Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το "Ημερολόγιο σοφίας", έργο των τελευταίων χρόνων της ζωής του Τολστόι, είναι το βιβλίο που ο ίδιος θεωρούσε ως τη σημαντικότερη συνεισφορά του στην ανθρωπότητα. Διαβάστηκε πολύ στην προεπαναστατική Ρωσία, απαγορεύτηκε και ξεχάστηκε την εποχή του κομμουνισμού, για ν' ανακαλυφθεί, ευτυχώς, ξανά πριν από μερικά χρόνια. Είναι ένας καθημερινός οδηγός που φωτίζει το μονοπάτι μιας ουσιαστικής ζωής μ' ένα φως που δεν σβήνει ποτέ. Το "Ημερολόγιο Σοφίας" αδίκως λογοκρίθηκε για έναν αιώνα, κι αξίζει αναμφισβήτητα μια θέση ανάμεσα στα λίγα βιβλία στην ιστορία μας που δε θα σταματήσου...

Τι μπορεί να συνδέει τον Μωπασσάν και τον Στήβενσον με τον Τσβάιχ και τον Μπόρχες, και πού συναντιούνται ο Μπωντλαίρ, ο Τσέχωφ και η Γουλφ με τον Φιτζέραλντ και τη Χάισμιθ; Όλοι αυτοί, και πολλοί άλλοι, βασανίζονται από τα αγωνιώδη ερωτήματα τού δημιουργού, ερωτήματα κοινά που παραλλάσσουν με το πέρασμα των χρόνων, που τίθενται σε κάθε λογοτεχνικό είδος και σε κάθε σχολή. Στα κείμενά τους εξομολογούνται, αναζητούν, απαντούν, κρίνουν, σατιρίζουν, πολεμούν και συμπνέουν. Τι είναι ταλέντο, τι τους εμπνέει, πώς αναμετριούνται με την άγραφη σελίδα και τους δαίμονες τής συγγραφή...

Ποιο είναι το αντικείμενο της Τέχνης; Και ποια είναι η φύση του Ωραίου; Εξετάζοντας τα δύο αυτά θέματα, ο Λεοπάρντι εκθέτει τους συλλογισμούς τους πάνω στην Ποίηση, τη Μουσική, τη Ζωγραφική, την Αρχιτεκτονική κ.λπ. Τα κείμενά του δεν έχουν τη μορφή μιας ολοκληρωμένης και συστηματικής μελέτης. Αποτελούν το υλικό μιας αδιάκοπης έρευνας. Πράγματι, ο αναγνώστης παρακολουθεί την προσεκτική και λεπτομερειακή επεξεργασία (μέσα από δισταγμούς, ενδοσκοπήσεις, αναδιατυπώσεις και διορθώσεις ορισμών) μιας υπό διαμόρφωση σκέψης, η οποία, από την ίδια την τροχιά της, δεν θα μπορούσε ν...

Ποιο είναι το αντικείμενο της Τέχνης; Και ποια είναι η φύση του Ωραίου; Εξετάζοντας τα δύο αυτά θέματα, ο Λεοπάρντι εκθέτει τους συλλογισμούς τους πάνω στην Ποίηση, τη Μουσική, τη Ζωγραφική, την Αρχιτεκτονική κ.λπ. Τα κείμενά του δεν έχουν τη μορφή μιας ολοκληρωμένης και συστηματικής μελέτης. Αποτελούν το υλικό μιας αδιάκοπης έρευνας. Πράγματι, ο αναγνώστης παρακολουθεί την προσεκτική και λεπτομερειακή επεξεργασία (μέσα από δισταγμούς, ενδοσκοπήσεις, αναδιατυπώσεις και διορθώσεις ορισμών) μιας υπό διαμόρφωση σκέψης, η οποία, από την ίδια την τροχιά της, δεν θα μπορούσε ν...

Από πολύ νέος διαισθανόμουν ότι η μουσική ήταν κάτι περισσότερο από τέχνη. Από τότε ακόμη, κάτι μέσα μου με εμπόδιζε να την τοποθετήσω ως μια τέχνη δίπλα στις άλλες τέχνες. Η φύση, πλούσια σε ορατές μορφές και χρώματα, προσφέρει στο μορφοπλαστικό καλλιτεχνικό ταλέντο του ανθρώπου αντικείμενα και φαινόμενα, τα οποία, μέσω των ματιών του, επιδρούν στην ψυχή του. Η αφθονία ορατών παραστάσεων γεννά στο δημιουργικό ταλέντο την έντονη επιθυμία να τις αποδώσει καλλιτεχνικά. Η αίσθηση της ακοής δεν προσλαμβάνει από τη φύση κάτι αντίστοιχο. [...] Ένα ψυχικό όργανο, το οποίο δίκαια θ...

