λόγω της "αγάπης τους για το έργο του ποιητή" οι ζωγράφοι-χαράκτες Γ. Βακαλό, Γ. Βελισσάρης, Δ. Γιαννουκάκης, Ι. Μόραλης, Γ. Μόσχος, Α. Τάσος, Α. Κορογιαννάκης. Το καθένα από τα δεκατέσσερα ποιήματα της συλλογής φιλοτεχνήθηκε από έναν από τους καλλιτέχνες σε τετρασέλιδο με ξυλογραφίες, κοσμήμα...
Τα παγανά
Μυριβήλης Στράτης 1890-1969
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2006)
Το βιβλίο "Τα παγανά" του Στρατή Μυριβήλη εκδόθηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο 1945 από τις εκδόσεις "Οι Φίλοι του Βιβλίου", σε 3500 αντίτυπα, με ξυλογραφίες του Ι. Μόραλη. Η δεύτερη έκδοση, με τις ίδιες ακριβώς ξυλογραφίες της πρώτης, αλλά με διαφορετική γρμματοσειρά και σελιδοποίηση, έγινε από το "Βιβλιοπωλείον της Εστίας", σε 4100 αντίτυπα, το 1962. Η ανά χείρας τρίτη έκδοση του βιβλίου, σε 1500 αντίτυπα, αποτελεί φωτομηχανική ανατύπωση της πρώτης έκδοσης.
Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 στην αναζήτηση της ελληνικότητας
Μουσείο Μπενάκη (1998)
Ο κατάλογος αυτός από την έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, με τίτλο "Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 στην αναζήτηση της ελληνικότητας", περιέχει έργα καλλιτεχνών όπως ο Πικιώνης, ο Κόντογλου, ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Νίκος Νικολάου, ο Εγγονόπουλος, ο Τσαρούχης, ο Μαυροϊδής, ο Πάππας και ο Μόραλης. Καλλιτέχνες που επηρεάστηκαν από τα πορτραίτα του Φαγιούμ εκτίθενται, δείχνοντας τη συνάντηση της τέχνης αυτής με το ελληνικό στοιχείο.
Τιμή στον Γιάννη Μόραλη
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2011)
Η έκθεση που αφιερώνεται στον καλλιτέχνη έχει ως κεντρικό άξονα τη μεγάλη δωρεά του προς το μουσείο και περιλαμβάνει ζωγραφικά έργα, σχέδια και χαρακτικά. Έξι δημιουργικές δεκαετίες, από το 1930 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, αποτυπώνονται στα έργα των συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης. Στόχος της έκθεσης είναι να επαναφηγηθεί την καλλιτεχνική διαδρομή του, όπως ο ίδιος θέλησε να την ορίσει μέσα από τα έργα της δωρεάς του προς την Εθνική Πινακοθήκη, "θησαυροφυλάκιο της νεότερης ελληνικής τέχνης". Τα έργα των συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης συμπληρώνονται με μια σειρ...
Τιμή στον Γιάννη Μόραλη
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2011)
Η έκθεση που αφιερώνεται στον καλλιτέχνη έχει ως κεντρικό άξονα τη μεγάλη δωρεά του προς το μουσείο και περιλαμβάνει ζωγραφικά έργα, σχέδια και χαρακτικά. Έξι δημιουργικές δεκαετίες, από το 1930 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, αποτυπώνονται στα έργα των συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης. Στόχος της έκθεσης είναι να επαναφηγηθεί την καλλιτεχνική διαδρομή του, όπως ο ίδιος θέλησε να την ορίσει μέσα από τα έργα της δωρεάς του προς την Εθνική Πινακοθήκη, "θησαυροφυλάκιο της νεότερης ελληνικής τέχνης". Τα έργα των συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης συμπληρώνονται με μια σειρ...
Το άλλο μισό
Μανωλοπούλου Άννα
Το Ροδακιό (2001)
"Γυναίκες καθισμένες σε τραπέζι χαρτοπαιξίας είναι η πρώτη εικόνα του φιλοσοφικού μυθιστορήματος της Άννας Μανωλοπούλου Σκούφα. Οι γυναίκες αφηγούνται ιστορίες σε ένα κείμενο που έχει διάσπαρτους ποιητικούς στίχους. Η έκδοση κοσμείται με ζωγραφιές του Γιάννη Μόραλη" αναφέρει η εφημερίδα Το Βήμα. Περιέχονται τα διηγήματα: "Ο γάμος", "Η δίκη των αγγέλων", "Το χαμάμ", "Το τελευταίο όνειρο της Μαργαρίτας" και "Το υπόγειο με τους καθρέφτες".
Το βλέμμα του χρόνου. Ιστορίες εικόνων
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2009)
H έκθεση παρουσιάζει έργα έξι σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων από τη Συλλογή του Σωτήρη Φέλιου. Πρόκειται για χαρακτηριστικά έργα του Στέφανου Δασκαλάκη, του Τάσου Μαντζαβίνου, του Χρήστου Μποκόρου, του Κώστα Παπανικολάου, του Γιώργου Ρόρρη και του Εδουάρδου Σακαγιάν, τα οποία έχουν φιλοτεχνηθεί από το 1990 και μετά. Περιέχονται τα κείμενα: - Αιμιλία Γερουολάνου, "πρόλογος" - Σωτήρης Φέλιος, "Συνομολόγηση της ομορφιάς" - Ειρήνη Οράτη, "Διαφορετικές όψεις μιας άλλης ταυτότητας" - Λίνα Τσίκουτα - Δεϊμέζη, "Η Συλλογή Σωτήρη Φέλιου. Ένα hommage στη σύγχρονη ελληνική παραστατ...
Ύδρα
Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Ύδρας (2002)
[...] Ο παιδευσιακός ρόλος αυτής της παρουσίασης είναι, θεωρούμε, απόλυτα προφανής. Οι πενήντα περίπου καλλιτέχνες που έργα τους υπάρχουν στην έκθεση δεν αναζητήθηκαν με κάποια, οποιασδήποτε μορφής αξιολογικά κριτήρια. Φυσικά οι πιο πολλοί είναι από τους σημαντικότερους και τους πιο γνωστούς δημιουργούς της χώρας μας. Υπάρχουν όμως κι άλλοι για τη συμμετοχή των οποίων ή, αντίθετα, για τη μη συμμετοχή τους, θα υπάρξουν πιθανόν κάποιες ενστάσεις. Σε μια τόσο μεγάλη προσπάθεια όμως, με τη συμμετοχή στην οργάνωση της εκδήλωσης πολλών ειδικών, επιβάλλεται ένας κάποιος μέσο...
Ωδή στην ελιά
Συλλογικό έργο
Ακαδημία Αθηνών (2006)
[...] Η ελιά (το δένδρο, ο καρπός, το σύμβολο), με τη βιολογική και κατ' επέκτασιν συμβολική θαλερότητα, έχει συνδεθεί με την τελείωση της ύπαρξης του ανθρώπου στο μεσογειακό χώρο. Η καλλιέργεια, η παραγωγή του ελαίου, του πολύτιμου αυτού αγαθού, με τους ιερούς όρους φύλαξης-προστασίας, και η χρήση του (που φέρει τη συνείδηση αυτής της ιερότητας) μετατρέπεται σε ενέργεια θρεπτική, κατευναστική αλλά και θεϊκή πάνω στο σώμα και στην ψυχή. [...] (Αικατερίνη Πολυμέρου - Καμηλάκη, απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου). Περιέχονται τα κείμενα: Η ελιά στην αρχαιότητα: -...