Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η πίστη σε οποιαδήποτε μορφή θρησκείας είναι ένα δικαίωμα. Ο αθεϊσμός επίσης. Το πνεύμα δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο κάποιου. Γιατί, λοιπόν, η πνευματική ζωή θα ενδιέφερε λιγότερο τους άθεους; αναρωτιέται ο διακεκριμένος Γάλλος φιλόσοφος Αντρέ Κοντ-Σπονβίλ. Σε μια εποχή όπου η αναβίωση του θρησκευτικού συναισθήματος συμπλέει σε ανησυχητικό βαθμό με φαινόμενα δογματισμού, η μάχη για τη θρησκευτική ανεκτικότητα, καθίσταται περισσότερο επιτακτική από ποτέ. Το να παρεκκλίνει, όμως, ο αγώνας για την ελευθερία του πνεύματος σε μια ακραία αντιπαράθεση μεταξύ φανατισμού και μ...

Τι είναι η φιλοσοφία; Το ερώτημα είναι ήδη φιλοσοφικό, εν πάση περιπτώσει μπορεί να είναι (κανένα ερώτημα δεν είναι φιλοσοφικό από μόνο του: είναι φιλοσοφικό μόνο εντός μιας προβληματικής, η οποία του δίνει το νόημά του και την εμβέλεια-σημασία του), γεγονός που εξηγεί γιατί υπάρχουν τόσο πολλές διαφορετικές απαντήσεις. Από αυτό το βιβλίο, που εντάσσεται σε μια εγκυκλοπαιδική σειρά, θα προσδοκούσε κανείς παρ' όλα αυτά μιαν οικουμενική απάντηση, έστω και σχολική, η οποία θα διαφώτιζε το ευρύ κοινό χωρίς να δυσαρεστήσει τους ειδικούς. Αλλά ποια είναι αυτή η απάντηση; Δεν αρκε...

Θάνατος ή επιστροφή του Θεού; Παρακμή ή αναβίωση των Εκκλησιών; Τέλος ή επανεμφάνιση των ιδεολογιών; Και πώς ορίζει ο άνθρωπος τη θέση του μέσα σ' αυτό το κλίμα σύγχυσης και ρευστότητας; Σε αντίθεση με όσους υποστηρίζουν ότι διανύουμε την εποχή του απελπισμού, ο Γάλλος φιλόσοφος Αντρέ Κοντ-Σπονβίλ αντιτείνει ότι πρόκειται για μια εποχή αποκαρδίωσης: οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι απελπισμένοι επειδή είναι απογοητευμένοι. Και, σ' αυτή την προσπάθεια να υπομείνουν το παρόν, γίνονται δέσμιοι του μέλλοντος: κάθε νέα ελπίδα έχει ως στόχο να καταστήσει υποφερτή τη ματαίωση της π...

Η ζωή δεν θα είχε αξία αν δεν έφερνε ευτυχία. Υπάρχουν όμως συνταγές για να γίνει κανείς ευτυχισμένος; Πού φωλιάζει η ευτυχία; Στο χρήμα; Στην προσωπική επιτυχία; Στην υγεία; Στις απολαύσεις; Στην ελπίδα για μια καλύτερη ζωή; Σ' αυτό που έχουμε ή σ' αυτό που είμαστε; Η ευτυχία έχει κι αυτή την ιστορία της, η οποία, από τα βάθη των αιώνων, συνοδεύει τις επιθυμίες και τις απογοητεύσεις μας. Γι' αυτή την όμορφη περιπέτεια γίνεται λόγος σ' αυτό το βιβλίο, μέσα από τις διασταυρούμενες σκέψεις του φιλόσοφου, του πιστού και της ιστορικού. Από την αρχαία σκέψη μέχρι τις σύγχρονες...

Οι σχέσεις ανάμεσα στην ηθική και στην οικονομία δεν ήταν ποτέ απρόσκοπτα αρμονικές. Ανάμεσα στο αγαθό -με την ηθική σημασία του όρου- και στα αγαθά -με την οικονομική σημασία- υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά. Όμως, είτε φτωχός είτε πλούσιος, κανείς δεν ξεφεύγει ούτε από την ηθική ούτε από τον καπιταλισμό, αφού καλείται να απαντήσει σε δύο αλληλένδετα ερωτήματα ηθικής και οικονομικής τάξεως: "Τι οφείλω να κάνω;" και "Τι οφείλω να κατέχω;". Από τη στιγμή που όλοι εργαζόμαστε, αποταμιεύουμε, καταναλώνουμε, σημαίνει ότι μετέχουμε σ' ένα οικονομικό σύστημα, το οποίο άλλοι υπερεθμ...

Κάθε φιλοσοφία είναι ένας αγώνας. Όπλο της; Η λογική. Εχθροί της; Η ηλιθιότητα, ο φανατισμός, ο σκοταδισμός ή η φιλοσοφία των άλλων. Σύμμαχοί της; Οι επιστήμες. Αντικείμενό της; Το όλον, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Ή ο άνθρωπος αλλά μέσα στο όλον. Στόχος της; Η σοφία: η ευτυχία, αλλά μέσα στην αλήθεια. Έχει πολύ ψωμί η υπόθεση, όπως λένε, και τόσο το καλύτερο: Οι φιλόσοφοι έχουν καλή όρεξη! Τι είναι η φιλοσοφία; Από ποιο δρόμο πρέπει να την προσεγγίσει κανείς και με ποιο σκοπό; Όποια απάντηση κι αν επιλέξουμε να δώσουμε, το σίγουρο είναι ότι η φιλοσοφία δεν είναι μι...

Για τις αρετές δεν μιλάμε πια καθόλου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τις έχουμε πλέον ανάγκη, ούτε μας δίνει το δικαίωμα να τις αποκηρύξουμε. Καλύτερα να διδάσκουμε τις αρετές παρά να καταδικάζουμε τα ελαττώματα, έλεγε ο Σπινόζα: καλύτερη η χαρά από τη θλίψη, καλύτερος ο θαυμασμός από την περιφρόνηση, καλύτερο το παράδειγμα προς μίμηση από την ντροπή. Σκοπός του βιβλίου δεν είναι να δώσει μαθήματα ηθικής, αλλά να βοηθήσει τον καθένα μας να γίνει κύριος του εαυτού του, όπως του ταιριάζει, και μοναδικός του κριτής. Αλλά με τι σκοπό; Να γίνει πιο ανθρώπινος, πιο δυνατός, πιο γλυκ...

«Σε τι μπορεί να χρησιμεύσει η σύγχρονη φιλοσοφία; Στο ίδιο πράγμα που χρησίμευε και η αρχαία φιλοσοφία, αλλά μέσα σε έναν κόσμο μετασχηματισμένο: Να ζούμε καλύτερα, μια ζωή πιο συνετή, πιο νηφάλια, πιο ελεύθερη, πιο ευτυχισμένη... »Τούτο το βιβλίο είναι ένα βιβλίο για δυο φωνές: Το γράψαμε μαζί και συνάμα χωριστά. Μαζί, μιας και πρόκειται για ένα μόνο και το αυτό βιβλίο, του οποίου αναλαμβάνουμε από κοινού την ευθύνη και την οργάνωση. Αλλά και χωριστά, μιας και καθένας μας μιλά εξ ονόματός του, από τη θέση που είναι η δική του, υποβάλλοντας τις ιδέες του και τα επιχειρήμα...