Korczak Janusz 1878-1942
Ο Γιάνους Κόρτσακ (1878 ή 1879 - 1942) ήταν εβραϊκής καταγωγής Πολωνός παιδίατρος, παιδαγωγός, συγγραφέας, δημοσιογράφος, κοινωνικός ακτιβιστής και αξιωματικός του στρατού. Το πραγματικό του όνομα ήταν Χένρυκ Γκόλντσμιτ (Henryk Goldszmit). Γεννήθηκε στη Βαρσοβία και πέθανε στις 5 Αυγούστου 1942 στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα. Ο Κόρτσακ υπήρξε καινοτόμος και πρωτοποριακός παιδαγωγός, εκπαιδευτικός και συγγραφέας κειμένων για τη θεωρία και την πρακτική της εκπαίδευσης. Θεωρείται πρόδρομος της υπεράσπισης και της προώθησης θεμάτων που αφορούν τα δικαιώματα και την πλήρη ισότητα των παιδιών. Ως διευθυντής ορφανοτροφείου δημιούργησε, μεταξύ άλλων, δικαστήριο μεταξύ των παιδιών για την επίλυση δικών τους συναδελφικών υποθέσεων. Eκεί εξέταζαν θέματα που υπέβαλαν τα ίδια. Στο ίδιο δικαστήριο τα παιδιά είχαν δικαίωμα να προσφεύγουν κατά των εκπαιδευτών τους. Ο διάσημος Ελβετός ψυχολόγος Ζαν Πιαζέ, ο οποίος επισκέφθηκε το "Ορφανοτροφείο" (Dom Sierot) που είχε ιδρύσει και διηύθυνε ο Κόρτσακ, είπε γι’ αυτόν πως είναι "ένας υπέροχος άνθρωπος, που είχε το θάρρος να εμπιστεύεται τα παιδιά και τους εφήβους, φτάνοντας μέχρι και τη μεταβίβαση στα χέρια τους ζητημάτων πειθαρχίας και καθηκόντων με μεγάλη ευθύνη". Ο Κόρτσακ υπήρξε πρωτοπόρους της έρευνας στον τομέα της παιδικής ανάπτυξης και ψυχολογίας καθώς και της εκπαιδευτικής διαγνωστικής. Πρώτος εξέδωσε παιδαγωγικό περιοδικό, τη "Μικρή Επισκόπηση" (Maly Przeglad), το οποίο περιείχε υλικό που είχε σταλεί για δημοσίευση από παιδιά και προορίζονταν για παιδιά. Το 1942 θανατώθηκε μαζί με τους μαθητές του στο ναζιστικό στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα. Το 1948 του απονεμήθηκε μετά θάνατον το παράσημο του Σταυρού του Ιππότη της Αναγεννημένης Πολωνίας.