Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αυτά τα δοκίμιά του, τα κυριότερα από τα άρθρα του και μια επιλογή από τις βιβλιοκρισίες του (όση μας επέτρεψαν οι δυνατότητες των εκδόσεων Πρόσπερος) παρουσιάζονται από τον Τάσο Κόρφη, ταξινομημένες κατά χρονολογική, βασικά, σειρά, σε τρείς ενότητες: "Άρθρα για ξένους ποιητές", "Άρθρα για Έλληνες ποιητές" και "Επιλογή από βιβλιοκρισίες".

Στο τετράδιο του Τάσου Κόρφη "Λαϊκά δίστιχα" συγκεντρώθηκαν δίστιχα από διάφορες προφορικές και γραπτές πηγές. Μια επιλογή αυτής της συλλογής δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Διαγώνιος" και κυκλοφόρησε σε ανάτυπο. Τα στιχάκια του Σταύρου είναι από τη συλλογή του Ντίνου Χριστιανόπουλου που δημοσιεύτηκε σ' αυτό το ανάτυπο. Οι "αμανέδες" είναι από τη συλλογή του Μάρκου Φ. Δραγούμη (π. "Τραμ", Σεπτέμβρης 1967, σ. 151 - 157) Το τετράδιο χωρίστηκε σε δύο μέρη που περιλαμβάνουν: το πρώτο οχτασύλλαβα δίστιχα (ή του μπαγλαμά) και το δεύτερο δεκαπεντασύλλαβα.

Οι "Ματιές στη λογοτεχνία του μεσοπολέμου", είναι μια σειρά από μικρά σχετικώς δοκίμια, που βασίστηκαν στις σημειώσεις μου, όταν στη δεκαετία 1950-1960, αλλά και αργότερα, μελετούσα την υποδομή της νεωτερικής μας λογοτεχνίας από ένα αίσθημα δικαιοσύνης και την ανάγκη βαθύτερης γνωριμίας με τις πηγές της που όπως είναι γνωστό εντοπίζονται στις αρχές του αιώνα μας (αν και ίχνη τους μπορούμε να ανιχνεύσουμε κι ενωρίτερα). Έτσι θα φθάσει στην πρώτη της ανθοφορία την τελευταία δεκαετία του μεσοπολέμου. Γιατί, βέβαια, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε πως η ανθοφορία αυτή ήταν το αποτ...

Ο Μήτσος Παπανικολάου, παράλληλα με το πρωτότυπο έργο του -ποιητικό και κριτικό- που συγκεντρώθηκε και εκδόθηκε από τον Τάσο Κόρφη, ασχολήθηκε και με τη μετάφραση με μιαν αφοσίωση και συνέπεια που είχαν σαν αποτέλεσμα, τις περισσότερες φορές, όχι μόνον μιαν αριστοτεχνική ανάπλαση ξένων κειμένων στη γλώσσα μας, αλλά και μια προσωπική δημιουργία, καθώς ο ποιητής αγωνίστηκε να εκφράσει μέσα από τα ξένα κείμενα τον ίδιο του τον εαυτό. Από αυτή την αφοσίωση και συνέπεια δεν πηγάζει μόνο η, δυστυχώς, ανεκπλήρωτη επιθυμία του να εκδώσει τα "Πορτραίτα ξένων ποιητών", τις μεταφρά...

Η ποιητική συλλογή του Αναστάσιου Δρίβα "Μια δέσμη αχτίδες στο νερό", παρουσιασμένη με την επιμέλεια του Τάσου Κόρφη, είναι μια επιλογή από τα ομότιτλα ποιήματα , που δημοσιεύθηκαν κατά καιρούς στα περιοδικά "Τα Νέα Γράμματα", "Κύκλος" και "Τρίτο Μάτι", και βασίζεται κυρίως σ' ένα κατάλογο του ίδιου του ποιητή που βρέθηκε στα χέρια του Κώστα Οικονόμου.

Το καλοκαίρι του 1990 ο αγαπητός συνάδελφος Vincenzo Rotolo, σε μια συζήτησή μας για τον κοινό μας φίλο ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο, παρατήρησε πως ήταν πια καιρός να προχωρήσουμε στην έκδοση ενός τιμητικού αφιερώματος με πρωτότυπες εργασίες ειδικών μελετητών για τον ποιητή και το έργο του, στις οποίες θα γινόταν για πρώτη φορά μια πολλαπλή και συνολική θεώρηση της προσφοράς του στα νεοελληνικά γράμματα. Ο τόμος αυτός θα ήταν εορταστήριος και θα επιδιδόταν στον Βρεττάκο όταν θα συμπλήρωνε τα ογδοντάχρονά του (1992). Ανακοινώσαμε την πρόθεσή μας στον ποιητή και κατόπιν απευθυνθ...