Ο σφυγμός της καλλιτεχνικής ζωής πριν από ενάμιση αιώνα, με επίκεντρο το Παρίσι, μας μεταφέρεται εδώ ολόφρεσκος με τη σφραγίδα ενός σπινθηροβόλου πνεύματος. Διεισδυτικός και τολμηρός ο Μπωντλαίρ παίρνει την προσωπική του θέση σε ό,τι αφορά τα αισθητικά ζητήματα και τα μεγάλα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής του. Και, το κυριότερο, η θέση αυτή διατηρεί και σήμερα ακέραιη την επικαιρότητά της, καθώς ευρίσκεται σε διαρκή συνάφεια με διαχρονικές εστίες προβληματισμού κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου: ο ρόλος της κριτικής, η σχέση του καλλιτέχνη με τον καθημερινό βίο, η οριοθέτηση μετα...

Ο Robert Louis Stevenson δοκιμιογράφος και θεωρητικός της λογοτεχνίας; Μα δεν ήταν μονάχα συγγραφέας περιπετειωδών μυθιστορημάτων και ιστοριών για παιδιά; Ο ίδιος δεν έτρεφε αυταπάτες: "Γνωρίζω καλά πως ο εργοδότης μου, το ευρύ κοινό, αντιμετωπίζει με αδιαφορία οτιδήποτε άλλο έχω γράψει" - κι ας είχε δημοσιεύσει πάνω από 150 άρθρα και δοκίμια, κι ας είχε μακροχρόνια αλληλογραφία με τον Henry James πάνω σε θεωρητικά ζητήματα της τέχνης τους. Όπως ακριβώς προέβλεψε, οι συναρπαστικές ιστορίες του επισκίασαν για έναν αιώνα τους στοχασμούς τους, που μόνο πρόσφατα άρχισαν να ανακ...

O William James, ουμανιστής φιλόσοφος και ψυχολόγος, πανεπιστημιακός καθηγητής στο Χάρβαρντ, γνωστός για τις ριζοσπαστικές του παραδόσεις και διαλέξεις, υπήρξε συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων. Στα επτά δοκίμια του παρόντος τόμου εξετάζει με κριτική, διεισδυτική ματιά ποικίλα ζητήματα: από την παραψυχολογία και τη μεταφυσική, μέχρι τον τρόπο διδασκαλίας στα πανεπιστήμια, τα πτυχία και τα διδακτορικά. Η ευρυμάθεια, η ιδιάζουσα οπτική γωνία και η δυνατή αλλά ευαίσθητη πένα αυτής της πολυσχιδούς προσωπικότητας αποδίδουν στα μεγάλα και στα μικρά πράγματα τις αληθινές τους δ...

Ο Λεβ Σεστώφ, όπως και ο Νίτσε και για τους ίδιους μ' εκείνον λόγους (δυσπιστία στη συστηματική σκέψη, επιδίωξη της αμεσότητας), προχωρεί σε μια ασυνεχή και μερικές φορές αφοριστική παράθεση των απόψεών του. Η αληθινή γνώση, ισχυρίζεται ο Σεστώφ, βρίσκεται στους αντίποδες του ορθολογισμού, δεν αποκαλύπτεται παρά όσο το δυνατόν μακρύτερα από τα μέρη που έχουν οργανωθεί από τον πολιτισμό και το πνεύμα, εμφανίζεται στη διαίσθηση και διατηρείται στον πόνο. Τη θέση του αυτήν ο Σεστώφ την αναπτύσσει με παραδείγματα που δανείζεται από τη ρωσική λογοτεχνία, κυρίως από τον Ντοστογιέ...

Ο Λεβ Σεστώφ, όπως και ο Νίτσε και για τους ίδιους μ' εκείνον λόγους (δυσπιστία στη συστηματική σκέψη, επιδίωξη της αμεσότητας), προχωρεί σε μια ασυνεχή και μερικές φορές αφοριστική παράθεση των απόψεών του. Η αληθινή γνώση, ισχυρίζεται ο Σεστώφ, βρίσκεται στους αντίποδες του ορθολογισμού, δεν αποκαλύπτεται παρά όσο το δυνατόν μακρύτερα από τα μέρη που έχουν οργανωθεί από τον πολιτισμό και το πνεύμα, εμφανίζεται στη διαίσθηση και διατηρείται στον πόνο. Τη θέση του αυτήν ο Σεστώφ την αναπτύσσει με παραδείγματα που δανείζεται από τη ρωσική λογοτεχνία, κυρίως από τον Ντοστογιέ...

Για την ιστορία του χριστιανισμού, το πρωτείο του πάπα -είτε ως θεσμός αποδεκτός είτε ως στόχος πολεμικής- είναι ένα καθοριστικό κεφάλαιο. Από ιστορική και πολιτική άποψη, για την ιστορία της Ευρώπης -και όχι μόνο- είναι στοιχείο απαραίτητο για να καταναοήσουμε την εξέλιξη των θεσμών, των κοινωνικών ιδεών, αλλά και την πορεία των γεγονότων. Από πού λοιπόν προήλθε και πώς εξελίχθηκε ο θεσμός αυτός που τόσο πολύ ενώνει, αλλά και διαιρεί, ανθρώπους και λαούς; Αυτό είναι το θέμα της ιστορικής αυτής μελέτης.

Η Αγωγή του Στωικού είναι αναπόφευκτο να φέρει στη μνήμη του αναγνώστη το Βιβλίο της Ανησυχίας, όπως και ο συγγραφέας της "βαρόνος ντε Τέιβε" τον αντίστοιχο "ετερώνυνο" του Φερνάντο Πεσσόα "Μπερνάρντο Σοάρες". Τα δύο "πρόσωπα" όντως έχουν παρόμοια στάση απέναντι στον κόσμο, όμως ο λαβύρινθος της ενδοσκόπησης του "Σοάρες" δεν μοιάζει σε τίποτα με το ευθύ και αμείλικτο ύφος του "Τέιβε". Αντίθετα με το "λογιστή της Λισαβόνας", ο "ευγενής της Μασιέιρα" ακολουθεί έναν ειρμό σκέψης που δείχνει να μην έχει άλλη κατάληξη από την "αυτοανακήρυξη του νικημένου μονομάχου σε νικητή", δη...

Τον Φερνάντο Πεσσόα (1888-1935) απασχόλησαν ιδιαίτερα τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα του ανθρώπου. Τα συγκεκριμένα θέματα κυριαρχούν στα έργα που περιλαμβάνονται σ' αυτή την έκδοση, με κοινό χαρακτηριστικό -σπάνιο στα κείμενα του Πορτογάλου συγγραφέα- το στοιχείο του διαλόγου. Το "Ταξίδι στην άβυσσο" είναι μια σύνθεση από προπλάσματα δραματικών έργων του Πεσσόα, ένα πνευματικό ταξίδι στο άγνωστο, που οδηγεί σε "πολλές αλήθειες, μα όλες αντιφατικές μεταξύ τους". Η "Ώρα του διαβόλου" είναι ένα φιλοσοφικό αφήγημα με ιδιαίτερα ποιητικό χαρακτήρα, στο οποίο ο προσωποποιημένος Δι...

Όσοι είχαν τη χαρά να ζήσουν τον Ροντέν και να τον ακούσουν να μιλά, όπως εκφράζεται στις συζητήσεις του με τον Gsell, εντυπωσιάστηκαν από τον στέρεο νου και τη λεπτότητα του πνεύματος αυτού του σκληρού δουλευτή της πέτρας. Πρέπει να είμαστε ευγνώμονες στον ευφυή Ροντέν, που ήταν πρότυπο εμπνευσμένου, επειδή αρνήθηκε με λογικό τρόπο το ρόλο της έμπνευσης: "Δεν υπάρχει". Αλλά ήξερε τι την αντικαθιστά: η υπομονή, η φρόνηση, η προσήλωση, η θέληση και ο τίμιος κόπος ενός εργάτη. Ιδού ένας ρομαντικός που θέλει το επάγγελμα πάνω από το ταλέντο. Αξίζει να σημειωθεί πως οι ροντενι...

Ο συλλογικός τούτος τόμος αποτελεί μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά εκδοτικά δεδομένα απόπειρα παρουσίασης επιστημονικών απόψεων που έχουν διατυπώσει ευρωπαίοι αλλά και τουρκοκύπριοι ιστορικοί και διεθνολόγοι για το κυπριακό πρόβλημα, τις διεθνείς προεκτάσεις του και το ιστορικό υπόβαθρό του. Παρεμβαίνοντας με εναλλακτικό τρόπο στην ογκώδη βιβλιογραφική παραγωγή για το Κυπριακό, προσφέρει μια επιστημονικού χαρακτήρα συνεισφορά στην κατανόηση βασικών πτυχών του, διαμορφωμένη από ξένους ιστορικούς και διεθνολόγους που καταθέτουν εδώ τις γνώσεις τους αλλά και την ιδιαίτερη και...

