Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Επιστρέφω στο κοινό εκείνο που μου δάνεισε: το υλικό γι' αυτό το έργο· είναι λοιπόν δίκαιο, αφού το τέλειωσα προσέχοντας όσο μπορώ να αποδώσω την αλήθεια, να το δώσω πίσω.(...) Αφού οι άνθρωποι δεν αηδιάζουν ποτέ με τα ελαττώματά τους, δεν πρέπει και να κουραζόμαστε να τους τα καταλογίζουμε". Μ' αυτά τα λόγια αρχίζει ο πρόλογος των "Χαρακτήρων", του ενός και μοναδικού έργου του La Bruyere, όπου ήδη έχει αποτυπωθεί η πρόθεση και ο χαρακτήρας του: ένας μετριόφρων συγγραφέας που θέλει να βοηθήσει τους ανθρώπους να γίνουν καλύτεροι.

Στην "Προέλευση της γεωμετρίας" ο Χούσερλ, με μέθοδο κυρίως απορητική, διατυπώνει θέσεις που εξακολουθούν να έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη. Προπάντων επιτυγχάνει να διανοίξει σε όλο της το πλάτος τη σχέση ανάμεσα στη γλώσσα, την επιστήμη και την ιστορία: η γλώσσα φωτίζεται ως εγγυητής της ιδεατότητας του νοήματος και φορέας της ιστορικότητας. Αυτή η θεματοποίηση της γλώσσας δεν θα ήταν ωστόσο έγκυρη, εάν δεν παρέπεμπε στον πρακτικό κόσμο της καθημερινότητας και, ταυτοχρόνως, δεν προβαλλόταν στην τελεολογία του Λόγου. Με στόχο να δοθούν κάποιες π...

Το παρόν βιβλίο, που βασίζεται στη σειρά διαλέξεων Woodbridge του 1983, αποτελεί μια εξαιρετική σύνοψη των πιο πρόσφατων τοποθετήσεων του Βρετανού φιλοσόφου στον χώρο της γνωσιολογίας, της ονοτολογίας, της φιλοσοφίας της γλώσσας αλλά και της ηθικής. Η σημαντικότερη όμως συμβολή του στις σύγχρονες συζητήσεις ίσως συνίσταται στη διαμόρφωση μιας νέας ανίτληψης του φιλοσοφείν. Ο Στρώσον φαίνεται να εγκαταλείπει τις μάλλον θεμελιοκρατικές τάσεις της καντιανής εμπνεύσεως περιγραφικής μεταφυσικής που είχε αναπτύξει έργα του της δεκαετίας του '60 και του '70. Παραδέχεται πλέον ότι...

"Ερχόμαστε τώρα στη φιλοσοφία του νέου κόσμου, και την ξεκινάμε με τον Καρτέσιο. Με αυτόν εισερχόμαστε πράγματι σε μια αυτόνομη φιλοσοφία η οποία γνωρίζει ότι πηγάζει με τρόπο αυτόνομο από τον Λόγο... Εδώ μπορούμε να πούμε ότι είμαστε στο σπίτι μας, και μπορούμε, όπως ο ναύτης μετά από μακρινό ταξίδι σε ταραγμένη θάλασσα, να αναφωνήσουμε: "Στεριά!"... Σε αυτή τη νέα περίοδο η αρχή είναι η σκέψη, η σκέψη που ξεκινάει από τον εαυτό της... Η γενική αρχή είναι τώρα η διαφύλαξη της εσωτερικότητας ως τέτοιας, η υποβάθμιση της νεκρής εξωτερικότητας της αυθεντίας..." (Χέγκελ, "Π...

Ο Πλάτων γνωρίζει ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται σε ένα κράτος είναι συνάρτηση του ήθους: της αρετής και της δικαιοσύνης πρωτίστως των αρχόντων (αφού τελικά μόνον ατομικά προσδιορισμένοι άνθρωποι άρχουν κι όχι "οι νόμοι" ή "οι ιδέες" ή "ο λαός") αλλά και της ηθικής ουσίας που θα υπάρχει στους αρχομένους. Υπό αυτούς τους όρους η παιδεία προβάλλει ως μια ρεαλιστική δυνατότητα, ίσως η μόνη ρεαλιστική δυνατότητα· και ο Πλάτων στηρίζει τα πάντα σ' αυτήν, στη διάπλαση της ηθικής και πνευματικής προσωπικότητας (της μόνης πραγματικής διαλεκτικής σύνθεσης στη ζωή) έχοντας την τρα...

