Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αυτή η μελέτη θα γίνει σαφέστερη αν της αποδώσουμε ευθύς εξαρχής έναν στόχο μεταφυσικό: αποτελεί μια πρώτη προσέγγιση στη φιλοσοφία της ανάπαυσης. Θα δούμε όμως πολύ σύντομα ότι η φιλοσοφία της ανάπαυσης δεν είναι μια φιλοσοφία για κάθε είδους ανάπαυση. Δεν μπορεί ο φιλόσοφος να αναζητά ήρεμα την αταραξία. Πρέπει να έχει μεταφυσικές αποδείξεις για να δεχτεί την ανάπαυση ως ένα δικαίωμα της σκέψης, πρέπει να έχει ποικίλες εμπειρίες και επιχειρήματα για να δεχτεί την ανάπαυση ως ένα από τα στοιχεία του γίγνεσθαι. Ο αναγνώστης λοιπόν θα πρέπει να συγχωρήσει τον έντονο χαρακτήρ...

Περιέχονται τα κείμενα: - Εισαγωγή: "Εικόνες της επιστήμης" - Rudolf Carnap: "Το κριτήριο του νοήματος" - Karl Popper: "Μια γενική ματιά σε μερικά θεμελιώδη προβλήματα" - T. S. Kuhn: "Οι επαναστάσεις ως αλλαγές κοσμοθεώρησης" - T. S. Kuhn: "Λογική της ανακάλυψης ή ψυχολογία της έρευνας;" - Paul Feyerabend: "Υπερασπίζοντας τον Αριστοτέλη" - Imre Lakatos: "Η ιστορία της επιστήμης και οι ορθολογικές της ανασυγκροτήσεις" - Hilary Putnam: "Εξήγηση και αναφορά" - Alexandre Koyre: "Περί της επιρροής των φιλοσοφικών αντιλήψεων στην εξέλιξη των επιστημονικών θεωριών" - Ale...

Η ποίηση είναι μια στιγμιαία μεταφυσική. Σε ένα σύντομο ποίημα, οφείλει να δώσει μια θέαση του Σύμπαντος και, ταυτόχρονα, το μυστικό μιας ψυχής, ενός όντος και των αντικειμένων. Αν απλώς ακολουθεί τον χρόνο της ζωής, είναι κατώτερο από τη ζωή. Υπερτερεί απέναντι στη ζωή μόνο όταν ακινητοποιεί τη ζωή, όταν βιώνει επί τόπου τη διαλεκτική της χαράς και της οδύνης. Αποτελεί τότε την αρχή μιας ουσιώδους ταυτοχρονίας, όπου το πιο διάσπαρτο είναι, το πιο εξαρθρωμένο, κατακτά την ενότητά του.

"Το νέο επιστημονικό πνεύμα" είναι έργο κλασικό, που διδάσκεται συστηματικά στο γαλλικό λύκειο, αποτελώντας δικαίως το γνωστότερο και ίσως πιο σημαντικό έργο του συγγραφέα του. Είναι εκείνο στο οποίο ο ίδιος παρουσιάζει συστηματικά, αλλά και ευσύνοπτα, τις γενικές αρχές της προσέγγισής του σε ότι αφορά ειδικά το πέρασμα από τον κλασική στην σύγχρονη φυσική. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για την ανάπτυξη και την "εφαρμογή" της σκέψης του Μπασελάρ σε εκείνα που αφορούν τον ίδιο τον πυρήνα του αντικειμένου το οποίο οι αγγλοσάξονες ονομάζουν φιλοσοφία και ιστορία της επιστήμης και...

[...] Η δεύτερη κατηγορία των κειμένων που μας άφησε ο Παπασιώπης αποτελείται από μεταφράσεις γαλλόφωνων δοκιμίων, με προορισμό να δημοσιευθούν, τις περισσότερες φορές, στο περιοδικό "Νέα Πορεία". Ο δεσμός αυτός που συνδέει το προσωπικό συγγραφικό του έργο με το μεταφραστικό δεν είναι τυχαίος. Γιατί ο Παπασιώπης δεν ήταν ένας οποιοσδήποτε μεταφραστής, ούτε στην επιλογή των κειμένων, ούτε στον τρόπο με τον οποίο τα μετέφερε στη γλώσσα μας από τα γαλλικά. Τα κείμενα που διάλεγε εκφράζανε τους δικούς του προβληματισμούς, είτε λογοτεχνικούς είτε φιλοσοφικούς. Γιατί οι μεταφράσε...

Περισσότερο από τις ξεκάθαρες σκέψεις και τις συνειδητές εικόνες, τα όνειρα βρίσκονται κάτω από την εξάρτηση των τεσσάρων βασικών στοιχείων. Πολυάριθμα υπήρξαν τα δοκίμια που συνδύασαν τη θεωρία των τεσσάρων υλικών στοιχείων με τις τέσσερις οργανικές ιδιοσυγκρασίες. Έτσι, ένας παλαιότερος συγγραφέας, ο Λέσσιους, γράφει στο: Η τέχνη της μακροζωΐας (Lessius, L'art de vivre longtemps, σελίς 54): "Τα όνειρα των χολερικών συνίστανται από φωτιά, πυρκαγιές, πολέμους, δολοφονίες· αυτά των μελαγχολικών, από ενταφιασμούς, κενοτάφια, φαντάσματα, λάκκους από κάθε θλιβερό πράγμα· των φ...

Αυτό στο οποίο μπορεί να ελπίζει η φιλοσοφία, είναι να καταστήσει την ποίηση και την επιστήμη συμπληρωματικές, να τις ενώσει σαν δύο αντίθετα. Πριν μελετήσει άλλα στοιχεία όπως τον αέρα, τη γη και το νερό ο Γκαστόν Μπασλάρ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά στην "Ψυχανάλυση της φωτιάς" αυτήν τη μοναδική μέθοδο που βρίσκεται στο σταυροδρόμι ανάμεσα στην ποίηση και την επιστήμη.

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μια απόσυρση από την κοινωνία, ως μια επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου/ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση τ...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μία απόσυρση από την κοινωνία, ως μία επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου / ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση...