Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Το αισθάνεσθαι είναι αυτή η ζωτική επικοινωνία με τον κόσμο, η οποία μας τον καθιστά παρόντα ως οικείο τόπο της ζωής μας". "Μάλλον με το έργο τέχνης μπορεί να συγκριθεί το σώμα παρά με το αντικείμενο φυσικής τάξης". "Ο κόσμος δεν είναι εκείνο που σκέφτομαι αλλά εκείνο που ζω, είμαι ανοιχτός στον κόσμο, επικοινωνώ αναμφίβολα μαζί του, αλλά δεν τον κατέχω, είναι ανεξάντλητος". "Το αισθάνεσθαι είναι αυτή η ζωτική επικοινωνία με τον κόσμο, η οποία μας τον καθιστά παρόντα ως οικείο τόπο της ζωής μας. Σ’ εκείνο οφείλουν την πυκνότητά τους το αντιληπτό αντικείμενο και το αντιλ...

Το σώμα βρίσκεται στο επίκεντρο ποικίλων διαφορετικών και αντιφατικών μεταξύ τους θεωρήσεων. Τα κείμενα του τόμου επιχειρούν να αναδείξουν την ασαφή και αβέβαιη διάσταση του σώματος, την ιστορική, την κοινωνική και πολιτισμική του σημασιοδότηση, την κοινωνική του τοποθέτηση, αξιολόγηση και ιεράρχηση, την πειθάρχησή του σε μηχανισμούς ρύθμισης αλλά και την εναντίωσή του στις κοινωνικές επιταγές.

Φαινομενολόγος αλλά και διαλεκτικός υπαρξιστής αλλά και μαρξιστής, ο συγγραφέας ορίζει την φιλοσοφία ως περιγραφή της αρχικής επαφής μας με τον κόσμο, δηλαδή ως ανάλυση της αντίληψης. Ξεκινώντας από εδώ, όπου δεν έχουν διαχωρισθεί το σώμα και το πνεύμα, κατακτά μια οπτική γωνία υπό την οποία παύουν να χωρίζονται η γλώσσα ως εκφορά και ως νόημα, η οικονομία και η πολιτική, η εμπειρία και η επιστήμη, το φαινόμενο και το ον στην πολιτική στράτευση και την πολιτική εξουσία. Στη συλλογή φιλοσοφικών δοκιμίων "Σημεία" δοκιμάζει το θεωρητικό αυτό εργαλείο σε διάφορα πεδία: ζωγραφι...

[...] Η "Φαινομενολογία της αντίληψης" εκδόθηκε το 1945 και είναι το δεύτερο έργο του Μερλώ - Ποντύ. Το κείμενο που παρουσιάζουμε είναι το προοίμιο του έργου αυτού, κατά τη γνώμη μας σημαντικό και αυτοτελές καθ' αυτό. Οι εκδότες θεώρησαν σκόπιμο να προτάξουν ένα κείμενο του Μωρίς Μπλανσό, φίλου του Μερλώ - Ποντύ και σημαντικού στοχαστή, που μέσα από μια "ποιητική γραφή" προσεγγίζει το αληθινό πρόσωπο του Μερλώ - Ποντύ. [...] (από το σημείωμα του μεταφραστή)

Εκείνο που μετατρέπει τη μαρξιστική κριτική σε δόγμα και την εμποδίζει να είναι αυτο-κριτική είναι η βεβαιότητα του ότι κρίνεται η ιστορία εν ονόματι της Ιστορίας, ότι δε λέγεται τίποτε το όποιο να μη λέει η ίδια, ότι εκφέρεται για το παρόν μία ετυμηγορία εγγεγραμμένη στο ίδιο το παρόν, ότι εκφράζονται σε λέξεις και σε ιδέες σχέσεις που προϋπάρχουν αυτούσιες μέσα στα πράγματα, κοντολογής ο υλισμός. Είναι επομένως αδύνατο να κοπεί ο κομουνισμός στα δύο, να του δοθεί δίκηο σε ό,τι αρνείται και άδικο σε ό,τι θέτει: γιατί συγκεκριμένα ο τρόπος με τον όποιο θέτει είναι ήδη παρών...