Ο "Ίων" είναι ένας από τους απλούστερους και συντομότερους σωκρατικούς διαλόγους που έγραψε ο Πλάτων, και διακρίνεται για το ευτράπελο, σχεδόν αριστοφανικό σε ορισμένα σημεία, ύφος του. Εκ πρώτης όψεως, εδώ μοιάζει να απουσιάζουν εντελώς οι ζοφεροί ή ενίοτε και δραματικοί τόνοι που χρωματίζουν το σκηνικό ορισμένων άλλων πρώιμων διαλόγων σε ευθύ λόγο, με παρόμοια δηλαδή δραματουργική τεχνική, όπως λ.χ. ο Ευθύφρων, ο Κρίτων, ο Λάχης και ο Γοργίας. Η κουβέντα αναδίνει κάτι από την άθολη χάρη και τη σπιρτάδα των ανέμελων λεκτικών διαξιφισμών οι οποίοι φανταζόμαστε ότι διεξάγοντ...

"Το γυμνάσιο έχει παραμελήσει ως τώρα το αντικείμενο με την απόλυτη προτεραιότητα: τη μητρική γλώσσα. Έτσι όμως του λείπει το φυσικό γόνιμο έδαφος για όλες τις παραπέρα παιδευτικές προσπάθειες. Γιατί μόνο στη βάση μιας αυστηρής καλλιέργειας της γλώσσας δυναμώνει η σωστή αίσθηση για τη μεγαλοσύνη των κλασικών μας". Οι διαλέξεις του Νίτσε για την παιδεία, γραμμένες το 1872 στη Βασιλεία, είναι α πιο σημαντικά -και πιο συναρπαστικά- κείμενα της νεότερης θεωρίας για την παιδεία. Σ' αυτές ο νεαρός, τότε, καθηγητής της κλασικής φιλολογίας θέτει με τον πιο άμεσο και ριζικό τρόπο θ...

Ο Μαίτερλινκ είναι ένας λάτρης του κοσμικού μυστηρίου, χωρίς να κινδυνεύει από τις ζοφερές αβύσσους του μυστικισμού, αφού λατρεύει το φως (υλικό και πνευματικό). Είναι ένας μεταφυσικός που αρνείται τη διάκριση μεταξύ ύλης και πνεύματος, αφού και η ύλη κρύβει τα δικά της μυστικά, που ο άνθρωπος αδυνατεί να αποκρυπτογραφήσει. Θα λέγαμε ότι η μεταφυσική είναι γι' αυτόν το "όχι ακόμη γνωστό" των φυσικών επιστημών, πράγμα που σημαίνει πως δεν υπάρχουν στεγανά μεταξύ της εσωτερικής και της εξωτερικής ζωής του σύμπαντος και του ανθρώπου.

Ο συγγραφέας απευθύνεται πρωτίστως στους καλλιτέχνες αλλά και σε κάθε καλλιεργημένο άνθρωπο της εποχής του για να υποστηρίξει με πάθος προφητικό ότι ο μοναδικός δρόμος για να γίνουμε σπουδαίοι και κατά το δυνατόν αξεπέραστοι είναι να μιμηθούμε τους Αρχαίους, να υποδειγματιστούμε, δηλαδή, από αυτούς. Μέσα από τις γραμμές αυτού του γοητευτικού κειμένου η Αρχαιότητα παύει να αποτελεί αντικείμενο άψυχης λόγιας γνώσης ή τυφλού συλλεκτικού πάθους, όπως ήταν ως τότε για τον αριστοκρατικό και τον μορφωμένο κόσμο του 18ου αιώνα, και αναδεικνύεται σε αυτοσκοπό και μέτρο απόλυτο.

Ο Edmund Husserl χρωστά τη φήμη του όχι μόνο στην περίφημη φαινομενολογική μέθοδο, της οποίας υπήρξε ο ίδιος εμπνευστής και εισηγητής, αλλά κυρίως στην προσπάθειά του για μία ανανέωση και αναθεμελίωση της φιλοσοφικής σκέψης στον 20ό αιώνα. Στην παρούσα πραγματεία Η φιλοσοφία ως αυστηρή επιστήμη, το πρώτο κείμενο που δημοσίευσε ο Χούσσερλ μετά το μνημειώδες έργο του "Λογικές έρευνες", τίθενται τα θεμέλια μίας επαναξιολόγησης της φιλοσοφίας ως αυστηρής επιστήμης με τη βοήθεια της φαινομενολογικής μεθόδου, μέθοδος που έχει σαν αφετηρία της όχι απριορικές κρίσεις αλλά τα ίδια τ...

Ο Edmund Husserl χρωστά τη φήμη του όχι μόνο στην περίφημη φαινομενολογική μέθοδο, της οποίας υπήρξε ο ίδιος εμπνευστής και εισηγητής, αλλά κυρίως στην προσπάθειά του για μία ανανέωση και αναθεμελίωση της φιλοσοφικής σκέψης στον 20ό αιώνα. Στην παρούσα πραγματεία Η φιλοσοφία ως αυστηρή επιστήμη, το πρώτο κείμενο που δημοσίευσε ο Χούσσερλ μετά το μνημειώδες έργο του "Λογικές έρευνες", τίθενται τα θεμέλια μίας επαναξιολόγησης της φιλοσοφίας ως αυστηρής επιστήμης με τη βοήθεια της φαινομενολογικής μεθόδου, μέθοδος που έχει σαν αφετηρία της όχι απριορικές κρίσεις αλλά τα ίδια τ...