Ο Λαπαθιώτης υπήρξε ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς Έλληνες ποιητές της πρώτης εικοσιπενταετίας του αιώνα μας. Μέσα στα περιορισμένα όρια της αθηναϊκής κοινωνίας που έζησε, προσπάθησε να ενσαρκώσει ένα ουαϊλδικό πρότυπο συναισθηματικού τύπου με πολλές αδυναμίες, ενοχές και τύψεις και λίγες ιμοραλιστικές τάσεις κι επικίνδυνες ακρότητες. Άνθρωπος ανήσυχος αλλά δεσμευμένος με την αρχοντική του καταγωγή και τις διακυμάνσεις της καρδιάς του, έμεινε πάντα στη νύχτα, σαν "πολυφίλητη σκιά", όπως τον είπαν, γεμάτος φόβους για την απώλεια των στηριγμάτων του - νεότητα, περιουσία...

Στο έργο του Νίκου Καββαδία εκφράζεται η περιπέτεια μιας ανήσυχης, θαλασσινής ψυχής. Η θάλασσα κυριαρχεί παντού σαν απέραντος δρόμος γνώσεων, σα διέξοδος του ανικανοποίητου, παρήγορη προέκταση πέρα απ' τους ασφυκτικούς ορίζοντες του παραδεκτού. Η εναλλαγή της, η χωρίς στατικότητα αδιάκοπη κίνηση, το πελώριο και το μεταβλητό της (μόνες πραγματικότητες για τον ποιητή) τον ξεκουράζουν σε μια συνεχή περιπέτεια για την κατάκτηση και την καταστροφή του ξένου, σ' ένα τυραννικό κυνήγι μοναξιάς. Τα λιμάνια μικροί σταθμοί για λίγη ξεκούραση. Οι άνθρωποι επιβάτες: περνούν και φεύγουν....

"Εγώ είχα δυο ιδιότητες. Να κάνω ποιήματα και να γράψω ιστορία. Ιστορία δεν έγραψα κι είναι πλέον αργά. Τώρα θα πείτε, πως ξέρω ότι θα μπορούσα να γράψω ιστορία; Το καταλαβαίνω. Κάνω το πείραμα κι ερωτώ τον εαυτό μου: "Καβάφη μπορείς να γράψεις μυθιστόρημα;" Δέκα φορές με φωνάζουν όχι. Κάνω πάλι το ερώτημα: "Καβάφη μπορείς να γράψεις θέατρο;" Εικοσιπέντε φωνές με φωνάζουν πάλι όχι. Κάνω πάλι το ίδιο ερώτημα: "Καβάφη, μπορείς να γράψεις ιστορία;" Εκατόν είκοσι πέντε φωνές με λένε μπορείς να γράψεις." (Απόσπασμα από το βιβλίο)

Ερμηνεύοντας με το εξαιρετικό λογοτεχνικό του έργο και την πολιτεία του, ο Γιώργος Θεοτοκάς τους καιρούς του, υπήρξε από καταγωγή, από την ιερή του ρίζα ελληνοκεντρικός κατ' εξοχήν συγγραφέας και στοχαστής και αναδείχτηκε στην στερνή περίοδο του επίγειου βίου του αληθινά και γνήσια θεοκεντρικός. Μέσα, στην αιθάλη των καιρών μας που σκεπάζει ολόκληρη τη νεοελληνική κοινωνία, και την υψηλή περιοχή των Γραμμάτων μας, ο Θεοτοκάς στέκεται φωτεινός εκφραστής των ιδανικών, των θέσεων και των προσδοκιών της μεγάλης Γενιάς του Τριάντα αλλά συγχρόνως και μάρτυρας της ευγένειας του...

Στην "Πατρογνωσία" ο Τάσος Κόρφης συγκέντρωσε τα πεζογραφήματά του που γράφτηκαν στη διάρκεια των τελευταίων δέκα χρόνων. Αρκετά από αυτά έχουν κατα καιρούς δημοσιευθεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Μέσα από τον εσωτερικό μονόλογο ο συγγραφέας διοχετεύει φόρμες παραδοσιακής και σύγχρονης γραφής ενεργοποιώντας άλλοτε αφηγηματικά, άλλοτε λυρικά προσωπικές μαρτυρίες που γίνονται καταγραφές μιας περιπέτειας εικόνων ζωής. [...]

Σπάνια τα μεγάλα αρμόνια και οι βαθύφωνες βιόλες της νοσταλγίας και της μελαγχολίας ανάδωσαν ήχους τόσο αιχμηρούς, τόσο νοσηρούς, αλλά μαζί και τόσο μεθυστικούς, σαν αυτούς που ακούμε στα ποιήματα του Μιλόζ. Η μουσική τους μας κυριεύει αμέσως· είναι μια μουσική βαριά, παράξενα υποβλητική, που μας κάνει να οραματιζόμαστε παμπάλαιους σκοτεινούς πύργους, πελώρια έρημα δάση, λησμονημένα από τους ανθρώπους, πανύψηλες εκκλησίες που μέσα απ' τα πολύχρωμα τζάμια τους, γλιστρά ένα πελιδνό, θανάσιμο φως φθινοπώρου. Όπως όλων των μουσικών ποιητών, έτσι και του Μιλόζ, οι στίχοι διοχετε...