Κάθε μεγάλη πρόζα είναι συνάμα μια αναδημιουργία του σημαίνοντος εργαλείου, χειρισμένου στο εξής σύμφωνα με μια νέα σύνταξη. Η πεζότητα περιορίζεται να αγγίζει με συμφωνημένα σημεία σημασίες ήδη εγκατεστημένες μέσα στον πολιτισμό. Η μεγάλη πρόζα είναι η τέχνη να αιχμαλωτίζεις ένα νόημα που ποτέ μέχρι τότε δεν είχε αντικειμενικοποιηθεί και να το κάνεις προσιτό σε όλους όσοι μιλούν την ίδια γλώσσα. Ένας συγγραφέας επιζεί, όταν δεν είναι πια ικανός να θεμελιώσει έτσι μια νέα καθολικότητα και να επικοινωνήσει μέσα στον κίνδυνο. Μας φαίνεται ότι και για τους άλλους θεσμούς θ...

Η επιλογή της παρουσίασης των δύο κειμένων του Μερλώ-Ποντύ που περιλαμβάνονται στον μικρό αυτό τόμο, πέρα του ότι μας δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο Γάλλος φιλόσοφος αντιλαμβάνεται το έργο τέχνης, την αισθητική στάση και τη σημασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας, μας επιτρέπει επίσης να ακολουθήσουμε τα ίχνη της πορείας της σκέψης του από την εποχή της "Φαινομενολογίας της αντίληψης" (1945) μέχρι την προβληματική του "Ορατού και του αόρατου" (έργου που την ολοκλήρωσή του εμπόδισε ο πρόωρος θάνατος του φιλοσόφου) το 1961. Την εξέλιξη και τις εν...

Ποια είναι η ιδιαίτερη συμβολή του 20ου αιώνα στη θεώρηση της έννοιας της τέχνης; Σ' αυτό το ερώτημα αποπειράται να απαντήσει η προκείμενη ανθολογία, παραθέτοντας ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων από πέντε διαφορετικές θεωρητικές, λογοτεχνικές και φιλοσοφικές παραδόσεις, την αγγλική, την αμερικανική, την αυστριακή, τη γαλλική και τη γερμανική. Κείμενα δύο σημαντικών θεωρητικών της τέχνης των αρχών του 20ου αιώνα, του Αλόις Ριγκλ και του Άμπυ Βάρμπουργκ, δημοσιεύονται για πρώτη φορά στα ελληνικά, θέτοντας το ζήτημα της σχέσης της τέχνης με τα ιδεολογικά και τα κοινωνικά της συ...

Η φιλοσοφία που έχει μπει σε βιβλία έχει πάψει να επερωτά τους ανθρώπους. Ό,τι ασυνήθιστο και σχεδόν αβάσταχτο διαθέτει έχει κρυφτεί στην ευπρεπή ζωή των μεγάλων συστημάτων. Για να ξαναβρούμε ακέραιη τη λειτουργία του φιλοσόφου, πρέπει να θυμηθούμε ότι ακόμα και οι φιλόσοφοι-συγγραφείς που διαβάζουμε και που είμαστε δεν έπαψαν ποτέ να αναγνωρίζουν ως ταγό τους έναν άνθρωπο που δεν έγραφε, δεν δίδασκε, τουλάχιστον σε κρατικές έδρες, απευθυνόταν σε όποιους συναντούσε στον δρόμο και αντιμετώπισε δυσκολίες με την κοινή γνώμη και τις αρχές, πρέπει να θυμηθούμε τον Σωκράτη.

Στο βιβλίο του Μερλώ - Ποντύ παρακολουθούμε, όπως σε ένα μυθιστόρημα, την πιο σημαντική πολιτική περιπέτεια της εποχής μας. Μέσα στην καπιταλιστικά περικυκλωμένη Σοβιετική Ένωση το ΚΚΣΕ προσπαθεί να χτίσει το σοσιαλισμό σε μια χώρα. Με μια συνεχή εναλλαγή βίαιων και ειρηνικών μεθόδων, ο Στάλιν, ο Τρότσκυ, ο Μπουχάριν προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την ιστορική πραγματικότητα (κολεκτιβοποίηση, γρήγορη ανάπτυξη, απειλή του επερχόμενου πολέμου), να χαράξουν μια νέα πολιτική πρακτική και να διασώσουν την ατομική τους πολιτική και ηθική ακεραιότητα. Το έργο του Μερλώ - Ποντύ είναι...