Η κριτική που ασκεί ο Νίτσε στη θρησκεία και την ηθική, στην επιστήμη και τη φιλοσοφία υπονομεύει κάθε "οριστική" αλήθεια και μας υποχρεώνει να σταθούμε απέναντι στα μεγάλα ζητήματα της ζωής για να τα ξαναστοχαστούμε όλα από την αρχή. Στους αφορισμούς αυτούς γίνεται φανερό ότι η φιλοσοφία δεν είναι πάντοτε ψυχρή αφαίρεση.

Η κριτική που ασκεί ο Νίτσε στη θρησκεία και την ηθική, στην επιστήμη και τη φιλοσοφία υπονομεύει κάθε "οριστική" αλήθεια και μας υποχρεώνει να σταθούμε απέναντι στα μεγάλα ζητήματα της ζωής για να τα ξαναστοχαστούμε όλα από την αρχή. Στους αφορισμούς αυτούς γίνεται φανερό ότι η φιλοσοφία δεν είναι πάντοτε ψυχρή αφαίρεση.

Το έργο του Πλουτάρχου άσκησε τεράστια επίδραση στην ευρωπαϊκή διανόηση (Έρασμος, Ρουσσώ, Γκαίτε κ.ά.) και γονιμοποίησε ποικιλοτρόπως σημαντικές εθνικές λογοτεχνίες (Σαίξπηρ, Κορνήλιος, Ρακίνας, Σίλλερ κ.ά.), ενώ συγχρόνως υπήρξε το προσφιλές εγκόλπιο βασιλέων, ηγεμόνων και γενικότερα ανθρώπων της δράσης, όπως οι Ερρίκος Η΄, Ναπολέων, Φριδερίκος της Πρωσσίας, Ουάσιγκτον, Φραγκλίνος κ.ά. Οι ηθικοφιλοσοφικές και παιδαγωγικές πραγματείες των "Ηθικών", με την πληθώρα των ψυχολογικών -κατεξοχήν- παρατηρήσεών τους, εκτιμήθηκαν ιδιαιτέρως όχι μόνο από τη χριστιανική γραμματεία, αλ...

Η αρχαία σοφιστική είναι από τις πιο εκθαμβωτικές αλλά και τις πιο αμφιλεγόμενες εκφάνσεις του ελληνικού πνεύματος. Δεν υπάρχει σημαντικός Έλληνας συγγραφέας ή πολιτικός στην καμπή του 5ου προς τον 4ο αι. π.Χ. που να μη μαθήτευσε στους Σοφιστές ή να μη δέχτηκε την επίδρασή τους. Στον τόμο αυτό έχουν συγκεντρωθεί όλα τα σωζόμενα αποσπάσματα από τα έργα τους, όσα περιέχονται στην κλασική συλλογή των Diels-Kranz Fragmente der Vorsokratiker και πολλά νέα. Εκτός από το αρχαίο κείμενο δίνονται η νεοελληνική μετάφραση και σύντομα ερμηνευτικά σημειώματα βασισμένα στη φιλολογική και...

Η αρχαία σοφιστική είναι από τις πιο εκθαμβωτικές αλλά και τις πιο αμφιλεγόμενες εκφάνσεις του ελληνικού πνεύματος. Δεν υπάρχει σημαντικός Έλληνας συγγραφέας ή πολιτικός στην καμπή του 5ου προς τον 4ο αι. π.Χ. που να μη μαθήτευσε στους Σοφιστές ή να μη δέχτηκε την επίδρασή τους. Στον τόμο αυτό έχουν συγκεντρωθεί όλα τα σωζόμενα αποσπάσματα από τα έργα τους, όσα περιέχονται στην κλασική συλλογή των Diels-Kranz Fragmente der Vorsokratiker και πολλά νέα. Εκτός από το αρχαίο κείμενο δίνονται η νεοελληνική μετάφραση και σύντομα ερμηνευτικά σημειώματα βασισμένα στη φιλολογική και...

Συγγραφέας μεγάλης εμβέλειας, ποιητής, θεωρητικός της "ποιητικής" και δοκιμιογράφος, ο Βαλερύ υπήρξε οξυδερκής και ανατρεπτικός στοχαστής, που ανίχνευσε τις πηγές, τις δυνατότητες και τα όρια της δημιουργικής νόησης, διερεύνησε τις ποικίλες εκφάνσεις της αλληλουχίας "Σώμα- Πνεύμα- Κόσμος", ανέλυσε τους μηχανισμούς της γλώσσας και τις διαδικασίες της γνώσης, της ποίησης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας γενικότερα, με ιδιαιτέρως απαιτητική κριτική διάθεση όσο και με επώδυνα οξυμμένη ευαισθησία. Εύστοχοι και διαυγείς οι στοχασμοί του μαρτυρούν ένα τολμηρό πνεύμα, που επιχειρε...