Αν τα καθαυτό λογοτεχνικά έργα του Φερνάντο Πεσσόα τον έχουν καθιερώσει -πολλά χρόνια μετά θάνατον- ως έναν από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους δημιουργούς του 20ού αιώνα, αυτή η συλλογή δοκιμίων, δημοσιευμάτων και σκόρπιων κειμένων μας παρουσιάζει τη φιλοσοφική του πλευρά και, αναδεικνύει την κοσμοθεωρία του ως καλλιτέχνη. Άλλοτε στηρίζοντας με πάθος τους Πορτογάλους ποιητές της γενιάς του, άλλοτε εγκωμιάζοντας μα και κρίνοντας τον μεγάλο Σαίξπηρ, άλλοτε απορρίπτοντας ό,τι δεν είναι οικουμενικό και άλλοτε εκπλήσσοντας με την οξυδέρκεια και την προφητικότητά του στο δοκίμιο...

Η "Επιλογή στον Έρωτα" (1927) είναι μια οξυδερκής μελέτη της ανθρώπινης καρδιάς από τον μεγάλο Ισπανό φιλόσοφο και συγγραφέα. Ο Jose Ortega y Gasset (1883-1955) υπήρξε ο φάρος και ο καθοδηγητής μιας ολόκληρης γενιάς της σύγχρονης Ισπανίας, με διεθνή αναγνώριση και ακτινοβολία. Στο διεισδυτικό αυτό δοκίμιό του, αναλύει τους μηχανισμούς της ερωτικής προτίμησης, έλξης ή πάθους, μ' έναν τρόπο που καταφέρνει και σήμερα ακόμη να σοκάρει - όσους (και όσες...) αποφεύγουν την αυτοεξέταση.

Τι είδους βιβλίο είναι άραγε η "Θεωρία των χρωμάτων" του Γκαίτε; Είναι επιστημονικό εγχειρίδιο; Φιλοσοφική θεωρία; Ή μήπως όλα αυτά μαζί; Μοιάζει παράξενο ένας μεγάλος ποιητής -όχι ο καθ' ύλην αρμόδιος- να θέλει να μας διαφωτίζει σχετικά με τη φύση του χρώματος. Δεν πρόκειται άραγε για ζήτημα με το οποίο ασχολείται σήμερα αποκλειστικά η φυσική επιστήμη; Το εγχείρημα του Γκαίτε, ωστόσο, βρήκε θερμούς υποστηρικτές, τόσο στην εποχή του, όσο και σήμερα -και, μάλιστα, παρά τη σφοδρή σύγκρουση στην οποία αναγκαστικά περιήλθε με την ισχύουσα τότε θεωρία του Νεύτωνα περί χρωμάτων....

Κείμενα για την αγάπη, τη σιωπή, το θάνατο, τη θειότητα, το κάλλος και την καλοσύνη. Ο Μωρίς Μάτερλινκ μιλάει για τα μεγάλα θέματα που τον απασχόλησαν σ' όλη τη διάρκεια της ζωής του, και που πάντοτε τα αντιμετώπιζε ως θελκτικά μυστήρια. Στον τόμο αυτό, ο Βέλγος νομπελίστας τα προσεγγίζει με την πνευματική συνδρομή σπουδαίων μυστικιστών της μεταφυσικής σκέψης και της λογοτεχνίας: του Πλωτίνου, του Ryusbroeck, του Emerson, του Swedenborg, του Novalis, του Carlyle και άλλων. Τα δοκίμια του θησαυρού των ταπεινών συνιστούν μια πρόταση να αφουγκραστούμε τη μύχια ζωή, η οποία...

Στο βιβλίο επιχειρείται μια πρώτη προσέγγιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που εκδηλώθηκε στις αρχές Φθινοπώρου 2008 στην Αμερική, δρομολογώντας εξελίξεις όχι μόνο στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά κυρίως στο γεωπολιτικό -εξελίξεις των οποίων το μέγεθος είναι αδύνατον να εκτιμηθεί επί του παρόντος. Το κύριο βάρος της ανάλυσης δεν δίδεται τόσο στην οικονομική πλευρά, όσο στην πολιτική διάσταση της κρίσης (με την έννοια της στενής διαπλοκής της οικονομικής συμπεριφοράς με τη μητροπολιτική στρατηγική), η οποία κατά κανόνα διατηρείται στη σκιά ή θεωρείται δευτε...