Περιέχει τις ποιητικές συλλογές "Ημερολόγιο" και "Εργόχειρα". [Μικρό δείγμα γραφής: Ο ΤΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ Αφήστε με, υπάρχει τόση ομορφιά εδώ. Η σκλαβωμένη άνοιξη στα σώματα των κοριτσιών, το αηδόνι, η μέθη του μεσαύγουστου, τα χείλη που διψούν, εσύ, γυναίκα του άλλοτε που υπάρχεις, που είσαι δική μου, κάτι απ' το ψωμί που μ' έθρεψε, απ' το νερό και τον αγέρα. ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ Πίσω από το παράθυρο το ίδιο πάντα δέντρο. Κάποτε ξεμπλέκαμε τους χαρταετούς μας από τους κλώνους του. Αργότερα χαράζαμε στον κορμό του το αλφαβητάριο των ενθουσιασμών. Τώρα...

Ένα ποίημα είναι μια μικρή (ή μεγάλη) μηχανή από λέξεις. Όταν λέω ότι δεν υπάρχει τίποτα το συναισθηματικό σε ένα ποίημα, εννοώ πως δεν μπορεί να υπάρχει σε κανένα μέρος, όπως σε κάθε άλλη μηχανή, που να πλεονάζει. Η κίνηση του είναι εσvτερική, κυματώδης, φυσικού, μάλλον παρά φιλολογικού χαρακτήρα. Έτσι κάθε ομιλία, έχοντας το δικό της χαρακτήρα, δημιουργεί μια ποίηση που θα πρέπει να είναι ιδιότυπη και προς αυτή την ομιλία άλλα και προς την δική της εσωτερική μορφή. Το αποτέλεσμα είναι η ομορφιά: ένα απλό πράγμα που επιλύει τα σύνθετα αισθήματά μας για κτημοσύνη. Όταν κάπο...

Ένα ποίημα είναι μια μικρή (ή μεγάλη) μηχανή από λέξεις. Όταν λέω ότι δεν υπάρχει τίποτα το συναισθηματικό σε ένα ποίημα, εννοώ πως δεν μπορεί να υπάρχει σε κανένα μέρος, όπως σε κάθε άλλη μηχανή, που να πλεονάζει. Η κίνηση του είναι εσvτερική, κυματώδης, φυσικού, μάλλον παρά φιλολογικού χαρακτήρα. Έτσι κάθε ομιλία, έχοντας το δικό της χαρακτήρα, δημιουργεί μια ποίηση που θα πρέπει να είναι ιδιότυπη και προς αυτή την ομιλία άλλα και προς την δική της εσωτερική μορφή. Το αποτέλεσμα είναι η ομορφιά: ένα απλό πράγμα που επιλύει τα σύνθετα αισθήματά μας για κτημοσύνη. Όταν κάπο...

Ο τόμος περιέχει τις ποιητικές συλλογές του Τάσου Κόρφη που εκδόθηκαν μετά τη συγκεντρωτική έκδοση των "Ποιημάτων" του, το 1983, δηλαδή τις συλλογές "Παυσίλυπα", 1987, "153 Graffiti", 1992, "Εγκώμια", 1993, και "Χρυσάνθεμα" (δεκαέξι ποιήματα που βρέθηκαν σε χειρόγραφα, μετά το θάνατό του, δεκατρία από τα οποία δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά).

Στις περισσότερες περιπτώσεις το βασικό κίνητρο είναι ο θαυμασμός για το έργο των ξένων, έργο εμβληματικό, που μπόρεσε να εκφράσει, με όρους αξιώσεων, κάποιες πρωταρχικές, πανανθρώπινες καταστάσεις, αποτελώντας σημείο αναφοράς για τους επερχόμενους. Όμως δεν είναι ο θαυμασμός ή η εκλεκτική συγγένεια τα μοναδικά ερεθίσματα- κάποτε είναι και η ίδια η ζωή των δημιουργών, ο μύθος που την περιέβαλε, ή, ακόμα συχνότερα, η ιδεολογία που καθοδήγησε τα βήματα τους. Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι μπορεί να συναντάμε, σε συλλογές και ανθολογίες, ποιήματα για ποιητές άγνωστους ή ελάχισ...

Τον αντικρύσαμε να έρχεται από μακρνά και από ψηλά, με τα φτερά απλωμένα μεγάλα, να κρατεί στο ράμφος του χλωρό βλαστάρι από τους απόρρητους λειμώνες του ανθρώπινου μυστηρίου: ήταν ο Ποιητής Δ. Π. Παπαδίτσας. Από εκεί που ήλθε, προς τα εκεί κάποια νύχτα βιαστικός μας έφυγε, κληροδοτώντας μας ένα έργο μεγάλο, όπου η γλώσσα μας χαριτώθηκε με τόσην ισχύ ώστε να γίνει πραγματική γλώσσα χρησμοδότη, προφήτη και ιεροφάντη μαζί. Η ευγένεια και ο ασίγαστος οίστρος της ψυχής του Παπαδίτσα αποτυπώθηκαν με τρόπο ουσιώδη και μαζί υπερούσιο μέσα στο σπουδαίο και ακήρατο αυτό έργο....